مذاکره با دشمن (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی}}
{{منابع مطالعاتی}}
[[مذاکره با دشمن]] به معنای گفت‌وگو با دشمن برای حل مخاصمات بیت دو طرف است. این مسئله از دیرباز موضوعی چالشی بین متفکران اسلامی بوده که مخالفان و موافقان آن با ارائه مستنداتی از قرآن و سنت از نظریه خود دفاع کرده‌اند.  
[[مذاکره با دشمن]] به معنای گفت‌وگو با دشمن برای حل مخاصمات بیت دو طرف است. این مسئله از دیرباز موضوعی چالشی بین متفکران اسلامی بوده که مخالفان و موافقان آن با ارائه مستنداتی از قرآن و سنت از نظریه خود دفاع کرده‌اند. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ظاهر شدن خصومت برخی کشورها و اعمال تحریم آنها، بحث مذاکره با دشمن رنگ و بوی دیگری گرفت. صرف نظر از نگاه سیاستمداران، آیا فقیهان برای مذاکره با دشمن شأنی قائل هستند؟ حدود و ثغور مذاکره از نگاه فقهی چیست؟ آیا اصل در روابط بین‌المللی صلح است؟ جایگاه ولی فقیه در این بحث کجاست؟ آیا نظر مردم در تغییر حکم مذاکره تأثیر دارد؟ مصلحت و مفسده در این باره چه اقتضایی دارد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها ادبیاتی علمی در قالب مصاحبه، مقاله‌، کتاب‌ و پایان‌نامه‌ شکل‌ گرفته و بخشی از آن منتشر شده است.
 
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ظاهر شدن خصومت برخی کشورها و اعمال تحریم آنها، بحث مذاکره با دشمن رنگ و بوی دیگری گرفت. لذا فقه معاصر به بررسی آن پرداخته است: صرف نظر از نگاه سیاستمداران، آیا فقیهان برای مذاکره با دشمن شأنی قائل هستند؟ حدود و ثغور مذاکره از نگاه فقهی چیست؟ آیا اصل در روابط بین‌المللی صلح است؟ جایگاه ولی فقیه در این بحث کجاست؟ آیا نظر مردم در تغییر حکم مذاکره تأثیر دارد؟ مصلحت و مفسده در این باره چه اقتضایی دارد؟
 
منابع ذیل برای پاسخ به این سؤالات جمع‌آوری شده است.


== کتاب‌ها ==
== کتاب‌ها ==
خط ۲۲: خط ۱۸:
== مقاله‌ها ==
== مقاله‌ها ==
=== فارسی ===
=== فارسی ===
# گونه شناسی اهداف مذاکره سیاسی در سیره نبوی(ص)، محمد قاسمی‌شوب، فصلنامه مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران، دوره ۸ شماره ۱، ۱۴۰۱ش.[https://irsj.ihu.ac.ir/article_207451_411b5550501344352609e9921149a534.pdf لینک مقاله]
# گونه شناسی اهداف مذاکره سیاسی در سیره نبوی(ص)، محمد قاسمی‌شوب، فصلنامه مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران، دوره ۸ شماره ۱، ۱۴۰۱ش.[https://irsj.ihu.ac.ir/article_207451_411b5550501344352609e9921149a534.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# مذاکره سیاسی در سیره پیامبر اکرم(ص)؛ اصول و اهداف( مطالعه موردی: صلح حدیبیه)، محمد قاسمی شوب و محمدرضا شاهرودی و [[سیدمحمدعلی ایازی]]، [[دوفصلنامه پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی]]، شماره ۵۳، ۱۳۹۹ش.[https://jhic.ut.ac.ir/article_78002_f7ae7e0c53e26ce64a188ff91b9590fd.pdf لینک مقاله]
# اصول مذاکره و توافق با دشمن از دیدگاه قرآن کریم و نهج البلاغه، محمد شریفی و وسیه غفاری چراتی، ششمین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی اجتماعی و سبک زندگی، ۱۴۰۰ش. [https://civilica.com/doc/1251023/ اطلاعات مقاله را از اینجا ببینید]
# زمینه‌های مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان (علیهم‌السلام)، سعید چراغی، [[فصلنامه اسلام‌پژوهان]]، شماره ۱۶، ۱۳۹۹ش.