فقه سیاسی (منابع مطالعاتی)
فقه سیاسی به عنوان تابعی از دستگاه عمومی فقه، بخش مهمی از دانش سیاسی در جهان اسلام است که به ارزیابی عمل سیاسی مسلمانان می‌پردازد. این دانش تکالیف شرعی زندگی سیاسی مؤمنان را تعیین کرده و آیین اداره مطلوب جامعه را بر اساس ادله شرعی تبیین می‌کند. در تعریفی گسترده گفته شده: فقه سیاسی، دانشی فقهی و روش‌مند و جستجویی در منابع دین برای استنباط نظریه‌های سیاسی شارع، تعیین تکلیف افعال اجتماعی انسان از جهت سیاسی و تعیین وظایف داخلی و خارجی دولت برای تدبیر مصالح فردی و اجتماعی در راستای تربیت انسان در جهت تحصیل سعادت دنیا و آخرت است.
فقه سیاسی از ابتدای تشکیل تاکنون چند دوره تحول را پشت سر گذاشته است ازجمله «دوران حاکمیت تشیع در عصر حکومت نبوی و علوی»، «دروان تقیه و انزوا و مدارا با حکومت‌ها در عصر حاکمیت اموی و عباسی»، «دروان همکاری با سلاطین شیعه»، «دوران مشروط و محدود کردن قدرت سلاطین و نظارت بر عملکرد آنان» و در نهایت «دوران حاکمیت فقه و فقیهان شیعه در عصر جمهوری اسلامی ایران». امروزه با توجه به پیروزی انقلاب اسلامی ایران و حاکمیت فقه و فقیهان شاهد توسعه فقه سیاسی به گستره زیادی از امور اجتماعی و حکومتی هستیم: به همین دلیل سطح انتظار از فقه سیاسی افزایش یافته و باعث گذار از فقه سیاسی سنتی به رویکرد حکومتی به آن شده است؛ بنابراین در حال حاضر سوال اصلی از فقه سیاسی، چگونگی اعمال حاکمیت در عرصه اجتماع خواهد بود.
این مقاله لیستی از منابع فقهی مرتبط با چیستی، کلیات، تاریخچه و مسائل فقه سیاسی است. در این لیست کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع گردآوری شده که از منظر فقه معاصر به بررسی مسائل فقه سیاسی پرداخته‌اند.
کتاب‌ها
فارسی
- تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران: تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی ج.ا.ایران، محمدجواد ارسطا، قم، انتشارات مکث اندیشه، ۱۴۰۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی، ابوالقاسم علیدوست، قم، منهاج علم، ۱۴۰۲ش.صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- ظهور لویاتان اسلامی (تکوین نظریه دولت مدرن در فقه سیاسی شیعه)، محمد قوچانی، تهران، انتشارات سرایی، ۱۴۰۱ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- بازتاب عاشورا در فقه سیاسی شیعه، سید ضیاء مرتضوی، تهران، انتشارات میراث اهل قلم، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- کلیات فقه سیاسی، اصغرآقا مهدوی و محمدصادق کاظمی، قم، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه، سیاست و حکومت، علی دارابی و مسعود مطلبی، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی و سیاست فقهی: بررسی تطبیقی اندیشه سیاسی فقهای اربعه، سید حسین میراحمدی، قم، انتشارات پاد اندیشه، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی، (رشته علوم سیاسی)، طیبه محمدی پور، تهران، انتشارات پارسیان دانش پندار، ۱۳۹۹ش.
- نصیحت در فقه سیاسی شیعه، علی شیرخانی، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تاثیرات قاعده تقیه بر فقه سیاسی شیعه، محسن صبوری فیروز‌آبادی، قم، انتشارات آبات، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مطالعات فقه سیاسی: مجموعه نشست‌ها و گفتگوها، محمود فلاح، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- درس‌نامه فقه سیاسی، سید جواد ورعی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و آستان قدس رضوی، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مشارکت سیاسی در فقه سیاسی شیعه، سید سجاد ایزدهی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی شیعه و دموکراسی، زهرا طواف، اصفهان، انتشارات مهر قائم، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی، سید صادق حقیقت، تهران، انتشارات هرمس، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- انسان سیاسی از منظر فقهی، ابوالحسن حسنی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تاثیرات نهضت امام حسین(ع) در فقه سیاسی شیعه، نورالدین جهانی، انتشارات سنجش و دانش، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی، منصور میراحمدی، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۹۵ش.
