بازی‌های رایانه‌ای (منابع مطالعاتی)

آخرین ویرایش: ۱۴۰۲/۸/۲۳

---

همه منابع مطالعاتی

بازی‌های رایانه‌ای از ابزارهای سرگرمی است که در فقه تحت عناوینی نظیر قمار، لهو، لعب یا لغو قرار می‌گیرد. این عناوین در برخی مصادیق حکم حرمت را به خود اختصاص داده‌اند.

در مورد بازی‌های رایانه‌ای سوالاتی پیرامون گرفتن مبلغ در قبال اجاره دادن مکان برای بازی رایانه‌ای، حکم شرط‌بندی بازی تیراندازی و اسب سواری یارانه‌ای، بدون برد و باخت انجام دادن این بازی‌ها، آلت قمار شناخته شدن و پرسش‌های دیگری مطرح می‌شود که فقه متکفل پاسخ به این سوالات شده است.

تمام فقیهان بازی با وسیله‌ای که در عرف آلت قمار شناخته شود یعنی ابزار بازی به قصد برد و باخت باشند را حتی بدون این نیت حرام می‌دانند. از آنجا که بازی‌های کامپیوتری موضوعی جدید برای ادله فقهی محسوب می‌شوند برای روشن شدن نظر فقه و حکم شرع در مورد بازی‌های رایانه‌ای بهترین مرجع رجوع به عرف است که آیا آلت قمار هستند یا خیر؟

کتاب

فارسی

1. احکام بازی‌های رایانه‌ای، محمود صادقی، قم، انتشارات معروف، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید

عربی

1. العاب الکترونیة رویة شرعیة، نورالدین الخادمي، ۱۴۳۶ق.

مقاله

فارسی

1. ابعاد فقهی و حقوقی بازی‌های مجازی، ابراهیم عبدی‌پور فرد و مرتضی وصالی ناصح، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال ۶، شماره ۲۳، تابستان ۱۳۹۶ش. اطلاعات مقاله را از اینجا ببینید
2. گفت‌وگو؛ الگوی سه‌بعدی مطالعۀ فقهی بازی‌های رایانه‌ای؛ گفت‌وگو با حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا، فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا، شماره ۴۰، بهار ۱۴۰۱ش. اطلاعات مقاله را از اینجا ببینید

1. نقش انواع پرداخت‌کننده‌های مالی در قماربودن بازی‌های رایانه ای، محمد علی خادمی کوشا و عسکر درخشان‌دوست، فصلنامه فقه، شماره ۱۰۹، بهار ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
2. موضوع‌شناسی قمار در پرداخت‌های پس از باخت در بازی‌های رایانه‌ای، محمدعلی خادمی کوشا و محمود عبداللهی، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲، سال ۸، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
3. جستاری در مشروعیت پرداخت عوض در بازی‌های رایانه‌ای، بی‌بی‌رحیمه ابراهیمی، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۲، بهار و تابستان ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
4. بازشناسی بازی دیجیتال از قماربازی دیجیتال (مطالعه فقهی–حقوقی)، مرتضی وصالی ناصح، سومین کنفرانس ملی بازی‌های رایانه‌ای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید

عربی

1. الآثار السلبية للألعاب الإلكترونية على الأطفال وعلاجها في الفقه الإسلامي، إيمان محمد محمد عطية الغالي، مجلة كلية الدراسات الإسلامية و العربية للبنات بدمنهور، المجلد ۶، العدد ۳، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
2. الألعاب الإلكترونية وأحكامها في الفقه الإسلامي، عيد أحمد الهادي عثمان، مجلة قطاع الشريعة و القانون، العدد ۱۲، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
3. الألعاب الإلكترونية و أحكامها الشرعية دراسة فقهية مقارنة، منال بنت سليم بن رويفد الصاعدي، مجلة الجمعية الفقهية السعودية، العدد ۴۹، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
4. المسابقات في الألعاب الإلكترونية مفهومها و أحكامها في الفقه الإسلامي، أسماء عبدالمهدي المصري، مجلة الجامعة الإسلامية للدراسات الشرعية و القانونية، المجلد ۲۷، العدد ۴، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
5. حكم اللعب بالألعاب الإلكترونية إذا دخلها القمار: دراسة فقهية تأصيلية، نادية بنت هاشم بن عابد اللحيانى، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۷۹، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
6. تأثير الألعاب الإلكترونية في التكوين العقدي لدى الناشئة، عبدالله عوض العجمي، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية، المجلد ۳۲، العدد ۱۰۸، ۲۰۱۷م. مقاله را از اینجا بخوانید.
7. الألعاب الإلکترونیة بین الترویح و الإدمان دراسة فقهیة مقارنة، أحمد عطاالله عبدالباسط، مجلة كلية اللغة العربية بأسيوط، المجلد ۳۴، العدد ۱، ۲۰۱۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
8. الرؤية الفقهية للألعاب الإلكترونية، نور الدين بن مختار الخادمي، أعمال ندوة الفقه الإسلامي في عالم متغير، ۲۰۱۲م.

پایان‌نامه

فارسی

1. بررسی فقهی خرید و فروش اکانت و آثار آن، اکبر نجم، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
2. مسئولیت کیفری تولیدکنندگان بازی‌های رایانه ای با نگاهی به فقه امامیه، سمیرا دهقان، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
3. بازی‌های رایانه‌ای از منظر فقه جعفری، محمدجواد خرمی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
4. اخلاق در بازی‌های رایانه‌ای، محمدعلی محمودی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید

سایر منابع

1. بررسی فقهی استفاده از فضای مجازی و بازی های رایانه ای، گفتگو با عباس رحيمي مزرعه شاهی، پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، ۴ اسفند ۱۳۹۹ش. از اینجا ببینید
2. بازی های رایانه ای از منظر فقه، گفتگو با عباس رفعتی نایینی، پایگاه تخصصی فقه حکومتی وصال، ۲۷ شهریور ۱۳۹۵ش. از اینجا ببینید
3. بازی‌های رایانه‌ای و قاعده لاضرر، سید مهدی نریمانی، یادداشت اینترنتی، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
4. کتب ضاله و بازی‌های رایانه‌ای، محمدرضا ملائی، یادداشت اینترنتی، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
5. خرید و فروش بازی‌های رایانه‌ای آسیب‌زا، حرام است، مرتضی جوادی آملی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
6. برخورد حاکمیتی با بازی‌های آسیب‌زا، مشروع نیست، سید محمدعلی ایازی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
7. قمار با کاربران کافر جایز است، سید محمد حسینی زنجانی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
8. اکانت مالیت دارد، محمدعلی گرامی قمی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید
9. ملاک حسن و قبح بازی‌های رایانه‌ای، عقلایی است نه فقهی، سید محمدصادق علم‌الهدی، گفتگو با شبکه اجتهاد، مجله الکترونیک فقه و بازی‌های مجازی. از اینجا ببینید