پرش به محتوا

کاربر:Ma.sultanmoradi/صفحه تمرین4: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱: خط ۱:
=سیره‌ها متشرعه=
=سیره‌ها متشرعه=
[[سیره‌های متشرعه]] و حجیبت آن از جمله مسائل پر سابقه در فقه شیعی است. علی‌رغم سابقه طولانی این بحث در فقه شیعی، فقیهان معاصر در آثار خود توجه زیادی به آن داشته‌اند و آثار کمی در این رابطه منتشر شده است.
[[سیره‌های متشرعه]] سلوک عمومی، عادت رفتاری یا رویه‌های فرهنگی متشرعان اطلاق می‌شود. این آداب یا رفتارها فقط وقتی جزو سیره متشرعه محسوب می‌شود که علّت حدوثشان تشرع (مسلمان بودن) فاعلشان باشد. بنا بر این نمی‌توان هر عمل عادی و روزمره‌ای که مسلمانان انجام می‌دهند را جزو سیره متشرعه دانست. از این رو، بلند خواندن (جحر) نماز جمعه یا بلند گذاشتن ریش مردان مسلمان جزو سیره متشرعه است؛ اما مثلاً نوع پوشش محلی مسلمانان شرق آفریقا جزو سیره متشرعه نیست؛ چرا که از جهت مسلمان بودنشان وارد عرف و سیره آنها نشده است. سیره متشرعه با مفاهیم شرعی دیگری همچون [[سیره‌ی عقلا]]، «سنّت»،و [[ارتکاز متشرعه]] مرتبط است.
«سیره‌ی متشرّعه» به عنوان یکی از اسناد کشف شریعت، عبارت است از سلوک عمومی متدیّنان عصر تشریع که تدیّن آنان در شکل‌گیری و قوام چنین سیره‌ای، وجه تعلیلی یافته است. در این نوشتار، پس از تبیین چیستی «سیره‌ی متشرّعه»، نسبت آن با تأسیسات مشابهی چون: «سیره‌ی عقلا»، «سنّت»، «اجماع» و «ارتکاز» مورد بررسی قرار گرفته و به این طریق، امکان تبیین شرایط حجیّت و موقعیّت دلالی این نهاد، فراهم آمده است. در ادامه، ادلّه‌ی اعتبار «سیره‌ی متشرّعه»، مورد نقد و تحلیل دقیق واقع شده است. فصل پایانی نیز به ارزیابی عمده‌ترین کاربردهای فقهی اختصاص یافته است. اشتراط موضع موافق شارع در حجیّت «سیره‌ی متشرّعه» و تحلیل آن ذیل سنّت قولی و فعلی، تقدّم دلالی «سیره‌ی متشرّعه» بر «اجماع»، تحلیل عینی «ارتکاز متشرّعه» بر پایه‌ی «سیره‌ی متشرّعه» و برتری آن به لحاظ حجیّت، اثبات حجیّت ذاتی و عقلی «سیره‌ی متشرّعه» و نیز نادر الوقوع بودن استناد تامّ فقهی به «سیره‌ی متشرّعه» در میدان فقه، از دستاوردهای این پژوهش است.
 
پرسش پش روی فقه در این باره این است که آیا سیره متشرعه می‌تواند مستند حکم شرعی باشد؟ آیا اگر سیره‌ متشرعه به معنای توافق عملی مسلمانان بر رویه‌ای شرعی باشد همچون اجماع دارد؟ آیا احراز عدم ردع شارع می‌تواند دلیل حجیت سیره متشرعه باشد؟ آیا حجیت رفتار متشرعان مشروط به مسائلی همچون موضع موافق شارع ذیل قول یا فعل معصوم است؟ در صورت اثبات عملی به عنوان سیره متشرعه، آیا میتواند مقدمه‌ای برای اثبات ارتکاز متشرّعه باشد؟
 
در نهایت، می‌توان بیان داشت که محدودیّت‌های نهاده شده در طریق اعتباربخشی به این نهاد، عرصه را بر استدلال به آن بسی تنگ ساخته و به همین جهت، وقوع استناد تامّ فقهی به آن بسیار نادر است. علی‌رغم سابقه طولانی این بحث در فقه شیعی، فقیهان معاصر در آثار خود توجه زیادی به آن داشته‌اند و آثار کمی در این رابطه منتشر شده است.
 
==مقاله==
==مقاله==
#کارآیی فقهی «سیره‌ی متشرّعه» در بوته‌ی نقد، محمدتقی فخلعی، Journal of Contemporary Islamic Studies، دوره ۱، شماره ۱، فروردین ۱۳۹۸ش. [https://jcis.ut.ac.ir/article_65957_bdf85a33e18e9ec2d72b9b03244ee954.pdf?lang=fa مقاله را اینجا ببینید.]
#کارآیی فقهی «سیره‌ی متشرّعه» در بوته‌ی نقد، محمدتقی فخلعی، Journal of Contemporary Islamic Studies، دوره ۱، شماره ۱، فروردین ۱۳۹۸ش. [https://jcis.ut.ac.ir/article_65957_bdf85a33e18e9ec2d72b9b03244ee954.pdf?lang=fa مقاله را اینجا ببینید.]
۴٬۹۴۳

ویرایش