منطقة الفراغ (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
===عربی=== | ===عربی=== | ||
# الفقه الدستوری: منطقه الفراغ مساحه لتشریعات الحداثه و المعاصره المجالس النیابیه انموذجا: دراسه تحلیلیه، جواد احمد البهادلی، قم، انتشارات کتاب قاصدک، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400b12203.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بببینید] | # الفقه الدستوری: منطقه الفراغ مساحه لتشریعات الحداثه و المعاصره المجالس النیابیه انموذجا: دراسه تحلیلیه، جواد احمد البهادلی، قم، انتشارات کتاب قاصدک، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400b12203.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بببینید] | ||
# منطقة الفراغ التشریعی دراسة مقارنة لأهم العناصر المرنة فی الشریعة الاسلامیة، فلاح عبدالحسن الدوخی، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، ۱۳۹۴ش. [https://www.researchgate.net/publication/332303686_mntqt_alfragh_altshryy_drast_mqarnt_d_flah_bd_alhsn_aldwkhy کتاب را از اینجا بخوانید] | # منطقة الفراغ التشریعی دراسة مقارنة لأهم العناصر المرنة فی الشریعة الاسلامیة، فلاح عبدالحسن الدوخی، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، ۱۳۹۴ش. [https://www.researchgate.net/publication/332303686_mntqt_alfragh_altshryy_drast_mqarnt_d_flah_bd_alhsn_aldwkhy کتاب را از اینجا بخوانید] | ||
نسخهٔ ۶ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۱۲
منطقة الفراغ به‌طور اجمال به معنای دایره‌ای است که شارع در آن حکمی الزامی جعل نکرده است. این اصطلاح زاده اندیشه‌های سید محمدباقر صدر فقیه و متفکر معاصر در کتاب اقتصادنا است. پذیرش منطقة الفراغ مستلزم پیگیری راهی برای تعیین تکلیف در این دایره است. برخی فقیهان این تصمیم‌گیری در این حوزه را در اختیار حاکم شرع و برخی دیگر در اختیار عقلا دانسته‌اند. آنچه مهم و قابل پژوهش است مشخص‌کردن مرزهای این منطقه با سایر احکام شرع است. نکته مهم دیگری که این موضوع را شایسته پژوهش می‌کند معیارهای تصمیم‌گیری در منطقة الفراغ و نسبت آن با احکام شرع است. در ادبیات فقهی اهل سنت از این مفهوم با تعابیر مثل دایرة العفو و مرتبة العفو یاد می‌شود. دربارهٔ این موضوع مقاله‌ها و کتاب‌های متعددی منتشر شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- منطقه الفراغ و مصالح مرسله در دایره تطبیق، سمیه جمشیدی فلاورجانی، قم، انتشارات امتداد حکمت، ۱۴۰۱ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بببینید
- منطقة الفراغ در قانون‌گذاری اسلامی، عبدالمجید قائدی لامردی، تبریز، انتشارات عاصم،۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بببینید
عربی
- الفقه الدستوری: منطقه الفراغ مساحه لتشریعات الحداثه و المعاصره المجالس النیابیه انموذجا: دراسه تحلیلیه، جواد احمد البهادلی، قم، انتشارات کتاب قاصدک، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بببینید
- منطقة الفراغ التشریعی دراسة مقارنة لأهم العناصر المرنة فی الشریعة الاسلامیة، فلاح عبدالحسن الدوخی، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، ۱۳۹۴ش. کتاب را از اینجا بخوانید
مقاله‌ها
فارسی
- نظریه منطقة الفراغ و مرجعیت انسانی، حیدر حب‌الله، منتشر شده در ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا ببینید. این مقاله بخشی از کتاب شمول الشریعه نوشته حیدر حب الله است. که توسط سعید نورا و مصطفی مهدوی از آن کتاب استخراج شده است.
