تفکیک شئون معصوم (منابع مطالعاتی)
تفکیک شئون معصوم در تشخیص حکم تشریعی و قانونی از روایات مؤثر است. در منابع دینی غیر از شأن تشریع و قانون‌گذاری، به شئون دیگری چون شأن تفریع، تطبیق، قضاوت نیز برای معصومان اشاره شده است. به‌کارگیری صحیح این شئون و تفکیک بین آنها در فرایند صدور حکم و فتوی از جانب فقیه اهمیت دارد. طبق این مبنا تنها روایاتی کاشف از حکم قطعی است که از شأن تشریع صادر شده باشد. با عنایت به این مطلب، در دنیای مدرن و مباحث جدید بسیاری از احکامی که دائمی انگاشته می‌شدند، تغییر می‌کنند. به عنوان مثال روایاتی که در ابتدای نظر با بعضی از حقوق شهروندی، حقوق بشر و … متعارض است با این تفکیک قابل‌حل خواهد بود. سؤال اصلی این است که شئون معصوم چیست؟ و تفکیک آن از چه طریقی ممکن است؟ آیا حل تعارض بدوی در بعضی منابع از طریق این تفکیک امکان دارد؟ آنچه در ذیل آمده منابعی است که در جواب سؤالات فوق راه‌گشا خواهد بود.
کتاب‌ها
فارسی
- جایگاه شئون معصوم در اجتهاد جستاری در فقه، امیرحسین صفاحسینی و محمد شبدینی پاشاکی، قم، معارف معنوی، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- بازشناسی اسباب علمی و اجتماعی اختلاف روایات با تأکید بر نوآوری‌های آیت‌الله سیستانی، عبیر علوی و سعید منصوری و سید محمدعلی ایازی و سید مجتبی میردامادی، دو فصلنامه مطالعات فهم حدیث، دوره ۸ شماره ۲، ۱۴۰۱ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش شئون معصوم در کشف حکم (استظهار اولی)، سید محمدرضی آصف آگاه، فصلنامه فقه، شماره۱۰۹، ۱۴۰۱ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بازپژوهی در شناخت شئون شارع و کاربرد آن در استنباط احکام شرعی، همایون نوائی، فصلنامه فقه و اصول، مقالات آماده انتشار ۱۴۰۰ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- روش کشف اسباب صدور حدیث، عبدالحمید واسطی، دو فصلنامه مطالعات فهم حدیث، شماره ۱۱، ۱۳۹۸ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش شئون معصوم در تعیین موضوع، سید محمدرضی آصف آگاه (اشکوری)، فصلنامه فقه، شماره ۴، ۱۳۹۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش گونه‌شناسی روایات در حل تعارض، رحیم نوبهار و محمد رمضانی، دوفصلنامه حدیث پژوهی، شماره ۲۰، ۱۳۹۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر تنوع شئون معصوم بر استنباط فقها و رفع تعارض روایات، امیرصفا حسینی و جلال عراقی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۶ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- روش‌شناسی کشف قلمرو سنت، ابوالقاسم علیدوست و سید مرتضی حسینی کمال‌آبادی، فصلنامه ذهن، شماره۶۵، ۱۳۹۵ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاص
- روایات قابل استناد در فقه، سعید ضیائی‌فر و امیرحسین صفاحسینی، فصلنامه حقوق اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۵ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضوابط کارآمدی فعل معصوم(ع) در استنباط آموزه‌های دینی، مهدی مردانی و علی راد، فصلنامه فقه، سال بیست و سوم، شماره ۲، ۱۳۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تبیین قلمرو ولایت در فقه سیاسی شیعه، علی شیرخانی و رشید داودی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۷، ۱۳۹۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سنت فعلی پیامبر(ص) و جایگاه آن در استنباط حکم از دیدگاه فریقین، فاطمه اردستانی و عابدین مؤمنی، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۹۷، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کاربست شؤون معصوم در علم اصول، سعید ضیائی‌فر، فصلنامه فقه، شماره ۷۹، ۱۳۹۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بهره‌گیری از شئون معصوم در استنباط مسائل فقه سیاسی، سعید ضیائی‌فر، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۶۶، ۱۳۹۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ملاک و چگونگی به کارگیری تقیه در دوره حضور معصومان علیهم السلام، محمد جعفری، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۰ شماره ۳۵، ۱۳۹۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون فقیه در عصر غیبت، محمد زکی احمدی، دو فصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره ۹۳ شماره ۲، ۱۳۹۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بهره‌گیری از شؤون معصوم در استنباط احکام فقهی زنان و خانواده، سعید ضیائی‌فر، فصلنامه فقه، شماره ۷۷، ۱۳۹۲ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون معصوم و تأثیر آن بر شناخت تعالیم دین، سعید ضیائی‌فر، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۶۲، ۱۳۹۰ش، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تاریخ‌مندی در مطالعات حدیثی، سعید شفیعی، فصلنامه علوم حدیث، دوره ۱۲، شماره ۴-۳، ۱۳۸۶ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون پیامبر اسلام و نقش آن در اجتهاد، سعید ضیائی‌فر، فصلنامه فقه، شماره ۵۴، ۱۳۸۶ ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش و تأثیر آگاهی از شأن صدور و روایات در استنباط احکام شرعی، ابوالحسن مجتهد سلیمانی، فصلنامه مقالات و بررسی‌ها، شماره ۷۷، ۱۳۸۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اسباب صدور حدیث، داوود سلیمانی، فصلنامه مقالات و بررسی‌ها، شماره ۷۶، ۱۳۸۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سنت‌پژوهی، علی‌اکبر رشاد، فصلنامه حقوق اسلامی، شماره ۳، ۱۳۸۳ش. لینک مقاله
پایان‌نامه
فارسی
- تأثیر شئون مختلف معصوم (علیه‌السلام) در استنباط احکام، عبدالهادی روحانی، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه و اصول، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- شئون اهل بیت در صحیفه سجادیه، غفاری، سطح ۳، حوزه علمیه قم، ۱۳۹۹ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون و وظایف امام در کلام معصومین (علیهم السلام)، محمدحسن رضاسیفی، کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ۱۳۹۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد با تکیه بر آراء شیخ صدوق و شیخ مفید، ابراهیم افتخاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب قم، دانشکده شیعه‌شناسی، ۱۳۹۰ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون معصوم و نقش آن در استنباط، سید محمد رضی آصف‌آگاه، سطح ۳، حوزه علمیه قم، ۱۳۹۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
سایر
- درس خارج اصول فقه، دور دوم، ۱۴۰۰–۱۴۰۱، جلسه ۵۲، پایگاه اطلاع‌رسانی ابوالقاسم علیدوست، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شئون امام در اندیشه شیخ مفید، محمدحسین فاریاب، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سنت تشریعی و سنت غیر تشریعی و افراط و تفریط در این مورد، یوسف القرضاوی، مترجم عبدالعظیم سلیمی، یادداشت مندرج در سایت نوگرا، تاریخ درج ۱۶ دی ماه ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید ۱۰ اردیبشهت ۱۴۰۲ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- همهٔ سنت تشریعی نیست، عبدالله العجیری و فهد العجلان، مترجم احمد معینی، یادداشت مندرج در سایت مرکز مطالعات اسلامی بینش، تاریخ درج ۱۱ جولای ۲۰۱۹، تاریخ بازدید ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر