فسخ نکاح با عیوب و بیماریهای جدید (منابع مطالعاتی)
فسخ نکاح با عیوب و بیماریهای جدید از فروع فقهی و حقوقی مورد ابتلا است. یکی از خیارات در عقود، خیار عیب است که طرفین می‌توانند، قرارداد را فسخ کنند. در عقد نکاح هم فی الجمله، چنین حقی برای طرفین است، منتها طبق نظر معمول فقها، منحصر در چند عیب خاص مذکور در روایات است. با ظهور و بروز بعضی بیماری‌ها که در رابطه زناشویی زوجین، تأثیر مستقیم دارند، بحث عدم انحصار عیوب اهمیت ویژه‌ای می‌یابد.
کتاب‌ها
فارسی
- کتاب النکاح، ناصر مکارم شیرازی، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب (ع)، ۱۴۲۴ ق. در جلد ۵ ص ۱۲۲ به این بحث می‌پردازند.
- فسخ عقد نکاح (به همراه متن تحریرالوسیله و بررسی انحصاری بودن عیوب و تدلیس)، سید روح‌الله موسوی مرندی، شکوری، ۱۳۹۶ش.
عربی
- فسخ المراة النکاح بالعیوب المعنویة مشروعیته امثلته ضوابطه، ایمان بنت سلامه الطویرش، ریاض، جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیة، ۲۰۲۰م. کتاب را از اینجا بخوانید
- اثر الأمراض المعدية فی الفرقة بين الزوجين، عبدالله بن محمد بن احمد الطیار، منتشر شده در سایت شخصی نویسنده، ۲۰۱۹م. کتاب را از اینجا بخوانید
- الموسوعة الفقهیة الکویتیة، جمعی از نویسندگان، وزارة الاوقاف و الشئون الاسلامیة، کویت، در جلد ۲۹ به بحث عیوب پرداخته می‌شود، ۲۰۱۲م. کتاب را از اینجا بخوانید
- الامراض الحدیثة و اثرها علی استمرار حیاة الزوجیة فی الفقه الاسلامی: السرطان، الایدز، الاتهاب الکبدی الوبایی، صالح حسین ابو زید، اردن، عمان، دار الثقافة، ۲۰۱۲ م. این کتاب پایان‌نامه کارشناسی ارشد بوده است.
مقاله‌ها
فارسی
- جستاری در اقوال فقهاء شیعه پیرامون عیوب فسخ نکاح، خلیل‌الله احمدوند، احمد میرزابیگی، قانون‌یار، شماره ۱۷، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- ادله جواز فسخ نکاح در بیماری ایدز از دیدگاه فقیهان امامیه (با نگاهی قرآنی-روایی)، محمد مهدی کریمی‌نیا، مصیب احمدوند فرد، مجتبی انصاری مقدم، پژوهش و مطالعات اسلامی، شماره ۲۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- واکاوی نقش و تأثیر قاعده لاضرر در فسخ نکاح به واسطه بیماریهای نوظهور، زینب سنچولی، محمد رضا کیخا، نادر مختاری، امیر حمزه سالارزایی، مطالعات اسلامی زنان و خانواده، شماره ۱۴، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- امکان فسخ نکاح با فرض اختلال هویت جنسی زوجین، علی محمدی، خانواده در آیینه فقه، شماره ۴، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بیماری پسوریازیس و تأثیر آن بر جواز فسخ نکاح، مصطفی هاشمی، رضا علی‌کرمی، فقه پزشکی، شماره ۳۸ و ۳۹، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی امکان تعمیم عوامل مجوز فسخ نکاح در فقه شیعه، مصطفی هاشمی، رضا علی‌کرمی، فقه و تاریخ تمدن، شماره ۵۸، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- ظرفیت‌های فقه امامیه و به‌روزرسانی فقه خانواده، فرج‌الله هدایت‌نیا، مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، شماره ۲، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بازپژوهی در عیوب مجوز فسخ نکاح، سید مسلم حسینی ادیانی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۵۱، شماره ۱، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی امکان تعمیم عوامل مجوز فسخ نکاح در فقه شیعه، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، شماره ۵۹، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- نقد حکم اختصاص جذام و برص به زوجه با تکیه بر نظر فیض کاشانی، سمیه صفایی، محسن رزمی، محمد رضا کاظمی گلوردی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۹، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی عیوب فسخ نکاح از لحاظ حصری یا تمثیلی بودن در فقه امامیه و اهل سنت، حسین نخعی، نادر مختاری افراکتی، مطالعات علوم سیاسی حقوق و فقه، دوره سوم، شماره ۱/۳، ۱۳۹۶ش. مقاله در نورمگز
