رابطه فقه و حقوق (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

ویرایش شناسه
بدون خلاصۀ ویرایش
(ویرایش شناسه)
خط ۲: خط ۲:
[[رابطه فقه و حقوق]] به تأثیر و تأثر متقابل این دو دانش در فرآیند استنباط احکام فقهی و حقوق موضوعه اشاره دارد. پژوهش در مراحل تاریخی تأثیرپذیری فقه از نظام‌های حقوقی باستان و همچنین تأثیر فقه در حقوق موضوعه کشورهای اسلامی از موضوعات مورد بررسی پژوهشگران در این زمینه بوده است. نسبت فقه با دانش حقوق، نسبت میان فقه و حقوق اسلامی، معنای حق در فقه اسلامی و نسبت میان قواعد فقهی و مبانی حقوق از جمله موضوعات پرتکرار در میان این پژوهش‌ها بوده است.  
[[رابطه فقه و حقوق]] به تأثیر و تأثر متقابل این دو دانش در فرآیند استنباط احکام فقهی و حقوق موضوعه اشاره دارد. پژوهش در مراحل تاریخی تأثیرپذیری فقه از نظام‌های حقوقی باستان و همچنین تأثیر فقه در حقوق موضوعه کشورهای اسلامی از موضوعات مورد بررسی پژوهشگران در این زمینه بوده است. نسبت فقه با دانش حقوق، نسبت میان فقه و حقوق اسلامی، معنای حق در فقه اسلامی و نسبت میان قواعد فقهی و مبانی حقوق از جمله موضوعات پرتکرار در میان این پژوهش‌ها بوده است.  


نسبت‌سنجی انواع فقه (فقه منصوص، فقه مأثور و فقه تفریعی) با روش‌های بنیادین حقوق (حقوق رومی ژمنی، کامن لا، حقوق عرفی و حقوق نوشته)، تأثیر نسبت‌سنجی فقه و حقوق در اجتهاد فقهی معاصر نیز از پرسش‌های پیش‌ روی این موضوع هستند. علاوه بر این می‌توان بررسی کرد که آیا تعاریف مختلف از «حق»، به ویژه تعریف‌های معاصر از آن، اثری در اجتهاد فقهی دارد یا خیر. همچنین، آیا تفاوتی میان مفهوم «عدالت» در دانش حقوق و فقه وجود دارد؟ آیا این تفاوت باعث تمایزهایی بنیادین (همچون تمایز در غایت) فقه و حقوق می‌گردد یا خیر؟
نسبت‌سنجی انواع فقه (فقه منصوص، فقه مأثور و فقه تفریعی) با روش‌های بنیادین حقوق (حقوق رومی ژرمنی، کامن‌لا، حقوق عرفی و حقوق نوشته)، تأثیر نسبت‌سنجی فقه و حقوق در اجتهاد فقهی معاصر نیز از پرسش‌های پیش‌ روی این موضوع هستند. علاوه بر این می‌توان بررسی کرد که آیا تعاریف مختلف از «حق»، به ویژه تعریف‌های معاصر از آن، اثری در اجتهاد فقهی دارد یا خیر. آیا تفاوت احتمالی میان فقه و حقوق بر مبنای عدالت باعث تمایزهایی بنیادین (همچون تمایز در غایت) فقه و حقوق می‌گردد یا خیر؟


[[عبدالرزاق سنهوری]] از پیشگامان بررسی رابطه فقه و حقوق بوده و کتاب او «مصادر الحق فی الفقه الاسلامی» از منابع کلاسیک این حوزه به شمار می‌رود. در ایران نیز کتاب «قراءات فقهیة معاصرة فی الحقوق والقضاء»، نوشته آیت الله [[محمود هاشمی شاهرودی]] و کتاب «زبان فقه و حقوق» نوشته [[احمد واعظی]] از آثار مهم این حوزه هستند. «رابطه فقه و حقوق» نوشته ابوالقاسم گرجی نیز از مقالات مهم این حوزه است.  
[[عبدالرزاق سنهوری]] از پیشگامان بررسی رابطه فقه و حقوق بوده و کتاب او «مصادر الحق فی الفقه الاسلامی» از منابع کلاسیک این حوزه به شمار می‌رود. در ایران نیز کتاب «قراءات فقهیة معاصرة فی الحقوق والقضاء»، نوشته [[محمود هاشمی شاهرودی]] و کتاب «زبان فقه و حقوق» نوشته [[احمد واعظی]] از آثار مهم این حوزه هستند. «رابطه فقه و حقوق» نوشته ابوالقاسم گرجی نیز از مقالات مهم این حوزه است.  


بررسی رابطه فقه و حقوق از جهت‌های مختلفی موضوع بررسی مقالات و کتاب‌های فارسی و عربی بوده است؛ اما این مسئله در معنای محض خود، به دلیل گستردگیش، عموماً موضوع پایان‌نامه‌های دانشجویی قرار نمی‌گیرد.  
بررسی رابطه فقه و حقوق از جهت‌های مختلفی موضوع بررسی مقالات و کتاب‌های فارسی و عربی بوده است؛ اما این مسئله در معنای محض خود، به دلیل گستردگیش، عموماً موضوع پایان‌نامه‌های دانشجویی قرار نمی‌گیرد.  
۵٬۰۵۰

ویرایش