مضاربه (منابع مطالعاتی)
قرارداد مضاربه بانکی ● اوراق بهادار مضاربه
مضاربه یا قراض از جمله عقود رایج مشارکتی در اسلام است که طرفین قرارداد به نسبت سهم خود در سود و زیان شریک هستند. طبق این قرارداد یک طرف با عنوان مالک مبلغی را به طرف دیگر که مضارب یا عامل نامیده می‌شود تحویل می‌دهد تا عامل با آن یک عمل تجاری انجام دهد و به نسبت سهام توافقی، سود را بین خود تقسیم کنند.
از مسائل مطرح شده پیرامون عقد مضاربه در فقه معاصر شرط ضمان عامل در عقد مضاربه بانکی است. مشهور فقها، شرط ضمان عامل در عقد مضاربه را با اسنتاد به ادله‌ای مانند خلاف مقتضای ذات عقد بودن این شرط، باطل می‌دانند. بر این اساس قانون عملیات بانکی بدون ربا به منظور جلوگیری از مخالفت فقها و از طرفی معاف کردن بانکها به عنوان مالک در ضرر احتمالی ناشی از مضاربه، این شرط را در قرارداد مضاربه بانکی ضمن عقد صلح قرار داده است. اما از نظر برخی فقهای معاصر، طبق قاعده «بطلان ربح ما لم یضمن» مشارکت بانکها به نحو شرط ضمان به وسیله عقد صلح خلاف قاعده است و باعث بطلان قرارداد مضاربه بانکی می‌شود.
پیرامون عقد مضاربه در فقه معاصر پرسش‌هایی مطرح است از قبیل: در موارد منتهی به سود اگر سود کالا باشد آیا برای مالک این حق وجود دارد تا عامل را ملزم به تبدیل سود غیرنقدی به وجه نقد کند؟ و همین‌طور از طرف عامل این حق وجود دارد یا خیر؟ آیا مضاربه با پول الکترونیکی و رمز ارز جایز است؟ گستره مفهوم تجارت در مضاربه شامل چه مواردی در جهان معاصر می‌باشد؟ تطبیق عقد مضاربه بر اوراق بهادار چگونه است؟
کتاب‌ها
فارسی
- کتاب مضاربه، محمدحسین سلیمانی اردهالی، قم، انتشارات فقاهت، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سیری در قلمرو و عقود و قراردادها: مضاربه، محمد مینائی، تهران، انتشارات ارشدان، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقود احتمالی در حقوق ایران با تاکید بر عقود مشارکتی (مزارعه، مساقات و مضاربه)، مهسا عباسعلی‌زاده، تربت حیدریه، انتشارات افرا تربت، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نگاهی فقهی به قراردادهای مضاربه و جعاله بانکی، صادق الهام، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کاربرد عقود معین در قانون مالیات‌های مستقیم (اجاره، مضاربه، شرکت، وکالت، صلح، رهن، هبه، بیع شرط)، کورش قویدل، حامد احمدپور، بجنورد، گسترش علوم نوین، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اوراق مضاربه: ابعاد فقهی، اقتصادی، مالی و مدیریت ریسک، سید عباس موسویان، حسین شیرمردی احمدآباد، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تضمین سود و سرمایه در مضاربه، عبدالله بهارلویی، قم، نشر عبدالله بهارلویی، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه بانکی: ویژگی‌ها و نقد فقهی و حقوقی آن، سلمان ولیزاده، تهران، نشر هراز، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فقه و حقوق تطبیقی و استدلالی: تطبیق فقه با مذاهب اربعه و حقوق موضوعه: قرض، اجاره، جعاله، شرکت، مضاربه، صلح، محمدرضا عزیزاللهی(کرمانی)، تهران، انتشارات مجد، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مستند فقهی قانون مدنی: مواد ۵۴۶ الی ۶۵۵: مضاربه - جعاله - شرکت - ودیعه - عاریه - قرض، احمد درایتی، انتشارات داد و دانش، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه در بانکداری اسلامی، علی‌اکبر ایزدی‌فر، سیروس شیخ‌پور، بابل، انتشارات مبعث، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد مضاربه از منظر فقه، حقوق و قانون عملیات بانکی بدون ربا، مهدی حسن‌نیا، تهران، شلاک، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مجموعه قراردادهای مدرن ۲: اجاره، جعاله، مضاربه...، عباس بشیری، مریم پوررحیم، سیدنیما سیدصالحی‌زاده، محمدرضا مارانی، عیسی زیارانی شعبانی، محسن درخشنده، انسیه بشیری، محبوبه احمدوند، تهران، انتشارات جنگل، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- حقوق مدنی، عقود معین، مضاربه (با نگاهی به مضاربه‌های بانکی)، رضا سکوتی‌نسیمی، تهران، انتشارات میزان، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بانک بدون ربا در اسلام: الگویی برای جایگزینی ربا و بررسی فعالیتهای بانکی در پرتو فقه اسلام به ضمیمه مقاله "بانک در جامعه اسلامی"، سید محمدباقر صدر، سید یحیی علوی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۹ش. این کتاب ترجمه‌های دیگری نیز دارد کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه: معاملات (۱): قرارداد، بیع، دین و قرض، رهن، حجر، ضمان، کفالت، حواله، صلح، شرکت، مضاربه، مزارعه، تهران، حسین‌بن‌رضا بروجردی، مترجم احمد اسماعیل‌تبار و سید احمدرضا حسینی و محمد حسین مهوری، تهران، انتشارات فرهنگ سبز، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- فقرات فقهیه: رساله عملیه: مشتمل بر بخشهای: مضاربه، شرکت، غصب، صلح، رهن، وکالت، کفالت، صدقه، هبه، بیمه، وقف، الیاس شریفی‌اشکوری، قم، نشر بیت آیت الله الیاس شریفی اشکوری، ۱۳۸۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شعائر‌الاسلام: بیع - اجاره - غصب - صلح - شرکت - مضاربه، محمدبن‌مهدی اشرفی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه، محمدجعفر جعفری لنگرودی، تهران، کتابخانه گنج دانش، ۱۳۸۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نظام اقتصاد اسلامی: شرکت مضاربه، محمدحسین ابراهیمی، قم، انشارات تامین، ۱۳۸۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فقه المضاربه، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، قم، انتشارات دانشگاه مفید، ۱۳۷۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مباحثی تطبیقی در مضاربه از دیدگاه‌های فقهی، حقوقی و اقتصادی، حسین ایزدی، قم، احسن الحدیث، ۱۳۷۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- رساله مضاربه و احکام ربا و بانکها و اعتکاف و مسائل‌دیگر روز، محمدعلی اسماعیل‌پور قمشه‌ای، قم، نشر محمدعلی اسمعیل‌پور، ۱۳۷۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه از نظر فقهای شیعه، مصطفی بروجردی، تهران، لنتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه در اسلام (طرح بانک مضاربه‌ای)، محمدحسین ابراهیمی، تهران، ناشر محمدحسین ابراهیمی، ۱۳۷۲ش.
