۳٬۴۹۰
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←فارسی) |
|||
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[فقه و اخلاق]] از | [[فقه و اخلاق]] و نسبت این دو با یکدیگر از مباحث مهم و قدیمی در حوزه دینپژوهی است. تاریخ این بحث در اسلام به اختلافات بین اشاعره و معتزله برمیگردد. این بحث در سنتهای دیگر ادیان نیز مطرح بوده و هست. تقدم هر کدام از فقه و اخلاق بر یکدیگر و تأثیر هر کدام بر دیگری، نتایج بسیار متفاوتی را به دنبال خواهد داشت. با رشد محافل روشنفکری در ایران این موضوع از مباحث به روز و پرطرفدار شده است. بنابراین فقه معاصر به دنبال تبیین و توضیح حکم و موضوع این مسئله است. | ||
آنچه در فقه معاصر به دنبال آن هستیم: نسبت بین فقه و اخلاق چیست؟ وظیفه مکلف در احکام فقهی که با احکام اخلاقی تعارض دارد چیست؟ آیا احکام اخلاقی الزامآور است؟ | |||
آنچه میان فقهای سنتی معمول و رایج است تقدم فقه بر اخلاق است. ایشان الزام موجود در عمل به احکام فقهی را در احکام اخلاقی قائل نیستند. در میان روشنفکران معاصر [[ابوالقاسم فنایی]] به تقدم اخلاق بر فقه قائل است و در نتیجه احکام فقهی معارض با احکام اخلاقی را قابل عمل نمیداند. از مخالفین این دیدگاه میتوان به [[طه حسین]] مصری اشاره کرد. | |||
منابع ذیل برای روشن شدن موضوع جمعآوری شده است. | |||
==کتابها== | ==کتابها== | ||
===فارسی=== | ===فارسی=== | ||
خط ۶: | خط ۱۳: | ||
# آشنایی با فقه اخلاق: درآمدی بر دانش اخلاق اجتهادی و استنباطی، محمد عالمزاده نوری، قم، موسسه فرهنگی هنری دارالهدی، انتشارات خلق، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400a07247.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # آشنایی با فقه اخلاق: درآمدی بر دانش اخلاق اجتهادی و استنباطی، محمد عالمزاده نوری، قم، موسسه فرهنگی هنری دارالهدی، انتشارات خلق، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400a07247.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# استنباط حکم اخلاقی از منابع دینی: تقریر درس حجتالاسلام محمد عالمزادهنوری، علیاکبر جاودانمهر، قم، منهاج علم، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96a17801.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # استنباط حکم اخلاقی از منابع دینی: تقریر درس حجتالاسلام محمد عالمزادهنوری، علیاکبر جاودانمهر، قم، منهاج علم، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96a17801.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# جایگاه مصادیق تربیت و اخلاق در فقه امامیه، حبیبالله رضایی، تبریز، انتشارات آلتین، ۱۴۰۰ش. [ | # جایگاه مصادیق تربیت و اخلاق در فقه امامیه، حبیبالله رضایی، تبریز، انتشارات آلتین، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/14001212207.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# فقه عفاف: تقریر درس آیتالله سیدمنذر حکیم، سید حسین مسعودی علوی، قم، منهاج علم، ۱۴۰۰ش. | # فقه عفاف: تقریر درس آیتالله سیدمنذر حکیم، سید حسین مسعودی علوی، قم، منهاج علم، ۱۴۰۰ش. | ||
# رابطه اعتقادات با اخلاق و احکام: بررسی رابطه اعتقادات با احکام و اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی، نیکزاد یاری فرهادآبادی، قم، حکیم روز، ۱۳۹۹ش. | # رابطه اعتقادات با اخلاق و احکام: بررسی رابطه اعتقادات با احکام و اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی، نیکزاد یاری فرهادآبادی، قم، حکیم روز، ۱۳۹۹ش. | ||
# تاثير متقابل فقه و اخلاق در استنباط احكام، سیدرضی قادری، قم، آیین احمد (ص)، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400303129.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # تاثير متقابل فقه و اخلاق در استنباط احكام، سیدرضی قادری، قم، آیین احمد (ص)، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400303129.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# | # استنباط حکم اخلاقی از متون دینی و ادله لفظی: بررسی چند چالش مهم در اصول لفظی فقهالاخلاق، محمد عالمزادهنوری، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96a17801.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# اخلاق و حقوق کیفری، محسن برهانی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95913268.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # اخلاق و حقوق کیفری، محسن برهانی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95913268.