پرش به محتوا

کاربر:Khoshnudi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح متن
(اصلاح متن تا عدم مشروعیت بر اساس ادله ثانویه)
(اصلاح متن)
خط ۲۰: خط ۲۰:
=== سابقه پژوهش ===
=== سابقه پژوهش ===
{{اصلی| فارکس (منابع مطالعاتی)}}
{{اصلی| فارکس (منابع مطالعاتی)}}
پژوهش‌هایی در این زمینه انجام شده است که از جمله آنها می‌توان به مقاله تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران<ref>نوری سالارزایی و مختاری افراکتی، «تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران».</ref> و مقاله تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران<ref>برارپور، «تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران».</ref> و موضوع‌شناسی بازار فارکس<ref>طباطبایی‌نژاد، «موضوع‌شناسی بازار فارکس».</ref> اشاره کرد.
پژوهش‌هایی در این زمینه انجام شده است که از جمله آنها می‌توان به مقاله تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران<ref>نوری و دیگران، «تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران».</ref> و مقاله تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران<ref>برارپور، «تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران».</ref> و موضوع‌شناسی بازار فارکس<ref>طباطبایی‌نژاد، «موضوع‌شناسی بازار فارکس».</ref> اشاره کرد.


== معرفی بازار فارکس ==
== معرفی بازار فارکس ==
خط ۷۱: خط ۷۱:


==== عدم مشروعیت طبق ادله ثانویه ====
==== عدم مشروعیت طبق ادله ثانویه ====
برخی پژوهشگران عدم جواز معاملات فارکس را با استناد به قواعد ثانویه مبرهن می‌دانند.<ref>نوری و سالارزایی و مختاری، تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران.</ref>
برخی پژوهشگران عدم جواز معاملات فارکس را با استناد به قواعد ثانویه مبرهن می‌دانند.<ref>نوری و دیگران، تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران.</ref>
* قاعده لاضرر: معاملات فارکس را سبب ضرر فعالان این بازار می‌دانند و با استناد به قاعده لاضرر، عدم مشروعیت معاملات فارکس ثابت می‌شود.<ref>تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران، سمیه نوری و امیرحمزه سالارزایی و نادر مختاری افراکتی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۱، ۱۳۹۸ش</ref>
* قاعده لاضرر: گفته شده که معاملات فارکس سبب ضرر فعالان این بازار می‌‌شود و بدین ترتیب با استناد به قاعده لاضرر، این معاملات مشروعیت ندارد.<ref>نوری و دیگران، «تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران».</ref>
* '''قاعده غرور:''' معاملات فارکس به جهت وجود سفته‌بازان و وجود اطلاعات نهانی و گاهی دست‌کاری بازار سبب فریب معامله گران می‌شود. طبق قاعده المغرور یرجع الی من غره باید ضامن مال تلف شده باشد و حال‌آنکه در معاملات فارکس هیچ راه برگشتی نیست.<ref>تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران، سمیه نوری و امیرحمزه سالارزایی و نادر مختاری افراکتی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۱، ۱۳۹۸ش</ref>
* قاعده غرر: گفته شده که معاملات فارکس به‌دلیل وجود سفته‌بازان و وجود اطلاعات نهانی و گاهی دستکاری بازار، سبب فریب معامله‌گران می‌شود. طبق قاعده المغرور یرجع الی من غره، باید ضامن مال تلف شده باشد و حال‌آنکه در معاملات فارکس هیچ راه برگشتی نیست.<ref>نوری و دیگران، «تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران».</ref>
* '''قاعده مصلحت نظام اسلامی:''' اخلال در نظام اسلامی حرام است. فعالیت در بازار فارکس موجب آسیب به اشتغال و از بین رفتن ذخایر ملی و خروج ارز می‌شود و از این جهت جایز نیست.<ref>تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران، سمیه نوری و امیرحمزه سالارزایی و نادر مختاری افراکتی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۱، ۱۳۹۸ش</ref>
* قاعده مصلحت نظام اسلامی: گفته شده که اخلال در نظام اسلامی حرام است و فعالیت در بازار فارکس موجب آسیب به اشتغال و از بین رفتن ذخایر ملی و خروج ارز می‌شود و از این جهت جایز نیست.<ref>نوری و دیگران، «تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران».</ref>
* '''قاعده اختلال نظام:''' علت اصلی بحران اقتصادی جهانی رواج این نوع معاملات است.<ref>عربیات، وائل محمد عبدالله و احمد عبدالله العون، الضوابط الشرعیة للتجارة الالکترونیة فی المعاملات الدولیة، مجلة الاردنیة فی الدراسات الاسلامیة، ج ۷، ش ۱، ص ۱۷۳.</ref>
* قاعده اختلال نظام: گفته شده که علت اصلی بحران اقتصادی جهانی رواج این نوع معاملات است.<ref>عربیات و دیگران، «الضوابط الشرعیة للتجارة الالکترونیة فی المعاملات الدولیة»، ص۱۷۳.</ref>


=== مشروعیت و ادله آن ===
=== مشروعیت و ادله آن ===
برخی فقها مانند سید علی خامنه‌ای معاملات فارکس را با رعایت ضوابط شرعی و قانونی فی‌نفسه صحیح می‌دانند. در صورتی که معاملات به صورت واقعی و خرید و فروش ارز باشد و کارگزاری برای دادن اعتبار سود دریافت نکند؛ این معاملات صحیح است.<ref>خامنه‌ای، استفتا اینترنتی، تاریخ ۲۶/۰۲/۱۴۰۰ و به شماره استفتای ۶z669g2.</ref>
سید علی خامنه‌ای، معاملات فارکس را با رعایت ضوابط شرعی و قانونی فی‌نفسه صحیح می‌داند، مشروط به اینکه معاملات به‌صورت واقعی، و خرید و فروش ارز باشد و کارگزاری برای دادن اعتبار سود دریافت نکند.<ref>خامنه‌ای، استفتاء اینترنتی، تاریخ ۲۶/۰۲/۱۴۰۰ و به شماره استفتای ۶z669g2.</ref>


قائلین به مشروعیت معاملات فارکس ادله عدم مشروعیت را ناتمام می‌دانند. در نتیجه اطلاقات و عمومات احل الله البیع<ref>بقره - ۲۷۵.</ref>و اوفوا بالعقود<ref>مائده - ۱.</ref>شامل معاملات فارکس می‌شود و حکم به صحت این معاملات می‌شود. ابراهیم برارپور معاملات فارکس را مطابق با ارتکازات عقلایی دانسته و رویکرد اسلام در احکام معاملات را امضایی می‌داند و بنابر اصل اولیه صحت معاملات، حکم به صحت معاملات فارکس کرده است.<ref>برارپور، ابراهیم، تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران، ص۲۳.</ref>
قائلان مشروعیت معاملات فارکس، ادله عدم مشروعیت را ناتمام می‌دانند، در نتیجه اطلاقات و عمومات احل الله البیع<ref>بقره، ۲۷۵.</ref> و اوفوا بالعقود<ref>مائده، ۱.</ref> شامل معاملات فارکس شده و حکم به صحت این معاملات می‌شود. ابراهیم برارپور معاملات فارکس را مطابق با ارتکازات عقلایی دانسته و رویکرد اسلام در احکام معاملات را امضایی می‌داند، و بنابر اصل اولیه صحت معاملات، حکم به صحت معاملات فارکس کرده است.<ref>برارپور، «تبیین ماهیت و چیستی بازار فارکس و بایسته‌های آن در فقه و حقوق ایران»، ص۲۳.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
۱٬۱۴۲

ویرایش