عربی
- أسالیب خلط مال المضاربة في المصارف الإسلامیة (دراسة تطبيقية في المصارف الإسلامية الأردنية)، سامر رافع علي زكارنه، اَمّان، اردن، دار‌آمنة للنشر و التوزيع، ۲۰۱۸م.
- أحکام المضاربة فی ثوبها الجدید، جعفر سبحانی، قم، مؤسسة الإمام‌صادق(ع)، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الضوابط الشرعية لصكوک المضاربة إصداراً و تداولاً، أحمد محمد أحمد كليب، اَمّان، اردن، دارالنفائس للنشر و التوزيع، ۲۰۱۵م.
- حساب المضاربة في المصارف الإسلامية - دراسة تأصيلية تطبيقية، عبدالله بن محمد العجلان، ریاض، عربستان سعودی، مكتبة القانون و الإقتصاد للنشر و التوزيع، ۲۰۱۵م. (کتاب حاضر برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد نویسنده است)
- صكوک المضاربة: دراسة فقهية تأصيلية، فيصل بن صالح الشمري، ریاض، عربستان سعوی، دارالميمان للطباعة و النشر و التوزيع، ۲۰۱۴م. (کتاب حاضر برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد نویسنده است)
- وسائل الإستثمار و توزيع الأرباح و الخسائر في البنوک الإسلامية - دراسة فقهية مقارنة، أسامة رشید کریم الکردي، بیروت، لبنان، منشورات زين الحقوقية، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة حقيقتها أحكامها تطبيقاتها المعاصرة، محمد طه اسماعيل آل بيوض التميمي، ریاض، عربستان سعودی، دارالميمان للطباعة و النشر و التوزيع، ۲۰۱۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد المضاربة في المصارف الإسلامية التطبيقات و الإشكاليات، إبراهیم جاسر جبار الیاسري، بغداد، عراق، دارالمناهج للنشر و التوزيع، ۲۰۱۱م. (کتاب حاضر برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد نویسنده است) کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أساسيات الإستثمار في المصارف الاسلامية، صادق راشد الشمري، اَمّان، اردن، داراليازوري العلمية للنشر و التوزيع، ۲۰۱۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- النعم السابغات: دراسات في المضاربة، محمدعلي إسماعیل پورقمشه‌ای، قم، دارالأسوه للطباعة و النشر، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الإستثمار بالمشاركة في البنوك الإسلامية (الشركات، المضاربة، الأسهم، السندات و الصكوک)، أحمد محمد محمود نصار، بیروت، لبنان، دارالكتب العلمية، ۲۰۱۰م. لینک متن کتاب
- دراسة تأصيلية لمسائل هامة و معاصرة في عقد المضاربة، محمود حسین الحریري، اَمّان، اردن، دارعمار للنشر و التوزيع، ۲۰۰۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرکة المضاربة في ضوء أحکام الإقتصاد الإسلامي، رشدي شحاتة أبوزيد، اسکندریه، مصر، دارالوفاء للطباعة و النشر و التوزيع، ۲۰۰۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة في الشريعة الإسلامية، عبد الله بن حمد بن عثمان الخويطر، ریاض، عربستان سعودی، دارکنوز إشبیلیا للنشر و التوزیع، ۲۰۰۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة كما تجريها المصارف الإسلامية و تطبيقاتها المعاصرة، عبدالمطلب عبدالرزاق حمدان، اسکندریه، مصر، دارالفكر الجامعي، ۲۰۰۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد المضاربة في الفقه الإسلامي و أثره على المصارف و بيوت التمويل الإسلامية، زيد بن محمد الرماني، ریاض، عربستان سعودی، دارالصمیعی للنشر و التوزیع، ۲۰۰۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نحو ت‍طوی‍ر نظام المضاربة في المصارف الإسلامیة، محمد عبدالمنعم أبوزید، قاهره، مصر، المعهد العالمي للفکر الإسلامي، ۲۰۰۰م. لینک متن کتاب
- المضاربه و تطبیقاتها العملیة في المصارف الاسلامیة، محمد عبدالمنعم أبوزید، قاهره، مصر، المعهد العالمي للفکر الاسلامي، ۱۹۹۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- البنک اللاربوي في الاسلام: اطروحة للتعویض عن الربا، و دراسة لکافة اوجه نشاطات البنوک في ضوء الفقه الإسلامي، سید محمدباقر صدر، بیروت، لبنان، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۹۹۴م. لینک متن کتاب
- المضاربة، علي بن محمد بن حبيب الماوردي، قاهره، مصر، دارالوفاء للطباعة و النشر و التوزیع، ۱۹۸۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة الشرعية و تطبيقاتها الحديثة، حسن الأمین، جده، عربستان سعودی، البنک الإسلامي للتنمية المعهد الاسلامي للبحوث و التدريب، ۱۹۸۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تطوير الأعمال المصرفية بما يتفق و الشريعة الإسلامية، سامي حسن أحمد حمود، اَمّان، اردن، مطبعة الشرق و مكتبتها، ۱۹۷۶م. (کتاب حاضر برگرفته از پایان‌نامه دکتری نویسنده است) کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد المضاربة بين الشريعة و القانون و مدى صلاحيته للتطبيق في العمليات المصرفية المعاصرة: بحث فقهي مقارن، عبدالعظيم شرف‌الدين، قاهره، مصر، مكتبة الكليات الأزهرية، ۱۹۷۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- امکان‌سنجی تطبیق قاعده بطلان ربح ما لم یضمن بر قرارداد مضاربه