۵٬۰۴۳
ویرایش
پذیره در اجاره زمین وقفی (منابع مطالعاتی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۲
، ۳۰ ژانویهبدون خلاصۀ ویرایش
(←فارسی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[پذیره در اجاره زمین وقفی]] وجهی است که متولی موقوفه در ابتدای انعقاد قرارداد اجاره عرصه‌های وقفی از مستأجر | [[پذیره در اجاره زمین وقفی]] وجهی است که متولی موقوفه در ابتدای انعقاد قرارداد اجاره عرصه‌های وقفی از مستأجر اخذ کند. فقیهان اهل سنت این مسئله را تحت عنوان عقد الحَکر بررسی کرده‌اند. مهم‌ترین اثر پذیره ایجاد حق اولویت برای مستأجر و ایجاد محدودیت در حدود مالکیت موقوف‌علیهم است. برخلاف وقف، پذیره ریشه‌ای در فقه ندارد و تنها در قانون به آن اشاره شده است. حق پذیره بعد از انقلاب در قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۶۳/۱۰/۲ به رسمیت شناخته شده که به سه صورت ابتدایی، انتقالی و اهدایی تقسیم می‌شود. حق پذیره ابتدایی وجهی است که به هنگام اجاره دادن اراضی موقوفه در مقابل حق تملک اعیان برای مستاجر، به نفع موقوفه اخذ می‌شود. حق پذیره انتقالی به هنگام نقل و انتقال رقبات دریافت خواهد شد. حق پذیره اهدایی نیز وجهی است که به هنگام استیجار قانونی به موقوفه تقدیم یا اهدا می‌گردد. | ||
سازمان اوقاف و امور خیریه به منظور حفظ وقفیت ملک، قراردادهای اجاره بلند مدت با شرط ضمنی پرداخت مبلغ مشخصی تحت عنوان پذیره طراحی کرده است که علاوه بر تامین منافع موقوف علیهم، موقوفه را از حالت وقف خارج نمی‌سازد. این اقدام در آستان قدس رضوی تحت عنوان حق تقدیمی اجرا شده است. | سازمان اوقاف و امور خیریه به منظور حفظ وقفیت ملک، قراردادهای اجاره بلند مدت با شرط ضمنی پرداخت مبلغ مشخصی تحت عنوان پذیره طراحی کرده است که علاوه بر تامین منافع موقوف علیهم، موقوفه را از حالت وقف خارج نمی‌سازد. این اقدام در آستان قدس رضوی تحت عنوان حق تقدیمی اجرا شده است. | ||
بعد از روشن شدن ماهیت پذیره و انواع آن، در فقه معاصر به دنبال پاسخ این سؤالات هستیم که: پذیره به لحاظ فقهی | بعد از روشن شدن ماهیت پذیره و انواع آن، در فقه معاصر به دنبال پاسخ این سؤالات هستیم که: پذیره به لحاظ فقهی چه جایگاهی دارد و آیا برای آن می‌توان سابقه‌ای فقهی بیان کرد؟ آیا شبیه نهاد پذیره عناوینی در فقه اسلامی وجود دارد؟ آیا امکان اخذ پذیره از باب اجاره بلند مدت و از باب اجاره تراکم وجود دارد؟ عنوان [[سرقفلی (منابع مطالعاتی)|سرقفلی]] با پذیره چه نسبتی دارد؟ | ||
پژوهشگران فقهی این عقد را عقدی مستقل و قراردادی خصوصی دانسته‌اند که اگر مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است. | |||
== کتاب == | == کتاب == | ||
| خط ۱۹: | خط ۲۱: | ||
# ادلۀ عقد معین پذیره‌نویسی در وقف در فقه و حقوق اسلامی با مطالعۀ تطبیقی، حمیدرضا بهروزی‌زاد، [[فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی]]، شماره ۴۰ دوره ۱۱، ۱۴۰۱ش.[https://jplr.atu.ac.ir/article_15204_d06429d9046949fcabd04bb848086907.pdf لینک مقاله] | # ادلۀ عقد معین پذیره‌نویسی در وقف در فقه و حقوق اسلامی با مطالعۀ تطبیقی، حمیدرضا بهروزی‌زاد، [[فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی]]، شماره ۴۰ دوره ۱۱، ۱۴۰۱ش.[https://jplr.atu.ac.ir/article_15204_d06429d9046949fcabd04bb848086907.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل حقوقی فقهی پذیره در اجاره زمین وقفی، علیرضا باریکلو و هادی کریمی، [[دو‌فصلنامه آموزه‌های فقه مدنی]]، شماره ۲۲ دوره ۱۲، ۱۳۹۹ش.[http://ensani.ir/file/download/article/1605951476-9836-22-5.pdf لینک مقاله] | # تحلیل حقوقی فقهی پذیره در اجاره زمین وقفی، علیرضا باریکلو و هادی کریمی، [[دو‌فصلنامه آموزه‌های فقه مدنی]]، شماره ۲۲ دوره ۱۲، ۱۳۹۹ش.[http://ensani.ir/file/download/article/1605951476-9836-22-5.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل فقهی - حقوقی مشروعیت حق تقدیمی، مرتضی مرادی گلستانی و محسن رزمی، ماهنامه دادرسی، شماره ۱۲۸، ۱۳۹۷ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1371499/ لینک مقاله] | |||
# درنگی در جایگاه قانونی پذیره و اهدایی، مهدی ندافیان، فصلنامه داخلی کانون وکلای دادگستری خراسان، شماره ۱۴، ۱۳۹۴ش.[http://www.vakilmodafemag.ir/article_53070_b3de6317e6e8ca3b54157379051ac9fd.pdf لینک مقاله] | # درنگی در جایگاه قانونی پذیره و اهدایی، مهدی ندافیان، فصلنامه داخلی کانون وکلای دادگستری خراسان، شماره ۱۴، ۱۳۹۴ش.[http://www.vakilmodafemag.ir/article_53070_b3de6317e6e8ca3b54157379051ac9fd.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی مبنای فقهی حقوقی حق پذیره (حق تقدیمی)، عبدالرضا اصغری و فرزاد بهشتی توندری، دو‌فصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، شماره ۶، ۱۳۹۱ش.[http://ensani.ir/file/download/article/20130807165543-9836-9.pdf لینک مقاله] | # بررسی مبنای فقهی حقوقی حق پذیره (حق تقدیمی)، عبدالرضا اصغری و فرزاد بهشتی توندری، دو‌فصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، شماره ۶، ۱۳۹۱ش.[http://ensani.ir/file/download/article/20130807165543-9836-9.pdf لینک مقاله] | ||
=== عربی === | === عربی === | ||
# الإفادة من نظام الـ "BOT" لتفعيل صيغة الحكر في الوقف الإسلامي، رشيدة بركات و عمار فلاح، مجلة | # حق الحَكر في القوانين الوقفية، عبد الرزاق بن عبد الواحد اصبيحي، مندرج در سایت موسسة الساعی لتطویر الاوقاف، ۲۰۲۳م. [https://saee.org.sa/news/show/cd935590-1dfb-4ab4-b208-74c657d5a806/%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%8E%D9%83%D8%B1_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D9%81%D9%8A%D8%A9 لینک مقاله] | ||
# عقد الحكر كآلية لتفعيل تثمير العقارات الوقفية العاطلة، فردي کريمة، مجلة الاجتهاد القضائي (الجزایر)، مجلد ۱۲، شماره ۱، ۲۰۲۰م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/article/112260 لینک مقاله] | |||
# مفهوم الحكر في الفقه الإسلامي والقانون الجزائري، مناجلي أحمد لمين، مجلة الباحث للدراسات الأكاديمية (الجزایر)، مجلد ۷، شماره ۲، ۲۰۲۰م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/article/124470 لینک مقاله] | |||
# الإفادة من نظام الـ "BOT" لتفعيل صيغة الحكر في الوقف الإسلامي، رشيدة بركات و عمار فلاح، مجلة الإحياء (الجزایر)، شماره ۲۵ دوره ۲۰، جامعة باتنه، الجزائر، ۲۰۲۰م.[http://dspace.univ-batna.dz/xmlui/bitstream/handle/123456789/5293/%d8%a7%d9%84%d8%a5%d9%81%d8%a7%d8%af%d8%a9%20%d9%85%d9%86%20%d9%86%d8%b8%d8%a7%d9%85%20%d8%a7%d9%84%d9%80_BOT_%20%d9%84%d8%aa%d9%81%d8%b9%d9%8a%d9%84%20%d8%b5%d9%8a%d8%ba%d8%a9%20_%d8%a7%d9%84%d8%ad%d9%8e%d9%83%d8%b1_%20%d9%81%d9%8a%20%d8%a7%d9%84%d9%88%d9%82%d9%81%20%d8%a7%d9%84%d8%a5%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d9%8a.pdf?sequence=1&isAllowed=y لینک مقاله] | |||
# استثمار الأراضي الوقفية بعقد الحكم (عقد التطوير)، سلیمان مصطفى الرطیل، مجلة أنوار المعرفة، شماره ۶، جامعة الزيتونة، لیبیا، ۲۰۱۹م. | # استثمار الأراضي الوقفية بعقد الحكم (عقد التطوير)، سلیمان مصطفى الرطیل، مجلة أنوار المعرفة، شماره ۶، جامعة الزيتونة، لیبیا، ۲۰۱۹م. | ||
# الحقوق المترتبة على العقارات الموقوفة في الفقه الإسلامي والتشريعات الأردنية والعراقية، نرجس محمد سلطان سلطاني، المجلة القانونية (جامعة القاهرة)، مجلد ۳، شماره ۳، ۲۰۱۸م. [https://jlaw.journals.ekb.eg/article_45243_5439678bc34c7c34bd82bcd976406603.pdf