[https://iqiri.dte.ir/article_71554_45988c943b0ddf30495d4ad1d7260e80.pdf لینک مقاله]
# مذاکره سیاسی در سیره پیامبر اکرم(ص)؛ اصول و اهداف( مطالعه موردی: صلح حدیبیه)، محمد قاسمی شوب و محمدرضا شاهرودی و [[سیدمحمدعلی ایازی]]، [[دوفصلنامه پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی]]، شماره ۵۳، ۱۳۹۹ش.[https://jhic.ut.ac.ir/article_78002_f7ae7e0c53e26ce64a188ff91b9590fd.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# زمینه‌های مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان (علیهم‌السلام)، سعید چراغی، [[فصلنامه اسلام‌پژوهان]]، شماره ۱۶، ۱۳۹۹ش.[https://iqiri.dte.ir/article_71554_45988c943b0ddf30495d4ad1d7260e80.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# الگوی مذاکره در سیره نبوی، ابوذر گوهری مقدم و حامد کیانی مجاهد، [[دوفصلنامه دانش سیاسی]]، شماره ۲۹، ۱۳۹۸ش.[https://www.sid.ir/paper/134460/fa#downloadbottom لینک چکیده]
# الگوی مذاکره در سیره نبوی، ابوذر گوهری مقدم و حامد کیانی مجاهد، [[دوفصلنامه دانش سیاسی]]، شماره ۲۹، ۱۳۹۸ش.[https://www.sid.ir/paper/134460/fa#downloadbottom لینک چکیده]
# الگوی مذاکره در سیره نبوی، ابوذر گوهری‌مقدم و حامد کیانی‌مجاهد، دوفصلنامه دانش سیاسی، شماره ۲۹، ۱۳۹۸ش.[https://www.sid.ir/paper/134460/fa#downloadbottom لینک چکیده]
# اصول و قواعد بنیادین فقهی حاکم بر مذاکره، مهدی موحدی‌نیا و علی مظهر قراملکی و سید محمد حسینی، [[فصلنامه پژوهشهای فقهی]]، دوره ۱۴ شماره ۳، ۱۳۹۷ش.[https://www.sid.ir/paper/220961/fa#downloadbottom لینک چکیده]
# اصول و قواعد بنیادین فقهی حاکم بر مذاکره، مهدی موحدی‌نیا و علی مظهر قراملکی و سید محمد حسینی، [[فصلنامه پژوهشهای فقهی]]، دوره ۱۴ شماره ۳، ۱۳۹۷ش.[https://www.sid.ir/paper/220961/fa#downloadbottom لینک چکیده]
# مبانی فقهی دیپلماسی مقاومت در برابر تحریم‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران، حسین حاجی حسینی و احمد مرتاضی و محمد علی حسین زاده، فصلنامه پژوهشهای انقلاب اسلامی، شماره۲۲، ۱۳۹۶ش.[http://www.roir.ir/article_63457_382f79a562882715ddc4a551e4cd9169.pdf لینک مقاله]
# مبانی فقهی دیپلماسی مقاومت در برابر تحریم‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران، حسین حاجی حسینی و احمد مرتاضی و محمد علی حسین زاده، فصلنامه پژوهشهای انقلاب اسلامی، شماره۲۲، ۱۳۹۶ش.[http://www.roir.ir/article_63457_382f79a562882715ddc4a551e4cd9169.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# اصول و مبانی دیپلماسی اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)، محمدرضا دهشیری، پرتال امام خمینی، ۱۳۹۶ش.[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n125902/اصول_و_مبانی_دیپلماسی_اسلامی_از_دیدگاه_امام_خمینی_ره_ لینک مقاله]
# اصول و مبانی دیپلماسی اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)، محمدرضا دهشیری، پرتال امام خمینی، ۱۳۹۶ش.[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n125902/اصول_و_مبانی_دیپلماسی_اسلامی_از_دیدگاه_امام_خمینی_ره_ مقاله را از اینجا ببینید]
# جایگاه مذاکره با دشمن در قیام امام حسین(ع)؛ نقدی بر دیدگاه [[محمد سروش محلاتی]]، حامد منتظری مقدم، [[دو‌فصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش]]، شماره۴۳، ۱۳۹۶ش.