بانکی، محمدتقی قنواتی و محمد عندلیب، دوفصلنامه پژوهش‌نامه فقه اجتماعی، شماره ۲۰، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مروری بر نقش و اهمیت اوراق بهادار اسلامی در بازارهای سرمایه (با تأکید بر نقش مضاربه)، محمدامین مؤذنی طرقی و فاطمه صراف، ماهنامه آفاق علوم انسانی، سال پنجم، شماره ۵۰، خرداد ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی خاستگاه خیار در قرارداد مضاربه بانکی از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی، رضا میرزاخانی و صادق الهام، دوفصلنامه جستارٰهای اقتصادی ایران، سال هفدهم، شماره ۳۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی امکان اشتراط ضمان امین در قرارداد مضاربه و عقود مشارکتی بانکی از منظر حقوقی و فقهی (امامیه و عامه)، صدیقه‌سادات فقیه و حسین ناصری مقدم و علی‌اصغر ابوالحسنی، فصلنامه فقه و اصول (مطالعات اسلامی سابق)، دانشگاه فردوسی مشهد، سال پنجاه و دوم، شماره ۲ (پیاپی۱۲۱)، تابستان ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نگاهی به مفهوم تجارت در عقد مضاربه، سید مهدی میرداداشی کاری و مهدی عزیزی، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۱۱، شماره ۴۲، تابستان ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی سود علی‌الحساب تضمینی در سپرده‌های بانکی، هایده درویشی و عصمت‌السادات طباطبایی لطفی و سید محمد شفیعی مازندرانی، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۱۰، شماره ۴۰، زمستان ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تبیین نظریه «لزوم مضاربه مدت‌دار» با تأکید بر فتواهای برخی از فقیهان معاصر، محمدعلی محب‌الرحمان و محمدمهدی محب‌الرحمان، فصلنامه فقه، دوره ۲۶، شماره ۹۸، تابستان ۱۳۹۸ش. لینک متن مقاله
- بررسی تطبیقی نظریه ضرورت تبدیل سود غیرنقدی مضاربه به پول رایج در فقه مذاهب اسلامی، احمد مرتاضی و فهیمه امیری، دوفصلنامه فقه مقارن، دانشگاه مذاهب اسلامی، دوره ۶، شماره ۱۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه با پول الکترونیک، صادق الهام، دوفصلنامه پژوهش‌نامه میان رشته‌ای فقهی، دانشگاه امام صادق(ع)، دوره ۶، شماره ۱۲، بهار و تابستان ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الگوی مضاربه عمومی تکافل در فقه امامیه و عامه، محمد عیسایی تفرشی و محمد الهی و عباس کاظمی، دوفصلنامه پژوهش‌نامه میان رشته‌ای فقهی، دانشگاه امام‌صادق(ع) دوره ۶، شماره ۱۲، بهار و تابستان ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی انقلاب عقد مضاربه به عقد قرض ربوی در صورت اشتراط ضمان عامل، صدیقه‌سادات فقیه و حسین ناصری مقدم و اصغر ابوالحسنی، دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دوره ۱۰، شماره ۱۷، بهار و تابستان ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل حقوقی و اقتصادی سود معین در مضاربه بانکی، محمد سلطانی و شهرزاد حدادی، فصلنامه حقوقی دادگستری، سال هشتاد و یک، شماره ۹۹، پاییز ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عدم تقارن اطلاعاتی در سرمایه‌گذاری خطرپذیر: تأملی در چارچوب عقد شرکت و مضاربه، مهرناز حیدری سورشجانی و پرستو محمدی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، سال پانزدهم، شماره ۵۸، تابستان ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی عقد مضاربه و تطبیق آن با قانون عملیات بانکی بدون ربا، سید محمدرضا امام و حسین داورزنی و سید محمد رضوی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، سال چهل و هفتم، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- امکان سنجی تعمیم عقد مضاربه به تمام فعالیّت های تجاری، حسین داورزنی و سید محمد رضوی، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه سمنان، دوره ۶، شماره ۱۱، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بطلان شرط ضمان در قرارداد مضاربه بانکی در بانکداری اسلامی، صادق الهام و حسینعلی سعدی و حمید اسدی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، دوره ۱۰، شماره ۳۷، پاییز ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- رابطه حقوقی بانی و ناشر در اوراق اجاره، مرابحه و مضاربه، حمید بهرامی احمدی و مهدی باقری، دوفصلنامه دانش حقوق مدنی، سال دوم، شماره ۱، بهار و تابستان ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بازجستی در ویژگی‌های فقهی و حقوقی سرمایه در عقد مضاربه، فخرالدین اصغری آقمشهدی و مراد عباسی گلمایی، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه سمنان، دوره ۴، شماره ۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مدیریت ریسک‌های اوراق بهادار مضاربه با تأکید بر فقه امامیه، سید عباس موسویان و حسین شیرمردی احمدآباد، دوفصلنامه تحقیقات مالی - اسلامی، سال دوم، شماره ۱ (پیاپی ۳)، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شناسایی، طبقه‌بندی و اولویت‌بندی