رأی اکثریت (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

نسخهٔ ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۰

رأی اکثریت به‌عنوان یک ارزش جهانی به اندیشه و تدبیر بیشتر افراد یک مجموعه یا یک کشور اشاره دارد که با هم ویژگی‌های مشترکی داشته باشند. امروزه در کشورهای زیادی انتخاب نوع نظام سیاسی، مسئولان حکومتی و همچنین قانون‌گذاری و تصمیم‌سازی بر اساس رأی اکثریت صورت می‌گیرد. در این مقاله لیستی از منابع فقهی از جمله کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به بررسی مسئله رأی اکثریت پرداخته‌اند، گردآوری شده است.

کتاب‌ها

فارسی

اعتبار عقلی و شرعی رای اکثریت، مسعود امامی، انتشارات آدینه، ۱۳۹۹ش.
دموکراسی و اعتبار رای اکثریت در اسلام، محمدجواد صالحی، مرکز پژوهش‌های‌ اسلامی ‌صدا و سیما، ۱۳۸۴ش.
تنبیه الامه و تنزیه المله، میرزا محمدحسین غروی نائینی، مصحح: سید جواد ورعی، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
فقه سیاسی، عباسعلی عمید زنجانی، جلد دوم، تهران، امیرکبیر، ۱۴۲۱ق.
مبانی فقهی حکومت اسلامی، حسینعلی منتظری، مترجم محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، جلد دوم و جلد هشتم، قم، موسسه کیهان، ۱۴۰۹ق.

عربی

قضیة الأغلبیة من الوجهة الشرعیة، أحمد الریسونی، بیروت، الشبکة العربیة للأبحاث والنشر، ۱۴۳۳ق. لینک کتاب
الأغلبیة فی المجال السیاسی التأصیل والآلیات دراسة مقارنة بین الفقه السیاسة الشرعیة والقانون الدستوری، محمد مرین، الجزائر، الجامعة الإفریقیة، ۲۰۰۶م. لینک کتاب
أسس النظام السياسي عند الإمامية‌، محمد سند بحرانی، قم، مكتبة فدک، ۱۴۲۶ق.
نظرية الحكم في الإسلام‌، محسن اراکی، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۵ق.
المرجعية و القيادة‌، سید کاظم حسینی حائری، قم، دار التفسیر، ۱۴۲۵ق.
الحاكمية في الإسلام‌، سید محمدمهدی موسوی خلخالی، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۵ق.
ولاية الأمر في عصر الغيبة‌، سید کاظم حسینی حائری، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۴ق.
ولاية الفقيه في حكومة الإسلام‌، سید محمدحسین حسینی تهرانی، جلد سوم، بیروت، دار الحجة البيضاء‌، ۱۴۱۸ق.
نظام الحكم في الإسلام‌، حسینعلی منتظری، قم، نشر سرایی، ۱۴۱۷ق.
دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية‌، حسینعلی منتظری، جلد اول، قم، نشر تفکر، ۱۴۰۹ف.
أساس الحكومة الإسلامية‌، سید کاظم حسینی حائری، بیروت، مطبعة النيل‌، ۱۳۹۹ق.

مقاله‌ها

فارسی

واکاوی پیشینۀ نظریه انتخاب اکثریت در اندیشه فقیهان شیعه، محمد قاسمی، نشریه حکومت اسلامی، شماره ۹۴، ۱۳۹۸ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار و جایگاه رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام، روح الله شاکری زواردهی و حسین رجائی ریزی، مجله فصلنامه سیاست، دوره ۴۸، شماره ۲، ۱۳۹۷ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
جایگاه رأی اکثریت در قرآن (با تأکید بر آرای آیت‌الله موسوی اردبیلی)، یوسف خانمحمدی، مجله پرتو وحی، شماره ۸، ۱۳۹۷ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
مشروعیت جمهوریت در اسلام، ذبیح‌الله مرادی و ابراهیم موسی‌زاده، مجله اندیشه‌‌های حقوق عمومی، شماره ۱۱، ۱۳۹۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
جایگاه عقل جمعی در اعمال ولایت، سید احمد حبیب نژاد، علی اکبر عبدالاحدی مقدم، نشریه فقه حکومتی، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار رأی اکثریت در پرتو کتاب و سنت، مسعود امامی، مجله فقه، شماره ۷۷، ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار رأى اکثریت بر مبناى کشف حقیقت و سایر مبانى، مسعود امامی، مجله فقه، شماره ۷۵، ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار عقلی رأی اکثریت بر مبنای حق تعیین سرنوشت، مسعود امامی، مجله فقه، شماره ۷۲، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار رأی اکثریت از منظر فقه القرآن شیعه، محمدعلی میرعلی، مجله شیعه شناسی، شماره ۳۳، ۱۳۹۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
نگاهی تطبیقی به کارکرد اکثریت در دموکراسی و کتاب و سنت، علی اکبر رستمی، در مجله آموزه‌های قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره ۱۴، ۱۳۹۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
فقیهان عصر مشروطه و مسائل مستحدثه سیاسی، سید جواد ورعی، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۹، ۱۳۸۹ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
تحدید مرزهای مشارکت، نظر اکثریت در قرآن و سنت، ولی رستمی، احمد نجفی، پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره ۳۱، ۱۳۸۹ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
جایگاه اقلیت و اکثریت در اندیشه سیاسی اسلام، ابوالفضل موسویان، مجله بازتاب اندیشه، شماره ۱۵، ۱۳۸۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
اعتبار رأی اکثریت، کاظم قاضی زاده، مجله حکومت اسلامی، شماره ۶، ۱۳۷۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید

عربی

وصف الأکثریة بین القرآن الکریم والدیمقراطیة: أی مفارقة؟، نورالدین جاروش، مجلة الاجتهاد للدراسات القانونیة والاقتصادیة، جلد ۹، شماره ۳، ۱۴۴۱ق.
حقوق الأقلیات، أحمد صبحی محمد إسماعیل، مجله هدی الاسلام، جلد ۶۲، شماره ۲، اردن، ۲۰۱۷م.
تسلط الأکثریة، ابراهیم الأرزق، مجله البیان، شماره ۲۸۲، ۲۰۱۱م.
تحقیق المناط عن الأکثریة المذمومة فی الاستنباط، حامد إبراھیم حامد محمد البی، لیبی، مجلة جامعة سبها للعلوم الإنسانیة، ۲۰۱۱م.
مدخل إلى فقه الأقلیات، طه جابر العلوانی، مجلة الجامعة الإسلامیة، شماره ۴۲، ۱۴۲۹ق.
هل للأخذ برأی الأکثریة أساس فی الإسلام؟، عبدالحمید السائح، مجله الوعی الإسلامی، شماره ۲۵، ۱۳۸۷ق.

پایان‌نامه‌ها

مبانی نظری اعتبار رأی اکثریت در شرکت سهامی، رضا خودکار، (استاد راهنما محمد صفری، رساله دکتری در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۸ش.
بررسی قضاوت شورایی از دیدگاه فقه، مهدی حبیب‌پور، (استاد راهنما حمید مسجدسرایی)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه سمنان، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش.
بررسی قضاوت شورایی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه، مهسا احمدی، (استاد راهنما عبدالحسین زرگوش نسب)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه ایلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش.
رویکردهای فقهی به نقش مردم در حکومت و بازتاب آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نوید ابراهیم‌تبار، (استاد راهنما جواد تقی زاده)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۴ش.
مردم‌سالاری دینی از دیدگاه استاد مرتضی مطهری و آیت‌الله مصباح یزدی، محمود شمسی، (استاد راهنما مجتبی مطهری)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش.
جایگاه رأی مردم در حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن،سنت پیامبر (ص) و سیره امام علی(ع)، سید علی‌اکبر هاشمی کروئی، (راهنما: علی‌اکبر علیخانی)، دانشگاه تهران، ۱۳۹۲ش.
اکثریت‌سالاری از نگاه قرآن و امام علی (ع)، عاطفه کابلی، (استاد راهنما محمد شعبان‌پور)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲ش.
اعتبار رأی اکثریت در نظریه‌های جمهوری اسلامی، حسین رسولی (راهنما: داوود فیرحی)، دانشگاه باقرالعلوم قم، ۱۳۸۱ش.
توزیع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه، مطالعه تحلیلی از دو نظر فلسفه سیاسی و فقه سیاسی، صادق حقیقت، (استاد راهنما حاتم قادری)، رساله دکتری در دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۸۰ش.
وفاق جمهوریت و اسلامیت در اسلام و حقوق اساسی ایران، حسن خسروی، (استاد راهنما عباسعلی عمید زنجانی)، پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۸۰ش.
اعتبار رای اکثریت در نظریه های جمهوری اسلامی، حسین رسولی، (استاد راهنما داوود فیرحی)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم، ۱۳۸۱ش.
مهار قدرت سیاسی در حقوق اساسی ایران و اسلام، محمدجواد ارسطا، (استاد راهنما ابوالقاسم گرجی)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ش.

عربی

أحکام الاکثریة فی التشریعات: دراسة موازنة بین الفقه الإسلامی والتشریعات الأردنیة، محمد سویلم محمود الحسبان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در جامعة آل البیت، کلیة الشریعة، ۲۰۱۵م.
فقه الإصلاح السیاسی وضوابطه فی ضوء قواعد السیاسة الشرعیة، أنس أحمد علی جرادات، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در الجامعة الأردنیة، کلیة الدراسات العلیا، ۱۴۳۳ق.

سایر منابع

جایگاه اکثریت در مشروعیت و مقبولیت حکومت اسلامی، محمدجواد ارسطا و عبدالله حاجی صادقی، نشست در موسسه فهیم، ۱۳۹۰ش. لینک نشست
العمل بالأغلبیة فی الفکر الاسلامی، احمد الریسونی، یادداشت در سایت الدستور، ۲۰۱۳م. لینک یادداشت
ابعاد فقهی امام خمینی، گفتگو با آیت الله حسین مظاهری، مجله فقه اهل بیت علیهم السلام (در نرم افزار جامع فقه نور)، جلد ۱۹ و ۲۰، صفحات ۱۴۱تا۱۴۷.

@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 == مقاله‌ها ==
 ===فارسی===
+# واکاوی پیشینۀ نظریه انتخاب اکثریت در اندیشه فقیهان شیعه، محمد قاسمی، نشریه حکومت اسلامی، شماره ۹۴، ۱۳۹۸ش. [http://mag.rcipt.ir/article_110614_91565aae7495bc1df2ff8992a1e826cc.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # اعتبار و جایگاه رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام، روح الله شاکری زواردهی و حسین رجائی ریزی، مجله فصلنامه سیاست، دوره ۴۸، شماره ۲، ۱۳۹۷ش. [https://journals.ut.ac.ir/article_66419_3e6a62708537c65cfabddcd18c0c06ca.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # جایگاه رأی اکثریت در قرآن (با تأکید بر آرای آیت‌الله موسوی اردبیلی)، یوسف خانمحمدی، مجله پرتو وحی، شماره ۸، ۱۳۹۷ش. [http://quran.mofidu.ac.ir/article_37889_0f498cdf3da790b07c0929afdb244511.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # مشروعیت جمهوریت در اسلام، ذبیح‌الله مرادی و  ابراهیم موسی‌زاده، مجله اندیشه‌‌های حقوق عمومی، شماره ۱۱، ۱۳۹۶ش. [http://hoghoughi.nashriyat.ir/sites/hoghoughi.nashriyat.ir/files/6_7.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
+# جایگاه عقل جمعی در اعمال ولایت، سید احمد حبیب نژاد، علی اکبر عبدالاحدی مقدم، نشریه فقه حکومتی، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. [http://fh.smhi.ir/article_82310_9ab831f7ddabf5df93fdac3fc5e9dc9b.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # اعتبار رأی اکثریت در پرتو کتاب و سنت، مسعود امامی، مجله فقه، شماره ۷۷، ۱۳۹۲ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_178_5ac91f57ec3e90ffe7ef6eca3bec1041.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # اعتبار رأى اکثریت بر مبناى کشف حقیقت و سایر مبانى، مسعود امامی، مجله فقه، شماره ۷۵، ۱۳۹۲ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_2981_9e52e886c4529a1797a033ab76905d27.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
@@ خط ۳۳: / خط ۳۵: @@
 # نگاهی تطبیقی به کارکرد اکثریت در دموکراسی و کتاب و سنت، علی اکبر رستمی، در مجله آموزه‌های قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره ۱۴، ۱۳۹۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20130807165550-9837-1.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # فقیهان عصر مشروطه و مسائل مستحدثه سیاسی، سید جواد ورعی، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۹، ۱۳۸۹ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120419194734-8053-4.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
+# تحدید مرزهای مشارکت، نظر اکثریت در قرآن و سنت، ولی رستمی، احمد نجفی، پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره ۳۱، ۱۳۸۹ش. [https://ilr.journals.isu.ac.ir/article_1244.html متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # جایگاه اقلیت و اکثریت در اندیشه سیاسی اسلام، ابوالفضل موسویان، مجله بازتاب اندیشه، شماره ۱۵، ۱۳۸۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20130120100625-9314-4.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
 # اعتبار رأی اکثریت، کاظم قاضی زاده، مجله حکومت اسلامی، شماره ۶، ۱۳۷۶ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20101205184449-1959.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]