- تقنین احکام حکومتی درحوزه منطقه الفراغ توسط ولی فقیه، سید محمد رضا آیتی و فرزانه سالم رهبر و کاظم ستایش، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، شماره ۳۸، پاییز ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تأثیر نظریه منطقة الفراغ بر کلیات حقوق قراردادها با نگاهی خاص به قراردادهای اداری، سید مصطفی محقق داماد، مهدی نیازآبادی، بهاره عرب، فصلنامه تحقیقات حقوقی، انتشار آنلاین دی‌ماه ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تقنین احکام حکومتی در حوزه منطقة الفراغ توسط ولی فقیه، سید محمدرضا آیتی، کاظم ستایش، فرزانه سالم رهبر، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۳۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- کاوشی نو در نقش‌یابی اهداف شریعت در منطقة الفراغ (با تکیه بر آراء شهید صدر، آیت‌الله شمس الدین و آیت‌الله سیستانی)، حمیدرضا تمدن و حسنعلی سعدی، پژوهش‌نامه میان‌رشته‌ای فقهی، شماره ۱۴، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- منطق اعتبار قاعده حقوقی در منطقة الفراغ، شعبان حق‌پرست، کوروش کاویانی، حامد کهوند، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، شماره ۲۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عهده‌دار وظایف مکلفین نسبت به منطقة الفراغ، عبدالمجید قائدی لامردی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۸۶، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل نظریه منطقة الفراغ و احکام حکومتی در آرای شهید صدر، حسین کاویار و مریم مهاجری، دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، شماره ۸، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازکاوی جایگاه منطقة الفراغ در نظام‌سازی فقهی با تأکید بر آرای شهید صدر، احسان آهنگری، احسان علی‌اکبری بابوکانی، سید محمدصادق طباطبائی، مجله فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال پنجاهم، شماره ۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی نظریه منطقة الفراغ با تأکید بر مبانی قرآنی و روایی، جواد ریاحی، ارائه شده در اولین همایش ملی قرآن و حقوق، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازپژوهی مبانی قانون‌گذاری منطقة الفراغ نظام فقهی شیعه (با تأکید بر انگاره شهید صدر)، احسان علی‌اکبری بابوکانی، احسان آهنگری، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۲، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- واکاوی مزایا و محدودیت‌های نظریه منطقة الفراغ شهید صدر در عرصه سیاستگذاری فرهنگی، محمدمحسن حسن‌پور، محمدرضا برزویی، دوفصلنامه دین و سیاست فرهنگی، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- چیستی و دلائل منطقة الفراغ در قانون‌گذاری اسلامی، علی رحمانی‌فرد، عبدالمجید قائدی لامردی، دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، شماره ۳، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تأملی در نظریهٔ منطقة الفراغ از منظر شهید صدر و نقدها و نقص‌های آن، محسن اسماعیلی، محمدرضا اصغری شورستانی، رضا رشیدی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره ۸، ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل و ارزیابی نقدهای موجود بر نظریه منطقة الفراغ شهید صدر، عبدالمجید قائدی، فصلنامه حکومت اسلامی، ش۷۰، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- منطقة الفراغ به مثابه نظریه قانون‌گذاری، حسن امینی‌پژوه، محسن اسماعیلی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره ۵، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ظرفیت نظریه منطقة الفراغ و احکام حکومتی، سید محمد حسینی، مریم غنی‌زاده، مریم مهاجری، فصلنامه مطالعات حقوقی دولت اسلامی، شماره۲، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازخوانی نظریه منطقة الفراغ و آثار آن در جایگاه و کارکرد مجلس، محسن اسماعیلی و همکاران، در کتاب دین و قانون، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- احکام حکومتی و منطقة الفراغ با تکیه بر اندیشه‌های فقهی شهید صدر، مسعود راعی، سید اسمعیل حسینی قلندری، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۶۶، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- واکاوی انتقادی رابطه تشریع و احکام حکومتی در نظریه منطقة الفراغ، ذبیح‌الله نعیمیان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۶۰، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نظریه منطقة الفراغ به مثابه خاستگاه تشریعی احکام حکومتی، ذبیح‌الله نعیمیان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۵۹، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا ببینید. این مقاله با عنوان «نظریة منطقة الفراغ» توسط محمد عبدالرزاق ترجمه شده است. مقاله را از اینجا ببینید
- تبیین نظریه منطقة الفراغ، محمود حکمت‌نیا، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۸، ۱۳۸۱ش. مقاله را اینجا ببینید
- بازشناسی، تحلیل و نقد نظریه منطقة الفراغ، سید علی حسینی، فصلنامه اندیشه صادق، شماره ۶و۷، ۱۳۸۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقش منطقة الفراغ در نظام سازی دین (بررسی نظام اقتصادی)، محمدعلی سادات حسینی، وحدت اسلامی، دوره ۱۵، ۱۳۸۱ش.