- ضرورت تحول در عیوب موجب فسخ نکاح به دلیل ملزومات حقوقی و اخلاقی خانواده و پدیده‌های جدید عصری، ابوالحسن مجتهد سلیمانی، غفور خوئینی، محمد جلالی نژاد، پژوهش‌های اخلاقی، شماره ۲۹، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- تسری جواز فسخ نکاح به بیماریهای هپاتیت B، سارس، سیفیلیس و هرپس سیمپکلس حاد و مزمن، صدیقه حاتمی، عباسعلی سلطانی، پژوهش‌های فقهی، شماره ۴، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی تطبیقی حقوقی بیماریهای جدید مسری و مهلک در فسخ نکاح در فقه و حقوق موضوعه ایران، سید صادق نبوی، کنگره بین المللی جامع حقوق ایران، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- فسخ نکاح در حقوق ایران فقه امامیه و شافعی، ارسلان لیلی‌پور، کوروش جعفرپور، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی تطبیقی فسخ نکاح ناشی از عیوب غیر جنسیتی در مذاهب خمسه و حقوق ایران و کویت، پروین اکبرینه، مطالعات حقوق معاصر، شماره ۹، ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- حق فسخ نکاح با بیماریهای جدید، سید مهدی میرداداشی، مطالعات فقهی و فلسفی، شماره ۱۵، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- تحلیل فقهی حقوقی عیوب مجوز فسخ نکاح با رویکردی بر نظر امام خمینی، حسین ناصری مقدم، مظاهر نامداری موسی آبادی، پژوهشگاه متین، شماره ۵۵، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی فسخ نکاح از سوی زوج به سبب وجود عیب برص در زوجه، عابدین مومنی، سیده فاطمه موسوی، زن و فرهنگ، شماره ۱۳، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- توسعه یا تضییق عیوب موجب فسخ نکاح، علیرضا پوراسماعیلی، حقوق اسلامی، شماره ۳۱، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- تاملی نو بر عیوب موجب فسخ نکاح، سید مهدی میرداداشی، حقوق اسلامی، شماره ۲۴، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- نگاهی تحلیلی به مبانی فسخ ازدواج ناشی از بیماری‌ها، محمد تقی رفیعی، فاطمه حبیبی نوده، حقوق پزشکی، شماره ۱۵، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا مطالعه کنید
- عیوب موجب فسخ نکاح، رضا استادی، فقه اهل بیت(ع)، شماره ۵۸ و ۵۹، ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- ادله جواز فسخ نکاح در بیماری ایدز از دیدگاه فقیهان، مصطفی رجایی‌پور، ملیحه قنبریان، فقه و تاریخ تمدن، شماره ۲۰، ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- تحلیلی بر روشهای فسخ عقد نکاح، محمد رضا چاوشی‌ها، تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره ۸، ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- عیوب مجوز فسخ نکاح در موازنه حقوق زن و مرد، محمود دهقانی، فقه و تاریخ تمدن، شماره ۱۷، ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- تأثیر عیوب و بیماری در فسخ نکاح از دیدگاه قانون مدنی و فقها، محمد جمالی، مقالات و بررسی‌ها، شماره ۹۶، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- عیوب موجب فسخ در نکاح، سید کاظم حائری، فصلنامه فقه اهل بیت(ع)، شماره ۴۱. ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- نقد و تحلیل ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی ایران در مورد وضعیت نامتعادل زوجین در برخورداری از حق فسخ نکاح، سید علی قزوینی، زن در توسعه و سیاست، شماره ۱۱، ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- عیوب فسخ نکاح حصری یا تمثیل با تکیه بر مبانی اجتهادی شهید مطهری، علیرضا اسماعیل آبادی، فقه ، شماره ۳۹، ۱۳۸۳ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی حقوقی وضعیت متفاوت زن و مرد نسبت به فسخ نکاح و دیدگاه امام خمینی در این باره، حسین مهرپور، نامه مفید، شماره ۲۰، ۱۳۷۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید
عربی
- الأمراض المعدیة وأثرها في فسخ النكاح، هویدا بخیت الحربی، مجلة الآداب للدراسات الإنسانیة والاجتماعیة، العدد ۱۳، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید
- التفریق للعیوب بین الزوجین و الوسائل المعاصرة فی إثباتها: دراسة فقهية مقارنة بقانون الأحوال الشخصیة الأردنی، النداف ماهر معروف فالح، مجلة دراسات - علوم الشريعة والقانون، مجلد ۴۶، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید
- آثار التفريق بين الزوجين للعيوب فی قانون الأحوال الشخصية الأردني ومستنداته الفقهية، القضاة أحمد مصطفى علی، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، مجلد ۱۵، عدد ۱، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید
- اثر الامراض المعدیة فی التفریق بین الزوجین - مرض الإيدز نموذجا- دراسة فقهیة مقارنة بقانون الأسرة الجزائری، بلاعدة العمری، مجلة الدراسات والبحوث القانونیة، العدد ۵، ۲۰۱۷ م. مقاله را از اینجا بخوانید
- أثر الإعاقة العقلیة على عقد الزوجیة، بو عبدالله نضال، مجلة الدراسات الفقهیة و القضائیة، العدد ۲، ۲۰۱۷ م. مقاله را از اینجا بخوانید
- العیوب الجسدیة المثبتة لحق الزوجیة فی طلب التفریق فی الفقه الاسلامی و قانون الاحوال الشخصیة الاردنیة، احمد علی ابو سماقة، جهاد سالم الشرفات، علوم الشرعیة و القانون، مجلد ۴۳، ۲۰۱۶ م. مقاله را از اینجا بخوانید
- التفریق القضائي بین الزوجین بسبب العقم فی الشریعة الإسلامیة وقوانین الأحوال الشخصیة، عبد الباقی بدوی، مجلة الدراسات الاسلامیة، عدد ۷، ۲۰۱۶م. مقاله را از اینجا بخوانید
- التفریق القضائی بین الزوجین بسبب الأمراض الجنسیة في الشریعة الإسلامیة وبعض قوانین الأحوال الشخصیة العربیة، عبد الباقی بدوی، مجلة الاحیاء، العدادن ۱۷-۱۸، ۲۰۱۴-۲۰۱۵ م. مقاله را از اینجا بخوانید
- العیب المجیز لطلب التفریق فی الاحوال الشخصیة الاردنی الجدید دراسة فقهیة مع قانون الاحوال الشخصیة الاردنی القدیم، محمود حمبوظ رأفت، علی الصیفی عبدالله، دراسات علوم الشرعیة و القانون، مجلد ۴۱، عدد ۲، ۲۰۱۴م. مقاله را از اینجا بخوانید
- الفسخ بين الزوجین بسبب العیب، ماجد هادی، محمد هادی، جامعة الانبار، کلیة العلوم الاسلامیة، ارائه شده در همایش علمی در کلیة العلوم الاسلامیة-الرمادی، ۲۰۱۲م. مقاله را از اینجا بخوانید
- القاعدة فی تحدید العیوب الزوجیة المسوغة لرد النكاح بین الفقه المالكی و مدونة الاسرة بالمغرب، السوسى عبدالله التنانى بن طاهر، مجلة المذهب المالكی، مجلد ۱۵، ۲۰۱۲م. اطلاعات مقاله
- أثر التدخل الطبی فی ثبوت خیار التفریق بالعیوب الطبیة، نذیر محمد الطیب أوهاب، مجلة الصراط، عدد ۲۴، ۲۰۱۱م. مقاله را از اینجا بخوانید
- الفسخ القضائی بعیوب الزوجین فی الفقه الاسلامی و قانون احوال الشخصیة السوری، محمد الحسن مصطفی البغا، مجلة جامعة دمشق للعلوم الاقتصادیة و القانونیة، مجلد ۲۴، عدد ۱، ۲۰۰۸م. مقاله را از اینجا بخوانید
- حق الزوجة فی فسخ النكاح بسبب عقم زوجها، ماهر احمد السوسی، مجلة الجامعة الاسلامیة للدراسات الاسلامیة، مجلد ۱۴، عدد ۱، ۲۰۰۶م. مقاله را از اینجا بخوانید
- الأمراض المعدیة و أثرها في بعض الحقوق الزوجیة، هانی سلیمان الطعیمات، علی محمود عبد الرحمن الزقیلی، مؤتة للبحوث و الدراسات، مجلد ۱۹، عدد ۴، ۲۰۰۴م. اطلاعات مقاله
- العیوب التی یفسخ بها النکاح، السید کاظم الحائری، فصلنامه فقه اهل البیت(ع)، العدد ۹، ۱۴۱۹ ق. مقاله در نورمگز
- عیوب النکاح المزمنه و تطبیقاتها المعاصرة، محمد عبد اللطیف البنا، مقاله را از اینجا بخوانید
- دعاوی فسخ النکاح لأجل العیوب و موقف القضاء منها، هانی بن عبدالله بن محمد الجبیر، مقاله را از اینجا بخوانید
- اثر الامراض الوراثیة فی فسخ عقد النکاح، عبد الرحمن بن ابراهیم العثمان، مقاله را از اینجا بخوانید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- تاثیر بیماری ایدز در تداوم نکاح و انحلال آن، فاطمه قربانی سنگرودی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- نقش بیماری وسواس در فسخ نکاح و ثبوت نشوز زوجین، طاهره آدینه، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت الله بروجردی، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه
- تاثیر بیماری های نوظهور در اعتبار عقد نکاح در فقه و حقوق موضوعه، سجاد اسدی ذغالچالی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی فسخ نکاح به واسطه بیماریهای جدید، سید عماد الدین رضویان، کارشناسی ارشد، کاشان، دانشگاه کاشان، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ ش. پایان نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی حقوقی ضرورت بازنگری عیوب موجب فسخ نکاح، محمد جلالی نژاد، کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- حصری یا تمثیلی بودن عیوب موجب فسخ نکاح با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی، مسعود معصومی ثمرین، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- عیوب مستحدثه زوجه و تاثیر آن در عقد نکاح در فقه مذاهب اربعه، نادیا شامحمدی، کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه
- بررسی فقهی حقوقی مشکلات ناشی از بیماری های جنسی زوجین، نفیسه ایزدی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت الله حائری میبد، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی حقوقی موجبات فسخ نکاح با نگرش به امراض جدید، زهرا هژبر عراقی، شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۴ ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی ویژگی‌ها و شرایط عیوب روانی موجب فسخ نکاح در فقه و حقوق موضوعه ایران، راضیه درزی رامندی، کارشناسی ارشد، قم، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- تبیین حقوقی-روان‌شناختی تأثیر اختلالات جنسی هر یک از زوجین در انحلال نکاح، منصوره اصغری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی توسعه یا تضییق عیوب موجب فسخ نکاح، زهرا کرامتی‌تبار، کارشناسی ارشد، سبزوار، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۹۲ ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی عیوب موجب فسخ نکاح از جهت حصری یا تمثیلی بودن در حقوق ایران و فقه امامیه، پیمان نظری‌دوست، دانشگاه بوعلی سینا، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی عیوب موجب فسخ نکاح با نگاه به مسائل مستحدثه آن، محمد علی شیخ الاسلامی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- نگرشی نو بر عیوب مجوز فسخ نکاح با رویکرد عیوب نوپیدا، معصومه اژدردل، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی عیوب جدید موجب فسخ نکاح با توجه به تاثیر زمان در فقه و حقوق ایران، فاطمه مظفری، کارشناسی ارشد، تبریز، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده الهیات، ۱۳۹۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- مبانی فسخ نکاح ناشی از عیوب در حقوق ایران، فاطمه حبیبی نوده، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
عربی
- المرض المعدی و اثره علی استمرار الرابطة الزوجیة دراسة مقارنة بین الفقه الاسلامی و قانون اسرة الجزائری، برکات امال، فاضل عزیزة، کارشناسی ارشد، جامعة اکلی محند اولحاج-البویرة، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، ۲۰۲۰م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- أثر العيوب الأخلاقیة علی فسخ النكاح وتطبیقاتها القضائیة المعاصرة، جابر عبد الرحمن حمود احمد، العقل یوسف بن عبد العزیز بن صالح، کارشناسی ارشد، جامعة القصیم، كلیة الشریعة والدراسات الإسلامیة، ۲۰۱۷م. اطلاعات پایان‌نامه
- التفرقة بين الزوجین بسبب المرض المعدی في الفقه الاسلامی و القانون الاسرة الجزائری، نورای مختار، کارشناسی ارشد، جامعة د.الطاهر مولای سعیدة، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، ۲۰۱۶م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- العیوب المبیحة لفسخ عقد النکاح دراسة فقهیة فی ضوء المستجدات الطبیة، رافت عاطف عبد الفتاح عیایده، کارشناسی ارشد، جامعة الخلیل، کلیة الدراسات العلیا، ۲۰۱۶م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- اثر الامراض المزمنة علی الحیاة الزوجیة فی الفقه الاسلامی،عائشه محمد صدقی موسی، کارشناسی ارشد، جامعة النجاح الوطنیة، کلیة الدراسات العلیا، نابلس، فلسطین، ۲۰۱۴م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- الامراض الحدیثة و اثرها علی استمرار حیاة الزوجیة (السرطان، الایدز، الاتهاب الکبدی الوبایی) فی الفقه الاسلامی، صالح حسین علی ابو زید، کارشناسی ارشد، جامعة القدس، فلسطین، ۲۰۱۰ م. این پایان‌نامه سال ۲۰۱۲ م چاپ شده است. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- اثر الامراض الوراثیة علی الحیاة الزوجیة، منال محمد رمضان هاشم العشی، کارشناسی ارشد، الجامعة الاسلامیة، کلیة الشریعة و القانون، ۲۰۰۸م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- التفریق للعیوب بین الزوجین، محمود داود محمود الخطیب، کارشناسی ارشد، فلسطین، جامعة الخلیل، کلیة الداراسات العلیا قسم القضاء الشرعی، ۲۰۰۵م . پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- التفریق القضائی بین الزوجین دراسة فقهیة مقارنة بقانون الاحوال الشخصیة الفلسطینی، عدنان علی نجار، کارشناسی ارشد، الجامعة الاسلامیةـ غزه، کلیة الشرعیةـ قسم القضاء الشرعی، ۲۰۰۴م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- حکم التفریق بین الزوجین للعیوب لاسیما الورثیة، محمد احمد المستریحی، کارشناسی ارشد، جامعة الیرموک، کلیة الشرعیة و الاسلامیة، ۲۰۰۳م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- التفریق بین الزوجین للعیوب، سعید عبد المالک عبد القادر ابو الجبین، کارشناسی ارشد، الجامعة الاردنیة، کلیة الدراسات العلیا، ۱۹۹۳م.پایان‌نامه را از اینجا بخوانید