شرط‌بندی (منابع مطالعاتی)
شرط‌بندی یا گروبندی پیش‌بینی یک اتفاق یا انتخاب احتمال برنده شدن خود فرد، شخص دیگر یا یک تیم، در بازی یا مسابقه ورزشی است. شرط‌بندی با گرو گذاشتن مقداری مال از طرف شرکت کنندگان و با امید به صحت پیش‌بینی و در نتیجه برنده شدن تمام اموال گرو گذاشته شده انجام می‌شود.
شرط‌بندی در واقع همان قمار است لکن برخی بین قمار و شرط بندی تفاوت قائل شده‌اند؛ وجود آلت قمار و برد و باخت در تحقق عنوان قمار شرط است در حالیکه این شراپط در صدق عنوان شرط‌بندی دخیل نیست. قمار در شریعت اسلامی به دو دسته قمار جائز و حرام تقسیم می‌شود. قمار در مسابقات اسب دوانی، تیراندازی، صرفا برای شرکت کنندگان، جائز و در سایر موارد حرام و باطل است. طبق قانون ۷۰۵ مجازات اسلامی قمار بازی با هر وسیله‌ای ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شوند و در صورت تجاهر به قماربازی به هر دو مجازات محکوم می‌گردند.
شرط‌بندی اینترنتی یکی از مصادیق شایع و جدید قمار است. فقیهان معاصر در مورد حرمت این عمل اختلاف نظر دارند: گروهی قائل به حرمت‌اند نظیر ناصر مکارم شیرازی که این سایت‌ها را قمارخانه مجازی می‌دانند. و همچنین نظیر حسین وحید خراسانی که قائل به حرمت است لکن آن را به قمار استناد نمی‌دهد. و گروهی مانند سید علی خامنه‌ای قائل است شرکت در مثل پیش‌بینی برد و باخت مسابقاتی مانند فوتبال فى نفسه اشکال ندارد، لکن مالکیت پول باید طبق یکی از عقود صحیح انجام شود.
کتاب‌ها
فارسی
- چیستی و مصداق‌شناسی آلات قمار، زینب مرکباتی، قم، انتشارات موسسه فرهنگی هنری ادیب فقه جواهری، ۱۴۰۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- شرط‌بندی اینترنتی با نگاهی ابعاد فقهی و جرم‌شناختی، سیمین فرخی‌نیا، تبریز، انتشارات آلتین، ۱۴۰۱ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- ابعاد حقوقی - جرم‌شناختی شرط‌بندی در ورزش، زهرا احمدی ناطور، تبریز، انتشارات طنین دانش، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- بررسی فقهی و حقوقی عقد قمار، رضا پورمحمدی، قم، انتشارات موسسه بوستان کتاب، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- مستند فقهی قانون مدنی: مواد ۶۵۴ الی ۷۵۱: قمار - وکالت - ضمان - حواله - کفالت، احمد درایتی، تهران، انتشارات داد و دانش، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- شرط‌بندی و احکام آن در فقه اسلامی، علی ولی‌پور و پریسا سامانی‌پور، البرز، انتشارات رهام اندیشه، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- قمار، مسابقات و سرگرمی، یوسف صانعی، قم، انتشارات میثم تمار، ۱۳۸۵ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
مقاله‌ها
فارسی
- نقش انواع پرداخت کننده‌های مالی در قماربودن بازی‌های رایانه ای، محمد علی خادمی کوشا و عسکر درخشان دوست، فصلنامه فقه، شماره ۱۰۹، بهار ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- موضوع‌شناسی قمار در پرداخت‌های پس از باخت در بازی‌های رایانه ای، محمدعلی خادمی کوشا و محمود عبداللهی، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲، سال ۸، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ابعاد فقهی و جرم شناختی شرط‌بندی در فضای مجازی، ابوالفتح خالقی و سیمین فرخی نیا، دوفصلنامه تمدن حقوقی، شماره ۸، سال ۴، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- درنگی در مصادیق استثناشده از حرمت قمار و گروبندی (موضوع ماده ۶۵۵ ق. م)، علی محمدیان، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، شماره ۲، سال ۵۱، تابستان ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- قمار بازی در فضای مجازی از نظر حقوق کیفری، مهدی چگنی و سید احمد موسوی، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره ۱۰۰، سال ۲۶، زمستان ۱۳۹۸. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی شرط‌بندی و تبانی در فوتبال از منظر حقوق ایران و قوانین بین‌المللی فوتبال، رامین فیروزیان مهرآباد، فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا، شماره ۱۲، سال ۴، تابستان ۱۳۹۸ش.