[http://tarikh.nashriyat.ir/node/775 لینک چکیده]
# جایگاه مذاکره با دشمن در قیام امام حسین(ع)؛ نقدی بر دیدگاه [[محمد سروش محلاتی]]، حامد منتظری مقدم، [[دو‌فصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش]]، شماره۴۳، ۱۳۹۶ش.[http://tarikh.nashriyat.ir/node/775 لینک چکیده]
# ضوابط فقهی حاکم بر مذاکرات دولت اسلامی با سایر دولت‌ها، قاسم شبان‌نیا، [[دو‌فصلنامه معرفت سیاسی]]، شماره ۱۶، ۱۳۹۵ش.[http://ensani.ir/fa/article/374880/ضوابط-فقهی-حاکم-بر-مذاکرات-دولت-اسلامی-با-سایر-دولت-ها لینک چکیده]
# ضوابط فقهی حاکم بر مذاکرات دولت اسلامی با سایر دولت‌ها، قاسم شبان‌نیا، [[دو‌فصلنامه معرفت سیاسی]]، شماره ۱۶، ۱۳۹۵ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20180123151148-9717-102.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# دیدگاه تفسیری علامه طباطبائی پیرامون روابط بین الملل، مرضیه محصص و فتحیه فتاحی‌زاده، [[فصلنامه مطالعات تفسیری]]، شماره ۲۶، ۱۳۹۵ش.[https://quran.isca.ac.ir/fa/Attachment/ArticleFile/24157.pdf لینک مقاله]
# دیدگاه تفسیری علامه طباطبائی پیرامون روابط بین الملل، مرضیه محصص و فتحیه فتاحی‌زاده، [[فصلنامه مطالعات تفسیری]]، شماره ۲۶، ۱۳۹۵ش.[https://quran.isca.ac.ir/fa/Attachment/ArticleFile/24157.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# کاربست مذاکره در دیپلماسی کشور اسلامی، قاسم شبان‌نیا، [[فصلنامه حکومت اسلامی]]، شماره ۷۹، ۱۳۹۵ش. [http://mag.rcipt.ir/article_93757_61610499e769f0f6ee84bd0a4eb1bb41.pdf لینک مقاله]
# کاربست مذاکره در دیپلماسی کشور اسلامی، قاسم شبان‌نیا، [[فصلنامه حکومت اسلامی]]، شماره ۷۹، ۱۳۹۵ش. [http://mag.rcipt.ir/article_93757_61610499e769f0f6ee84bd0a4eb1bb41.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# گونه‌شناسی فقهی مذاکره سیاسی با دشمنان به استناد تاریخ(با تطبیق بر مذاکره با آمریکا)، مرتضی توکلی محمدی، دو‌فصلنامه معرفت سیاسی، شماره ۱۶، ۱۳۹۵ش.[http://ensani.ir/file/download/article/20180123151156-9717-103.pdf لینک مقاله]
# گونه‌شناسی فقهی مذاکره سیاسی با دشمنان به استناد تاریخ(با تطبیق بر مذاکره با آمریکا)، مرتضی توکلی محمدی، دو‌فصلنامه معرفت سیاسی، شماره ۱۶، ۱۳۹۵ش.[http://ensani.ir/file/download/article/20180123151156-9717-103.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# شاخصه‌های مذاکره مطلوب اسلامی در حل و فصل منازعات سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی، قاسم شبان‌نیا، [[دوفصلنامه پژوهشهای سیاست اسلامی]]، دوره ۴، شماره ۹، ۱۳۹۵ش.[https://www.sid.ir/paper/241752/fa لینک چکیده]
# شاخصه‌های مذاکره مطلوب اسلامی در حل و فصل منازعات سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی، قاسم شبان‌نیا، [[دوفصلنامه پژوهشهای سیاست اسلامی]]، دوره ۴، شماره ۹، ۱۳۹۵ش.[https://ipr.isri.ac.ir/article_44900_c550f0a88014c971bcc0c852bbed44c6.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# دیپلماسی پیامبر(ص) و ابزارهای توسعه روابط بین الملل با سایر دولت‌ها، احمد‌رضا خزائی، [[فصلنامه روابط بین الملل]]، شماره ۲۷، ۱۳۹۳ش.[https://journals.iau.ir/article_511101_1b844684b43d70facb00c1ddac360d64.pdf لینک مقاله]
# دیپلماسی پیامبر(ص) و ابزارهای توسعه روابط بین الملل با سایر دولت‌ها، احمد‌رضا خزائی، [[فصلنامه روابط بین الملل]]، شماره ۲۷، ۱۳۹۳ش.[https://journals.iau.ir/article_511101_1b844684b43d70facb00c1ddac360d64.