فلسفه فقه (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) |
|||
| (۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[فلسفه فقه]] دانشی است ناظر به مبانی فقه. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است. | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[فلسفه فقه]] دانشی است ناظر به مبانی فقه. در فلسفه فقه پیش‌فرض‌های فقیهان و تأثیر این پیش‌فرض‌ها در اجتهاد و استنباط فقهی فقیهان مطالعه می‌شود. در این دانش به آن دسته از مبانی توجه می‌شود که موضوع دانش‌های مرسوم مثل اصول فقه و رجال و مانند آن نیستند. به عنوان مثل کامل و [[جامعیت دین|جامع بودن شریعت]]، عرفی یا دقیق بودن ادبیات دینی، نقش علم تجربی در شناخت دین و مانند آن را می‌توان جزو این مبانی دانست. در واقع فلسفه فقه در پی پاسخ دادن به این پرسش است که تغییر هر یک از این مبانی چه تأثیری در برداشت فقیه از متن خواهد داشت؟ و البته هر فقیه باید در این حوزه دانشی موضع خود را مشخص و مبانی خود را منقح کند. این مبانی را می‌توان در مبانی دین‌شناسانه، مبانی متن‌شناسانه، مبانی روش‌شناسانه و مانند آن دسته‌بندی کرد. دانش فلسفه فقه را نمی‌توان یک دانش شکل‌گرفته به معنای خاص دانست بلکه این دانش در سه دهه اخیر پایه گرفته و در حال سامان‌یابی است. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است. | |||
==کتاب‌ها== | ==کتاب‌ها== | ||
# فلسفه فقه، مجموعه مقالات، دو جلدی، حسینعلی بای، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۴ش. این کتاب مجموعه مقالات متعددی است که در نشریات گوناگون منتشر شده است. | === فارسی=== | ||
# فلسفه فقه اسلامی، اکبر محمودی، قم، انتشارات کمالات، ۱۴۰۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# گفتاری در فلسفه فقه، به کوشش علی محمدی جورکویه، تهران، [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]]، ۱۳۹۹ش. کتاب مجموعه‌ای است از چند گفتار از علی‌اکبر صادقی رشاد، خالد الفغفوری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، سجاد ایزدهی، رمضان علی‌تبار فیروزجایی و ابوالحسن حسنی. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%da%af%d9%81%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# فلسفه فقه با تاکید بر رابطه حق و تکلیف، هاشم فرج‌زاده جبدرقی، تهران، راه دکتری، ۱۳۹۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a8%d8%a7-%d8%aa%d8%a7%da%a9%db%8c%d8%af-%d8%a8%d8%b1-%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d9%88-%d8%aa%da%a9%d9%84%db%8c%d9%81/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# [[فلسفه فقه (کتاب)|فلسفه فقه]]، مجموعه مقالات، دو جلدی، حسینعلی بای، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۴ش. این کتاب مجموعه مقالات متعددی است که در نشریات گوناگون منتشر شده است. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%ac1/ جلد اول] | |||
[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%ac2/ جلد دوم] | |||
# فلسفه علم فقه، سعید ضیائی‌فر، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d8%b9%d9%84%d9%85-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# فقه در محک زمانه: نقدی بر مقاله "فقه در ترازو" اثر دکتر سروش، عبدالحسین خسروپناه، تهران، کانون اندیشه جوان، ۱۳۸۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d8%ad%da%a9-%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%84%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%aa%d8%b1/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ویژه‌نامه فلسفه فقه، ۱۳۸۳ش. [http://qabasat.iict.ac.ir/issue_2818_2855.html مجله را از اینجا ببینید] | # فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ویژه‌نامه فلسفه فقه، ۱۳۸۳ش. [http://qabasat.iict.ac.ir/issue_2818_2855.html مجله را از اینجا ببینید] | ||
# گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ گفتگو با [[علی عابدی شاهرودی]]، ناصر کاتوزیان، صادق لاریجانی، [[محمد مجتهد شبستری]] و مصطفی ملکیان، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش. بخشی از این گفتگوها پیشتر در [[فصلنامه نقد و نظر]] منتشر شده است. | |||
# گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ گفتگو با صادق لاریجانی، | # فلسفه فقه، مهدی مهریزی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%84-%d9%85%d9%86%d8%a8%d8%b9-%d9%85%d9%88%d8%ac%d9%88%d8%af-%d9%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# | |||
== | === عربی=== | ||
# | # فلسفة الفقه و مقاصد الشریعة، به کوشش: [[عبدالجبار الرفاعی]]، بیروت، دارالهادی، ۱۴۲۹ق. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d9%85%d9%82%d8%a7%d8%b5%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d8%b1%db%8c%d8%b9%d8%a9/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] این کتاب در واقع ترجمه مباحثی است که بیشتر آن‌ها در کتاب گفت‌وگوهای فلسفه فقه آمده است. با چند مقاله دیگر که قبلا در مجله قضایا اسلامیه معاصره منتشر شده‌اند. | ||
# مدخل الی فلسفة الفقه، [[مهدی مهریزی]]، ترجمه: خالد توفیق، قم، نشر اعراف، ۱۳۷۷ش. این کتاب ترجمه کتاب درآمدی بر فلسفه فقه است و از فارسی به عربی ترجمه شده است. این کتاب ضمن مجموعه‌ای با عنوان قضایا اسلامیة معاصرة منتشر شده است.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d9%85%d8%af%d8%ae%d9%84-%d8%a7%d9%84%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%ac5/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
==مقاله‌ها== | ==مقاله‌ها== | ||
=== | ===فارسی=== | ||
# فلسفه | # درآمدی بر تعریف فلسفه فقه و ساختار مسائل آن، محمدرسول آهنگران، زهرا نجفی، مجله فلسفه دین، دوره ۱۶، شماره ۴، ۱۳۹۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%af%d8%b1%d8%a2%d9%85%d8%af%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%aa%d8%b9%d8%b1%db%8c%d9%81-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d8%b3%d8%a7%d8%ae%d8%aa%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%a6/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# چیستی فلسفه فقه، | # فلسفه فقه و مسائل پیش روی آن، سید ابوالقاسم نقیبی، فصلنامه آینه معرفت، دوره ۱۸، شماره ۴، ۱۳۹۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%a6%d9%84-%d9%be%db%8c%d8%b4-%d8%b1%d9%88%db%8c-%d8%a2%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# | # بررسی تطبیقی فلسفه فقه با دیگر فلسفه‌های مضاف همگن، رمضان علی‌تبار، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۲۹، ۱۳۹۵ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%aa%d8%b7%d8%a8%db%8c%d9%82%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a8%d8%a7-%d8%af%db%8c%da%af%d8%b1-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# رابطه فلسفه فقه و فلسفه حقوق، محمد ناطقی، مجله پرتو خرد، شماره ۹، ۱۳۹۴ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# تألیف فلسفه فقه ضرورتی که هم‌چنان باقی است، ناصر قربان‌نیا، فصلنامه نقد کتاب فقه و حقوق، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%aa%d8%a3%d9%84%db%8c%d9%81-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%b6%d8%b1%d9%88%d8%b1%d8%aa%db%8c-%da%a9%d9%87-%d9%87%d9%85%da%86%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7%d9%82/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] این مقاله به نقد و معرفی کتاب ''فلسفه علم فقه'' نوشته سعید ضیایی‌فر پرداخته است. | |||
# فلسفه فقه احکام، [[ابوالقاسم علیدوست]]، دانشنامه فاطمی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%ad%da%a9%d8%a7%d9%85/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# چیستی فلسفه فقه، اکبر ترابی شهرضایی، عبدالرئوف مصباح، دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، شماره ۱، ۱۳۹۳ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%84-%d9%85%d9%86%d8%a8%d8%b9-%d9%85%d9%88%d8%ac%d9%88%d8%af-%d9%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# چیستی فلسفه فقه با تأکید بر تعریف فقه، عبدالحسین خسروپناه، فصلنامه کتاب نقد، شماره ۵۴، ۱۳۸۹ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a8%d8%a7-%d8%aa%d8%a3%da%a9%db%8c%d8%af-%d8%a8%d8%b1-%d8%aa%d8%b9%d8%b1%db%8c%d9%81-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# پیش‌درآمدی بر فلسفه فقه، احمد مبلغی، [[فصلنامه کاوشی نو در فقه]]، شماره ۵۹-۶۰، ۱۳۸۸ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_3113.html مقاله را از اینجا ببینید] | # پیش‌درآمدی بر فلسفه فقه، احمد مبلغی، [[فصلنامه کاوشی نو در فقه]]، شماره ۵۹-۶۰، ۱۳۸۸ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_3113.html مقاله را از اینجا ببینید] | ||
# | # فلسفه فقه، رسول نادری، فصلنامه قبسات، شماره ۳۹-۴۰، ۱۳۸۵ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# فلسفه | # چیستی فلسفه فقه، جابر توحیدی اقدم، عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ۱۳۸۳ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# | # گفتمان فلسفه فقه، عبدالحسین خسروپناه، فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ۱۳۸۳ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%af%d9%81%d8%aa%d9%85%d8%a7%d9%86-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# | # فلسفه فقه و بررسی مقاله فقه در ترازو، فصلنامه تخصصی کلام اسلامی، شماره ۳۷، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%84%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%b2%d9%88/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] این مقاله بدون نام نویسنده منتشر شده است. | ||
# فقه در ترازو، [[عبدالکریم سروش]]، ماهنامه کیان، شماره ۴۶، ۱۳۷۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%b2%d9%88/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# | === عربی=== | ||
# | # فلسفة الفقه اشکالیة النشأة و الوظیفة، عبدالجبار الرفاعی، مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%b4%da%a9%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%b4%d8%a3%d8%a9-%d9%88-%d8%a7%d9%84%d9%88%d8%b8%db%8c%d9%81%d8%a9/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# | # فلسفة الفقه عند الشهید محمد الصدر، احمد البصری، مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%b9%d9%86%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%87%db%8c%d8%af-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b5%d8%af%d8%b1/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# فقه | |||
==پایان‌نامه‌ها== | |||
# تحلیل و واکاوی فلسفه فقه اسلامی، عباس آدینه‌وند، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ۱۳۹۴ش. ۲۰ صفحه نخست [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%88-%d9%88%d8%a7%da%a9%d8%a7%d9%88%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] پایان‌نامه کارشناسی ارشد. | |||
== سایر منابع== | == سایر منابع== | ||
| خط ۳۰: | خط ۴۶: | ||