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# فقه، قانون و اخلاق ایدهها، پیشنهادها، روششناسی، گروه نویسندگان، تهیه مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، قم، شمس مشاهیر، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97814934.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # فقه، قانون و اخلاق ایدهها، پیشنهادها، روششناسی، گروه نویسندگان، تهیه مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، قم، شمس مشاهیر، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97814934.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# مناسبات فقه و اخلاق، محمد هدایتی، تهران، نگاه معاصر، ۱۳۹۵ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95b12016.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # مناسبات فقه و اخلاق، محمد هدایتی، تهران، نگاه معاصر، ۱۳۹۵ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95b12016.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# اخلاق پزشکی در فقه، حسن قلیان، ایران سلیمانی ملایوسف، زهرا ظهوری، اردبیل، نشر نایاب، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94c26219.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # اخلاق پزشکی در فقه، حسن قلیان، ایران سلیمانی ملایوسف، زهرا ظهوری، اردبیل، نشر نایاب، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94c26219.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# اصول چهارگانه اخلاق زیستی از دیدگاه فقه اسلامی، سهيلا صفايی، محمود عباسی، تهران، انتشارات حقوقی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97823172.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # اصول چهارگانه اخلاق زیستی از دیدگاه فقه اسلامی، سهيلا صفايی، محمود عباسی، تهران، انتشارات حقوقی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97823172.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# نقش فقه در تربیت اجتماعی، مصطفی رفسنجانی مقدم، مشهد، سخنگستر، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94414009.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # نقش فقه در تربیت اجتماعی، مصطفی رفسنجانی مقدم، مشهد، سخنگستر، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94414009.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# درآمدی بر فقه اخلاق، امیر غنوی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93310058.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # درآمدی بر فقه اخلاق، امیر غنوی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93310058.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# فقه و اخلاق اسلامی: مقایسهای علمشناختی، مهدی احمدپور، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی(مرکز اخلاق و تربیت)، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92401823.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # فقه و اخلاق اسلامی: مقایسهای علمشناختی، مهدی احمدپور، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی(مرکز اخلاق و تربیت)، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92401823.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# مناسبات اخلاق و فقه در گفت و گوی اندیشوران، محمد هدایتی، تهیه مرکز اخلاق و تربیت، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92b12823.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # مناسبات اخلاق و فقه در گفت و گوی اندیشوران، محمد هدایتی، تهیه مرکز اخلاق و تربیت، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92b12823.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
خط ۲۸: | خط ۳۱: | ||
# اخلاق دینشناسی: پژوهشی در باب مبانی اخلاقی و معرفتشناسانه فقه، ابوالقاسم فنایی، تهران، نگاه معاصر، ۱۳۸۹ش. | # اخلاق دینشناسی: پژوهشی در باب مبانی اخلاقی و معرفتشناسانه فقه، ابوالقاسم فنایی، تهران، نگاه معاصر، ۱۳۸۹ش. | ||
# تاثیر اخلاق در اجتهاد: گفت و گو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه، سعید ضیاییفر، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۸ش. | # تاثیر اخلاق در اجتهاد: گفت و گو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه، سعید ضیاییفر، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۸ش. | ||
=== عربی === | === عربی === | ||