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام(ص)، ناصر حضی‌نیا، [[فصلنامه حکومت اسلامی]]، شماره ۶۸، ۱۳۹۲ش.[http://ensani.ir/fa/article/331845/دیپلماسی-صلح-آمیز-پیامبر-اسلام-ص- لینک چکیده]
# دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام(ص)، ناصر حضی‌نیا، [[فصلنامه حکومت اسلامی]]، شماره ۶۸، ۱۳۹۲ش.[http://ensani.ir/file/download/article/20140831123826-9848-55.pdf مقاله را از اینجا ببینید]


== پایان‌نامه‌ها ==
== پایان‌نامه‌ها ==
# کاربرد قواعد فقهی در تبیین ضوابط دیپلماسی پنهان، سیدعلی میرزین العابدینی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، دانشگاه امام صادق علیه السلام،  ۱۴۰۲ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e9289b9836cd9700aa214adec596a0b3 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# مستندات قرآنی و روایی دیدگاه مقام معظم رهبری(مدظله) در خصوص اصول نظری و عملی مذاکره با دشمن، محمد حسن، ‌ کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره)، مدرسه عالی قرآن و حدیث، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/ba9c751bfb626059ea73b42c71b416d1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# مستندات قرآنی و روایی دیدگاه مقام معظم رهبری(مدظله) در خصوص اصول نظری و عملی مذاکره با دشمن، محمد حسن، ‌ کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره)، مدرسه عالی قرآن و حدیث، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/ba9c751bfb626059ea73b42c71b416d1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# راهکارها و راهبردهای حضرت علی (علیه السلام ) درمواجه با دشمنان در بازه زمانی حکومت، مریم مظاهری، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان قم، مرکز پیام نور قم، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/88d143e4060535ad3a4078b0dd95273d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# راهکارها و راهبردهای حضرت علی (علیه السلام ) درمواجه با دشمنان در بازه زمانی حکومت، مریم مظاهری، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان قم، مرکز پیام نور قم، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/88d143e4060535ad3a4078b0dd95273d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# حکم مذاکره با اهل کتاب از نظر فقه وحقوق، ناصر کریمی بیرانوند، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین مرکز قم، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/13b508f9b413fbdb694138be748bb526 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# اصول و قواعد فقهی حاکم بر مذاکرات دولت اسلامی با دول غیر مسلمان، مهدی موحدی‌نیا، دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/76b150bc82b312b5e95a4aafdb2f4da2 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# مذاکره با دشمن از منظر قرآن ونهج البلاغه، مریم اسمعلی خسروآبادی، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین مرکز دزفول، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/88d143e4060535ad3a4078b0dd95273d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# مذاکره با دشمن از منظر قرآن ونهج البلاغه، مریم اسمعلی خسروآبادی، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین مرکز دزفول، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/88d143e4060535ad3a4078b0dd95273d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# ‎‎بررسی و تحلیل روابط پیامبر (ص) با اهل کتاب، رسول رسولی‌کیا، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم و حدیث، دانشگاه رازی کرمانشاه، ۱۳۸۶ش.