مالکیت معنوی (منابع مطالعاتی)
مالکیت معنوی یا حق معنوی و مالکیت فکری به‌طور اجمال در برخی از متون فقهی اهل‌سنت بررسی شده است. به این مسئله در آثار متقدم فقهی شیعه پرداخته نشده؛ ولی در دوران معاصر به دلیل مبتلابه بودن، به عنوان یک مسئله مستحدثه فقهی بررسی شده است. پاره‌ای از سؤالات درباره مالکیت معنوی قابل طرح است؛ آیا حق معنوی حائز شروط لازم برای احراز ملکیت است یا خیر؟ در صورت ثبوت ملکیت، آیا امکان وقف، فروش یا اجاره حق مالکیت معنوی وجود دارد؟ آیا دولت اسلامی موظف است از مالکیت معنوی شهروندان حفاظت کند؟
گروهی از فقیهان معاصر از جمله امام خمینی و سید علی سیستانی، اعتباری برای مالکیت فکری قائل نیستند؛ ولی فقیهانی چون سید صادق روحانی، نشر و تکثیر آثار را نیازمند اجازه صاحب اثر دانسته‌اند. احکام مالکیت معنوی علاوه بر حق نشر آثار، امور دیگری از جمله حق ثبت اختراع و علائم تجاری را نیز در بر می‌گیرد.
کتاب‌ها
فارسی
- ترجمه دوره عمومی مالکیت فکری (سازمان جهانی مالکیت فکری)، محمدحسین عرفان‌منش و لیلا زارعی، با مقدمه محمود حکمت‌نیا، نشر حقوقی، ۱۴۰۰ش.
- حقوق مالکیت فکری: قانون، قرارداد، قضا (مجموعه مقالات)، پژوهشگاه قوه قضائیه، به اهتمام علی سیدین و مهدی کارچانی، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، ۱۴۰۰ش.
- حقوق مالکیت فکری تجارت الکترونیک در حقوق ایران و اسناد بین‌الملل، مرتضی میرزایی، پندار قلم، ۱۴۰۰ش.
- نظام مالکیت فکری (خاستگاه، زیرساخت‌ها و ساختار)، محمود حکمت‌نیا، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۴۰۰ش.
- مالکیت معنوی در فقه و حقوق موضوعه، مجید بهاری غازانی، قانون‌یار، ۱۴۰۰ش.
- مسائل ایده و فقه شیعی: مالکیت فکری، حقوق معنوی، کاظم استادی‌مقدم، قم، تولید و پخش کتاب ارزشمند، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- کتاب‌شناسی فقهی ایده: مالکیت فکری، حقوق معنوی، کاظم استادی، تهران، تولید و پخش کتاب ارزشمند، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مبانی نظری ابعاد معنوی مالکیت فکری مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و فقه امامیه، علی رحیمی، تهران، مؤسسه اندیشه کامیاب ایرانیان، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مالکیت فکری، حقوق معنوی استفتائات ایده‌برداری: مطابق با فتوای آیت‌الله مبشر کاشانی، کاظم استادی مقدم، قم، تولید و پخش کتاب ارزشمند، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مقدمه‌ای بر حقوق مالکیت معنوی با تجدیدنظر کامل، سیدحسن میرحسینی، میزان، چاپ ۸، ۱۳۹۷ش.
- بررسی فقهی و حقوقی مالکیت فکری، مهتاب مانده‌گاران، تهران، سنجش و دانش، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مالکیت‌های معنوی: بررسی دیدگاه امام خمینی(س) و برخی فقیهان، امید عمیق، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- جایگاه مالکیت دولت در اندیشه امام خمینی و محقق خویی، امین فکری، مشهد، استاد، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مالکیت فکری از منظر فقهی و حقوقی، اشرف تندیسه‌پور، زیرنظر فاطمه لعل‌روشن، مشهد، طنین قلم، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- بررسی مبانی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی، محسن محمدیان، دلند گلستان، کیسان، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تبیین فقهی و حقوقی حقوق مالکیت‌های فکری: با تأکید بر دیدگاه فقهی امام خمینی، محمدجواد عربیان، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی مالکیت معنوی با نگاهی به نظر امام خمینی(ره)، احمد اولیایی، قم، پونک شهر، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- حقوق مؤلفان، مترجمان، هنرمندان و ناشران در فقه معاصر اسلامی، محمد فتحی درینی، ترجمه محمودرضا افتخارزاده، تهران، آرون، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- کتاب نظام حقوقی حاکم بر مدیریت جمعی مالکیت فکری، رافونه محمدی، جنگل، جاودانه، ۱۳۹۲ش.