ریسک‌های اوراق بهادار مضاربه با تأکید بر فقه امامیه با رویکرد مدل‌سازی تصمیم‌گیری چند‌معیاره، سید عباس موسویان و حسین شیرمردی احمدآباد، دوفصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، سال سوم، شماره ۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اوراق بهادار (صکوک) مضاربه؛ ابزاری مناسب برای توسعه بخش صادرات ایران، سید عباس موسویان و مجتبی کاوند و علی ردادی، دوفصلنامه جستار‌های اقتصادی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سال هفتم، شماره ۱۳، بهار و تابستان ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی اوراق بهادار مضاربه، غلامرضا مصباحی مقدم و سید علی‌اصغر رحیمی و مجتبی کاوند، فصلنامه اقتصاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سال دهم، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی الگو‌های بیمه اسلامی مبتنی بر مضاربه از نظر سازو‌کار‌های عملیاتی و فقهی (فقه امامیه)، اصغر آقا مهدوی و حمیدرضا اسمعیلی گیوی و مجتبی کاوند، دوفصلنامه جستار‌های اقتصادی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سال ششم، شماره ۱۲، پاییز و زمستان ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط ضمان عامل در قرارداد مضاربه، سید یحیی علوی رضوی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سال نهم، شماره ۳۳، بهار۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پژوهشی در اقسام بانک و احکام آن (۴)، سید محسن خرازی، فصلنامه فقه اهل‌بیت(ع)، شماره ۴۶، تابستان ۱۳۸۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پژوهشی در اقسام بانک و احکام آن (۳)، سید محسن خرازی، فصلنامه فقه اهل‌بیت(ع)، شماره ۴۵، بهار ۱۳۸۵ش، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پژوهشی در اقسام بانک و احکام آن، سید محسن خرازی، فصلنامه فقه اهل‌بیت(ع)، شماره ۴۴، زمستان ۱۳۸۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأملی فقهی و حقوقی در مضاربه بانکی، علی‌اکبر ایزدی‌فرد، فصلنامه دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، شماره ۸، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی اشتراط مدت در عقد مضاربه (ماده ۵۵۲ قانون مدنی)، سید علیرضا فروغی، فصلنامه رهنمون، مدرسه عالی شهید مطهری، شماره ۱، ۱۳۸۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- تحويل العقود الربوية إلى عقود مضاربة، عبدالله محمد أبوشنار، مجلة الجامعة الإسلامية للدراسات الشرعية و القانونية، الجامعة الإسلامية (غزه)، مجلد ۲۹، شماره ۳، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- حكم المضاربة بالنقود الرقمية: البتكوين نموذجا، سلیمة بن عبدالسلام و یمینة سلماني، مجلة الإحياء، جامعة باتنة (الجزائر)، مجلد ۲۱، شماره ۲۹، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الإستثمار بالمضاربة في البنوك الإسلامية: دراسة مصرف قطر الإسلامي، صوالحي خیرة و عامر بشیر، مجلة الإبداع (الجزائر)، مجلد ۱۱، شماره ۱، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحليل شرط تضمن المضارب في المادة ۵۵۸ من القانون المدني في إيران، حسین ولیبوري، مجلة الكلية الإسلامية الجامعة (عراق)، شماره ۵۵، ۲۰۲۰م.
- أحكام المضاربة بالدين و الإستدانة عليها: دراسة فقهية مقارنة، قذافي عزات عبدالهادي الغنانيم، مجلة الصراط (الجزائر)، مجلد ۲۲، شماره ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة بالمنافع و دورها في إستثمار الأموال و تمويل المشاريع، إبراهيم بن ناصر بن سالم الرهافي و أمين فتوى و صالح بن سعید المعمري، مجلة العربي للدراسات و الأبحاث، المركز العربي للأبحاث و الدراسات الإعلامية (فلسطین)، شماره ۹، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شروط شركة المضاربة الإسلامية و مدى ملائمتها للعمل في البنوك الإسلامية، أيمن عليان أحمد درادكة، مجلة الآداب، جامعة ذمار (یمن)، شماره ۱۷، ۲۰۲۰م.
- عقود المضاربة في المصارف الإسلامية: إشكاليات و حلول، حالیة صالح حسین فعلی الحنش، مجلة جامعة الناصر (یمن)، شماره ۱۶(ص ۳۸۹)، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد المضاربة و كيفية تطبيقاته العقارية في البنوک التشاركية، محمد لحبیب لسیق، مجلة الميادين للدراسات في العلوم الإنسانية، مجلد ۲، شماره ۲، ۲۰۲۰م. لینک متن مقاله