- هرمنوتیک و اجتهاد در فقه سیاسی: مجموعه نشست‌ها و مقالات، سید کاظم میرباقری، قم، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی در اسلام: رهیافت فقهی در تأسیس دولت اسلامی، داوود مهدویزادگان، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- راهکارهای فقه سیاسی شیعه برای گسترش مشارکت سیاسی، ناصرعلی رحمانی، زیر نظر عباس ثقفی، انتشارات مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، ۱۳۹۴. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقش عرفی شدن در تحول فقه سیاسی شیعه (پس از انقلاب اسلامی)، سارا دهقان نصیری و یدالله دهقان، تهران، انتشارات هوشمند تدبیر، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- کارآمدی فقه سیاسی شیعه در عصر جهانی‌شدن، حمید کارگر شورکی، انتشارات عصر نوین، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه نظام سیاسی، محسن اراکی، تهران، نشر معارف، ۱۳۹۳ش. معرفی کتاب
- مصلحت در فقه سیاسی شیعه، سید سجاد ایزدهی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تمایزات فقه و فقه سیاسی: مجموعه مقالات از اساتید حوزه فقه سیاسی، علی اصغر نصرتی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران، کمال اکبری، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی اسلام: سیری در مبانی فقهی، نظریه مشروطه مشروعه، جمال رضایی حسین‌آبادی، تهران، نشر گام حق، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- ملاحظاتی بر چالش‌های فقه سیاسی، منصور میراحمدی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۲ش.صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقد نگرش‌های حداقلی در فقه سیاسی، سید سجاد ایزدهی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه و سیاست در ایران معاصر (دوجلد)، داوود فیرحی، تهران، انتشارات نشر نی، ۱۳۹۱ش. فهرست جلد اول (فقه سیاسی و فقه مشروطه) را اینجا، و فهرست جلد دوم (تحول حکومت‌داری و فقه حکومت اسلامی) را اینجا ببینید.
- شکوه کارآمدی فقه سیاسی (درآمدی بر مولفه‌های کارآمدی فقه سیاسی در حل معضلات نوظهور اجتماعی)، سید مهدی فقیهی، قم، انتشارات زمزم هدایت، ۱۳۹۱ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- دانشنامه فقه سیاسی: مشتمل بر ۱۵۰۰ واژه فقهی و حقوق عمومی و اصطلاحات رشته فقه سیاسی، عباسعلی عمید زنجانی و همکاران، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۹۰ش.فهرست جلد یک را اینجا و فهرست جلد دو را اینجا ببینید.
- گفتارهایی در فقه سیاسی (حکومت، امنیت، فرهنگ)، اصغرآقا مهدوی و همکاران، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی امام خمینی(س)، سید سجاد ایزدهی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- بیعت در فقه سیاسی شیعه، علی شیرخانی، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- درس‌گفتارهایی در فقه سیاسی: مجموعه مقالات، منصور میراحمدی، قم، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۹ش.
- اندیشه سیاسی متفکران اسلامی: فقه سیاسی اسلام، محسن مهاجرنیا، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۹ش. فهرست جلد دوم و فهرست جلد سوم کتاب را از اینجا ببینید
- واژه‌نامه فقه سیاسی، اباصلت فروتن، علی اصغر مرادی، قم، ٰٰانتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار، ۱۳۸۹ش.