# درس‌های فلسفه فقه، حسن مبینی، کتابخانه الکترونیکی پیام نور. [https://www.pnueb.com/courses/ls/223/580 متن درس‌نامه را از اینجا ببینید] | # درس‌های فلسفه فقه، حسن مبینی، کتابخانه الکترونیکی پیام نور. [https://www.pnueb.com/courses/ls/223/580 متن درس‌نامه را از اینجا ببینید] | ||
# درس‌های فلسفه فقه در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۶، [[علیرضا اعرافی]]. [https://www.eshragh-erfan.com/index.php/fa/arafi/skill-4/falsafe-feghh/85-86 درس‌ها را از اینجا ببینید] | # درس‌های فلسفه فقه در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۶، [[علیرضا اعرافی]]. [https://www.eshragh-erfan.com/index.php/fa/arafi/skill-4/falsafe-feghh/85-86 درس‌ها را از اینجا ببینید] | ||
# نسبت فلسفه اصول و فلسفه فقه، درس علی‌اکبر صادقی رشاد. [https:// | # نسبت فلسفه اصول و فلسفه فقه، درس علی‌اکبر صادقی رشاد. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%86%d8%b3%d8%a8%d8%aa-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%88%d9%84-%d9%88-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
# فلسفه فقه، حلقه اول مبانی فقه حکومتی و حلقه واسطه مبانی کلامی و علم فقه، سید محمدمهدی میرباقری، [ | # فلسفه فقه، حلقه اول مبانی فقه حکومتی و حلقه واسطه مبانی کلامی و علم فقه، سید محمدمهدی میرباقری، [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87%d8%8c-%d8%ad%d9%84%d9%82%d9%87-%d8%a7%d9%88%d9%84-%d9%85%d8%a8%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85%d8%aa%db%8c-%d9%88-%d8%ad/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | ||
=== مصاحبه‌ها=== | === مصاحبه‌ها=== | ||
| خط ۴۱: | خط ۵۷: | ||
=== نشست علمی=== | === نشست علمی=== | ||
# گزارش نشست اولویت‌های فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی هادوی تهرانی]] با عنوان ریشه‌های اخباری‌گری هنوز در استنباطات فقهی ما باقی است، کتاب ماه دین، شماره ۱۴۱، ۱۳۸۸ش. [http://ensani.ir/fa/article/257112 گزارش نشست را از اینجا بخوانید] | # گزارش نشست اولویت‌های فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی هادوی تهرانی]] با عنوان ریشه‌های اخباری‌گری هنوز در استنباطات فقهی ما باقی است، کتاب ماه دین، شماره ۱۴۱، ۱۳۸۸ش. [http://ensani.ir/fa/article/257112 گزارش نشست را از اینجا بخوانید] | ||
# ساختار شناسی فلسفه فقه، گزارش نشست علمی ساختار فلسفه فقه با ارائه صادق لاریجانی، فصلنامه پژوهش و حوزه، شماره ۲۷-۲۸، ۱۳۸۵ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d8%b3%d8%a7%d8%ae%d8%aa%d8%a7%d8%b1-%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# فلسفه فقه، سخنرانی مصطفی ملکیان، پژوهش‌نامه متین، شماره ۱۰، ۱۳۸۰ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d9%81%d9%84%d8%b3%d9%81%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-2/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر] | |||
# فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی مهریزی]] در واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۱۰، ۱۳۷۷ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120329125925-2161-51.pdf گزارش سخنرانی را از اینجا بخوانید] | # فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی مهریزی]] در واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۱۰، ۱۳۷۷ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120329125925-2161-51.pdf گزارش سخنرانی را از اینجا بخوانید] | ||
{{منابع مطالعاتی مبانی فقه معاصر}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۳