- تفعيل آليات ضمان المضارب و المشارک في ضوء مقصد حفظ المال، حسام‌الدین الصیفي و محمد غالب دخني، مجلة التجدید (مالزی)، مجلد ۲۲، شماره ۴۳، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة المشتركة و تطبيقاتها في البنوك التشاركية: بحث فقهي مقارن بالقانون، ابراهیم والعیز، مجلة الباحث للدراسات القانونية و القضائية، شماره ۹، مغرب، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المصارف الإسلامية بين الحوکمة المؤسسية و الحوکمة الشرعية (المضاربة نموذجاً لدى بنک فيصل الإسلامى المصرى)، محمود الشحات رمضان قاسم، کلية الدراسات الإسلامية و العربية للبنات بالإسکندريه (مصر)، مجلد ۳۳، شماره ۵، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأصيل المضاربة المصرفية، أكرم علي محمد یوسف، مجلة كلية دلتا العلوم و التكنولوجيا، شماره ۶، سودان، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- إشكالات المضاربة المشتركة و حلولها: دراسة فقهية مقارنة، عبدالمجید محمد السوسوة، مجلة بيت‌المشورة، شماره ۷، قطر، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تضمين الشريك المضارب بالشرط: دراسة فقهية، مصطفی محمد جهیمة، مجلة التربية، الجامعة الأسمرية الإسلامية - كلية التربية زليتن، شماره ۲، لیبی، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أحكام نفقات المضاربة و مصروفاتها في الشخصية المعنوية، فهد بن صالح محمد الحمود، مجلة الجمعية الفقهية السعودية، جامعة الامام محمد بن سعود الإسلامية، شماره ۳۱، عربستان سعودی، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة الشرعية فى المجالات الصناعية و دورها فى التنمية الإقتصادية، صالح بن محمد الخضیری، مجلة العلوم الشرعية، جامعة القصيم، مجلد ۹، شماره ۲، عربستان سعودی، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- التغرير في المضاربات في بورصة الأوراق المالية: توصيفه و حكمه، عبدالله بن ناصر السلمي، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، رابطة العالم الإسلامي - المجمع الفقهي الإسلامي، مجلد ۲۸، شماره ۳۲، عربستان سعودی، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة الإسلامية و المضاربة الربوية فى البورصة و أثرهما الإقتصادى، یونس صوالحی و محمد صبري هارون و محمد فلاق، مجلة العدل، وزارة العدل، مجلد ۱۶، شماره ۶۵، عربستان سعودی، ۲۰۱۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة الوهمية في الأسواق المالية: صورها و آثارها، احمد العازمي، مجلة كلية الحقوق للبحوث القانونية و الإقتصادية، جامعة الإسكندرية - كلية الحقوق، شماره ۱، مصر، ۲۰۱۴م. لینک متن مقاله
- مخاطر التمويل بالمضاربة في المصارف الإسلامية و طرق التحوط منها: دراسة فقهية مقارنة، هشام يسرى محمد العربی، مجلة مركز صالح عبدالله كامل للإقتصاد الإسلامي، مجلد ۱۸، شماره ۵۴، مصر، ۲۰۱۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- خلط مال المضاربة و تطبيقاته في المصارف الإسلامية، أحمد شحادة أبو سرحان، المجلة الأردنیة في الدراسات الإسلامیة، جامعة آل‌البيت، مجلد ۱۱، شماره ۳، اردن، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شركة المضاربة و أثرها في الإستثمار المصرفي، كامل صبحي كامل صلاح، مجلة البحوث و الدراسات الشرعية، مجلد ۳، شماره ۱۶، مصر، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تطوير تطبيق المضاربة المشتركة في مؤسسة صندوق الإئتمان الإسلامي في بروناي (دراسة فقهية مقارنة)، حاج نور اليزم بن حاج علي أکبر، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، شماره ۲، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- من أهم صيغ التمويل المصرفي الإسلامي المضاربة المشتركة، عادل سالم الصغیر ابن جلیل، مجلة مركز البحوث و الدراسات الإسلامية، جامعة القاهرة - كلية دار العلوم - مركز البحوث و الدراسات الإسلامية، شماره ۳۷، مصر، ۲۰۱۳م. لینک متن مقاله
- المخاطر في عقد المضاربة و كيفية التحوط منها: دراسة من منظور فقهي، شرف‌الدین مصطفی شتوان، مجلة البحوث القانونية، جامعة مصراتة - كلية القانون، شماره ۱، لیبی، ۲۰۱۳م. لینک دسترسی به مقاله
- المضاربة بین الفقه و التطبیق في المصارف الإسلامیة، الهادي أحمد محمد حسن، مجلة العلوم و البحوث الإسلامیة، شماره ۵، قاهره، مصر، ۲۰۱۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مدى توافر أركان و شروط المضاربة فى صيغة المضاربة المطبقة فى التأمين الإسلامى: دراسة تطبيقية على شركة البركة للتكافل، موسی مصطفی القضاة، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، جامعة آل‌البيت، مجلد ۱۰، شماره ۴، اردن، ۲۰۱۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضوابط المضاربة و تطبيقاتها في المصارف الإسلامية، برهان الشاعر، مجلة كليات التربية، جامعة عدن، شماره ۱۳، یمن، ۲۰۱۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضمان المضارب رأس المال -دراسة فقهية، جعفر بن عبدالرحمن قَصّاص، ۲۰۱۱م. لینک متن مقاله