لینک مقاله] | |||
# استثمار العقار الوقفي بين الضوابط الشرعية والضرورة الاقتصادية، ربيعة أنجشايري، مجلة دائرة البحوث والدراسات القانونیة والسیاسیة، شماره ۱، ۲۰۱۷م. [https://lib.manaraa.com/books/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%85%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D9%81%D9%8A%20%D8%A8%D9%8A%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7%20%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%B9%D9%8A%D8%A9%20%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9.pdf لینک مقاله] | |||
# استثمار الأراضي الوقفية بعقد الحكر "عقد التطوير"، دليلة محمد براف، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية، شماره ۱۰۷ دوره ۳۱، جامعة الكويت، ۲۰۱۶م. | # استثمار الأراضي الوقفية بعقد الحكر "عقد التطوير"، دليلة محمد براف، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية، شماره ۱۰۷ دوره ۳۱، جامعة الكويت، ۲۰۱۶م. | ||
# | # ضوابط استثمار الوقف في الفقه الإسلامي، حسن السيد حامد خطاب، لمؤتمر الرابع للاوقاف، ۲۰۱۳م. [https://waqef.com.sa/upload/A3t31QS2n1Of.pdf لینک مقاله] | ||
# أحكام الحكر في قانون الأوقاف الجزائري، خالد بوشمة، مجلة البحوث والدراسات القانونية والسياسية (الجزایر)، مجلد ۳، شماره ۲، ۲۰۱۳م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/article/29887 لینک مقاله] | |||
# حـق الحكـر (تحکیر الاراضی الوقفیة)، كايد يوسف قرعوش، مجلة الدراسات (علوم الشریعة و القانون)، الجامعة الاردنیة، مجلد ۳۳، شماره ۱، ۲۰۰۶م. [https://down.ketabpedia.com/files/bkb/bkb-fi15444-ketabpedia.com.pdf لینک مقاله] | |||
# عقد الحِكْر والآثار المترتبة على زوال الأنقاض فيه، صالح بن سليمان بن حمد الحويس، لمؤتمر الاوقاف الاول فی المملکة العربیة السعودیة، ۱۴۲۲ق. [https://dawa.center/file/4687 لینک مقاله] | |||
== پایان‌نامه == | == پایان‌نامه == | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۹: | ||
# حق الحکر دراسه تحلیلیه مقارنه، امنه حساوی غانم غانم، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران، ۱۴۰۱ش.[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/8f0dcb7e8122aea51b462ea711e87270 لینک چکیده] | # حق الحکر دراسه تحلیلیه مقارنه، امنه حساوی غانم غانم، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران، ۱۴۰۱ش.[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/8f0dcb7e8122aea51b462ea711e87270 لینک چکیده] | ||
# أحكام عقد الحكر في الفقه الإسلامي مقارناً بما عليه العمل في المملكة العربية السعودية، صالح بن سليمان بن حمد الحويس الموسى، رسالة دكتوراه، كلية الشريعة والدراسات الإسلامية، جامعة أم القرى، مکة المکرمة، السعودیة، ۱۴۲۸ق.[https://www.quranicthought.com/ar/books/أحكام-عقد-الحكر-في-الفقه-الإسلامي-رسال/ لینک دانلود] | # أحكام عقد الحكر في الفقه الإسلامي مقارناً بما عليه العمل في المملكة العربية السعودية، صالح بن سليمان بن حمد الحويس الموسى، رسالة دكتوراه، كلية الشريعة والدراسات الإسلامية، جامعة أم القرى، مکة المکرمة، السعودیة، ۱۴۲۸ق.[https://www.quranicthought.com/ar/books/أحكام-عقد-الحكر-في-الفقه-الإسلامي-رسال/ لینک دانلود] | ||
# عقد الحكر في القانون الجازئري والفقه الإسلامي، مايدي أمينة وداد ذوادية، کارشناسی ارشد، كلية الحقوق والعلوم السياسية، جامعة زیان عاشورا بالجلفة (الجزایر)، ۲۰۱۶م. [http://dspace.univ-djelfa.dz:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/2540/%d8%b9%d9%82%d8%af%20%d8%a7%d9%84%d8%ad%d9%83%d8%b1.pdf?sequence=1&isAllowed=y لینک دانلود] | |||
[[رده:بروزرسانی ۱۴۰۲]] | |||