[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/832fa86380374f70eab2ce573e09908d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# ‎‎بررسی و تحلیل روابط پیامبر (ص) با اهل کتاب، رسول رسولی‌کیا، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم و حدیث، دانشگاه رازی کرمانشاه، ۱۳۸۶ش.[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/832fa86380374f70eab2ce573e09908d اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]


== سایر ==
== سایر ==
# اصول مذاکره و توافق با دشمن از دیدگاه قرآن کریم و نهج البلاغه، محمد شریفی و وسیه غفاری چراتی، ششمین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی اجتماعی و سبک زندگی، ۱۴۰۰ش. [https://civilica.com/doc/1251023/ لینک چکیده]
# سخنرانی محمد سروش محلاتی با عنوان امکان یا امتناع مذاکره با دشمن در سیاست انقلابی امام حسین(ع). [https://www.khabaronline.ir/news/590492/امکان-یا-امتناع-مذاکره-با-دشمن-در-سیاست-انقلابی-امام-حسین-ع لینک متن سخنرانی]
# سخنرانی محمد سروش محلاتی با عنوان امکان یا امتناع مذاکره با دشمن در سیاست انقلابی امام حسین(ع). [https://www.khabaronline.ir/news/590492/امکان-یا-امتناع-مذاکره-با-دشمن-در-سیاست-انقلابی-امام-حسین-ع لینک متن سخنرانی]
# بررسی فقهی حکم مذاکره با کفار از منظر قرآن و سنت، نویسنده نامعلوم، اتخاذ از سایت موسسه دار‌الثقلین امام عصر(عج). [http://darolsaqalain.ir/mozakereh2 لینک مقاله]
# بررسی فقهی حکم مذاکره با کفار از منظر قرآن و سنت، نویسنده نامعلوم، اتخاذ از سایت موسسه دار‌الثقلین امام عصر(عج). [http://darolsaqalain.ir/mozakereh2 از اینجا ببینید]
# نوشتاری از مرتضی جوادی آملی با عنوان جایگاه مذاکره و منطق آن در اسلام. [https://www.entekhab.ir/fa/news/234181/جایگاه-مذاکره-و-منطق-آن-در-اسلام لینک ارجاع]
# نوشتاری از مرتضی جوادی آملی با عنوان جایگاه مذاکره و منطق آن در اسلام. [https://www.entekhab.ir/fa/news/234181/جایگاه-مذاکره-و-منطق-آن-در-اسلام از اینجا ببینید]
# خبرگزاری مهر با عنوان دین اسلام بر مذاکره و گفتگو با دشمن توصیه کرده است، [[محمد تقی فاضل میبدی|محمد تقی فاضل میبدی.]] [https://www.mehrnews.com/news/2992125/دین-اسلام-بر-مذاکره-و-گفتگو-با-دشمن-توصیه-کرده-است لینک خبر]
# خبرگزاری مهر با عنوان دین اسلام بر مذاکره و گفتگو با دشمن توصیه کرده است، [[محمدتقی فاضل میبدی]] [https://www.mehrnews.com/news/2992125/دین-اسلام-بر-مذاکره-و-گفتگو-با-دشمن-توصیه-کرده-است از اینجا ببینید]
# مجله معرفت، گفتگو با عباس کعبی و محسن غرویان، عنوان: مبانی فقهی و قرآنی مذاکره با آمریکا، شماره۵۸، ۱۳۸۱ش. [http://marifat.nashriyat.ir/node/1535 لینک مستقیم]
# مجله معرفت، گفتگو با عباس کعبی و محسن غرویان، عنوان: مبانی فقهی و قرآنی مذاکره با آمریکا، شماره۵۸، ۱۳۸۱ش. [http://marifat.nashriyat.ir/node/1535 از اینجا ببینید]


[[رده:شناسه ناقص]]
{{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}}
[[رده:نقص منابع عربی]]
[[رده:نقص منابع عربی]]
۶٬۷۴۴

ویرایش