رأی اکثریت (منابع مطالعاتی)
رأی اکثریت به‌عنوان یک ارزش جهانی به اندیشه و تدبیر بیشتر افراد یک مجموعه یا یک کشور اشاره دارد که با هم ویژگی‌های مشترکی داشته باشند. امروزه در کشورهای زیادی انتخاب نوع نظام سیاسی، مسئولان حکومتی و همچنین قانون‌گذاری و تصمیم‌سازی بر اساس رأی اکثریت صورت می‌گیرد. در این مقاله لیستی از منابع فقهی از جمله کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به بررسی مسئله رأی اکثریت پرداخته‌اند، گردآوری شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران: تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی ج.ا.ایران، محمدجواد ارسطا، قم، انتشارات مکث اندیشه، ۱۴۰۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- اعتبار عقلی و شرعی رای اکثریت، مسعود امامی، انتشارات آدینه، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب از سامانه خانه کتاب
- جایگاه اکثریت و اقلیت در حکومت اسلامی، آمنه احمدی بیغش، تهران، نشر بیکران دانش، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی کتاب از سامانه خانه کتاب
- دموکراسی و اعتبار رای اکثریت در اسلام، محمدجواد صالحی، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، ۱۳۸۴ش.صفحات ابتدایی کتاب از سامانه خانه کتاب
- تنبیه الامه و تنزیه المله، میرزا محمدحسین غروی نائینی، مصحح: سید جواد ورعی، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
- فقه سیاسی، عباسعلی عمید زنجانی، جلد دوم، تهران، امیرکبیر، ۱۴۲۱ق.
- مبانی فقهی حکومت اسلامی، حسینعلی منتظری، مترجم محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، جلد دوم و جلد هشتم، قم، موسسه کیهان، ۱۴۰۹ق.
عربی
- قضیة الأغلبیة من الوجهة الشرعیة، أحمد الریسونی، بیروت، الشبکة العربیة للأبحاث والنشر، ۱۴۳۳ق. لینک کتاب
- حکم الأغلبیة فی الإسلام (دراسة أصولیة)، احمد الریسونی، قاهره، دارالکلمه للنشر و التوزیع، ۲۰۱۴م
- أسس النظام السیاسی عند الإمامیة، محمد سند بحرانی، قم، مکتبة فدک، ۱۴۲۶ق.
- نظریة الحکم فی الإسلام، محسن اراکی، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۵ق.
- المرجعیة و القیادة، سید کاظم حسینی حائری، قم، دار التفسیر، ۱۴۲۵ق.
- الحاکمیة فی الإسلام، سید محمدمهدی موسوی خلخالی، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۵ق.
- ولایة الأمر فی عصر الغیبة، سید کاظم حسینی حائری، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ۱۴۲۴ق.
- ولایة الفقیه فی حکومة الإسلام، سید محمدحسین حسینی تهرانی، جلد سوم، بیروت، دار الحجة البیضاء، ۱۴۱۸ق.
- نظام الحکم فی الإسلام، حسینعلی منتظری، قم، نشر سرایی، ۱۴۱۷ق.
- دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، حسینعلی منتظری، جلد اول، قم، نشر تفکر، ۱۴۰۹ف.
- النظام السياسي في الإسلام، محمدعبدالقادر ابوفارس، اردن، عمان، دار الفرقان، ۱۴۰۷ق.
- أساس الحکومة الإسلامیة، سید کاظم حسینی حائری، بیروت، مطبعة النیل، ۱۳۹۹ق.
- الاسلام و اوضاعنا السیاسیة، عبدالقادر عوده، بیروت، موسسة الرسالة، ۱۴۰۱ف. لینک کتاب
- نظام الاسلام، الحکم و الدوله، محمد المبارک، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ف.
مقاله‌ها
فارسی
- اعتبار شورا در فتوا و حکم، سید جواد ورعی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۹۲، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- دلایل نقلی مشروعیت‌بخشی انتخاب، حسین واله، فصلنامه نقد و نظر، دوره ۲۵، شماره ۹۷، ۱۳۹۹ش. مقاله را اینجا ببینید
- واکاوی پیشینهٔ نظریه انتخاب اکثریت در اندیشه فقیهان شیعه، محمد قاسمی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۹۴، ۱۳۹۸ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- اعتبار و جایگاه رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام، روح الله شاکری زواردهی و حسین رجائی ریزی، فصلنامه سیاست، دوره ۴۸، شماره ۲، ۱۳۹۷ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- جایگاه رأی اکثریت در قرآن (با تأکید بر آرای آیت‌الله موسوی اردبیلی)، یوسف خانمحمدی، مجله پرتو وحی، شماره ۸، ۱۳۹۷ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مشروعیت جمهوریت در اسلام، ذبیح‌الله مرادی و ابراهیم موسی‌زاده، مجله اندیشه‌های حقوق عمومی، شماره ۱۱، ۱۳۹۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- جایگاه عقل جمعی در اعمال ولایت، سید احمد حبیب نژاد، علی اکبر عبدالاحدی مقدم، فصلنامه فقه حکومتی، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- فقه و تزاحم خواست اکثریت و اقلیت در لایه‌های بنیادین، نصرالله سخاوتی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۷۷، ۱۳۹۴ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی آرای فقهای متقدم در نسبت خواست مردم و مشروعیت حکومت (تا قرن هشتم)، علی رضائیان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۷۶، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- اعتبار رأی اکثریت در پرتو کتاب و سنت، مسعود امامی، فصلنامه فقه، شماره ۷۷، ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- اعتبار رأی اکثریت بر مبنای کشف حقیقت و سایر مبانی، مسعود امامی، فصلنامه فقه، شماره ۷۵، ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- اعتبار عقلی رأی اکثریت بر مبنای حق تعیین سرنوشت، مسعود امامی، فصلنامه فقه، شماره ۷۲، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- اعتبار رأی اکثریت از منظر فقه القرآن شیعه، محمدعلی میرعلی، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۳۳، ۱۳۹۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- نگاهی تطبیقی به کارکرد اکثریت در دموکراسی و کتاب و سنت، علی اکبر رستمی، فصلنامه آموزه‌های قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره ۱۴، ۱۳۹۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- فقیهان عصر مشروطه و مسائل مستحدثه سیاسی، سید جواد ورعی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۴۹، ۱۳۸۹ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- تحدید مرزهای مشارکت، نظر اکثریت در قرآن و سنت، ولی رستمی، احمد نجفی، پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره ۳۱، ۱۳۸۹ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- جایگاه اقلیت و اکثریت در اندیشه سیاسی اسلام، ابوالفضل موسویان، مجله بازتاب اندیشه، شماره ۱۵، ۱۳۸۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- اعتبار رأی اکثریت، کاظم قاضی زاده، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۶، ۱۳۷۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
عربی
- رأی الأکثریّة، بین الاعتبار العقلیّ والشرعیّ، مسعود الامامی، فصلیة الاجتهاد و التجدید (بیروت)، العدد ۵۹–۶۰، ۲۰۲۱م. دانلود
- وصف الأکثریة بین القرآن الکریم والدیمقراطیة: أی مفارقة؟، نورالدین جاروش، مجلة الاجتهاد للدراسات القانونیة والاقتصادیة، جلد ۹، شماره ۳، ۱۴۴۱ق.
- تسلط الأکثریة، ابراهیم الأرزق، مجله البیان، شماره ۲۸۲، ۲۰۱۱م.
- تحقیق المناط عن الأکثریة المذمومة فی الاستنباط، حامد إبراهیم حامد محمد البی، لیبی، مجلة جامعة سبها للعلوم الإنسانیة، ۲۰۱۱م.
- هل للأخذ برأی الأکثریة أساس فی الإسلام؟، عبدالحمید السائح، مجله الوعی الإسلامی، شماره ۲۵، ۱۳۸۷ق.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- مبانی نظری اعتبار رأی اکثریت در شرکت سهامی، رضا خودکار، دکتری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی قضاوت شورایی از دیدگاه فقه، مهدی حبیب‌پور، کارشناسی ارشد، دانشگاه سمنان، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مبانی نظری اعتبار رأی اکثریت در شرکت سهامی، رضا خودکار، دکتری، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی قضاوت شورایی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه، مهسا احمدی، کارشناسی ارشد، دانشگاه ایلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- رویکردهای فقهی به نقش مردم در حکومت و بازتاب آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نوید ابراهیم‌تبار، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مردم‌سالاری دینی از دیدگاه استاد مرتضی مطهری و آیت‌الله مصباح یزدی، محمود شمسی، کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- جایگاه رأی مردم در حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن، سنت پیامبر (ص) و سیره امام علی(ع)، سید علی‌اکبر هاشمی کروئی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- اکثریت‌سالاری از نگاه قرآن و امام علی (ع)، عاطفه کابلی، کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- اعتبار رأی اکثریت در نظریه‌های جمهوری اسلامی، حسین رسولی، کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم قم، ۱۳۸۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- اعتبار رای اکثریت در نظریه های جمهوری اسلامی، حسین رسولی، کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم، ۱۳۸۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- توزیع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه، مطالعه تحلیلی از دو نظر فلسفه سیاسی و فقه سیاسی، صادق حقیقت، دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۸۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- وفاق جمهوریت و اسلامیت در اسلام و حقوق اساسی ایران، حسن خسروی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۸۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مهار قدرت سیاسی در حقوق اساسی ایران و اسلام، محمدجواد ارسطا، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
عربی
- أحکام الاکثریة فی التشریعات: دراسة موازنة بین الفقه الإسلامی والتشریعات الأردنیة، محمد سویلم محمود الحسبان، کارشناسی ارشد، جامعة آل البیت، کلیة الشریعة، ۲۰۱۵م.
- فقه الإصلاح السیاسی وضوابطه فی ضوء قواعد السیاسة الشرعیة، أنس أحمد علی جرادات، کارشناسی ارشد، الجامعة الأردنیة، کلیة الدراسات العلیا، ۱۴۳۳ق.
- الأغلبیة فی المجال السیاسی التأصیل والآلیات دراسة مقارنة بین الفقه السیاسة الشرعیة والقانون الدستوری، مرین محمد، کارشناسی ارشد،، کلیة العلوم الاجتماعیة و العلوم الإسلامیة، الجامعة الإفریقیة، الجزائر، ۲۰۰۶م. پایان‌نامه را اینجا ببینید
سایر منابع
- جایگاه اکثریت در مشروعیت و مقبولیت حکومت اسلامی، محمدجواد ارسطا و عبدالله حاجی صادقی، نشست در موسسه فهیم، ۱۳۹۰ش. لینک نشست
- العمل بالأغلبیة فی الفکر الاسلامی، احمد الریسونی، یادداشت در سایت الدستور، ۲۰۱۳م. لینک یادداشت
- ابعاد فقهی امام خمینی، گفتگو با آیت الله حسین مظاهری، مجله فقه اهل بیت علیهم السلام (در نرم افزار جامع فقه نور)، جلد ۱۹ و ۲۰، صفحات ۱۴۱تا۱۴۷.