# فلسفة الأخلاق في الشريعة الإسلامية: دراسة في علم قواعد الفقه، محمد عبد المعز بطاوي، اردن، مرکز معرفة الانسان/ المعهد العالمی للفکر الاسلامی، ۱۴۴۰ق/ ۲۰۱۸ م. | # فلسفة الأخلاق في الشريعة الإسلامية: دراسة في علم قواعد الفقه، محمد عبد المعز بطاوي، اردن، مرکز معرفة الانسان/ المعهد العالمی للفکر الاسلامی، ۱۴۴۰ق/ ۲۰۱۸ م. | ||
# سؤال الأخلاق عند الأئمة أبو حنيفة والغزالي والقرضاوي، جمال نصار، دار الاصول العلمیه. | # سؤال الأخلاق عند الأئمة أبو حنيفة والغزالي والقرضاوي، جمال نصار، دار الاصول العلمیه. | ||
==مقالهها== | ==مقالهها== | ||
===فارسی=== | === فارسی === | ||
#تأثیرات متقابل فقه و اخلاق، فاطمه قائدی وعبدالله امیدیفر و حمیده عبداللهی، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲۷، تابستان ۱۴۰۱ش. | # رابطه فقه و اخلاق از دیدگاه قرآن کریم، سوسن نریمانی، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، شماره ۴، زمستان ۱۴۰۱ش. [http://www.uctjournals.com/farsi/archive/socials/1401/winter/16.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
# تأثیرات متقابل فقه و اخلاق، فاطمه قائدی وعبدالله امیدیفر و حمیده عبداللهی، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲۷، تابستان ۱۴۰۱ش. [http://journals.dte.ir/article_72569_eb0331933df55f111519c1b79d548827.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | |||
# تمایز فقه و اخلاق، تاملی در یک اشتباه تاریخی، حسین سوزنچی، فصلنامه حکمت اسلامی، سال هفتم - شماره ۱، بهار ۱۳۹۹ش. [http://fhi.hekmateislami.com/article_112659_02983650732de782fca7ff61f89def3a.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | # تمایز فقه و اخلاق، تاملی در یک اشتباه تاریخی، حسین سوزنچی، فصلنامه حکمت اسلامی، سال هفتم - شماره ۱، بهار ۱۳۹۹ش. [http://fhi.hekmateislami.com/article_112659_02983650732de782fca7ff61f89def3a.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
# مقایسه و نسبتسنجی فقه و اخلاق از منظر گزاره و هدف، سیدرضی قادری، فصلنامه معرفت اخلاقی، شماره ۲۷، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش. [http://mags.keramat.info/article_109888_db519b6f2138e73c9c1fa88c468dbdf0.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | # مقایسه و نسبتسنجی فقه و اخلاق از منظر گزاره و هدف، سیدرضی قادری، فصلنامه معرفت اخلاقی، شماره ۲۷، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش. [http://mags.keramat.info/article_109888_db519b6f2138e73c9c1fa88c468dbdf0.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
خط ۹۹: | خط ۱۰۱: | ||
# العلاقة بين الفقه والأخلاق، محمد عالم زاده نوري، ترجمة مرقال هاشم، وبسایت نصوص معاصرة، انتشار آنلاین: ۲۰۲۱م. | # العلاقة بين الفقه والأخلاق، محمد عالم زاده نوري، ترجمة مرقال هاشم، وبسایت نصوص معاصرة، انتشار آنلاین: ۲۰۲۱م. | ||
# المقاصد الأخلاقیة وتجلیاتها فی المنظومة الأصولیة والفقهیة، لیلی سیة، مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة (الجزائر)، جلد ۳۳، شماره ۲، ۲۰۱۹م. | # المقاصد الأخلاقیة وتجلیاتها فی المنظومة الأصولیة والفقهیة، لیلی سیة، مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة (الجزائر)، جلد ۳۳، شماره ۲، ۲۰۱۹م. | ||
# من المقاربة الفقهية إلى المقاربة الأخلاقية: الاجتهاد المعاصر | # من المقاربة الفقهية إلى المقاربة الأخلاقية: الاجتهاد المعاصر و الجينوم نموذجًا، معتز الخطيب، Journal of Islamic Ethics، شماره ۳، انتشار آنلاین، ۲۰۱۹م. [https://brill.com/view/journals/jie/3/1-2/article-p90_5.xml?language=en مقاله را اینجا ببینید] | ||
# نحو قرائة منظومية أخلاقية للفقه: الإجهاض نموذجًا، معتز الخطيب، Journal of Islamic Ethics، شماره ۲، انتشار آنلاین: ۲۰۱۸ م. [https://brill.com/view/journals/jie/2/1-2/article-p1_1.xml مقاله را اینجا ببینید.] | # نحو قرائة منظومية أخلاقية للفقه: الإجهاض نموذجًا، معتز الخطيب، Journal of Islamic Ethics، شماره ۲، انتشار آنلاین: ۲۰۱۸ م. [https://brill.com/view/journals/jie/2/1-2/article-p1_1.xml مقاله را اینجا ببینید.] | ||
# الأخلاقُ والمدونة الفقهية، عبد الجبار الرفاعي، وبسایت مؤمنون بلاحدود، ۲۰۱۷م. [https://www.mominoun.com/articles/الأخلاق-والمدونة-الفقهية-5535 مقاله را اینجا ببینید.] | # الأخلاقُ والمدونة الفقهية، عبد الجبار الرفاعي، وبسایت مؤمنون بلاحدود، ۲۰۱۷م. [https://www.mominoun.com/articles/الأخلاق-والمدونة-الفقهية-5535 مقاله را اینجا ببینید.] | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۶۲: | ||
{{منابع مطالعاتی مبانی فقه معاصر}} | {{منابع مطالعاتی مبانی فقه معاصر}} | ||
[[رده: | [[رده:منابع مطالعاتی مبانی فقه]] |