- بایسته‌های فقه سیاسی، عباسعلی عمیدزنجانی و ابراهیم موسی‌زاده، تهران، انتشارات مجد، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تحول مفهوم حاکم جائر در فقه سیاسی شیعه، محمدرضا احمدی طالشیان، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی شیعه: سازوکارهای تحول در دوران معاصر، سید کاظم سیدباقری، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- سیر تحول اندیشه‌ی ولایت فقیه در فقه سیاسی شیعه، حجت‌الله علی محمدی، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- قواعد فقه سیاسی، روح الله شریعتی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- سیر تطور فقه سیاسی، کمال اکبری، تهران، انتشارات طرح آینده، ۱۳۸۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی، عباسعلی عمید زنجانی: جلد دوم، هشتم و دهم، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۸۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- درآمدی بر فقه سیاسی مروری بر کلیات و مبانی حقوق اساسی، عباسعلی عمید زنجانی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۳ش.
- فقه سیاسی، یوسف قرضاوی، (مترجم عبدالعزیز سلیمی)، تهران، نشر احسان، ۱۳۷۹ش. صفحات ابتدای کتاب را از اینجا ببینید. این کتاب ترجمه کتاب من فقه الدولة فی الاسلام است. کتاب را از اینجا ببینید
- فقه سیاسی حقوق معاهدات بین المللی و دیپلما‌سی در اسلام، عباسعلی عمید زنجانی، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۷۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقها و حکومت: پژوهشی در تاریخ فقه سیاسی شیعه، محمدجعفر هرندی، تهران، انتشارات روزنه، ۱۳۷۹ش.
- فقه سیاسی اسلام، ابوالفضل شکوری، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷ش، تهران، انتشارات نورا، ۱۳۹۴ش.
عربی
- منتخب نصوص الفقه السیاسی الشیعی، علی خالقی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- محمدحسین النائینی و تأسیس الفقه السیاسی، عبدالهادی الحائری و آخرون، بیروت، مرکز الحضاره لتنمیه الفکر الإسلامی، ۲۰۱۲م. لینک کتاب
- اسس النظام السیاسی عند الإمامیة، محمد سند بحرانی، قم، نشر تدین، ۱۳۸۴ش. لینک کتاب
- الفقه السیاسی الاسلامی، خالد الفهدوی، دمشق، دار الاوائل، ۲۰۰۳م.
- الفقه السیاسی عند الامام الحسن البنا، ابوفارس محمد عبدالقادر، عمان، دار البشیر، ۱۹۹۹م. لینک کتاب
- من فقه الدولة فی الاسلام، یوسف القرضاوی، مصر، دار الشروق، ۱۴۱۷ق. لینک کتاب این کتاب با نام فقه سیاسی به فارسی ترجمه شده است. صفحات ابتدایی ترجمه کتاب را از اینجا ببینید.
- النظام السیاسی فی الإسلام رأی السنة، رأی الشیعة، حکم الشرع، احمدحسین یعقوب اردنی، قم، انتشارات انصاریان، ۱۳۷۴ش.
- الفقه: السیاسه، سید محمد حسینی شیرازی، قم، مطبعه سید الشهداء، ۱۳۶۰ش.
مقاله‌ها
فارسی
- اعتبار محدود فقه سیاسی، سید صادق حقیقت، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۹۴، ۱۴۰۱ش. لینک مقاله
- پویایی و تحول در فقه سیاسی شیعه از منظر حقوق سیاسی، عباس عمادی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۳۷، ۱۴۰۱ش. لینک مقاله
- تدوین فقه سیاسی و هویت‌طلبی شیعه، رضا نصیری حامد و محمدحسن بهنام‌فر، دانش نامه علوم سیاسی، شماره ۹، زمستان ۱۴۰۱ش. لینک مقاله
- نقصان حکومت در فقه سیاسی؛ چالش‌ها و الزامات، سید محسن قائمی‌خرق، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره ۳۵، ۱۴۰۱ش. لینک مقاله
- جایگاه امر سیاسی در ادوار فقه سیاسی شیعه، حسین فرزانه‌پور و هاشم قادری و احمد حکیمی گیلانی، دوفصلنامه پژوهشنامه فقه اجتماعی، شماره ۲۱، ۱۴۰۱ش. لینک مقاله
- فلسفه فقه سیاسی، سید سجاد ایزدهی و صدیقه صدیق تقی زاده، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲۵، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- ماهیت فقه سیاسی از منظر آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، سید جواد حسینی‌خواه، دوفصلنامه مطالعات فقه سیاست، سال اول، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- کارکرد فقه سیاسی در نظریه‌پردازی عدالت اجتماعی، احمد واعظی، دوفصلنامه فقه و سیاست، سال دوم، شماره اول، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- گستره موضوعی فقه سیاسی شیعه در رویکرد فقه سرپرستی، سیدمهدی میرباقری و علی‌اصغر نصرتی، دوفصلنامه فقه و سیاست، سال دوم، شماره ۱، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- تفاوت روش‌شناختی فقه سیاسی سنتی و فقه حکومتی، رضا خراسانی، فصلنامه راهبرد فرهنگ، شماره ۵۱، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- ظرفیت فقه سیاسی در گسترش و تعمیق مرزهای راهبردی دولت اسلامی، حسین حمزه و مهدی طاهری، فصلنامه فقه حکومتی، شماره ۹۸، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- ظرفیت‌های مبانی امام خمینی(ره) درباره بنای عقلا برای فقه سیاسی، هادی جلالی اصل، مجله فقه و سیاست، شماره ۱، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- تأثیر تأسیس جمهوری اسلامی ایران در شیوه استنباط فقه سیاسی، کمال اکبری، نشریه سیاست متعالیه، شماره ۲۵، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- ظرفیت سنجی منابع فقهی در استنباط گزاره های فقه سیاسی، سعید صفی شلمزاری و مهدی طاهری، نشریه حکومت اسلامی، شماره ۹۳، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- امکان‌سنجی مهندسی فقه سیاسی؛ در سه پارادایم «فقه حکم و موضوع»، «فقه نظام‌سازی» و «فقه تکامل اجتماعی»، سید محمدمهدی میرباقری، علی‌اصغر نصرتی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۲۴، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- جریان شناسی نواندیشی در فقه سیاسی شیعه با تأکید بر آراء شیخ اسماعیل محلاتی، حمید سعیدی جوادی و همکاران، فصلنامه پژوهش‌های مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۲۵، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- آسیب‌شناسی عرصه‌های تزاحم در مسائل فقه سیاسی، بشری عبدخدایی و محمدتقی فخلعی و محمدتقی قبولی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۸۳، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، علی شیرخانی و محمود ابراهیمی ورکیانی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۲۰، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- فقه، سیاست و زمانه، تأملی در قبض و بسط تاریخی فقه سیاسی، محمدعلی حسینی‌زاده، مجله سیاست نامه مفید، شماره ۳، ۱۳۹۶ش. لینک مقاله
- سیر تحول و تکامل فقه سیاسی در ادوار تطور فقه سیاسی شیعه، مهدی طاهری و رسول حکمی شلمزاری، مجله حکومت اسلامی، شماره ۸۲، ۱۳۹۶ش. لینک مقاله
- غایات و کارویژه‌های فقه سیاسی (بر اساس دیدگاه‌های آیت‌الله خامنه‌ای)، سید سجاد ایزدهی، نشریه حکومت اسلامی، شماره ۸۶، ۱۳۹۶ش. لینک مقاله
- جستاری در تاریخ و ادوار فقه سیاسی شیعه، سید جواد ورعی، نشریه شیعه پژوهی، شماره ۷، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی و دموکراسی، سید صادق حقیقت، نشریه اندیشه سیاسی اسلام، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- نظام‌واره حقوق عمومی در فقه سیاسی جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم موسی‌زاده، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۷۷، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- ماهیت فقه سیاسی، سید سجاد ایزدهی، مجله حقوق اسلامی، شماره ۴۴، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- ماهیت فقه سیاسی، مهدی طاهری و سعید صفی شلمزاری، مجله حکومت اسلامی، شماره ۷۷، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی و تجدد: تحلیل گفتمانی فقه سیاسی مشروطیت، محمد پزشکی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۶۹، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- نظریۀ دولت مکلف (رهیافت فقهی در پویایی فقه سیاسی)، داود مهدویزادگان، فصلنامه سیاست، دوره ۴۴، شماره ۱، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی و اختیارات تقنینی حاکم؛ با تأکید بر آرای امام خمینی(ره)، محسن اسماعیلی و میلاد قطبی، پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره ۳۸، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
- آخوند خراسانی، فقه و امر سیاسی، منصور میراحمدی، فصلنامه سیاست، دوره ۴۳ شماره ۱، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
- مقایسه فلسفه سیاسی و فقه سیاسی، مرتضی یوسفی راد، نشریه سیاست متعالیه، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی و نظریه دولت، سید صادق حقیقت، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۳۸، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