- درآمدی بر حقوق مالکیت فکری، فخرالدین اصغری آقمشهدی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۲ش.
- فلسفه مالکیت فکری، پیتر دراهوس، مترجم محمود حکمت نیا، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۱ش. اطلاعات کتاب
- کتاب قوانین و مقررات ناظر بر حقوق مالکیت فکری (معنوی)، عاطفه زاهدی، جنگل، جاودانه، ۱۳۹۱ش.
- حقوق معنوی آثار فرهنگی از دیدگاه فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، مرضیه نظرزاده، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مالکیت معنوی، احمدعلی حمیتی واقف، جنگل، جاودانه، ۱۳۹۰ش.
- دکترین استیفای حق در حقوق مالکیت فکری، سعید حبیبا و زهرا شاکری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۹۰ش.
- مالکیت معنوی: در حقوق ایران، اسلام و کنوانسیون‌های بین‌المللی، صمد حضرتی شاهین‌‌دژ، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۸۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مبانی حقوق مالکیت معنوی در فقه و قانون، محمود یوسف‌وند، قم، خرم، ۱۳۸۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مبانی مالکیت فکری، محمود حکمت‌نیا، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶ش.
- چشم‌انداز فقهی و حقوقی حقوق مالکیت‌های فکری: با تأکید بر دیدگاه فقهی امام خمینی(س)، جواد عربیان، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳ش.
- خسارات معنوی در حقوق ایران، فرهاد پروین، ققنوس، ۱۳۸۲ش.
عربی
- حقوق الملکیة الفکریه، مؤید زیدان، الجامعة الافتراضیة السوریه، ۲۰۲۰م. لینک.
- التطبيقات المعاصرة لحق الإنتفاع و أحكامها فی الفقه الإسلامی : دراسة مقارنة : الحقوق الفكرية - عقود بيع اللاعبين الرياضيين - إجارة العين و إجارة الذمة - عقود تمويل الخدمات - عفود التطوير العقاری - صور عقد الإستصناع - بيع الشقق على الرسم الهندسی، مراد محمود حيدر، الإسکندریة، مكتبة الوفاء القانونية، ۲۰۲۰م.
- حمایة الموروث الثقافی الإسلامي بقواعد الملکیة الفکریه، زیاد طارق جاسم، دبی، ۱۴۳۹ق/۲۰۱۸م. لینک.
- ادلة حقوق التألیف و شروطها فی الشریعة الاسلامیه، محمدعلی احداش، بیروت، دار ابن‌حزم، ۲۰۱۴م.
- القانون الواجب التطبيق على مسائل الملكية الفكرية، عامر محمود الكسوانی، دار وائل للطباعة و النشر و التوزيع، ۲۰۱۱م.
- حق التألیف: دراسة فقهیة معمقة حول حقوق التألیف، ترجمه (به عربی): محمدجواد سعیدی، دمشق: حوزة فقه الأئمة الأطهار، ۱۴۳۰ق/ ۲۰۰۹م. لینک: نیازمند ثبت‌نام.
- حماية الملكية الفكرية في الفقه الإسلامي والآثار الاقتصادية المترتِّبة عليها، ناصر بن محمد بن مشری الغامدی، عربستان سعودی، دار ابن الجوزی، ۲۰۰۶م. لینک.
- الملكية الفكرية : ماهيتها، مفرداتها، طرق حمايتها، عامر محمود الكسوانی، دار الحبيب للنشر والتوزيع، عمان، الأردن، ۱۹۹۸م.
- الحق المالی للمؤلف فی الفقه الاسلامی و القانون المصری، عبدالسمیع عبدالوهاب ابوالخیر، قاهره، مکتبة الوهبه، ۱۹۰۵م.
مقاله‌ها
فارسی
- شرایط قانونی و ابعاد حقوقی و کیفری مالکیت فکری در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، سمیه زیلابی و صادق فتیلی و ابراهیم مقدم، فصلنامه تمدن حقوقی، دوره ۵، شماره ۱۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- سرقت و مالکیت فکری در فقه اهل بیت (ع)، عبد‌الرؤوف عالمی و علی‌محمد خراسانی، مطالعات فقه امامیه، شماره ۱۴، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی مالیت و مالکیت داده‌های دیجیتال در فضای سایبری، سید علیرضا فروغی و اسماء حسین‌زاده سرشکی، دو فصلنامه فقه و حقوق خصوصی، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مبانی شکل گیری حمایت کیفری از مالکیت معنوی در منابع فقهی، سید عارف حسینی و احمد میرزایی و اسماعیل عبدالهی، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، شماره ۹۸، ۱۳۹۸ش.
- وجوه تمایز بخش اموال فکری از دیگر اموال، زهره فرخی و شهره گودرزی، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره ۴۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی مبانی مالکیت فکری در حقوق و فقه امامیه، علی بیگزاده و جعفر کوشا و سید باقر میرعباسی، فصلنامه پژوهشهای فقهی، زمستان ۱۳۹۷، دوره چهاردهم، ش۴، مقاله را از اینجا ببینید
- امکان‌سنجی فقهی وقف حقوق معنوی با نگاهی به ماده ۵۵ قانون مدنی، رضا نیکخواه سرنقی و محمدحسن جوادی و سید علی حسینی، دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، ش۱۷، بهار و تابستان ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل فقهی و حقوقی موانع امکان نقل و انتقال حق معنوی مؤلف، علی امینی‌نژاد و سید حسین صفایی، فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۳، ش۴۷، بهار ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی حقوق معنوی مولف، عرفان اکبری، فصلنامه قانون یار، شماره ۲، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی حقوق مالکیت معنوی (فکری)، هادی گیاهپور، پویش در آموزش علوم انسانی، ش۵، زمستان ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- حقوق مالکیت معنوی در فقه امامیه و قوانین موضوعه ایران، محسن رئیسی و مریم آقایی بجستانی، فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، ش۴۵، پاییز ۱۳۹۵، مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیلی در مبانی فقهی مشروعیت مالکیت فکری (در فقه شیعه و فقه اهل‌سنت)، ابوالفضل احمدزاده، فصلنامه دین و قانون، شماره ۱۳، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی حقوق مالکیت فکری و معنوی در حقوق ایران، اسداله نهانی و سیامک لطفیانی، فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا، شماره ۱، جلد ۱، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ماهیت حقوق مالکیت فکری و نقش آن در حقوق اموال، مختار مهرابی، فصلنامه مطالعات حقوق، شماره ۷، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مفهوم اموال فکری در حقوق اموال و جایگاه آن، رحیم پیلوار، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش۱۲، تابستان ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مشروعیت و مالیت شرعی حقوق معنوی، محمدجواد ولی‌زاده و عباسعلی سلطانی، مجله آموزه‌های فقه مدنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ش۱۱، بهار و تابستان ۱۳۹۴، مقاله را از اینجا ببینید
- ماهیت ملک و مالکیت در اموال فکری با رویکردی به نظر امام خمینی(س)، سید محمد موسوی بجنوردی و سید عباس حسینی نیک، پژوهشنامه متین، شماره ۶۷، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مالكيت فكری سيری در ادله موافقان و مخالفان، حسینعلی بای، فصلنامه فقه اهل بیت (ع)، شماره ۷۹، ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- امکان‌سنجی وقف حقوق معنوی، محمدجواد ولی‌زاده و عباسعلی سلطانی، فصلنامه پژوهشهای فقهی، ش۴، زمستان ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بیع اموال فکری، اسماعیل عباسی و مهدی نوده، تحقیقات حقوقی آزاد، ش۲۳، بهار ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- معناشناسی حق معنوی در گفتمان حقوقی اسلام و ایران، علی‌مظهر قراملکی و فاطمه قدرتی و سعید نظری توکلی، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی (هم‌اکنون: مطالعات حقوق تطبیقی معاصر)، ش۹، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازبینی فقهی، حقوقی و اخلاقی حقوق مالکیت فکری، بیژن بیدآباد، سایت شخصی بیدآباد، مقاله را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی حق افشای اثر، سید حسن شبیری زنجانی و میثم نعمتی، مجله حقوق اسلامی، ش۳۷، مرداد ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازخوانی مبانی فقهی ترمیم خسارت معنوی با رویکردی بر حقوق غیرمالی زوجین، معصومه مظاهری و مریم مهاجری، فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، ش۳۴، زمستان ۱۳۹۲، مقاله را از اینجا ببینید
- واکاوی مبانی مشروعیت مالکیت معنوی و سیر تحولات سیاست کیفری در حفظ حریم آن، محمدرسول آهنگران و حمیدرضا زند و فاطمه زرگرپور، فصلنامه پژوهشهای فقهی، سال نهم، ش۳، پاییز ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقد حقوق مالکیت ادبی- هنری مدرن و ملاک مالکیت فکری در عصر پسا مدرن، محمدجواد جاوید، مهدی یوسفی، فصلنامه اندیشه‌های حقوق عمومی، شماره ۴، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- رویکرد فقه پویا در تحلیل ماهیت حقوق مالکیت‌های فکری و مشروعیت آن، سید رضا افتخاری، فقه و تاریخ تمدن، سال نهم، ش۲، تابستان ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید (نیازمند ثبت‌نام).
- بررسی حقوق مالکیت معنوی در صنعت نشر از دیدگاه اسلام با تأکید بر نشر دیجیتال، محمد اسماعیل زاده، فصلنامه کتاب مهر، شماره ۶، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ماهیت حقوق مالکیت فکری و جایگاه آنها در حقوق اموال، اصغر محمودی، دوفصلنامه دانش حقوق مدنی، شماره ۲، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بیع اموال فکری از منظر حقوق اسلامی، عباس کریمی و أسماء موسوی، شماره ۲، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی پاییز و زمستان، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بیع حقوق معنوی و حرمت تصرف در آنها، مرتضی پویان، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۶، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی ـ حقوقی مالکیت فکری با رویکردی به نظر امام خمینی، فخرالدین اصغری آقمشهدی و شهرام اصغری، پژوهشنامه متین، دوره ۱۲، شماره ۴۸، ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و اقتصادی مالکیت فکری، محمود حکمت‌نیا، فصلنامه اقتصاد اسلامی، ش۳۳، بهار ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه حقوق معنوى آثار فرهنگى در حقوق ایران و فقه امامیه، مرضیه نظرزاده، فصلنامه فقه، دوره ۱۶، شماره ۵۹-۶۰، ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- دکترین استیفاء حق در نظام حقوق مالکیت فکری، سعید حبیبا و زهرا شاکری، فصلنامه حقوق، مجلة دانشكده حقوق و علوم سياسي، دوره ۳۸، شماره ۲، ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- حقوق معنوی و آثار شرعی، مرتضی رحیمی و عباسعلی سلطانی، فصلنامه مطالعات اسلامی، دوره ۳۹، شماره ۳، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- چالش‌های جدید حقوق مالکیت فکری، سعید حبیبا، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، شماره ۴، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی حقوق مالکیت معنوی در فقه شیعه، مرتضی رحیمی و عباسعلی سلطانی، فصلنامه مطالعات اسلامی، دوره ۳۸، شماره ۳، ۱۳۸۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- حقوق فکری از منظر فقه، عبدالله امیدی فرد، فصلنامه مقالات و بررسی ها، شماره ۹۰، ۱۳۸۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- گزارش نشست علمى بررسى نظام مالکیت فکرى براساس مبانى نظرى، سید محمود کریمی، فصلنامه فقه، دوره ۱۳، شماره ۴۹، ۱۳۸۵ش. مقاله را اینجا ببینید
- مبانی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی از نگاه مذاهب، عمران حلیمی، مجله طلوع نور، شماره ۱۶، ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- حق تألیف در حقوق اسلامی، سید رضا موسوی، مطالعات اسلامی، شماره ۶۴، ۱۳۸۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- رابطه آثار فکری با پدیدآورندگان از دیدگاه حقوق اسلامی، محسن اسماعیلی، فصلنامه پژوهشهای حقوقی، شماره ۳، ۱۳۸۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی حقوق معنوی مؤلف، صمد حضرتی شاهین دژ، دوفصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۱۰، ۱۳۷۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مشروعیت حق و حکم آن با تأکید بر حق معنوی، ابوالقاسم گرجی، فصلنامه دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره ۲۹، ۱۳۷۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
عربی
- حماية حق المؤلف في الكتاب الإلكتروني، مريم محمد مصطفى عويس، مجلة الشريعة والقانون بالقاهرة، مجلد ۴۱، ۲۰۲۳م. لینک
- حقوق الملکية الفکرية والعلامة التجارية: دراسة فقهية مقارنة بالقانون الکويتي، يوسف معتق عبد الله معتق، يوسف معتق عبد الله معتق، مجلة كلية دار العلوم، مجلد ۳۸، شماره ۱۳۶، ۲۰۲۱م. لینک
- الحق الأدبي للمؤلف و أثر النشر الرقمی عليه، مازونی كوثر، مجلة الاستاذ الباحث للدراسات القانونية و السياسية، مجلد ۷، شماره ۱، ۲۰۲۰م. لینک.
- الاعتداء على الحقوق المعنوية، أروى بنت محمد العمران، مجلة الدراسات العربية، جامعة المنيا، مجلد ۵، شماره ۴۱، ۲۰۲۰م. لینک.
- حقوق الملکیة الفکریة فی الاسلام، احمد سذلی، الإسلام، Journal of Intellectual Property، ش۲(۱)، ۲۰۱۹م. لینک.
- الحقوق المعنوية، ماليتها و وجوب الزكاة فيها دراسة فقهية مقارنة، زاهر فؤاد محمد أبو السباع، حولية كلية الدراسات الإسلامية و العربية للبنات بالإسكندرية، مجلد ۵، شماره ۳۵، ۲۰۱۹م. لینک.
- محتوى الحق المعنوی للمؤلف فی التشريع الجزائری و التشريع الأردنی –دراسة مقارنة، بن حليمة ليلى، مجلة العلوم القانونية و السياسية، مجلد ۹، شماره ۱، ۲۰۱۸م. لینک.
- حقوق التألیف فی الشریعة الاسلامیة: دراسة مقارنة بقانون حقوق المؤلف الإماراتی، احمد محمد الشحی، مجلة جامعة الشارقه، کلیة الشریعة و الدراسات الاسلامیة، ش۱۴، رمضان ۱۴۳۸/ ۲۰۱۷م. لینک.
- حق المؤلف والحق فى الأسم التجارى والعلامة التجارية فى الفقه الإسلامى والقانون الإماراتى والآثار المترتبة عليه، خلف محمد المحمد، مجلة كلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنات بدمنهور، مجلد ۲، شماره ۲، لینک
- الملكية الفكرية فی الفقه الإسلامی، شهرزاد بوسطلة، مجلة العلوم الانسانية، مجلد ۱۶، شماره ۲، ۲۰۱۶م. لینک.
- حق المؤلف في الفقه الإسلامي، محمود محمد عبد النبي، مجلة الشريعة والقانون، مجلد ۳۰، شماره ۲، ۲۰۱۶م. لینک
- الحقوق المعنوية، محمدتقی شهیدی، دوفصلنامه پژوهه‌های فقهی تا اجتهاد،دوره ۱، شماره ۱، ۱۳۹۶ش. لینک
- النوازل: الحقوق المعنوية كحق التأليف والابتكار والعلامات التجارية، محمود محمد الكبش، الوعي الإسلامي، کویت، سال ۵۴،شماره ۶۱۷، ۲۰۱۶م.
- الحماية الإجرائية للعلامة التجارية، سماح حسین علی، مجلة العلوم الإنسانية، كلية التربية للعلوم الإنسانية، مجلد ۱۲، شماره ۳، ۲۰۱۵م. لینک
- حقوق المؤلفین من أعضاء هیئة التدریس فی القانون و المواثیق الدولیه، عبدالوهاب عبدالله احمد المعمری، المجلة العربیة لضمان جودة التعلیم الجامعی، ش۱۱، ۲۰۱۳م. لینک.
- حق‌التألیف و الابتکار: دراسة فقهیة مقارنه، ناهدة جلیل عبدالحسن، مجله دراسات اسلامیة معاصره، ش۵، ۲۰۱۲م. لینک.
- الملكية الفكرية فی الفقه الإسلامی بين حق الابتكار و شبهة الاحتكار، شوقي نذير، آفاق علمية، مجلد ۴، شماره ۱، ۲۰۱۲م. لینک.
- حق المؤلف بين فقه الإسلام و فكر العولمة، احمد یوسف سلیمان، سایت شبکة الألوکه، ۲۰۰۸م/۱۴۲۹ق، لینک.
- حقوق الملکیة الفکریة بین الفقه و القانون، محمد الشلش، مجلة جامعة النجاح للأبحاث (العلوم الإنسانیة)، ج۲۱(۳)، ۲۰۰۷م. لینک.
- الحقوق المعنوية للمؤلف، محمد عبدالرزاق السيد إبراهيم الطباطبائی، مجلة معهد القضاء، مجلد ۶، شماره ۱۳، ۲۰۰۷م.
- مفهوم حقوق الملکیة الفکریة و ضوابطها في الاسلام، احسان سماره، مجلة العلوم الانسانیه، جامعة محمد خیضر بسکره، ژوئن ۲۰۰۵، لینک.
- حقوق الملكية الفكرية نشأتها الواقع و المستقبل، وقائع المؤتمر العربی الثانی عشر للاتحاد العربي للمكتبات و المعلومات، مجلد ۲، ۲۰۰۱م.
- الحماية القانونية للمصنفات و مؤلفيها دارسة مقارنة، أشواق عبدالرسول عبدالأمیر الخفاجی، مجله اهل البیت، ش۶، لینک.
- الحقوق المعنوية: حق الإبداع العلمی و حق الاسم التجاری طبيعتهما وحكم شرائهما، محمد سعيد رمضان البوطی، مجلة مجمع الفقه الاسلامی، ج ۵، ص ۱۹۵۵، بی‌تا، لینک.
- بيع الحقوق المجردة، محمد تقی العثمانی، مجلة مجمع الفقه الاسلامی، ج ۵، ص ۱۹۲۲، بی‌تا، لینک.
- الفقه الإسلامى و الحقوق المعنوية، عبدالسلام داود العبادی، مجلة مجمع الفقه الاسلامی، ج ۵، ص ۲۰۱۱. لینک.
- الحقوق المعنوية بيع الاسم التجاري و الترخيص، عبد الحليم محمود الجندی و عبد العزيز محمد عيسى، مجلة مجمع الفقه الاسلامی، ج ۵، ص ۱۹۹۸، بی‌تا، لینک.
- حول الحقوق المعنوية و إمكان بيعها، محمد علي التسخيری، مجلة مجمع الفقه الاسلامی، ج ۵، ص ۲۰۲۰، بی‌تا، لینک.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- تحلیل و بررسی فقهی حقوقی مقومات مفهوم غصب بر مصادیق جدید با تاکید بر مصادیق مالکیت فکری، تصرفات شهرداری، علی جهانيان، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، موسسه آموزش عالی علوم انسانی، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حدود و موانع استفاده از آثار فکری و معنوی اشخاص در فقه امامیه و مذاهب اسلامی، صادق نجدباقری محرمانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، کارشناسی ارشد، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- ویژگی های مالکیت در گستره مالکیت های فکری: چالش ها و راهکارها، امیرمهدی طالبی، کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق ع، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی مقایسه‌ای حقوق معنوی هنرمندان مجری اثر در حقوق ایران و فرانسه، ابوالفضل معتمدی زاده، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی علامه فیض کاشانی، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- زیان معنوی درگذشتگان، با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا، محمدهادی عباس‌زاده، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حمایت از حقوق مالکیت فکری (بررسی تطبیقی فقه اسلامی و حقوق عراق)، ساره رعد عبدالخضر الفراجی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- انتقال ارادی و قهری اموال فکری در فقه اسلامی و حقوق افغانستان، محمدبشیر محمدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی علوم انسانی، جامعة المصطفی العالمیه، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- وضعیت حقوقی مالکیت فکری و معنوی و شیوه های انتقال آن در حقوق ایران و انگلیس و مقایسه آنها، مریم یزدانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی روزبهان، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حمایت‌های مدنی و تجاری از حقوق مالکیت معنوی صنعتی و نحوه جبران آن، مهدی مدنی، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- ماهیت و مبانی حقوق مالکیت فکری در فقه و حقوق ایران و حقوق عرفی غرب، ستار علیزاده، کارشناسی ارشد، گروه حقوق خصوصی، موسسه آموزش عالی شفق، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مبانی موجهه حقوق مالکیت معنوی در فقه و حقوق، سیدمحمود معتمدالشریعتی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، مرکز پیام نور مشهد، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق اشتقاقی و معنوی مؤلفان و مصنفان، فاطمه زهرا حسینی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز مشهد، دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- روش های جبران خسارت مادی و معنوی ناشی از فعالیت رسانه در فقه و حقوق ایران، ساناز رجبی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق معنوی در مالکیت های ادبی و هنری در حقوق ایران و عراق، عبدالعظیم میری محمد العماری، کارشناسی ارشد، پردیس بین‌الملل، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی سیرتحول، مبانی و مستندات مالکیت معنوی در اندیشه‌های فقهی معاصر، میررضا میرعظیمی، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین مرکز قم، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بیع اموال غیرمادی در فقه امامیه و فقه اهل‌سنت با مقایسه تطبیقی در حقوق ایران و مصر، معصومه شبانی ارشد، ۱۳۹۶ش. مؤسسه آموزش عالی حکیم طوس، اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بیع حقوق معنوی در فقه امامیه و حقوق موضوعه، سعید موید، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بیع اموال غیرمادی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در فقه امامیه و حقوق مصر، مریم شهلایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی جبران خسارت ناشی از تجاوز به حق مالکیت معنوی با نگرشی بر حقوق فرانسه، سیامک موسی‌پور، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق مالکیت فکری اجرا‌کنندگان آثار مذهبی، مهدی شاکری، کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه قم، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی حقوق مالکیت معنوی در سازمان تجارت جهانی و نظام جمهوری اسلامی ایران، نرگس بیگدلی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حق حرمت اثر ادبی و هنری از دیدگاه فقهی، زهرا نجفی، کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه قم، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مالکیت فکری از منظر فقهی و حقوقی، اشرف تندیسه‌پور، پایان‌نامه سطح دو (کارشناسی)، مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان، تابستان ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی، نسرین کدیوریان، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی حقوق مالکیت معنوی در حقوق ایران و فرانسه، مسعود غضنفری اینی‌سفلی، کارشناسی ارشد، گروه حقوق و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی حق تعقیب در حقوق مالکیت ادبی و هنری با تاکید بر فقه امامیه و حقوق ایران، موسی زارعی مهرفر، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی مبانی حقوقی و فقهی کپی لفت، سید محمدجواد فاطمیون، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی مالکیت فکری و معنوی در حقوق بین‌الملل عمومی و حقوق بین‌الملل اسلام، میثم حاجی‌آقاجانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- ماهیت انتقال ارادی حقوق معنوی، وحید صادقی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- آثار متقابل حقوق مالی و معنوی پدیدآورنده، محمد شریفی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی مالکیت‌های معنوی با تأکید بر دیدگاه امام خمینی، احمد اولیایی ترشیزی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی و حقوقی انتقال مالکیت معنوی، مریم خواجویی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم حدیث، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی (آفرینش های فکری) با تاکید بر آرای امام خمینی (س)، فاطمه زنگی آبادی، کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مقایسه حقوق معنوی مالکیت فکری در نظام حمایتی کپی‌رایت و حق مولف، زینب جوام، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق معنوی (اخلاقی) پدیدآورندگان آثار فکری و مبانی حقوقی آن، مهناز حبیبی ویشته، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه قم، ۱۳۹۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق مالکیت فکری با تأکید بر حق تألیف، فاطمه فلاحتی مروست، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، مرکز پیام نور تهران، ۱۳۸۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق معنوی پدید آورنده در آثار ادبی و هنری، حمید علیزاده، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حقوق مالکیت معنوی (حق اختراع) در فقه و قانون مدنی، علی امینی‌نژاد، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران، دانشگاه پیام نور استان تهران، ۱۳۸۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی- حقوقی مالکیت معنوی، عمران حلیمی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- خسارت معنوی در حقوق ایران و اسلام، شبیر توپا ابراهیمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مالکیت معنوی، مرتضی عابدی درچه، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- حق مولف و حقوق تطبیقی آن، محمد مشیریان، پایان‌نامه دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ۱۳۳۷ش.
