تعدیل قراردادها (منابع مطالعاتی)
تعدیل قرارداد ابزاری برای جلوگیری از ضرر و زیان یکی از طرفین قرارداد می‌باشد. عقود شرعی لازمه قابل فسخ نیستند و تعهد بر مفاد آن لازم است. ولکن در بعضی شرایط خاص مثل کمبود جنس در بازار یا افزایش و کاهش قیمت شدید و امثال اینها موجب می‌شود که تعهد به مفاد قرارداد مشکل باشد. اولا باید بحث شود که آیا در اینگونه شرایط خاص متعادل کردن شرایط قرارداد با توجه به شرایط زمانی و مکانی روز از نظر فقهی ممکن است؟ ثانیا اگر قبول کردیم که تعدیل قرارداد امکان دارد متولی این امر چه کسی است آیا حاکم شرع یا قاضی و یا خود طرفین عقد میتوانند؟ در این صفحه منابع مطالعاتی پیرامون این موضوع جمع آوری شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- تعدیل قضایی قرارداد از منظر فقه مقارن، زینت جعفری‌فشارکی، قم، انتشارات هاجر، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تعدیل قضایی قرارداد، امان‌الله انصاری، تهران، انتشارات آریا دانش، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد در آئینه فقه و حقوق ایران، میثم محمدی و مرتضی چیت‌سازیان، تهران، انتشارات چتر دانش، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- چالش نظری و قانونی عرف و تفسیر در تعدیل قضایی قرارداد، حمید نادریان، تهران، انتشارات فکرسازان، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تعدیل قضایی قرارداد، حسین گوهری، تهران، انتشارت بهنامی، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تعدیل قانونی قرارداد با تکیه بر رویه قضایی ایران، حمیدرضا شمس، انتشارت بهنامی، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- بررسی حقوقی تعدیل قراردادها، حجت‌اله زینتی، تهران، انشارات تایماز، ۱۳۸۹ش.
- تعدیل قرارداد، سعید بیگدلی، تهران، انتشارات میزان، ۱۳۸۶ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد توسط قاضی، علی‌اکبر حیدری‌فرد، شیراز، انتشارات فرامتن، ۱۳۸۵ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
عربی
- سلطة القاضي التقديرية في تعديل مضمون العقد، غازي عايد الغثيان، اردن، جامعة موته، ۲۰۰۵م. از اینجا ببینید
مقاله‌ها
فارسی
- تعدیل قرارداد در اثر نوسانات اقتصادی، محمدرضا حافظی قهستانی، عبدالحمید مرتضوی،فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۶۵، ۱۴۰۰ش.
- بررسی و ارزیابی اخلاقی از تعدیل قرارداد در حقوق ایران و فقه امامیه، پوران دخت عزیزی و نجادعلی الماسی و طیب افشارنیا، فصلنامه پژوهش های اخلاقی، شماره ۱، ۱۳۹۹ش. از اینجا ببینید
- بررسی و ارزیابی اخلاقی از تعدیل قرارداد در حقوق ایران و فقه امامیه، پوراندخت عزیزی، نجاد علی الماسی، طیب افشارنیا، فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، شماره ۴۱، ۱۳۹۹ش.
- واکاوی تعدیل قضایی قرارداد در پرتو قاعده العقود تابعةللقصود، زینت جعفری فشارکی، فصلنلمه فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره ۱، ۱۳۹۸ش.
- تعدیل قرارداد توسط داور، حمیدرضا علومی یزدی، فصلنامه دانشنامه‌های حقوقی، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. از اینجا ببینید
- بررسی قاعده تغییر اوضاع و احوال قراردادی و تعدیل قضایی قرارداد حقوق ایران و فقه امامیه، کرامت حیدری وکیل آباد، مجله پژوهش‌های دینی، دوره ۲، ۱۳۹۸ش.
- تعدیل قرارداد توسط داور، حمیدرضا علومی یزدی، فصلنامه دانشنامه‌های حقوقی، شماره ۳، ۱۳۹۸ش.
- نگرشی بر تعدیل قرارداد، استاتيرا غلامی، فصلنامه فقه حقوق و علوم جزا، شماره ۱۰، ۱۳۹۷ش.
- کاربرد قاعده عسر و حرج در تعدیل قرارداد، سیدمهدی قریشی، سلمان علیپور قوشچی، عذرا رضازاد باری، فصلنامه مطالعات حقوق، شماره ۱۶، ۱۳۹۶ش.
- ٰتعادل و توازن اقتصادی قرارداد؛ نقدی بر کتاب تئوری عدم پیش بینی و تعدیل قرارداد، محمد امامی پور، فصلنامه نقد کتاب فقه و حقوق، شماره ۳ و ۴، ۱۳۹۴ش.
- تعديل قرارداد در فقه اماميه و حقوق ايران، عباس مقدری اميری و حکمت اله عسکری، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۴۱، ۱۳۹۴ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد در صورت حدوث تعذر مالی، مجید بنایی اسکویی، دوفصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی بهار و تابستان، دوره ۴، شماره ۱، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قضایی قرارداد در اثر کاهش ارزش پول، غفور خوئینی و عطیه شمس اللهی و سهیل ذوالفقاری، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، شماره ۴، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد مقاله، حسین حلبیان، فصلنامه گفتمان حقوقی، شماره ۲۱ و ۲۲، ۱۳۹۱ش.
- تعدیل تعهدات قراردادی بر پایه اصول و قواعد حاکم بر فقه اسلامی، علیرضا یزدانیان، دوفصلنامه مقالات و بررسی‌ها، شماره ۸۲، ۱۳۸۶ش. از اینجا ببینید
- مباحث برون فقهى پژوهشى در تعدیل قرارداد، جواد فخار طوسى، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۲۷، ۱۳۸۰ش.
عربی
- سلطة القاضي في تعديل مضمون العقد بسبب الاستغلال المصحوب بالغبن الفاحش، احمد آل علي و صالح اللهيبي، امارات متحده عربی، مجلة جامعة الشارقة للعلوم القانونية، شماره ۲، جلد ۱۸، ۲۰۲۱م. از اینجا ببینید
- سلطة القاضي في تعديل العقد بسبب الظروف الطارئة: دراسة تحليلية مقارنة وفقا لأحكام القانون المدني الليبي، كمال عبدالسلام ونيس زويد، لیبی، مجلة أنوار المعرفة، شماره ۱۰، ۲۰۲۱م.
- سلطة القاضي في تعديل العقد في القانون المدني الجزائري، ناصيري ربيعة، ۲۰۲۱م.
- سلطة القاضي في تعديل آثار العقد في ظل الظروف الطارئة في القانون الكويتي، عبدالمحسن مبارك عبدالمحسن العظيمان، کویت، مجلة الفنون والأدب وعلوم الإنسانيات والاجتماع، شماره ۵۳، ۲۰۲۰م. از اینجا ببینید
- سلطة القاضي في تعديل العقد بسبب الحادث الطارئ: دراسة مقارنة، الغزالي محمد محمد الحسن محمد صالح، سودان، مجلة الدراسات الإدارية والإجتماعية، شماره ۵، جلد ۳، ۲۰۱۹م.
- سلطة الإدارة في تعديل العقد الإداري، عارف إبراهيم، سوریه، مجلة جامعة البعث للعلوم الإنسانية، شماره ۷۹، جلد ۴۱، ۲۰۱۹م.
- سلطة تعديل العقد الإداري وفقاً لقانون التعاقدات الجديد، محمد مصطفى أبو ضيف و محمد أنس جعفر، مجلة کلیة الحقوق جامعة المنیا، شماره ۲، جلد ۲، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- سلطة الإدارة في التعديل الإنفرادي للعقد الإداري، إيمان سهيلة دغفل، ، ۲۰۱۷م. از اینجا ببینید
- سلطة القاضى فى تعديل العقد فى حالة الظروف الطارئة، خلدون أحمد المصالحة، مصر، مجلة الفكر القانوني والاقتصادي، شماره ۱۷، ۲۰۱۷م.