- انقلاب اسلامی ایران و بسط فقه سیاسی شیعه، مسعود مطلبی و همکاران، فصلنامه مطالعات سیاسی، شماره ۱۶، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
- تأثیرات فقه سیاسی شیعه بر جمهوری اسلامی ایران، کمال اکبری، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۶۴، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
- حکمت خداوند و گونه های بهره گیری از آن در فقه سیاسی، سعید ضیایی فر، نشریه علوم سیاسی، شماره ۵۹، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
- تاثیر تاسیس جمهوری اسلامی ایران بر فقه سیاسی، محمدجواد ارسطا و کمال اکبری، نشریه علوم سیاسی، شماره ۵۵، ۱۳۹۰ش. لینک مقاله
- غایت و ماهیت فقه سیاسی، نجف لک‌زایی، مجله سوره اندیشه، شماره ۵۲ و ۵۳، ۱۳۹۰ش. لینک مقاله
- فقه و امر سیاسی، منصور میراحمدی، نشریه جستارهای سیاسی معاصر، دوره ۲، شماره ۱، ۱۳۹۰ش. لینک مقاله
- تغییر ساختارهای اجتماعی و تحول فقه سیاسی در دوره مشروطه، محمود شفیعی، نشریه علوم سیاسی، شماره ۵۶، ۱۳۹۰ش. لینک مقاله
- انقلاب اسلامی و تحول در فقه سیاسی شیعه، علی دارابی، نشریه دانشنامه، شماره ۸۰، ۱۳۹۰ش. لینک مقاله
- درآمدی بر فقه سیاسی، داوود فیرحی، فصلنامه سیاست، دوره ۴۰، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- تحولی روش شناختی در فقه سیاسی شیعه، سید صادق حقیقت، نشریه شیعه‌شناسی، شماره ۲۹، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- مسائل فقه سیاسى، نجف لک زایی، مجله دانش سیاسی، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- نقش عقل در تحول فقه سیاسی شیعه (مطالعه موردی: دوره معاصر)، سیدکاظم سیدباقری، نشریه جستارهای سیاسی معاصر، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- منابع فقه سیاسى، قرآن، احمد مبلغی، نشریه فقه، شماره ۶۳، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- منابع فقه سیاسی، سنت فعلی، احمد مبلغی، نشریه فقه، شماره ۶۵، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- منابع فقه سیاسی، سنت فعلى (۲)، احمد مبلغی، نشریه فقه، شماره ۶۶، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
- اجتهاد و بسترهای نظریه پردازی در فقه سیاسی شیعه در دوران معاصر، سید کاظم سیدباقری، نشریه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۱۶، ۱۳۸۸ش. لینک مقاله
- تعریف فقه سیاسی و موضوع آن به منزله نخستین مسئله در فلسفه فقه سیاسی، ابوالحسن حسنی، فصلنامه قبسات، شماره ۵۱، ۱۳۸۸ش. لینک مقاله
- زبان، عمل و اجتهاد در فقه سیاسی، منصور میراحمدی، فصلنامه سیاست، دوره ۳۸، شماره ۳، ۱۳۸۷ش. لینک مقاله
- اقتضاها و امتناع‌های عقل‌گرایی در فقه سیاسی شیعه، محمود شفیعی، نشریه شیعه شناسی، شماره ۲۳، ۱۳۸۷ش. لینک مقاله
- ضرورت تدوین فلسفه فقه سیاسى، سعید ضیائی‌فر، نشریه فقه، شماره ۵۸، ۱۳۸۷ش. لینکه مقاله
- مبانی کلامی فقه سیاسی شیعه، منصور میراحمدی، نشریه آینه معرفت، شماره ۷، ۱۳۸۴-۱۳۸۵ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی، احمد مبلغی، نشریه فقه، شماره ۴۵، ۱۳۸۴ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی در ایران، منصور میراحمدى، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۳۰، ۱۳۸۴ش. لینک مقاله
- روش‌شناسی فقه سیاسی اهل سنت، منصور میراحمدی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره۲۱، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله
- طرح‌نامه فقه سیاسی، نجف لک‌زایی، فصلنامه علومی سیاسی، شماره ۲۴، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله
- چیستى قواعد فقه سیاسى، روح‌الله شریعتی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۲۱، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله
- روش شناسی فقه سیاسی شیعه، نجف لک‌زایی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۲۱، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله
- فقه سیاسی از دیدگاه علامه ی نائینی، محمدجواد حیدری کاشانی، نشریه پژوهش‌های فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره۱، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله
- ويژگی‌های فقه سياسي اهل سنت، علیرضا صدرا، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۱۸، ۱۳۸۱ش. لینک مقاله
- جایگاه عدالت در فقه سیاسی شیعه و اندیشه امام خمینی(ره)، سید نورالدین شریعتمداری جزائری، مجموعه آثار کنگره امام خمینی و اندیشه حکومت اسلامی، جلد ۶، ۱۳۷۸ش.