- منطقة الفراغ، محمد رحمانی، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۵، ۱۳۷۴ش، مقاله را از اینجا ببینید
عربی
- مرتبة العفو عند الإمام الشاطبی، موسی رصاع و رشید عمری، مجله الحضارة الإسلامیة، شماره ۲۰، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید
- منطقة الفراغ و الإشکالات العقدیة دراسة فی الأبعاد العقدیة لمنطقة الفراغ فی الشریعة الإسلامیة، فلاح آل‌دوخی، مجله الدلیل، شماره ۷، عراق، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید
- نظریة منطقة الفراغ فی الفقه الاسلامی و مسؤولیة المقنن حیالها، محمود حکمت‌نیا، کتاب الفقه و القانون، تهران، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- الفقه و القانون و مناطق الفراغ، عوض محمد عوض، کتاب الفقه و القانون، تهران، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نظریة منطقة الفراغ، ذبیح الله نعیمیان، ترجمه: محمد عبدالرزاق. مقاله را از اینجا ببینید این مقاله ترجمه مقاله نظریه منطقة الفراغ به مثابه خاستگاه تشریعی احکام حکومتی، است که در نشریه حکومت اسلامی به فارسی منتشر شده است. مقاله را از اینجا ببینید
- نظریه منطقه الفراغ عند الشهید الصدر، قراءه نقدیه، السید علی الحسینی، فصلنامه نصوص معاصرة، شماره ۲۹، تابستان ۲۰۱۲ش.
- منطقة الفراغ فی القانون الدولی الانسانی و أثرها فی تطویرها، زهیر الحسنی، مجله الکوفه، شماره۱۱، ۲۰۱۱م. مقاله را از اینجا بخوانید
- مرتبة العفو أو منطقة الفراغ التشریعی فی ضوء اصول الفقه، سمیرة خزار، مجله آلاداب و العلوم الانسانیة، شماره۵، ۲۰۱۰م. مقاله را از اینجا بخوانید
- مناطق الفراغ التشریعی عند العلامة محمد مهدی شمس‌الدین، محمد النجار، شماره ۱۵، ۱۴۳۱ق. مقاله را از اینجا ببینید
- دراسة مقارنة بین نظریتی الحسبة و منطقة الفراغ، سید کمال حیدری، فقه اهل البیت (عربی)، شماره ۵۵، ۱۴۳۰ق. مقاله را از اینجا ببینید
- العفو فی الشریعة الاسلامیة، مجلة الوعی، شماره ۲۲۲، ۲۰۰۵ م. مقاله را از اینجا بخوانید
- منطقة الفراغ التشریعی من منظور الشهید الصدر، باقر بری، فصلنامه قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. مقاله را از اینجا ببینید
- منطقة الفراغ فی التشریع الاسلامی، السید علی اکبر الحائری، رسالة التقریب، شماره ۱۱، ۱۴۱۶ق. مقاله را از اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- بررسی نسبت حکومت و منطقه الفراغ دین با تاکید بر نهج‌البلاغه، سید سراج الدین صالحی، دکتری، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- قلمرو احکام دین در تنظیم حیات انسان، سکینه منظری مجید، دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه عدالت، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی نظریه منطقة الفراغ و نظریات منطقة العفو و مصالح المرسله، محمد ادکی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت‌آلله العظمی بروجردی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی آرای فقهای معاصر در خصوص نظریه منطقه الفراغ شهید صدر، محدثه یوسفی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، مرکز پیام نور مشهد، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی آرای فقهای معاصر در خصوص نظریه منطقة الفراغ شهید صدر، محدثه یوسفی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، ۱۳۹۷ش. اطلاعات بیشتر درباره اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- فرایند تولید قاعده حقوقی در منطقة الفراغ، حامد کهوند، دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۹۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی نظریه منطقه الفراغ در مبانی شهید سیدمحمدباقر صدر با تأکید بر حکومت دینی، کاظم گل‌افشانی جویباری، کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- منطقة الفراغ در قانون گذاری اسلامی، عبدالمجيد قائديی،پایان‌نامه حوزوی سطح ۴، قم، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت آموزش حوزه های علميه، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی تحلیل قلمرو قانون‌گذاری در حقوق اساسی ایران در پرتو نظریه منطقة الفراغ، ناصر ناصری، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، ۱۳۹۳. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی نظریه منطقة الفراغ و تأثیر آن در حل مشکلات حکومت اسلامی، معصومه اعلائی قندرقالو، کارشناسی ارشد، گروه فقه و حقوق دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی دایرهٔ احکام حکومتی با اشاره به نظریه منطقة الفراغ، عاطفه داغمه‌چی فیروزجایی، کارشناسی ارشد، دانشکده الاهیات، دانشگاه قم، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی ابعاد منطقه الفراغ در سیاستگذاری اقتصادی صدر اسلام، محمدعلی سادات حسینی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه، ۱۳۸۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
عربی
- منطقه الفراغ التشریعی (دراسه مقارنه للعناصرالمرنه فی الشریعه الإسلامیه)، فلاح الدوخی، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشکده علوم اسلامی، ۱۳۸۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- مصادرالتّشريع في مالانصّ فيه عندالفريقين (الاستصلاح و القياس نموذجاً)، ت‍ح‍س‍ی‍ن ب‍دری، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشکده علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
سایر منابع
یادداشت‌ها
- منطقة الفراغ در نظام فکری شهید صدر و چند نکته، محمدتقی فاضل میبدی، پایگاه اینترنتی شبکه اجتهاد، یادداشت را از اینجا بخوانید
- منطقة الفراغ التشریعی فی فکر محمدباقر الصدر، محمد هاشم البطاط، منتشر شده در پایگاه اینترنتی النور. یادداشت را اینجا بخوانید
- منطقة الفراغ التشریعی، محمدکاظم آل شبیر الخاقانی، منتشر شده در سایت شخصی محمدکاظم آل شبیر الخاقانی. یادداشت را اینجا بخوانید
- بازخوانی نظریه منطقة الفراغ، محسن اسماعیلی، منتشر شده در سایت شخصی محسن اسماعیلی. یادداشت را از اینجا بخوانید
سخنرانی، درس‌نامه، مصاحبه
- طبق نظریه شهید صدر مرجع صدور احکام در منطقة الفراغ ولی فقیه است. درس خارج سید احمد علم‌الهدی، منتشر شده در پایگاه وسائل. متن درس را از اینجا ببینید
- تفاوت نظریه منطقة الفراغ شهید صدر با نگاه سکولارها، درس خارج سید محمدمهدی میرباقری، منتشر شده در پایگاه خبری دانشجو. متن درس را از اینجا ببینید
- درس‌های خارج حمید درایتی دربارهٔ منطقة الفراغ، جلسه اول، جلسه دوم، جلسه سوم، جلسه چهارم، جلسه پنجم، جلسه ششم