فقه نظام (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخهها
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[فقه نظام]] بهمعنای کشف نظریات کلی اسلام در عرصههای مختلف زندگی انسان است که خود به کلاننظامهایی مانند نظام اقتصادی، اجتماعی و ... و خردهنظامهایی مانند نظام بانکداری، نظام تأمین اجتماعی و ... تقسیم میگردد. در فقه نظام به هدفداری، کشف مؤلفهها و عناصر ساختاری نیز توجه میشود. فقه نظام از مسائل جدید فقهی است که نخستین بار توسط [[محمدباقر صدر]] مطرح گردید. پیرامون وجود و امکان فقه نظام میان فقهای معاصر اختلاف نظر وجود دارد. بعضی مانند [[محمدجواد فاضل لنکرانی]] فقه نظام را انکار میکنند و برخی دیگر مانند محمدباقر صدر، [[ابوالقاسم علیدوست]] و [[محسن اراکی]] از قائلین به آن هستند. | [[فقه نظام]] بهمعنای کشف نظریات کلی اسلام در عرصههای مختلف زندگی انسان است که خود به کلاننظامهایی مانند نظام اقتصادی، اجتماعی و ... و خردهنظامهایی مانند نظام بانکداری، نظام تأمین اجتماعی و ... تقسیم میگردد. در فقه نظام به هدفداری، کشف مؤلفهها و عناصر ساختاری نیز توجه میشود. فقه نظام از مسائل جدید فقهی است که نخستین بار توسط [[سید محمدباقر صدر]] مطرح گردید. پیرامون وجود و امکان فقه نظام میان فقهای معاصر اختلاف نظر وجود دارد. بعضی مانند [[محمدجواد فاضل لنکرانی]] فقه نظام را انکار میکنند و برخی دیگر مانند محمدباقر صدر، [[ابوالقاسم علیدوست]] و [[محسن اراکی]] از قائلین به آن هستند. | ||
موافقان فقه نظام معتقدند برای پاسخگویی به نیازهای انسان معاصر، فقیهان باید با تغییر در مبانی و رویکرد اجتهاد سنتی، نسخه تکاملیافته فقه موجود که همان فقه نظامات یا نظام است، را از منابع دینی استنباط کنند. در مقابل، مخالفین فقه نظام، آن را تأسیس فقه جدید و فاقد دلیل معتبر میدانند و معتقدند فقه سنتی برای پاسخگویی به نیازهای امروزی ظرفیت کافی را دارد. از نظر مخالفین، نظامات زندگی انسان مانند نظام سیاسی، اقتصادی و... در فقه موجود به صورت حصولی قابل دستیابی است و برآیند فقاهت فقیه در یک حوزه خاص مانند حوزه سیاست منتج به نظام آن حوزه میشود و لازم نیست فقیه به دنبال تحصیل و کشف نظام باشد. | موافقان فقه نظام معتقدند برای پاسخگویی به نیازهای انسان معاصر، فقیهان باید با تغییر در مبانی و رویکرد اجتهاد سنتی، نسخه تکاملیافته فقه موجود که همان فقه نظامات یا نظام است، را از منابع دینی استنباط کنند. در مقابل، مخالفین فقه نظام، آن را تأسیس فقه جدید و فاقد دلیل معتبر میدانند و معتقدند فقه سنتی برای پاسخگویی به نیازهای امروزی ظرفیت کافی را دارد. از نظر مخالفین، نظامات زندگی انسان مانند نظام سیاسی، اقتصادی و... در فقه موجود به صورت حصولی قابل دستیابی است و برآیند فقاهت فقیه در یک حوزه خاص مانند حوزه سیاست منتج به نظام آن حوزه میشود و لازم نیست فقیه به دنبال تحصیل و کشف نظام باشد. |