- سلطة طرفي عقد السياحة في تعديل وإلغاء أحكامه: دراسة مقارنة، عاطف سليمان برهوم، فلسطين، مجلة الجامعة الإسلامية للدراسات الإسلامية، شماره ۲، جلد ۲۵، ۲۰۱۷م. از اینجا ببینید
- سلطة الإدارة فى تعديل العقد الإدارى، بديع عبده مستو، سوریه، مجلة جامعة البعث للعلوم الإنسانية، شماره ۱۹، جلد ۳۸، ۲۰۱۶م.
- تعديل العقد بالإرادة المنفردة، على ماجد صاحب، عراق، مجلة الكلية الإسلامية الجامعة، شماره ۳۶، جلد ۱۰، ۲۰۱۵م.
- سلطة القاضي في تعديل العقد، صاغي, زينة; مقري, نسيمة; عثماني, بلال. مشرفا ، ۲۰۱۴م.
- سلطة القاضي في تعديل العقد، جان فهد، لبنان، أعمال المؤتمر العلمي السنوي لكلية الحقوق: دور القاضي في الخصومة - وحدة الهدف وتعدد الأدوار، جلد ۱، ۲۰۱۰م.
- سلطة القاضي في تعديل العقد، هدى عبدالله، لبنان، أعمال المؤتمر العلمي السنوي لكلية الحقوق: دور القاضي في الخصومة - وحدة الهدف وتعدد الأدوار، جلد ۱، ۲۰۱۰م.
- سلطة القاضى فى تعديل عقد الإذعان : دراسة قانونية مقارنة، دريد محمود السامرائى، لیبی، مجلة الجامعة الأسمرية الإسلامية، شماره ۷، ۲۰۰۷م.
- تعديل العقد بالإرادة المنفردة محاولة نظرية في قانون الالتزامات المقارن دراسة تطبيقية في عقود السفر والسياحة، عابد فايد عبدالفتاح فايد، مصر، المؤتمر العلمى السنوى الرابع الجوانب التشريعية والاقتصادية للسياحة، ۲۰۰۵م.
- سلطة القاضى فى تعديل العقد : المفهوم والتأصيل القانونى،دريد محمود السامرائى، لیبی، مجلة الجامعة الأسمرية الإسلامية، شماره ۳، ۲۰۰۴م.
- سلطة الإدارة فى تعديل العقد الإداري، على عبدالعزيز الفحام، ۱۹۷۵م.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- مطالعه تطبیقی تعدیل قضایی قرارداد توسط قاضی در حقوق ایران و انگلستان، محمد ناظمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، گروه حقوق و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش. از اینجا ببینید
- جبران خسارت به روش تعدیل قرارداد در حقوق ایران و فقه امامیه با رویکردی بر حقوق فرانسه، پیمان درویش گلشن، کارشناسی ارشد،، ۱۳۹۸ش. از اینجا ببینید
- تحلیل مبانی تعدیل قراردادها در فقه و حقوق موضوعه، زهره‌سادات موسوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۷ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران، میثم محمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده فقه و حقوق، دانشگاه مذاهب اسلامی، ۱۳۹۶ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران و افغانستان، منصور غمی زی، کارشناسی ارشد، دانشکده فقه و حقوق، دانشگاه مذاهب اسلامی، ۱۳۹۶ش. از اینجا ببینید
- تعديل قرارداد در فقه اماميه و حقوق ايران، عباس مقدری اميری و حکمت اله عسکری، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۴۱، ۱۳۹۴ش.