فلسفه فقه دانشی است ناظر به مبانی فقه. در فلسفه فقه پیش‌فرض‌های فقیهان و تأثیر این پیش‌فرض‌ها در اجتهاد و استنباط فقهی فقیهان مطالعه می‌شود. در این دانش به آن دسته از مبانی توجه می‌شود که موضوع دانش‌های مرسوم مثل اصول فقه و رجال و مانند آن نیستند. به عنوان مثل کامل و جامع بودن شریعت، عرفی یا دقیق بودن ادبیات دینی، نقش علم تجربی در شناخت دین و مانند آن را می‌توان جزو این مبانی دانست. در واقع فلسفه فقه در پی پاسخ دادن به این پرسش است که تغییر هر یک از این مبانی چه تأثیری در برداشت فقیه از متن خواهد داشت؟ و البته هر فقیه باید در این حوزه دانشی موضع خود را مشخص و مبانی خود را منقح کند. این مبانی را می‌توان در مبانی دین‌شناسانه، مبانی متن‌شناسانه، مبانی روش‌شناسانه و مانند آن دسته‌بندی کرد. دانش فلسفه فقه را نمی‌توان یک دانش شکل‌گرفته به معنای خاص دانست بلکه این دانش در سه دهه اخیر پایه گرفته و در حال سامان‌یابی است. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- فلسفه فقه اسلامی، اکبر محمودی، قم، انتشارات کمالات، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- گفتاری در فلسفه فقه، به کوشش علی محمدی جورکویه، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۹ش. کتاب مجموعه‌ای است از چند گفتار از علی‌اکبر صادقی رشاد، خالد الفغفوری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، سجاد ایزدهی، رمضان علی‌تبار فیروزجایی و ابوالحسن حسنی. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه با تاکید بر رابطه حق و تکلیف، هاشم فرج‌زاده جبدرقی، تهران، راه دکتری، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه، مجموعه مقالات، دو جلدی، حسینعلی بای، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۴ش. این کتاب مجموعه مقالات متعددی است که در نشریات گوناگون منتشر شده است. جلد اول
- فلسفه علم فقه، سعید ضیائی‌فر، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فقه در محک زمانه: نقدی بر مقاله "فقه در ترازو" اثر دکتر سروش، عبدالحسین خسروپناه، تهران، کانون اندیشه جوان، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ویژه‌نامه فلسفه فقه، ۱۳۸۳ش. مجله را از اینجا ببینید
- گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ گفتگو با علی عابدی شاهرودی، ناصر کاتوزیان، صادق لاریجانی، محمد مجتهد شبستری و مصطفی ملکیان، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش. بخشی از این گفتگوها پیشتر در فصلنامه نقد و نظر منتشر شده است.
- فلسفه فقه، مهدی مهریزی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- فلسفة الفقه و مقاصد الشریعة، به کوشش: عبدالجبار الرفاعی، بیروت، دارالهادی، ۱۴۲۹ق. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر این کتاب در واقع ترجمه مباحثی است که بیشتر آن‌ها در کتاب گفت‌وگوهای فلسفه فقه آمده است. با چند مقاله دیگر که قبلا در مجله قضایا اسلامیه معاصره منتشر شده‌اند.
- مدخل الی فلسفة الفقه، مهدی مهریزی، ترجمه: خالد توفیق، قم، نشر اعراف، ۱۳۷۷ش. این کتاب ترجمه کتاب درآمدی بر فلسفه فقه است و از فارسی به عربی ترجمه شده است. این کتاب ضمن مجموعه‌ای با عنوان قضایا اسلامیة معاصرة منتشر شده است.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- درآمدی بر تعریف فلسفه فقه و ساختار مسائل آن، محمدرسول آهنگران، زهرا نجفی، مجله فلسفه دین، دوره ۱۶، شماره ۴، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه و مسائل پیش روی آن، سید ابوالقاسم نقیبی، فصلنامه آینه معرفت، دوره ۱۸، شماره ۴، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی تطبیقی فلسفه فقه با دیگر فلسفه‌های مضاف همگن، رمضان علی‌تبار، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۲۹، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- رابطه فلسفه فقه و فلسفه حقوق، محمد ناطقی، مجله پرتو خرد، شماره ۹، ۱۳۹۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تألیف فلسفه فقه ضرورتی که هم‌چنان باقی است، ناصر قربان‌نیا، فصلنامه نقد کتاب فقه و حقوق، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر این مقاله به نقد و معرفی کتاب فلسفه علم فقه نوشته سعید ضیایی‌فر پرداخته است.
- فلسفه فقه احکام، ابوالقاسم علیدوست، دانشنامه فاطمی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- چیستی فلسفه فقه، اکبر ترابی شهرضایی، عبدالرئوف مصباح، دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، شماره ۱، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- چیستی فلسفه فقه با تأکید بر تعریف فقه، عبدالحسین خسروپناه، فصلنامه کتاب نقد، شماره ۵۴، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پیش‌درآمدی بر فلسفه فقه، احمد مبلغی، فصلنامه کاوشی نو در فقه، شماره ۵۹-۶۰، ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- فلسفه فقه، رسول نادری، فصلنامه قبسات، شماره ۳۹-۴۰، ۱۳۸۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- چیستی فلسفه فقه، جابر توحیدی اقدم، عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- گفتمان فلسفه فقه، عبدالحسین خسروپناه، فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه و بررسی مقاله فقه در ترازو، فصلنامه تخصصی کلام اسلامی، شماره ۳۷، ۱۳۸۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر این مقاله بدون نام نویسنده منتشر شده است.
- فقه در ترازو، عبدالکریم سروش، ماهنامه کیان، شماره ۴۶، ۱۳۷۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- فلسفة الفقه اشکالیة النشأة و الوظیفة، عبدالجبار الرفاعی، مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفة الفقه عند الشهید محمد الصدر، احمد البصری، مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
پایان‌نامه‌ها
- تحلیل و واکاوی فلسفه فقه اسلامی، عباس آدینه‌وند، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ۱۳۹۴ش. ۲۰ صفحه نخست کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
سایر منابع
درس‌نامه‌ها
- درس‌های فلسفه فقه، حسن مبینی، کتابخانه الکترونیکی پیام نور. متن درس‌نامه را از اینجا ببینید
- درس‌های فلسفه فقه در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۶، علیرضا اعرافی. درس‌ها را از اینجا ببینید
- نسبت فلسفه اصول و فلسفه فقه، درس علی‌اکبر صادقی رشاد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه، حلقه اول مبانی فقه حکومتی و حلقه واسطه مبانی کلامی و علم فقه، سید محمدمهدی میرباقری، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مصاحبه‌ها
- اقتراح درباره فلسفه فقه، گفتگو با علی عابدی شاهرودی، سید مصطفی محقق داماد، صادق لاریجانی، مصطفی ملکیان، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۱۲، ۱۳۷۶ش. لینک گفتگو در سایت نورمگز
- فلسفه فقه در گفتگو با ناصر کاتوزیان، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۱۲، ۱۳۷۶ش. گفتگو را از اینجا بخوانید
- تأملی در اقتراح فلسفه فقه، سید محسن موسوی گرگانی، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۱۳-۱۴، ۱۳۷۷ش. یادداشت را از اینجا بخوانید این یادداشت نقدی است بر نظرخواهی فصلنامه نقد و نظر از چهار اندیشمند که در شماره ۱۲ همان فصلنامه منتشر شده است.
- پاسخی به یک نقد، صادق لاریجانی، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۱۵-۱۶، ۱۳۷۷ش. یادداشت را از اینجا بخوانید این یادداشت پاسخی است به یادداشت تأملی در اقتراح فلسفه فقه، نوشته سید محسن موسوی گرگانی که در شماره ۱۲ فصلنامه نقد و نظر منتشر شده است.
نشست علمی
- گزارش نشست اولویت‌های فلسفه فقه، سخنرانی مهدی هادوی تهرانی با عنوان ریشه‌های اخباری‌گری هنوز در استنباطات فقهی ما باقی است، کتاب ماه دین، شماره ۱۴۱، ۱۳۸۸ش. گزارش نشست را از اینجا بخوانید
- ساختار شناسی فلسفه فقه، گزارش نشست علمی ساختار فلسفه فقه با ارائه صادق لاریجانی، فصلنامه پژوهش و حوزه، شماره ۲۷-۲۸، ۱۳۸۵ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه، سخنرانی مصطفی ملکیان، پژوهش‌نامه متین، شماره ۱۰، ۱۳۸۰ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فلسفه فقه، سخنرانی مهدی مهریزی در واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۱۰، ۱۳۷۷ش. گزارش سخنرانی را از اینجا بخوانید