- بازشناسی بازی دیجیتال از قماربازی دیجیتال (مطالعه فقهی–حقوقی)، مرتضی وصالی ناصح، سومین کنفرانس ملی بازی‌های رایانه ای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نسبت سنجی فقهی-حقوقی بخت آزمایی با قمار، میثم نظری علوم و محمدحسین اسفندیارپور، فصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۲، سال ۱۰، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- مقاله احکام مسابقات و برد و باخت در آنها، قدرت الله نیازی و مهناز فرهادی، فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا، شماره ۶، سال ۲، زمستان ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل جرم قمار در فقه و حقوق ایران، محمد جعفر حبیب زاده و سلمان عمرانی و حامد پور غلام، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۰، تابستان ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- قمار بازی اینترنتی، علیرضا دهقان، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره ۲ و ۳، ۱۳۸۴ش.
عربی
- أحكام المسابقات و المراهنات في الشريعة الإسلامية : دراسة فقهية مقارنة، عبدالباسط محمد عبدالحميد، خلف مصر، مجلة كلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنين بالقاهرة، شماره ۲۶، جلد ۳، ۲۰۰۸م.
- اليانصيب و الرهان أيضاً قمار، عبدالحميد ياسين، هدي الإسلام، المجلد ۳، العدد ۲، ۱۹۵۸م.
پایان‌نامه‌ها
- ابعاد فقهی حقوقی إهداء و أخذ جایزه در مسابقات ورزشی و قرعه ای، ليلا بهرامی، دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- امکان سنجی تحریم و جرم انگاری قماربازی، شرط بندی و بخت آزمایی به صورت سازمان یافته و در فضای سایبری، الناز انصاری، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، پردیس علوم انسانی، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- قمار و شرط‌بندی اینترنتی در حقوق جزای ایران، علی طاوسی چگنی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی ابعاد فقهی و جرم شناختی شرط‌بندی در فضای مجازی، سیمین فرخی نیا، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی احکام فقهی قمار از دیدگاه خاصه و عامه، شیخ شهادت حسین، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مدرسه امام علی (ع)، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- قمار و شرط‌بندی اینترنتی در حقوق کیفری ایران و انگلستان، محمد دانایی‌فر، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- تعمیم احکام و آثار شرط‌بندی به مصادیق جدید، امین کربلایی و عباس کرمانی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی مبانی فقهی حقوقی جرم قمار و پیامدهای آن در جامعه، مختار رستمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر لنگه، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- ماهیت قمار از دیدگاه فقهای امامیه و تطبیق آن بر مصادیق جدید، مریم شهبازی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، ۱۳۹۳ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- شرط بندی و احکام آن در فقه اسلامی، صادق رزاقی، پایان نامه حوزوی، قم مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه، ۱۳۹۳ش.
- بررسی فقهی حقوقی شرط‌بندی و سبق و رمایه از دیدگاه امام خمینی (ره)، جواد ساعی‌بخش، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی (تهران مرکزی)، ۱۳۸۵ش.
سایر منابع
- چند نکته فقهی درباره قمار، درس خارج فقه محمدتقی شهیدی. از اینجا ببینید
- قمار با کاربران کافر جایز است، سید محمد حسینی زنجانی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید