مالیات بر ارث (منابع مطالعاتی)
مالیات بر ارث بر داراییهای منتقلشده از متوفی به وارثان اعمال میشود و در بسیاری از کشورها برای تأمین منابع مالی دولت و کاهش نابرابریهای اقتصادی اجرا میگردد. در جوامع اسلامی، این موضوع با احکام ارث در شریعت اسلامی مرتبط است. در قرآن و سنت، قوانین ارث با جزئیات مشخص شده، اما مالیات بر ارث بهعنوان تکلیف مالی در صدر اسلام سابقهای ندارد و به نظر میرسد این موضوع در «منطقهالفراغ» قرار میگیرد؛ جایی که حاکمیت میتواند بر اساس مصالح عمومی تصمیمگیری کند.
از منظر فقهی، برخی چالشها شامل تطبیق این مالیات با اصول شریعت و رعایت حقوق وارثان است. ممکن است این مالیات به گونهای تفسیر شود که با عدالت اقتصادی و مصالح اجتماعی هماهنگ باشد.
آثار و چالشها شامل تأثیر آن بر کاهش تمرکز ثروت و تأمین منابع دولتی است، اما در عین حال ممکن است مقاومت اجتماعی یا کاهش انگیزه اقتصادی برای انباشت ثروت را به همراه داشته باشد. تطبیق میان الزامات قانونی و ملاحظات شرعی، چالش اصلی در کشورهای اسلامی است.
کتابها
فارسی
- بررسی تطبیقی در مباحث مالیات بر ارث، سیدرضا نوربخش و مریم علیعمرانی، یزد، نیکو روش، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقالهها
فارسی
- واکاوی مبانی سلبی و ایجابی اخذ مالیات بر ارث در فقه و حقوق ایران، عدنان عمرانیفر و احمد حاجی دهآبادی و خورشید عزیزی و محمدجواد ملکی، فصلنامه آموزههای فقه و حقوق جزاء، سال ۲، شماره ۳، پاییز ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بازخوانی مالیات بر ارث (رویکرد فقهی، تاریخی و مقایسه با سایر کشورها)، مجید حبیبیان نقیبی و سیده شریفه نبوی و زینب هاشمپور، فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره ۶۹، بهار ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
پایاننامهها
فارسی
- نقش دیون متوفی بر مالیات بر ارث، سبا نجفی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید
- بررسی مالیات بر ارث بر اساس الگوی مالیاتهای اسلامی، عباس خدابخشی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، ۱۳۷۹ش. اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید