اعتبار شرعی اسناد رسمی (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۸

اعتبار شرعی اسناد رسمی به‌معنای حجیت سند رسمی به‌عنوان یکی از امارات معتبر شرعی است و بر پایه آن چنانچه نسبت به یکی از معاملات مانند خرید، فروش، وقف و ازدواج، سندی رسمی ارائه شود و اماره دیگری برخلاف آن وجود نداشته باشد، مفاد آن سند علاوه بر اعتبار قانونی، حجیت شرعی نیز دارد و شرعا باید مطابق آن عمل شود. در خصوص اعتبار شرعی اسناد رسمی بحث‌های پراکنده‌ای در فقه معاصر مطرح شده؛ اما در میان آثار منتشر شده، کتاب‌های اندکی به‌طور مستقیم به این موضوع پرداخته و بیشتر آثار در قالب مقاله و پایان‌نامه ارائه شده است. در صفحه پیش رو منابعی به پژوهش و بررسی اعتبار شرعی اسناد رسمی پرداخته و به صورت کتاب مقاله و پایان‌نامه انتشار یافته، گردآوری شده است.

کتاب‌ها

ابطال اسناد رسمی در فقه و حقوق ایران، علیرضا فضل‌اله‌پور، تهران، نشر سیب صادق، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
سند از نظر فقهی و حقوقی، علیرضا صفری‌ دانالو، تهران، نشر سنجش و دانش، ۱۳۹۹ش. فهرست مطالب کتاب
ثبت اسناد رسمی از منظر فقه و حقوق، حسن امیری‌پور و داوود داداش‌نژاد، نشر سخنوران، تهران، ۱۳۹۶ش. فهرست مطالب کتاب
اعتبار سند و تعارض آن با ادله‌ی دیگر در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد ارسطا، بازنويسی محمداسماعیل بیگی، نشر قضا، ۱۳۸۸ش. فهرست مطالب کتاب
اعتبار سند و تعارض آن با ادله دیگر در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد ارسطا، تهران، نشر قضا‏‫، ۱۳۸۷ش. فهرست مطالب کتاب

مقاله‌ها

فارسی

بررسی تعارض اسناد در فقه امامیه و حقوق ایران (با تأکید بر تعارض سند عادی و رسمی)، محمد عطاردی مقدم و علیرضا مظلوم رهنی و علیرضا رجب‌زاده، ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، مقالات آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. چکیده مقاله را اینجا ببینید
جایگاه اسناد رسمی در امنیت مالی شهروندان در فقه امامیه و حقوق موضوعه، محمد عباسی اتویی و داوود قاسمی و علی بابایی مهر، پژوهشنامه حقوق تطبیقی، ۱۴۰۱ش. مقاله را اینجا ببینید
واکاوی تاریخی کارکرد اسناد و حجیت فقهی سند در دعاوی، محمد فرزانگان و سام محمدی و سمیه ظهوری، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۵۱، شماره ۳، پاییز ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
جایگاه ثبت نوین اسناد تک برگی و حدنگار در اعتبار بخشی به اسناد رسمی و بیع املاک، جمشید مهرآسا، علیرضا حسنی، محمد روحانی مقدم، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲۴، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
رویکردشناسی فقهی تقدم اسناد رسمی بر عادی در نظام مسائل قضای اسلامی (پیشنهاد اصلاحیه قانون ثبت اسناد)، مهدی ساجدی و نوید امساکی، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲۵، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
بررسی اعتبار شهادت در مقابل سند رسمی در فقه و حقوق موضوعه، علی علمی مقدم و محمدرضا غلامپور و علیرضا بخشنده، فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، دوره ۲، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
تعارض شهادت شهود و سند رسمی در موقوفات عام، حسین عندلیب، فصلنامه فقه و حقوق معاصر (معارف فقه علوی سابق)، سال سوم، شماره ۴، ۱۳۹۶ش. مقاله را اینجا ببینید
بررسی تعارض میان اسناد عادی و رسمی به جهت قدرت اثباتی آنها، سیده کبری حجازی و داریوش بهرامی، اولین کنفرانس ملی کاربرد پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، ۱۳۹۶ش.
ادله قرآنی اعتبار سند رسمی و چیرگی آن بر دیگر ادله اثبات دعوا، احمد احسانی‌فر، دوفصلنامه قرآن فقه و حقوق اسلامی، دوره ۴، شماره ۷، ۱۳۹۶ش.
اعتبارسنجی اسناد ملکی، مجتبی شجاع، دوفصلنامه فقه و اجتهاد، دوره ۳، شماره ۵، ۱۳۹۵ش. مقاله را اینجا ببینید
بررسی اعتبار سند عادی (قولنامه) از دیدگاه فقه و حقوق، فاطمه آناهید و سید محمدرضا آیتی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۸، شماره ۲، ۱۳۹۴ش. مقاله را اینجا ببینید

عربی

المستندات الکتابیة و قوتها فی الإثبات، عبدالعزیز بن سعد الدغیثر، مجلة العدل (سعودیة)، العدد ۴۷، ۱۴۳۱ق. مقاله را اینجا ببینید
حجیة الوثیقة الإلکترونیة، عبدالرحمن بن عبدالله السند، مجلة العدل (سعودیة)، العدد ۳۴، ۱۴۲۸ق. مقاله را اینجا ببینید

پایان‌نامه

فارسی

راهکارهای برون رفت از اعتبار دهی به اسناد عادی در اموال غیرمنقول، محسن اصغری، مؤسسه آموزش عالی فیض‌الاسلام، ۱۴۰۱ش.
بررسی فقهی و حقوقی تنظیم سند رسمی در فقه و حقوق ایران، احسان حسن‌پور، مرکز پیام نور خرم‌آباد، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
نقش اسناد رسمی و عادی در اثبات دعوی (مطالعه تطبیقی در قوانین عراق و فرانسه)، رؤی ابراهیم علوان العبیدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی اسناد عادی دارای اعتبار سند رسمی، جعفر عباسی فیروزجایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تحلیل حقوقی سند دیجیتال، فرید صادقی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تحلیل فقهی حقوقی ماده ۶۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه در خصوص تعارض سند عادی و رسمی با تأکید بر رویه قضایی، حسین کیانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
اعتبار و جایگاه اسناد عادی در نظام حقوقی ایران و فقه امامیه، حمیدرضا میرسلیمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفاشهر، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی تعارض مفاد سند رسمی با سایر ادله اثبات دعوا و راه‌های حل این تعارض، صابر شهبازی کرد آباد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
ابطال سند رسمی در قوانین و رویه قضایی، منوچهر عسگری کاجی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تعارض سند با امارات وقفیت با تأکید بر رویه قضائی، سمیرا روحانی راوری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران پردیس فارابی، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تبیین فقهی حقوقی مبانی بینه و ارائه راهکار در رفع تعارض با اسناد رسمی معتبر علیرضا افتخاری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی امکان تعارض سند رسمی با عادی با توجه به ماده ۶۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، مریم صفری روشن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
دلالت اسناد عادی بر مالکیت اموال غیرمنقول در مقررات ثبتی و قانون مدنی، ابوالقاسم دهقان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تفت، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی تطبیقی احکام سند از نظر فقهی و حقوقی، نصرت میرزاده، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم، ۱۳۹۷ش.
جایگاه و اعتبار اسناد کتبی در فقه امامیه و فقه عامه، اکرم آبریزگان، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
نقش سند در ثبوت و اثبات نقل و انتقال املاک ثبت شده در ایران، فاطمه نیکخواه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی طلوع مهر قم، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
محدودیت‌های اثر و اعتبار اسناد رسمی، حسین علی‌پناه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی بندر انزلی، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
جایگاه سند در میان ادله اثبات دعوا، شیما محمدحسینی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، ۱۳۹۶ش.
اعتبار اسناد رسمی و نحوه اجرای آن، سیدرمضان فانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی اسناد کتبی در اثبات و اسقاط دعاوی، پیمان شیرخانی، دانشگاه تهران پردیس فارابی، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی اعتبار فقهی اسناد مکتوب به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی، سید محمد علیانسب، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران پردیس فارابی، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
اعتبار اسناد رسمی و علل زوال آن، فتح‌اله عطاردی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تعارض تاریخ سند رسمی با سند عادی، مجید دادرس خالدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
نقش اسناد عادی در اثبات مدنی، عارفه حمامیان وادقانی، دانشکده علوم انسانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کاشان، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی اعتبار و قدرت اثباتی سند رسمی در دادگاه، منیژه مرتضایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
تعارض میان سند و شهادت در فقه و حقوق موضوعه ایران، سمیه ملک‌زاده، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
جایگاه سند در ادلهٔ اثبات دعوی، مجید آذری مؤخر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه یزد، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
بررسی حجیت اسناد کتبی در فقه و حقوق موضوعه، مرتضی عامل، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
مطالعه اعتبار معاملات املاک بدون تنظیم سند رسمی و دعاوی مرتبط با آن، محمد عبدالرحمانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
نقش اسناد عادی در اثبات دعوی، مهدی مقدس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، ۱۳۸۱ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید

عربی

مدی حجیة المحررات الإلکترونیة فی الإثبات، محمد الزعیم و یوسف النجاوی و حسناء ناصح، کلیة العلوم القانونیة و الاقتصادیة و الاجتماعیة، جامعة المحمد الخامس، مراکش، ۲۰۱۸م. پایان‌نامه را اینجا ببینید

منابع دیگر

نشست علمی نقد و بررسی و تحلیل فقهیِ اعتبار اسناد عادی، مجموعه سخنرانان، ۱۴۰۰ش. گزارش نشست را اینجا ببینید
تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول، مصطفی جلالی، ۱۴۰۰ش. متن یادداشت را اینجا ببینید
حجیت اسناد رسمی قانونی، درس خارج فقه محمدتقی شهیدی، ۱۴۰۰ش. تقریرات درس را اینجا ببینید
القیمة القانونیة للوثیقة الرسمیة ضمن قواعد الاثبات، بی‌نام، ۲۰۲۱م. متن یادداشت را اینجا ببینید

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-[[اعتبار شرعی اسناد رسمی]] در فقه به معنای حجیت سند رسمی بعنوان یکی از امارات معتبر شرعی است و بر پایه‌ی آن چنانچه نسبت به یکی از معاملات از قبیل خرید، فروش، وقف و ازدواج، سندی رسمی ارائه شود و اماره دیگری برخلاف آن وجود نداشته باشد، مفاد آن سند علاوه بر اعتبار قانونی، حجیت شرعی نیز دارد و شرعا باید مطابق آن عمل شود. در خصوص اعتبار شرعی اسناد رسمی بحث های پراکنده‌ای در فقه معاصر مطرح شده اما در میان آثار منتشر شده، کتاب‌های اندکی بطور مستقیم به این موضوع پرداخته و بیشتر آثار در قالب مقاله و پایان‌نامه ارائه شده است. در صفحه پیش رو منابعی به پژوهش و بررسی اعتبار شرعی اسناد رسمی پرداخته و به صورت کتاب مقاله و پایان‌نامه انتشار یافته، گردآوری شده است.
+{{منابع مطالعاتی|}}
+[[اعتبار شرعی اسناد رسمی]] به‌معنای حجیت سند رسمی به‌عنوان یکی از امارات معتبر شرعی است و بر پایه آن چنانچه نسبت به یکی از معاملات مانند خرید، فروش، وقف و ازدواج، سندی رسمی ارائه شود و اماره دیگری برخلاف آن وجود نداشته باشد، مفاد آن سند علاوه بر اعتبار قانونی، حجیت شرعی نیز دارد و شرعا باید مطابق آن عمل شود. در خصوص اعتبار شرعی اسناد رسمی بحث‌های پراکنده‌ای در فقه معاصر مطرح شده؛ اما در میان آثار منتشر شده، کتاب‌های اندکی به‌طور مستقیم به این موضوع پرداخته و بیشتر آثار در قالب مقاله و پایان‌نامه ارائه شده است. در صفحه پیش رو منابعی به پژوهش و بررسی اعتبار شرعی اسناد رسمی پرداخته و به صورت کتاب مقاله و پایان‌نامه انتشار یافته، گردآوری شده است.
 == کتاب‌ها ==
-# اعتبار سند و تعارض آن با ادله دیگر در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد ارسطا، تهران، قوه قضائیه، دفتر آموزش روحانیون و تدوین متون فقهی، نشر قضا‏‫، ۱۳۸۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/88/88414074.pdf فهرست مطالب کتاب]
+# ابطال اسناد رسمی در فقه و حقوق ایران، علیرضا فضل‌اله‌پور، تهران، نشر سیب صادق، ۱۴۰۰ش. [https://ketab.ir/book/25055d69-4331-4f99-970a-fd91db6fad8d فهرست مطالب کتاب]
+# سند از نظر فقهی و حقوقی، علیرضا صفری‌ دانالو، تهران، نشر سنجش و دانش، ۱۳۹۹ش. [https://ketab.ir/book/c1c8c2b3-144e-4f3f-b27b-1f1918538fa9 فهرست مطالب کتاب]
+# ثبت اسناد رسمی از منظر فقه و حقوق، حسن امیری‌پور و داوود داداش‌نژاد، نشر سخنوران، تهران، ۱۳۹۶ش. [https://ketab.ir/book/6a06e590-b1fd-41b6-9635-ed63253cc444 فهرست مطالب کتاب]
+#اعتبار سند و تعارض آن با ادله‌ی دیگر در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد ارسطا، بازنويسی محمداسماعیل بیگی، نشر قضا، ۱۳۸۸ش. [https://ketab.ir/book/c15b4adf-debc-4eb4-bf7e-bbfbe8166914 فهرست مطالب کتاب]
+# اعتبار سند و تعارض آن با ادله دیگر در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد ارسطا، تهران، نشر قضا‏‫، ۱۳۸۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/88/88414074.pdf فهرست مطالب کتاب]
 == مقاله‌ها ==
 === فارسی ===
 # بررسی تعارض اسناد در فقه امامیه و حقوق ایران (با تأکید بر تعارض سند عادی و رسمی)، محمد عطاردی مقدم و علیرضا مظلوم رهنی و علیرضا رجب‌زاده، ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، مقالات آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. [http://jou.spsiran.ir/article_155664.html چکیده مقاله را اینجا ببینید]
+# جایگاه اسناد رسمی در امنیت مالی شهروندان در فقه امامیه و حقوق موضوعه، محمد عباسی اتویی و داوود قاسمی و علی بابایی مهر، پژوهشنامه حقوق تطبیقی، ۱۴۰۱ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1887132/جایگاه-اسناد-رسمی-در-امنیت-مالی-شهروندان-در-فقه-امامیه-و-حقوق-موضوعه?q=فقه%20شورش&score=10.0&rownumber=61 مقاله را اینجا ببینید]
 # واکاوی تاریخی کارکرد اسناد و حجیت فقهی سند در دعاوی، محمد فرزانگان و سام محمدی و سمیه ظهوری، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۵۱، شماره ۳، پاییز ۱۴۰۰ش. [https://jlq.ut.ac.ir/article_83669_9a79e31e902e1cc2a4fadc3b8dd9a126.pdf مقاله را اینجا ببینید]
 # جایگاه ثبت نوین اسناد تک برگی و حدنگار در اعتبار بخشی به اسناد رسمی و بیع املاک، جمشید مهرآسا، علیرضا حسنی، محمد روحانی مقدم، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲۴، ۱۴۰۰ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_5427_8d340ead3a6d323a6de5f9000074a03e.pdf مقاله را اینجا ببینید]
 # رویکردشناسی فقهی تقدم اسناد رسمی بر عادی در نظام مسائل قضای اسلامی (پیشنهاد اصلاحیه قانون ثبت اسناد)، مهدی ساجدی و نوید امساکی، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲۵، ۱۴۰۰ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_5900_ac9b12dd5e275400130dbbd022380c0f.pdf مقاله را اینجا ببینید]
+# بررسی اعتبار شهادت در مقابل سند رسمی در فقه و حقوق موضوعه، علی علمی مقدم و محمدرضا غلامپور و علیرضا بخشنده، فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، دوره ۲، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. [http://jou.spsiran.ir/article_157481_98a311f6439a1eafbd1f836f68f4f371.pdf مقاله را اینجا ببینید]
 # تعارض شهادت شهود و سند رسمی در موقوفات عام، حسین عندلیب، فصلنامه فقه و حقوق معاصر (معارف فقه علوی سابق)، سال سوم، شماره ۴، ۱۳۹۶ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/379144 مقاله را اینجا ببینید]
 # بررسی تعارض میان اسناد عادی و رسمی به جهت قدرت اثباتی آنها، سیده کبری حجازی و داریوش بهرامی، اولین کنفرانس ملی کاربرد پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، ۱۳۹۶ش.
@@ خط ۲۴: / خط ۳۱: @@
 # راهکارهای برون رفت از اعتبار دهی به اسناد عادی در اموال غیرمنقول، محسن اصغری، مؤسسه آموزش عالی فیض‌الاسلام، ۱۴۰۱ش.
 # بررسی فقهی و حقوقی تنظیم سند رسمی در فقه و حقوق ایران، احسان حسن‌پور، مرکز پیام نور خرم‌آباد، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/61bcb6625813fdb418018e7468f43409 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
+# نقش اسناد رسمی و عادی در اثبات دعوی (مطالعه تطبیقی در قوانین عراق و فرانسه)، رؤی ابراهیم علوان العبیدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f6e70d88326359f20bf2eab12e7146b8 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
 # بررسی اسناد عادی دارای اعتبار سند رسمی، جعفر عباسی فیروزجایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/f71f7f0df6ea0300b3c42ab445bba30d?sample=1 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
 # تحلیل حقوقی سند دیجیتال، فرید صادقی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/904d0fab1597a157a80adc13a9dc912b پایان‌نامه را اینجا ببینید]
@@ خط ۵۳: / خط ۶۱: @@
 === عربی ===
-# نقش اسناد رسمی و عادی در اثبات دعوی (مطالعه تطبیقی در قوانین عراق و فرانسه)، رؤی ابراهیم علوان العبیدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f6e70d88326359f20bf2eab12e7146b8 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
+# مدی حجیة المحررات الإلکترونیة فی الإثبات، محمد الزعیم و یوسف النجاوی و حسناء ناصح، کلیة العلوم القانونیة و الاقتصادیة و الاجتماعیة، جامعة المحمد الخامس، مراکش، ۲۰۱۸م. [https://drive.google.com/file/d/0B3yMQUV0MRGTb3FhcXFrTV9nX0U/view?resourcekey=0-cj8nPoqr641lTnx_ZxaBdQ پایان‌نامه را اینجا ببینید]
-# مدی حجیة المحررات الإلکترونیة فی الإثبات، محمد الزعیم و یوسف النجاوی و حسناء ناصح، کلیة العلوم القانونیة
-و الاقتصادیة و الاجتماعیة، جامعة المحمد الخامس، مراکش، ۲۰۱۸م. [https://drive.google.com/file/d/0B3yMQUV0MRGTb3FhcXFrTV9nX0U/view?resourcekey=0-cj8nPoqr641lTnx_ZxaBdQ پایان‌نامه را اینجا ببینید]
 == منابع دیگر ==
 # نشست علمی نقد و بررسی و تحلیل فقهیِ اعتبار اسناد عادی، مجموعه سخنرانان، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/نقد-و-بررسی-و-تحلیل-فقهیِ-اعتبار-اسناد/ گزارش نشست را اینجا ببینید]
 # تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول، مصطفی جلالی، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/تحلیل-فقهی-اعتبار-اسناد-عادی-در-اموال-غ/ متن یادداشت را اینجا ببینید]
-# حجیت اسناد رسمی قانونی، درس خارج فقه محمدتقی شهیدی، ۱۴۰۰ش.[https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/shahidi/feqh2/1400/14001106/سند%20رسمی#حجیت%20اسناد%20رسمی%20قانونی%20_ تقریرات درس را اینجا ببینید]
+# حجیت اسناد رسمی قانونی، درس خارج فقه محمدتقی شهیدی، ۱۴۰۰ش. [https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/shahidi/feqh2/1400/14001106/سند%20رسمی#حجیت%20اسناد%20رسمی%20قانونی%20_ تقریرات درس را اینجا ببینید]
 # القیمة القانونیة للوثیقة الرسمیة ضمن قواعد الاثبات، بی‌نام، ۲۰۲۱م. [https://www.elkanounia.com/2021/03/Articles_12.html متن یادداشت را اینجا ببینید]
+[[رده:نقص منابع عربی]]
+[[رده:شناسه ناقص]]