- المضاربة في الشريعة الإسلامية، ساهرة محمد حسن، مجلة كلية المأمون، العدد ۱۶، ۲۰۱۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- محاسبة شركة المضاربة فى الفقه الإسلامى: دراسة تحليلية مقارنة مع المصارف الإسلامية المعاصرة، منصور محمود مقدادي و نبیل محمد المغایرة، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، جامعة آل‌البيت، مجلد ۶، شماره ۲، اردن، ۲۰۱۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- التمويل بالمضاربة في المعاملات المالية المعاصرة: عقد السلم و الإستصناع نموذجا، حسن عبدالغني أبوغدة، مجلة البحوث الفقهية المعاصرة، مجلد ۲۱، شماره ۸۵، عربستان سعودی، ۲۰۱۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة بالأثمان المعاصرة ( الفلوس ): دراسة فقهية مقارنة، أیمن عبدالحمید البدارین، مجلة الجامعة الإسلامية للدراسات الإسلامية، الجامعة الإسلامية، مجلد ۱۸، شماره ۲، غزه، ۲۰۱۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الإستثمار و المضاربة في أسهم البنوک و الشرکات التقلیدیة رویة إسلامیة، أشرف محمد دوابه، دائرة الشوؤن الإسلامیة و العمل الخیري، دبی، امارات، ۲۰۰۹م. لینک متن مقاله
- المضاربة على العروض: دراسة فقهية مقارنة، أیمن عبدالحمید البدارین، مجلة الجامعة الإسلامية للدراسات الإسلامية، الجامعة الإسلامية، مجلد ۱۷، شماره ۱، غزه، ۲۰۰۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- صفة المال الذي تجوز به المضاربة في الفقه الإسلامي، إبراهیم محمد إبراهیم الجوارنة، دراسات علوم الشريعة و القانون، الجامعة الأردنیة، مجلد ۳۶، ۲۰۰۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أساليب خلط مال المضاربة و آثارها فى قياس الربح و توزيعه فى المصارف الإسلامية، حسین محمد سمحان، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، جامعة آل‌البيت، مجلد ۴، شماره ۴، ۲۰۰۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أحكام المضاربة الفاسدة في الفقه الإسلامي و القانون المدني الأردني، أحمد شحادة الزعبي و عبدالله محمد ربابعة، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، جامعة آل‌البيت، مجلد ۴، شماره ۱، ۲۰۰۸م. لینک متن مقاله
- المضاربة و القمار في الأسواق المالية المعاصرة: تحليل اقتصادي و شرعي، عبدالرحیم عبدالحمید الساعاتی، مجلة جامعة الملک عبدالعزیز: الإقتصاد الإسلامی، مجلد ۲۰، شماره ۱، ۲۰۰۷م. لینک متن مقاله
- صكوک المضاربة الإسلامية التخريج الفقهي و التصوير الفني، قتيبة عبدالرحمن العاني، مؤتمر أسواق الأوراق المالية و البورصات - آفاق و تحديات، مجلد ۴، امارات، ۲۰۰۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شركة المضاربة في الشريعة الإسلامية: دراسة فقهية مقارنة، حسین عبدالمجید حسین أبوالعلاء، مجلة كلية الشريعة و القانون بأسيوط، جامعة الأزهر، شماره ۱۶، مصر، ۲۰۰۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضمان المضارب لرأس المال في الودائع المصرفية، التجاني عبدالقادر أحمد، مجلة جامعة الملک عبدالعزيز: الإقتصاد الإسلامي، مجلد ۱۶، شماره ۱، ۲۰۰۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- حماية الحسابات الاستثمارية في المصارف الإسلامية، علي أحمد السالوس، مجلة مجمع الفقهي الإسلامي، رابطة العالم الإسلامي - المجمع الفقهي الإسلامي، مجلد ۱۳، شماره ۱۵، عربستان سعودی، ۲۰۰۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دراسة تإصيلية لمسائل مهمة و معاصرة في عقد المضاربة، محمود بن حسین الحریري، مجلة البحوث الفقهية المعاصرة، مجلد ۱۳، شماره ۵۲، عربستان سعودی، ۲۰۰۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة المشتركة في المؤسسات المالية المعاصرة، محمد تقي العثماني، مجلة المجمع الفقه الإسلامي الدولي، منظمة المؤتمر الإسلامي - مجمع الفقه الإسلامي، شماره ۱۳، عربستان سعودی، ۲۰۰۱م. لینک متن مقاله
- المضاربة المشتركة في المؤسسة المالية الإسلامية، حسين كامل فهمي، مجلة المجمع الفقه الإسلامي الدولي، منظمة المؤتمر الإسلامي - مجمع الفقه الإسلامي، شماره ۱۳، عربستان سعودی، ۲۰۰۱م. لینک متن مقاله
- المضاربة المشتركة في المؤسسات المالية المعاصرة، قطب مصطفى سانو، مجلة المجمع الفقه الإسلامي الدولي، منظمة المؤتمر الإسلامي - مجمع الفقه الإسلامي، شماره ۱۳، عربستان سعودی، ۲۰۰۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- القراض أو المضاربة المشتركة في المؤسسات المالية (حسابات الإستثمار)، عبدالستار أبوغدة، مجلة المجمع الفقه الإسلامي، منظمة المؤتمر الإسلامي - مجمع الفقه الإسلامي، شماره ۱۳، عربستان سعودی، ۲۰۰۱م. لینک متن مقاله
- القراض أو المضاربة المشتركة في المؤسسات المالية الإسلامية ( حسابات الإستثمار المشتركة ) ، أحمد الحجي الكردي ، مجلة المجمع الفقه الإسلامي، منظمة المؤتمر الإسلامي - مجمع الفقه الإسلامي، شماره ۱۳، عربستان سعودی، ۲۰۰۱م. لینک متن مقاله
- المضاربة في الفقه الإسلامي بين الحکم الفقهي والتطبيق العملي، حمدي عبدالمنعم شلبي، مجلة البحوث الفقهية والقانونية، شماره ۱۵، ۲۰۰۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مصاريف المضارب فى الفقه المقارن و التطبيق المصرفي المعاصر، فیصل عبدالعزیز، مجلة دراسات مصرفية و مالية، أكاديمية السودان للعلوم المصرفية و المالية، شماره ۱، ۱۹۹۹م.
- عقد المضاربة في الفقه الإسلامي و مدى تطبيق أحكامه في المصارف و بيوت التمويل الإسلامية، زید محمد الرماني، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية، جامعة الكويت، مجلد ۱۴، شماره ۳۷، کویت، ۱۹۹۹م.
- هيكل و مصادر و أدوات تمويل الوحدات الإقتصادية في المنهج الإسلامي و أثرها على الربحية و النمو، عصام عبدالهادي أبونصر، المجلة العلمية للإقتصاد و التجارة، جامعة عين شمس، شماره ۲، ۱۹۹۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- هل يجوز تحديد ربح رب المال في شركة المضاربة بمقدار معين من المال؟: المضاربة و معاملات البنوک، علي أحمد سالوس، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، رابطة العالم الإسلامي - المجمع الفقهي الإسلامي، مجلد ۷، شماره ۹، عربستان سعودی، ۱۹۹۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضمان المضارب في ضوء تجربة المصارف الإسلامية، عبدالعزیز خلیفي، مجلة دارالحديث الحسنية السنة، وزارة الأوقاف و الشؤون الإسلامية، شماره ۲۱، مغرب، ۱۹۹۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد المضاربة في الفقه الإسلامى: دراسة مقارنة، رشاد حسن خلیل، مجلة الأمن و القانون، مجلد ۲، عدد ۲، امارات، ۱۹۹۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العمل و عائده في الاقتصاد الإسلامي و الوضعي، الطیب محمد حامد التکینه، مجلة الشريعة و القانون، جامعة الإمارات العربية المتحدة، شماره ۵، ۱۹۹۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المشاركة المتتالية في البنوك الإسلامية، جمال‌الدین عطیه، مجلة جامعة الملك عبدالعزيز - الإقتصاد الإسلامي، مجلد ۱، عربستان سعودی، ۱۹۸۹م. لینک متن مقاله
- إطار محاسبي تحليلي لعقد المضاربة في تطبيقاته المعاصرة بالبنوك الإسلامية، إبراهيم طه عبدالوهاب سالم، المجلة المصرية للدراسات التجارية، مجلد ۹، شماره ۳، جامعة المنصورة - كلية التجارة، ۱۹۸۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- حكم المضاربة بمال الوديعة أو القرض أو هما معاً، أحمد سلیمان یوسف، مجلة البنوک الإسلامیة، شماره ۳۰، مصر، ۱۹۸۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- آثار مدت در عقدهای مضاربه و بیع سلف و لوازمات آن، سید عباس حیدر نقوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مدرسه امام علی(ع)، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بطلان شرط ضمان در عقد مضاربه بانکی، حسام‌الدین قاسمی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تفاوت عقد مضاربه با مضاربه‌های بانکی از دیدگاه فقهی و حقوقی، آزاده درویش، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه غیر‌انتفاعی علامه محدث نوری، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی ماهیت و ویژگی‌های سرمایه در عقد مضاربه، مهدی داداشی گوابر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم انسانی، مؤسسه آموزش‌عالی شفق تنکابن، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- چالش‌های حقوقی-اقتصادی عقود اسلامی در اجرایی کردن نظام بانکداری اسلامی ایران، زهرا سهرابی ابد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی به پایان‌نامه
- بررسی سهم عقد مرابحه در گردش اقتصادی کشور و ظرفیت جایگزینی آن با عقود مشارکتی و مضاربه، محسن نصرتی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی و مقایسه ارکان و آثار عقود مرابحه و مضاربه در نظام بانکی و مقایسه با فقه امامیه، امید سمیاری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند، پاییز ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأملی فقهی و حقوقی در مبانی و مصادیق عقود لازم و جایز، وحید قلی‌زاده عسگر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، مؤسسه آموزش‌عالی ادیب مازندران، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط ضمان امین از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران، نظیر احمد حسین بُر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده فقه و حقوق، دانشگاه مذاهب اسلامی، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- زمان مالکیت مضارب نسبت به سود و آثار مترتب بر آن از منظر فقه مقارن و حقوق موضوعه ایران، فهیمه امیری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تبریز، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- آثار أجل در عقدهای مضاربه و بیع سلف، مریم صابری جعفری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، مجتمع دانشگاهی ولیعصر(عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل وثایق و تضمینات بانکی از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه با تأکید بر مضاربه، دانیال باقرزاده، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده اصول‌الدین مرکز قم، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی تطبیقی میان اوراق مضاربه و مرابحه از نظر ماهیت، آثار و احکام، یوسف جعفری‌خان به‌بین، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی تطبیقی مضاربه ( براساس جامع‌المقاصد، شرح لمعه، جواهر‌الکلام، ریاض‌المسائل و تحریر‌الاحکام )، محمد عبدالله‌زاده چاری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی تضمین سود و سرمایه در عقد مضاربه، صدرالله یعقوبی‌نیا، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مقایسه عقد مضاربه در قانون مدنی با قانون عملیات بانکی بدون ربا، الهام امیریان امیری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضمان در مضاربه، رضا عابدی مکی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، پردیس بین‌الملل، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی-حقوقی عقود بانکی جعاله، مضاربه و مشارکت مدنی در نظام بانکی ایران، مهدیه کلوئی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، پردیس علوم انسانی - دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- چالش‌های فقهی اجرایی شدن عقود در بانکداری اسلامی با مطالعه موردی مضاربه و جعاله، صادق الهام، پایان‌نامه دکتری، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی شرط عدم پذیرش زیان از طرف بانکها در قراردادهای مشارکت مدنی و مضاربه، اسکندر قراجه‌داغی‌گل، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل حقوقی اوراق مشارکت، محمد‌صالح شیخ‌زاهدی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی قراردادهای تسهیلاتی و موانع اجرای آن در بانکداری اسلامی، عیسی صفر‌پور سدهی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اوراق مضاربه (ماهیت، شرایط و آثار حقوقی آن) در فقه امامیه و حقوق ایران، محمد نوراللهی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه قم، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مبانی فقهی مضاربه در قانون مدنی ایران،حشمت‌الله سلطانی‌نژاد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- آسیب‌شناسی تحول عقود از مبادله‌ای به مشارکتی در روند اعطای تسهیلات بانکی، معین اکبرزاده، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام‌صادق(ع)، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی اعتبارات اسنادی از منظر فقه امامیه، میثم خزائی، پایان‌نامه دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- لزوم یا جواز مضاربه، پگاه علی‌آبادی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط ضمان مضارب، سیده فاطره حسینی ایمنی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مطالعه تطبیقی عقد مضاربه رایج در سیستم بانکی ایران و مالزی، سید سجاد موسوی حسنی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات زنجان، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی حقوقی بانکداری مشارکتی، (مشارکت