قرارداد بی او تی (منابع مطالعاتی)
قرارداد بی او تی (bot) قراردادی است به سبب آن طرفین بر موضوع قرارداد تحت شرایط خاصی توافق می‌کنند. این نوع قرارداد بیشتر در پروژه‌های بزرگ و پیمانکاری استفاده می‌شود. برای مثال نماینده دولت یا بخش خصوصی با شرکت کارگزاری قرارداد می‌کند که یک پروژه با مالکیت خود احداث و راه‌اندازی نموده و پس از مدت معینی بهره‌برداری، آن را واگذار نماید. این قرارداد در احداث پروژه‌های بزرگ مانند نفت و گاز، معادن، صنایع مادر و همچنین در راه‌اندازی کسب و کارها به کار برده می‌شود.
این قرارداد به صورت‌های مختلفی قابل تنظیم است: ۱.در قالب عقود اسلامی مانند مصالحه، اجاره، جعاله و وکالت ۲. در قالب عقود ترکیبی مانند اجاره و مصالحه ۳. در قالب یک عقد جدید مستقل. مشروعیت قرارداد بی او تی از منظر فقهی مورد بحث و بررسی محققان قرار گرفته و در قالب مقاله، کتاب و پایان‌نامه منتشر گردیده است.
کتاب‌ها
فارسی
- آسیب‌شناسی قراردادهای بی او تی در حقوق ایران، علیرضا نوازی، تهران، نشر سنجش و دانش، ۱۳۹۸ش. فهرست مطالب کتاب
- تحلیل حقوقی قراردادهای بی او تی، حسن سلیمانی، شهلا شاهسونی، تهران، نشر مجد، ۱۳۹۵ش. فهرست مطالب کتاب
- قراردادهای بی او تی: تنظیم، ساختار و قوانین حاکم، عبدالحسین شیروی، تهران، نشر میزان، ۱۳۹۴ش. فهرست مطالب کتاب
عربی
- القضاء فی العقود المالیة طبقا للشریعة الاسلامیة (الفصل السادس)، هیزع ناصر البرکاتی، لندن، نشر کُتُب، ۲۰۲۲م. v=onepage&q&f=false کتاب را اینجا ببینید
- النظام القانونی لعقود البوت و الفیدیک و عقد الأشغال العامة و وفقا لاحکام المحکمة الاداریة العلیا و فتوی مجلس الدولة و ما أستقر علیه الفقة و القضاء، أمیر فرج یوسف، المکتب العربی الحدیث، ۲۰۱۶م.
- التزامات المتعاقد فی عقود التشیید، و التشغیل و نقل الملکیة، B.O.T دراسة مقارنة، هادی نجم العزاوی، قاهرة، المرکز القومی للاصدارات القانونیة، ۲۰۱۶م. کتاب را اینجا ببینید
- العقود الدولیة: عقد البوت B.O.T فی القانون المقارن، إلیاس نصیف، لبنان، منشورات الحلبی الحقوقیة، ۲۰۱۰م. درباره کتاب
- الوجیز فی عقود البوت B.O.T، مصطفی عبد المحسن الحبشی، دارالکتب القانونیة، ۲۰۰۸م. درباره کتاب
- عقود البوت فی القانون المقارن، عبدالفتاح حجازی، مصر، دار الکتب القانونیة، ۲۰۰۸م.
- عقود البوت و التطور الحدیث لعقد الالتزام، جابر نصار، لبنان، دار النهضه العربیه، ۲۰۰۲م.