- تعدیل قراردادها از نظر فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، صابر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۳ش. از اینجا ببینید
- بررسی تعدیل قرارداد به عنوان یکی ازشیوه‌های جبران خسارت در فقه و حقوق با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی، مهرداد جمشیدیان، کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی تعدیل قرارداد و آثار آن در حقوق ایران و فقه، مصطفی عزیزیان احمدآباد، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- قواعد فقهی حاکم بر تعدیل قرارداد، عفت قائدی موصلو، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات میبد گروه فقه و حقوق، دانشگاه یزد، ۱۳۹۱ش.
- مبانی فقهی حقوقی تعدیل قراردادها با مطالعه تطبیقی، رحیم امان‌اللهی، کارشناسی ارشد، مدرسه عالی شهید مطهری، ۱۳۸۸ش. از اینجا ببینید
- تعدیل قرارداد توسط قاضی در حقوق ایران و فقه امامیه با مطالعه تطبیقی در حقوق انگلیس و مصر، علی‌اکبر حیدری‌فرد، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۸۵ش.
- تعدیل قراردادها و بررسی تطبیقی آن در فقه و م‍ق‍ررات قانونی، مجید ال‍ه‍ام‍ی ن‍ی‍ک، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران م‍رک‍زی، ۱۳۸۴ش.
- تعدیل قرارداد از دیدگاه حقوق ایران و فرانسه، سعید بیگدلی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۷۷ش.
عربی
- سلطة القاضي الإداري في تعديل العقد الإداري في المرافق الاقتصادية، بهية أحمد رفاعي أحمد، کارشناسی ارشد، اردن، جامعة مؤتة، ۲۰۲۰م.
- دور القاضى والأطراف فى تعديل العقد، رشيد بن الحاج جلول، کارشناسی ارشد، الجزایر، المركز الجامعي أحمد زبانة - غليزان، ۲۰۱۵م.
- سلطة القاضي في تعديل مضمون العقد: دراسة مقارنة، منى داؤد أحمد داؤد، کارشناسی ارشد، سودان،جامعة النيلين، ۲۰۱۵م.
- سلطة المستخدم فى تعديل عقد العمل، عودة بلعظم، کارشناسی ارشد، الجزایر، المركز الجامعي أحمد زبانة غليزان، ۲۰۱۴م.
- سلطة القاضي في تعديل العقد في قانون المدني الجزائري والفقه الإسلامي، محمد بوكماش، دکتری، الجزایر، جامعة الحاج لخضر، ۲۰۱۲م. از اینجا ببینید
- سلطة القاضي في تعديل مضمون عقد الاذعان، علي مصبح صالح الحيصة، کارشناسی ارشد، اردن، جامعة الشرق الأوسط، ۲۰۱۱م.
- سلطة القاضي في تعديل مضمون عقد الاذعان، علي مصبح صالح الحيصة، کارشناسی ارشد، عمان، جامعة الشرق الأوسط، ۲۰۱۱م.
- سلطة الإدارة في تعديل عقد التوريد: دراسة مقارنة، عبدالإله بن تركي المصلوخ، کارشناسی ارشد، اردن، جامعة اليرموك، ۲۰۱۱م.
- تعديل عقد العمل بالإرادة المنفردة، رجب رمضان التائب، کارشناسی ارشد، لیبی، جامعة الفاتح، ۲۰۱۰م.
- سلطة الإدارة فى تعديل وإنهاء العقد الإدارى : دراسة مقارنة، نصر الدين مصطفى محمد الكاسح، کارشناسی ارشد،جامعة التحدي، ۲۰۰۸م.
- سلطة القاضي التقديرية في الفقه الإسلامي، عبد الرحمن محمد عبد الرحمن شرفي، دکتری، سودان، جامعة الخرطوم، ۲۰۰۸م. از اینجا ببینید
- سلطة رب العمل في تعديل عقد العمل : دراسة مقارنة، إبراهيم بن عبدالله بن إبراهيم الفارس، کارشناسی ارشد، عربستان سعودی، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، ۲۰۰۱م.