۵٬۲۴۶
ویرایش
(←تاثیر بر فقه سیاسی شیعه: افزایش محتوا) |
|||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
دشواری متن تنبیه الامه را میتوان از جمله نقدهای آن دانست. [[داوود فیرحی]] در این باره چنین آورده است: دشواری ادبیات تنبیه الأمة به دلیل دو ویژگی اساسی در آن است: نخست اینکه تنبیه الأمة هرچند به زبان فارسی نگاشته شده؛ اما به واقع فارسی ـ عربی است. نویسندهاش مدرس عالیرتبهای است که سالها به تدریس تخصصی در عالیترین مراحل فقه و اصول اشتغال داشته و همین موجب شده بیان و کلام او جنبۀ تخصصی پیدا کند. ویژگی دوم نوآوری فقهی ـ سیاسی نویسنده در تلاش برای پیوند سنت فقاهتی با موضوع جدید و دشواری چون تجدد، [[دموکراسی]] و دولت مدرن است. همین ویژگی ادبیات نویسنده را با پیچیدگی خاصی همراه کرده و کتاب و نویسنده را در معرکه «نزاع سنت و تجدد» قرار داده است.<ref>فیرحی، آستانه تجدد، ۱۳۹۴ش، ص۳.</ref> | دشواری متن تنبیه الامه را میتوان از جمله نقدهای آن دانست. [[داوود فیرحی]] در این باره چنین آورده است: دشواری ادبیات تنبیه الأمة به دلیل دو ویژگی اساسی در آن است: نخست اینکه تنبیه الأمة هرچند به زبان فارسی نگاشته شده؛ اما به واقع فارسی ـ عربی است. نویسندهاش مدرس عالیرتبهای است که سالها به تدریس تخصصی در عالیترین مراحل فقه و اصول اشتغال داشته و همین موجب شده بیان و کلام او جنبۀ تخصصی پیدا کند. ویژگی دوم نوآوری فقهی ـ سیاسی نویسنده در تلاش برای پیوند سنت فقاهتی با موضوع جدید و دشواری چون تجدد، [[دموکراسی]] و دولت مدرن است. همین ویژگی ادبیات نویسنده را با پیچیدگی خاصی همراه کرده و کتاب و نویسنده را در معرکه «نزاع سنت و تجدد» قرار داده است.<ref>فیرحی، آستانه تجدد، ۱۳۹۴ش، ص۳.</ref> | ||
==تاثیر بر فقه سیاسی شیعه== | ==تاثیر بر فقه سیاسی شیعه== | ||
به عقیده برخی از پژوهشگران ادبیاتی که نائینی در کتاب تنبیه الامه پیریزی کرد اگر ادامه مییافت در گذار به دوران مدرن و ایجاد بسترهای مناسب برای شکلگیری حکومت دموکراتیک در ایران مؤثر بود، چراکه او با بهرهگیری از ویژگی مهم مکتب فقهی نجف (تقویت نقش عقل و یافتههای عقلی و بهرهمندی از بنای عقلا و دستاوردهای آن ها در مباحث اجتهادی)، به ایجاد یک روایت و الگوی متناسب با اسلام از تجدد و دولت مدرن در ایران دست زد. اگرچه این ادبیات به واسطه افول گفتمان مشروطه (ناکامی مشروطهخواهان در تحقق آرمانهایی که در زمان مشروطه دنبال میکردند)، ایدئولوژیک شدن فضای فکری عصر مشروطه و جایِ خالی نگرشهای تاریخی به مباحث اندیشهای رو به افول گرایید.<ref>[http://mobahesat.ir/16560 سیدعلی میرموسوی: اگر رویکرد نائینی ادامه مییافت در گذار به تجدد ایرانی بسیار مؤثر بود.]</ref> | به عقیده برخی از پژوهشگران ادبیاتی که نائینی در کتاب تنبیه الامه پیریزی کرد اگر ادامه مییافت در گذار به دوران مدرن و ایجاد بسترهای مناسب برای شکلگیری حکومت دموکراتیک در ایران مؤثر بود، چراکه او با بهرهگیری از ویژگی مهم مکتب فقهی نجف (تقویت نقش عقل و یافتههای عقلی و بهرهمندی از بنای عقلا و دستاوردهای آن ها در مباحث اجتهادی)، به ایجاد یک روایت و الگوی متناسب با اسلام از تجدد و دولت مدرن در ایران دست زد. اگرچه این ادبیات به واسطه افول گفتمان مشروطه (ناکامی مشروطهخواهان در تحقق آرمانهایی که در زمان مشروطه دنبال میکردند)، ایدئولوژیک شدن فضای فکری عصر مشروطه و جایِ خالی نگرشهای تاریخی به مباحث اندیشهای رو به افول گرایید.<ref>[http://mobahesat.ir/16560 سیدعلی میرموسوی: اگر رویکرد نائینی ادامه مییافت در گذار به تجدد ایرانی بسیار مؤثر بود.]</ref> به گفته سیدعلی میرموسوی پژوهشگر عرصه فقه سیاسی در پرتو شگلگیری اسلام سیاسی از دهه ۲۰ شمسی به بعد شاهد فاصلهگیری از ادبیات فقهی نائینی در تنبیه الامه بودیم؛ ولی در نتیجه تحولات اخیر در نتیجه ادعاهای پسااسلامگرایی، نوعی بازاندیشی تجربه فقهای دوران مشروطه یا نایینیگرایی جدید در حال رخدادن است.<ref>[http://mobahesat.ir/13756 در پرتو پسااسلامگرایی، نوعی نایینیگرایی جدید در حال رخدادن است.]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== |