- النظام القانونی لمشروعات البوت B.O.T البناء - التشغیل - نقل الملکیة، صالح بکر الطیار، مرکز الدراسات العربی-الأوروبی، ۲۰۰۰م. درباره کتاب
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی تحلیلی بر قراردادهای بیع متقابل و بی.او.تی با تطبیق بر فقه امامیه، روح الله آهنگران، فصلنامه پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، دوره ۱، شماره ۲، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- بررسی فقهی قراردادهای بی.او. تی (Bot)، بلال شاکری و حسین ناصری مقدم، فصلنامه فقه، دوره ۲۵، شماره ۹۵، ۱۳۹۷ش. مقاله را اینجا ببینید
- مقایسه مزایا و معایب قرارداد استصناع و قرارداد BOT در اجرای پروژه‌های دولتی، نجادعلی الماسی و سید محمد امارتی موسوی، دوفصلنامه آموزه‌های حقوقی گواه، دوره ۲، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. مقاله را اینجا ببینید
- قرارداد ساخت، بهره‌برداری و انتقال از نگاه فقهی، مرتضی ترابی، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره ۹۲، شماره ۱، ۱۳۹۲ش. مقاله را اینجا ببینید
- قرارداد ساخت، بهره‌برداری و انتقالی از منظر فقهی، مرتضی ترابی، فصلنامه تخصصی پژوهشنامه فقهی، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. مقاله را اینجا ببینید
عربی
- التنظیم التشریعی لعقود البوت فی القانون المصری B. O. T، سعاد حسنی، مصر، المجلة القانونیة، المجلد ۱۱، العدد ۶، ۲۰۲۲م. مقاله را اینجا ببینید
- سلطات الإدارة العامة فی عقود البوت B. O. T. : دراسة مقارنة فی التشریع الإماراتی و التشریع المصری، فیصل عبدالحافظ الشوابکة، مجلة کلیة الشریعة و القانون بتفهنا الأشراف، المجلد ۵، العدد ۲۳، ۲۰۲۱م.
- الإفادة من نظام الـ "BOT" لتفعیل صیغة الحکر فی الوقف الإسلامی، رشیدة برکات، مجلة الإحیاء، المجلد ۲۰، العدد ۲۵، ۲۰۲۰م.
- إشکالیات رقابة مجلس الدولة لمشروعیة عقود البوت (B.O.T)، کریم سید محمد السید أبو العزم، مصر، المجلة القانونیة، المجلد ۸، العدد ۳، نوفمبر ۲۰۲۰م. مقاله را اینجا ببینید
- دور الشراکة بین القطاعین العام و الخاص فی تعزیز القدرة التنافسیة لتنمیة قطاع النقل وفقا لعقد البناء - التشغیل و نقل الملکیة: دراسة حالة مطار الملکة علیاء الدولی، أمنة حدیدی، مجلة الأکادیمیة للدراسات الاجتماعیة و الإنسانیة، المجلد ۱۲، العدد ۲، ۲۰۲۰م.
- عقد البوت (B.O.T) حقیقته و تکییفه الفقهی و حکمه الشرعی، أحمد شحدة أبوسرحان، اردن، دراسات علوم الشریعة و القانون، المجلد ۴۶، العدد ۳، ۲۰۱۹م. مقاله را اینجا ببینید
- عقد البوت B. O. T. : طبیعته القانونیة و آفاق تطبیقه فی العراق، جاسم کاظم کباشی، مجلة الجامعة العراقیة، المجلد ۱، العدد ۴۶، ۲۰۱۹م.
- التزامات الإدارة غیر المالیة فی عقد البناء و التشغیل و نقل الملکیة (B.O.T): دراسة مقارنة، ماجد ملفی زاید الدیحانی، مجلة الحقوق، المجلد ۱۶، العدد ۲، ۲۰۱۹م.
- توظیف عقد البناء و التشغیل و النقل (B. O. T.) فی إنشاء وإدارة المرافق العامة: دراسة فقهیة، أحمد الجزار محمد داود بشناق، مجلة البحث العلمی الاسلامی، المجلد ۱۳، العدد ۲۹، ۲۰۱۸م.
- عقود البناء و التشغیل و نقل الملکیة (بوت - BOT) و دورها فی التنمیة، محمد أحمد کرواد، مجلة البحوث القانونیة، السنه ۳، العدد ۲، ۲۰۱۶م.
- عقد الإنشاء و التشغیل و تحویل الملکیة بوت (B.O.T): دراسة فقهیة مقارنة، محمود صدیق رشوان، مجلة کلیة أصول الدین و الدعوة بأسیوط، المجلد ۱، العدد ۳۲، ۲۰۱۴م.