- فقه سیاسی اهل سنت، داوود فیرحی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۴، ۱۳۷۸ش. لینک مقاله
- تأملی در فقه سیاسی، محمدمهدی آصفی، مجله کیهان اندیشه، شماره ۲۴، ۱۳۶۸ش. لینک مقاله
عربی
- مباني الفقه السياسي المعاصر عند السيد السيستاني: نظرية إرادة الأمة أنموذجاً، صباح صاحب العريض، مجلة الكوفة للعلوم القانونية والسياسية، مجلد ۱۱، شماره ۳۸، ۱۴۴۰ق. لینک مقاله
- القواعد المؤسسة للفقه السياسي الإسلامي، طه مصطفی الأزعر، مجلة المدونة، مجمع الفقه الإسلامي بالهند، مجلد ۶، شماره ۲۱-۲۲، ۲۰۱9م.
- تأصيل الفقه السياسي عند الإمامية: الحكومة المشروعة في زمن الغيبة أنموذجاً، هيثم عبدالزهرة جعفر، عراق، مجلة آداب ذي قار، شماره ۲۲، ۲۰۱۷م.
- نظرة فی الفقه السیاسی الإسلامی، حسن احمد الهادی، مجله الحیاة الطیبة، شماره ۲۵، ۲۰۱۲م. لینک مقاله
- فقه السياسة الشرعية: أبعاده وتجلياته، محمد صالح ضيف، الجزایر، مجلة الحقيقة، شماره ۳۵، ۲۰۱۵م. لینک مقاله
- مقاصد الفقه السياسي في الإسلام، محمود محمد أحمد علي عثمان، سودان، مجلة جامعة دنقلا للبحوث العلمية، شماره ۱، ۲۰۱۱م.
- فقه السياسة الشرعية، حسين بن عبدالعزيز بن حسن آل الشيخ، مصر، مجلة التوحید، شماره ۴۷۲، ۲۰۱۱م.
- نحو بناء فقه سياسى إسلامى معاصر، فاتح ربیعی، الجزایز، مجلة دراسات اسلامیة، شماره ۹، ۲۰۱۰م. لینک مقاله
- مراجعات في الفقه السياسي الإسلامي، عبدالستار أبو غدة، ایرلند، المجلة العلمية للمجلس الأوروبي للإفتاء والبحوث، شماره ۱۰، ۲۰۰۷م. لینک مقاله
- تجديد فقه السياسة الشرعية، عبدالمجيد النجار، ایرلند، المجلة العلمية للمجلس الأوروبي للإفتاء والبحوث، شماره ۱۰، ۲۰۰۷م. لینک مقاله
- الفقه السياسي عند الإمام محمد عبده، إبراهيم عبدالباقي، المعهد العالمي للفكر الإسلامي، مكتب الأردن، مجلة إسلامية المعرفة، شماره ۴۰، ۲۰۰۵م.