در سود و زیان PLS) و حذف ربا، محسن نژاد حاجی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده آموزش‌های الکترونیکی، دانشگاه قم، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ماهیت و قواعد حقوقی حاکم بر انواع اوراق بهادار اسلامی (صکوک)، مسعود پرنده، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده تحصیلات تکمیلی، مؤسسه آموزش‌عالی کار قزوین، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- روابط حقوقی عناصر اصلی اوراق اجاره، مرابحه و مضاربه، مهدی باقری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تکافل خانواده در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران و مقایسه آن با بیمه عمر، محمدامین کیخافرزانه، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام‌صادق(ع)، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی عقد مضاربه در فقه و معاملات بانکی بدون ربا با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره)، محمدمهدی نوعی‌زاده، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شناسایی، معرفی، طبقه‌بندی، (اولویت‌بندی) و مدیریت ریسک‌های اوراق بهادار مضاربه با تکیه بر فقه امامیه، حسین شیرمردی احمدآباد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده مدیریت و معارف اسلامی، دانشگاه امام‌صادق(ع)، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی وام مضاربه‌ای از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه ایران، رضا کشاورز گیلانی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی - اقتصادی مضاربه در اسلام، سعید غیرتمند، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط افزایش یا تشدید مسئولیت در قراردادها، راضیه صمدی مله، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی شروط ضمن عقد مضاربه بانکی، وحید فتح‌الهی جوینانی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی-حقوقی مضاربه در بانکداری اسلامی، سیده پروانه قبادی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات، دانشگاه تربیت معلم - تبریز، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل حقوقی تضمین اصل سرمایه و سود در قراردادهای مضاربه، فضل‌الله کریمی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مبانی فقهی مضاربه و آثار حقوقی آن در بانکداری اسلامی، حمیده نجارپور، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- قرارداد مضاربه در اقتصاد معاصر (بانکداری، شرکت‌های مضاربه‌ای، اوراق مضاربه)، اصطفی رضا، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد مضاربه و نحوه اجرای آن در قانون عملیات بانکی بدون ربا، سودابه ادهم، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی تسهیلات اعطایی بانکها، عباس اشیاع، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۸۷ش. لینک دسترسی به پایان‌نامه
- ارکان عقد مضاربه در حقوق اسلام و ایران، مراد عباسی گلمایی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۸۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضوابط اجرایی مضاربه طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا، سیروس شیخ‌پور، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل فقهی و حقوقی عقد مضاربه در نظام بانکداری اسلامی ایران، انسیه حاجیان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۷۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کاربرد مضاربه در امور بانکی، محمود‌رضا حمیدیا، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، ۱۳۷۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقود اسلامی و کاربرد آنها در بانک، پرویز ملکی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ۱۳۷۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد مضاربه و نحوه اجرای آن در قانون عملیات بانکی بدون ربا، وفا حسینی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه قم، ۱۳۷۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و تطبیقی شرکت‌های مضاربه‌ای و طراحی الگوی مالی مناسب جمهوری اسلامی ایران، احمدرضا عارف‌نژاد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام‌صادق(ع)، ۱۳۷۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه در حقوق ایران و کاربرد آن در امور بانکی، محمود شریفیان جزی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام‌صادق(ع)، ۱۳۷۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط ضمان در عقود امانی، حسین قاسمی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مضاربه و شرکت و بررسی احکام آنها و تطبیق آن با قانون بانکداری اسلامی، امیر وطنی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد)
عربی
- الوقاية من الخسارة في صكوک المضاربة، سوسن محمد عيد سعيد العجمي، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، كلية الدراسات العليا، الجامعة الأردنية، اردن، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- صكوک المضاربة دراسة فقهية تأصيلية تطبيقية، فيصل بن صالح الشمري، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، المعهد العالي للقضاء، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیة، عربستان سعودی، ۲۰۱۳م. (پایان‌نامه مذکور در سال ۲۰۱۴ به صورت کتاب چاپ شده است) لینک متن پایان‌نامه
- حساب المضاربة دراسة تأصیلیة تطبیقیة علی مصارف الإسلامیة، عبدالله بن محمد العجلان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، المعهد العالي للقضاء، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیة، عربستان سعودی، ۲۰۰۹م. (پایان‌نامه مذکور در سال ۲۰۱۵ به صورت کتاب چاپ شده است) کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- إشکالیات تطبیق عقد المضاربة في المصارف الإسلامیة، إبراهیم جاسم جبار الیاسري، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، کلیة الإدارة و الإقتصاد، جامعة الکوفة، عراق، ۲۰۰۹م. (پایان‌نامه مذکور در سال ۲۰۱۱ به صورت کتاب چاپ شده است) کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مسئولية الشريک المضارب عن الخسائر في الفقه الإسلامي و القانون العراقي: دراسة مقارنة، هيوا أبوبكر علي القرداغي، پایان‌نامه دکتری، كلية الشريعة و القانون، جامعة أم‌درمان الإسلامية، سودان، ۲۰۰۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة في مؤسسة صندوق الإئتمان الإسلامي في بروناي: دراسة فقهية تطبيقية مقارنة، حاج نور اليزم بن حاج علي أكبر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، كلية الدراسات العليا، الجامعة الأردنیة، اردن، ۲۰۰۹م.
- عقد المضاربة في المصارف الإسلامية: دراسة نقدية تحليلية لمفهوم العقد و النظام القانوني له بين الفقه الإسلامي و القانون الوضعي، عجة الجیلالي، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، معهد الحقوق و العلوم الإدارية، جامعة الجزائر، ۱۹۹۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المضاربة التي تجريها البنوك الإسلامية في ضوء الشريعة الإسلامية، أحمد الصويعي شليبک، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، كلية الدراسات العليا، الجامعة الأردنية، اردن، ۱۹۹۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تطوير الأعمال المصرفية بما يتفق و الشريعة الإسلامية، سامي حسن أحمد حمود، پایان‌نامه دکتری، کلیة الحقوق، جامعة القاهرة، مصر، ۱۹۷۶. (پایان‌نامه مذکور در سال ۱۹۷۶ به صورت کتاب چاپ شده است) لینک متن پایان‌نامه