- تطوير تعمير الوقف بصيغة عقد البناء والتشغيل والإعادة B. O. T : دراسة فقهية، عبدالله بن محمد العمراني، مجلة العلوم الشرعية (عربستان سعودی)، شماره ۳۱، ۲۰۱۴م. مقاله را اینجا ببینید
- عقد البناء و التشغیل و الاعادة- الحکم الشرعی و التکییف الفقهی، مرتضی الترابی، ایران، مجلة فقه أهل البیت (عربی)، العدد ۶۴، ۲۰۱۱م. مقاله را اینجا ببینید
- قیاس الأضرار فی منازعات عقود البناء و التشیید فی ضوء نماذج عقود فیدک و القانون المقارن، عبدالحمید نجاشی عبد الحمید الزهیری، مؤتمر الثامن عشر عقود البناء و التشیید بین القواعد القانونیة التقلیدیة و النظم القانونیة المستحدثة، ۲۰۱۰م. مقاله را اینجا ببینید
- وسائل تسویة منازعات عقود البوت بطرق ودیة فی شوء القانون الإماراتی، کامران حسین الصالحی، مؤتمر الثامن عشر عقود البناء و التشیید بین القواعد القانونیة التقلیدیة و النظم القانونیة المستحدثة، ۲۰۱۰م. مقاله را اینجا ببینید
- التحکیم فی عقود التشیید و الاستغلال و التسلیم(B. O. T)، محمد الروبی، مؤتمر التحکیم التجاری الدولی، ۲۰۰۸م. مقاله را اینجا ببینید
- التحکیم فی العقود الإداریة وعقود الـB.O.T، دویب حسین صابر عبد العظیم، مؤتمر التحکیم التجاری الدولی، ۲۰۰۸م. مقاله را اینجا ببینید
- التحکیم فی مجال العقود الإداریة، دراسة مقارنة بین القانونین الفرنسی و المصری، شریف یوسف خاطر، مؤتمر التحکیم التجاری الدولی، ۲۰۰۸م. مقاله را اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- مقایسه قرارداد ساخت، بهره‌برداری و انتقال (B.O.T) در حقوق موضوعه و قرارداد استصناع در فقه، سید محمدمهدی امارتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۹۴ش. چکیده پایان‌نامه را اینجا ببینید
- ماهیت حقوقی، شرایط و آثار قرارداد BOT و تطبیق آن در نظام حقوقی ایران، محمدرضا صابونیان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، پردیس بین‌المللی ارس، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- ماهیت حقوقی و آثار قرارداد ساخت و مقایسهٔ آن با عقد استصناع، عصمت منادی‌فرد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی فقهی قراردادهای ساخت، بهره‌برداری،انتقال(BOT)، وحیده دهقان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- انتقال مالکیت در قراردادهای ساخت، بهره‌برداری و انتقال (BOT)، علی حمدالهی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی عقد استصناع (سفارش ساخت) در فقه و حقوق (گفتار سوم)، فاطمه دهقانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
عربی
- النظام القانونی لعقد البناء و التشغیل و نقل الملکیة، دراسة مقارنة بین العراق و ایران و لبنان، اسو غازی ستار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۲۰۲۱م. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- عقد البناء والتشغیل ونقل الملکیة B. O. T: نموذج حدیث، فاطمة نایف محمد القرعان، رساله دکتری، جامعة العلوم الإسلامیة العالمیة، ۲۰۱۴م.
- التحکیم فی العقود الإداریة فی النظام السعودی و الفقه الإسلامی دراسة مقارنة(المبحث الثانی فی عقد البوت)، حسن حسین حسن آل‌سلیمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کلیة الشریعة و اصول الدین، جامعة ملک خالد، ۲۰۱۱م. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- الأحکام القانونیة و الفقهیة لعقود البناء والتشغیل ونقل الملکیة دراسة مقارنة، جراح فارس المطیران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، کلیة دارالعلوم، جامعة المنیا، ۲۰۰۸م. پایان‌نامه را اینجا ببینید