عربی
- مسؤولية الإعتداء على حق الملكية الفكرية فی الفقه االسالمی و القانون العراقی(دراسة مقارنة)، ولید عبدالحسین جبر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۲۰۲۱م. لینک صفحات ابتدایی
- الحمایة الجنائیة لحقوق الملکیة الفکریة فی الفقه الإسلامی: دراسة مقارنه، محمد مختار مختار السید شلبی، پایان‌نامه دکتری، جامعة المنصوره (مصر)، ۱۴۴۱ق، ۲۰۲۰م. لینک.
- حمایة الملکیة الفکریة: حقوق المؤلف فی ظل التشریعات الوطنیة والاتفاقیات الدولیه، جبران خلیل ناصر، جامعة وهران: احمد بن بله، ۲۰۱۷-۲۰۱۸م. لینک.
- وقف حقوق الملکیة الفکریة: دراسة فقهیة مقارنه، محمد مصطفی الشقیری، پایان‌نامه دکتری، کویت، الأمانة العامة للأوقاف، ۲۰۱۴م. لینک.
- الحقوق المعنوية و المالية للمؤلف، مرين ساسی علی و مليكة شريفی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، معهد العلوم القانونية و الإدارية، المركز الجامعي أحمد زبانة - غليزان، الجزائر، ۲۰۱۶م.
- الحقوق المادیة للمؤلف، بولمشک نسرین و لاغا زاهیه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، جامعة عبد الرحمن میرة-بجایة، الجزایر، ۲۰۱۶م. لینک.
- الحق المالی للمؤلف فی ظل القانون الجزائری و القانون المقارن، سمیره مسعودی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة الجزایر ۱، ۲۰۱۴م. لینک.
- الحماية القانونية لحقوق الملكية الفكرية: دراسة فقهية مقارنة، محمد الأمين عبد الرحمن رمضان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، كلية الشريعة و القانون، جامعة أم درمان الإسلامية، ۲۰۱۳م.
- حمایة الملکیة الفکریة الادبیة والفنیة فی البیئة الرقمیة فی ظل التشریع الجزائری، حقاص صونیه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة منتوری قسطنطنیه، ۲۰۱۲م. لینک.
- الحقوق المعنوية و تطبيقاتها المعاصرة: دراسة فقهية مقارنة، ريما عاطف الصرايرة، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، عمادة الدراسات العليا، الاردن، ۲۰۰۸م. اطلاعات پایان‌نامه.
- حقوق الاختراع و التألیف فی الفقه الاسلامی، حسین بن معلوی الشهرانی، ریاض، دار طیبة للنشر و التوزیع، ۱۴۲۵ق/۲۰۰۴م. لینک متن کامل.
- الحقوق المعنوية و آثارها المالية، أحمد عبدالرحمن الشيحة، رساله دکتری، المعهد الأعلى لأصول الدين، جامعة الزيتونة، تونس، ۲۰۰۴م.
- حماية حقوق الملكية الصناعية فی الفقه الإسلامي و القانون: دراسة مقارنة، محمد أحمد العبيد عيسى، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، كلية الدراسات العليا، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۰۳م.
منابع دیگر
- مالکیّت معنوی، درس خارج فقه مصطفی اشرفی شاهرودی، ۱۳۹۷ش. تقریرات درس