- فقه السياسة: دراسة في النظرية السياسية لدى بعض المفكرين المسلمين، سعد خميس الحديثي، جامعة بغداد - كلية الآداب، مجلة الآداب، شماره ۶۶، ۲۰۰۴م.
- قواعد في فقه السياسة الشرعية، محمد بن شاكر الشريف، بریتانیا، مجلة البیان، شماره ۲۰۱، ۲۰۰۴م. لینک مقاله
- مؤسس الفقه السیاسی الاسلامی الحدیث الشیخ محمد حسین النائینی، عبدالکریم آل نجف، مجله التوحید، شماره ۷۸، ۱۴۱۶ق. لینک مقاله
- نظرة تأملیة فی الفقه السیاسی، محمدمهدی آصفی، نشریه الثقافة الاسلامیه، شماره ۲۹، ۱۴۱۰ق. لینک مقاله
- الفقه السیاسی عند المسلمین، محمود فیاض، مجله الازهر، شماره ۲۲، ۱۳۷۰ق. لینک مقاله
- الفقه السیاسی عند المسلمین، اللبان بک، محمد الشافعی، نشریه رسالة الاسلام، شماره ۲، ۱۳۶۸ق. لینک مقاله
- الفقه السیاسی عند المسلمین، عبدالعزیز المراغی بک، نشریه رسالة الاسلام، شماره ۳، ۱۳۶۸ق. لینک مقاله
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- نقش قواعد فقه سیاسی (اصل مصلحت، اوفوا بالعقود و نفی سبیل) در قراردادهای بین‌المللی از منظر فقه اهل‌بیت و حنفی، شاه موسی علوی، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی اندیشه ی سیاسی فقهای معاصر نجف اشرف: واکاوی نسبت فقه و سیاست، محمود عبداللهی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی قاعده مقابله به مثل در سیاست بین الملل از منظر فقه سیاسی شیعه، حامد يزدانی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مشروعیت تأسیس احزاب سیاسی در اسلام بررسی تطبیقی فقه امامیه و حنبلی و حقوق عراق، فاضل عبود شنیار شنیار ،کارشناسی ارشد، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- امکان‌سنجی فقه سیاسی دموکراتیک در پرتو گونه‌شناسی فهم فقاهتی سیاست ایران معاصر، مهدی شاملو، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بررسی فقهی و حقوقی کاربرد قاعده صلح در فقه سیاسی، محمد الیکائی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه قم، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- تحلیل نقش استناد به عرف در واقع‌گرایی فقه سیاسی شیعه، معصومه باقرپور، حسن طالبی طادی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بررسی نامه امام علی (ع) به مالک اشتر از منظر فقه سیاسی، نسرین صادق زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور پرند، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- عرصه‌های تزاحم در فقه سیاسی و رویکرد فقیهان امامیه در علاج تزاحم (حوزه تحقیق: موضوعات مکاسب محرمه)، بشری عبدخدایی، رساله دکتری در دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- معناشناسی واژگان مربوط به حوزه فقه سیاسی در قرآن کریم، هادی قائمی منش، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی مشهد، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- روش‌شناسی فقه سیاسی شیعه با تاکید بر اندیشه‌های امام خمینی (ره)، عبدالله نظرزاده اوغاز، رساله دکتری در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، ۱۳۹۷ش. چکیده رساله از اینجا بخوانید
- مؤلفه های فقه سیاسی شیعه و کاربرد آن بر کارآمدی سیاست خارجی نظام اسلامی، مهدی صیادشیرازی، رساله دکتری در دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- نقش و جایگاه قواعد فقه سیاسی در تعامل دولت اسلامی با معاهدات بین المللی، سیدعلی اشرف‌زادگان شلمانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بایسته های مهندسی فقه سیاسی شیعه، علی‌اصغر نصرتی، رساله دکتری در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- فقه سیاسی در المیزان، رحیمه قربانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- فقه سیاسی شیعه و دموکراسی، زهرا طواف، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- رابطه فقه سیاسی و اخلاق از نظر خواجه نصیرالدین طوسی، محمد دبیر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم سیاسی، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- فقه سیاسی امام علی (ع)، محمد حمیداوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- رابطه اصول فقه و فقه سیاسی در دیدگاه فقهای معاصر شیعه با تأکید بر آراء امام خمینی، هادی جلالی‌اصل، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- تأثیر متقابل فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران، کمال اکبری، رساله دکتری در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- نقش عقل در بسط و تحول فقه سیاسی در دوران جمهوری اسلامی ایران، محرم بیابانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بازتاب اندیشه حضرت امام خمینی(ره) در تحول فقه سیاسی شیعه، صلاح‌الدین علی‌پور ابدالانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- مناسبات جنبش مشروطیت و فقه سیاسی شیعه، تقی نامور، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بررسی تطبیقی مبانی فقه سیاسی مکتب قم و نجف «با تأکید بر اندیشه‌های حضرت امام (ره) و آیت‌الله خوئی (ره)»، منصوره خسروی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه سیستان و بلوچستان، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- بررسی وجوه تعامل فلسفه سیاسی و فقه سیاسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (قدس سره)، مجتبی اکبری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- منطق تحول در فقه سیاسی شیعه؛ مطالعه موردی: دوران معاصر، کاظم سیدباقری، رساله دکتری در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- عوامل اجتماعی تحول فقه سیاسی شیعه در ایران معاصر (با تاکید بر آیه الله محمد حسین نائینی (ره) و امام خمینی (ره))، ایوب سلطانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۸۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- نقش عقل در تولید و بسط دانش فقه سیاسی اسلامی (با تأکید بر آیت‌الله میرزا حسین نائینی و آیت‌الله سید محمدباقر صدر)، محمود ابراهیمی ورکیانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۸۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
- تحول نظری فقه سیاسی شیعه از مشروطیت تا انقلاب اسلامی، عباس حیدری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم، ۱۳۷۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببیند
عربی
- القواعد الفقهية الناظمة للفقه السياسى وتطبيقاتها المعاصرة، مصطفى خلف سالم الخوالدة، رساله دکتری در جامعة العلوم الإسلامية العالمية عمان، كلية الدراسات العليا، ۲۰۱۳م.
- صلة قواعد الفقه السياسي بالمصالح الشرعية، صالح بن بشير بوشلاغم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در الجامعة الاردنية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۷م.
سایر منابع
- کرسی علمی- ترویجی با موضوع «بایسته‌های نظام سازی در فقه سیاسی شیعه»، ارائه دهنده: سید کاظم سیدباقری، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۴۰۱ش. لینک نشست
- جایگاه حقوق مردم در فقه سیاسی معاصر شیعه، کاظم قاضی‌زاده، نسست علمی در موسسه فهیم، ۱۳۹۴ش. لینک نشست
- آسیب شناسی فقه سیاسی پس از انقلاب اسلامی، محمد سروش محلاتی، نشست علمی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۹۳ش. لینک نشست
- انقلاب و توسعه فقه سیاسی، محمد سروش محلاتی، مصاحبه با سایت شفقنا، ۱۳۹۲ش. لینک نشست
- انقلاب اسلامی و توسعه فقه سیاسی، سید سجاد ایزدهی، از سلسله نشست‌های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. لینک نشست
- نوآوری‌های فقه سیاسی شیعه در دوران معاصر، داوود فیرحی، نشست علمی در موسسه فهیم، ۱۳۸۸ش. لینک نشست
- تمایزات فقه و فقه سیاسی از منظر ضرورت، موضوع و روش، محمدمهدی میرباقری، سخنرانی در در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، ۱۳۸۷ش. لینک سخنرانی
- حوار: مع الدکتور وهبة الزحیلی حول الفقه السیاسی الإسلامی، در مجله التوحید، شماره ۵۲، ۱۴۱۲ق. متن مقاله را از اینجا بخوانید.
- فقه السياسة الشرعية بين النصوص والمقاصد، نورالدين بن مختار الخادمي، فعاليات ندوة: تفعيل مقاصد الشريعة في المجال السياسي، مؤسسة الفرقان للتراث الاسلامي - مركز دراسات مقاصد الشريعة الاسلامية ووزارة الشئون الدينية التونسية، ۲۰۱۴م.