گسترش مطاف (منابع مطالعاتی)
گسترش مطاف پدیده‌ای است که طی سال‌های گذشته و با توجه به طرح توسعه مسجدالحرام، پیش روی فقیهان و پژوهشگران معاصر فقه قرار گرفته شده است. در این زمینه چند پرسش مطرح است؛ آیا طواف فقط در محدوده خاصی از مسجدالحرام (بین کعبه و مقام) صحیح است یا اینکه بیرون مقام نیز می‌تواند محدوده طواف باشد. این پرسش بیشتر موضوع فقه معاصر شیعه بوده است.
کتاب
فارسی
- محدوده طواف، روزبه برکت رضایی، تهران، مشعر، ۱۳۹۳ش.
مقاله
فارسی
- امکان‌سنجی سرایت احکام اماکن مقدس به مقادیر توسعه‌یافته، مهدی ساجدی و حسام‌الدین ربانی، فصلنامه پژوهشنامه حج و زیارت، شماره ۱۸، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- واکاوی فقهی نقش مسجد الحرام در نماز طواف، مهدی درگاهی، فصلنامه پژوهشنامه حج و زیارت، شماره ۱۴، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- حکم طواف از طبقات بالاتر از کعبه، محمدجواد عنایتی‌راد، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۰۹، تابستان ۱۳۹۶ش. مقاله را اینجا ببینید
- سعی در مقادیر توسعه یافته مسعی (توسعه عرضی) از منظر فقه مذاهب اسلامی، مهدی درگاهی و عبدالصمد علی آبادی، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، دوره ۱۳، شماره ۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- محدوده مطاف از منظر فقهای مذاهب اسلامی، یوسف مهربان سیدآباد، فصلنامه حبل‌المتین، سال ششم، شماره نوزدهم، تابستان ۱۳۹۶ش. مقاله را اینجا ببینید
- تاملی در آیه «ولیطوفوا بالبیت العتیق» در پیوند با طواف از طبقات بالاتر از کعبه، محمدجواد عنایتی‌راد، فصلنامه پژوهش‌های قرآنی، شماره ۷۴، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- محدودهٔ طواف، روزبه برکت رضایی، فصلنامه میقات حج، شماره ۷۸، زمستان ۱۳۹۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- فقه حج: طواف از طبقه دوم مسجدالحرام، مصطفی آخوندی، فصلنامه میقات حج، شماره ۷۲، تابستان ۱۳۸۹ش. مقاله را اینجا ببینید
- فقه حج: مقام ابراهیم و جایگاه آن در فقه، مصطفی آخوندی، فصلنامه میقات حج، شماره ۷۰، زمستان ۱۳۸۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- طواف و محدوده آن از نگاه فقیهان مسلمان، محمد زروندی رحمانی، دوفصلنامه پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، شماره ۲۹، پاییز ۱۳۸۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- فقه حج: پژوهشی فقهی دربارهٔ طواف از طبقه اول مسجدالحرام، محمدجواد فاضل لنکرانی، فصلنامه میقات حج، شماره ۴۸، تابستان ۱۳۸۳ش. مقاله را اینجا ببینید
- مقام ابراهيم و نقش آن در طواف و نماز، علی‌اکبر ذاکری، فصلنامه میقات حج، شماره ۲۳، ۱۳۷۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- فقه حج: طواف و محدوده آن، محمد رحمانی، فصلنامه میقات حج، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۴ش. مقاله را اینجا ببینید
- پژوهشی فقهی درباره طواف از طبقه اوّل مسجدالحرام، سید علی حسینی، در سایت موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی، بی‌تا.مقاله را از اینجا ببینید
عربی
- توسعة المطاف والمسعی والجمرات والبناء علیها أدوارا بسبب الزحام، محمود محمد الکبش، الوعی الإسلامی (کویت)، سال ۵۴، شماره ۶۲۶، ۲۰۱۷م/ ۱۴۳۸ق. اطلاعات مقاله را از اینجا ببینید
- الاستحسان بالضرورة وتطبيقاته فى المسألة المعاصرة: توسعة صحن مطاف الحرم المكى، أحمد حسن الربابعة، مجلة التنوير (تونس)، ع۱۳، ۲۰۱۴م.
- الطواف من الطابق الأول دراسة فقهیة استدلالیة، محمدجواد الفاضل اللنکرانی، میقات الحج (ایران)، شماره ۲۱، بهار ۱۳۸۳ش.
- رؤية جديدة لتخفيف الزحام في المسجد الحرام، عمر سراج أبو رزيزة، أعمال ندوة مشكلة الزحام فى الحج و حلولها الشرعية (عربستان)، شماره ۱، ۲۰۰۳م/ ۱۴۲۳ق.
- الاستحسان بالضرورة وتطبیقاته فی المسألة المعاصرة: توسعة صحن مطاف الحرم المکی، أحمد حسن الربابعة، مجلة التنویر (تونس)، شماره ۱۳، بی‌تا.
پایان‌نامه
فارسی
- اقوال فقهاي اماميه درمحدوده طواف ومستندات آن، مهدی خدائی، پایان‌نامه سطح سه، مؤسسه آموزش عالی حوزوی مرکز آموزش‌های غیر حضوری، حوزه علمیه قم، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- تأثیر ازدحام در احکام حج و عمره از منظر فقه مذاهب اسلامی، عبدالصمد علی آبادی، دکتری، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی محدوده‌ای مطاف در مذاهب اسلامی، سید محمد حسینی، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشکده حکمت و دین پژوهی، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی احکام فقهی مسائل مستحدثه حج در عصر حاضر، راضیه عبادیان، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسان، ۱۳۹۰ش. (فصل دوم: محدوده طواف) اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- طواف و محدوده آن، روزبه برکت‌رضایی، پایان‌نامه حوزوی سطح ۳، حوزه علمیه قم، رشته فقه و اصول، ۱۳۸۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی طواف از نظر مذاهب خمسه، علی دلاوری‌نژاد، دانشگاه قم، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۸۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
- محدوده مطاف از منظر فقهای مذاهب اسلامی، یوسف مهربان سیدآباد، پایان‌نامه حوزوی سطح ۳، حوزه علمیه خراسان، رشته فقه و اصول. اطلاعات پایان‌نامه را اینجا ببینید
منابع دیگر
- نشست علمی «تحلیل دیدگاه‌های فقهی توسعه مطاف» برگزار شد. گزارش را اینجا ببینید
- آراء و أفکار: مصاحبه با آیت‌الله جعفر السبحانی، محسن الأسدی، میقات الحج، شماره ۱۸، پاییز ۱۳۸۱ش. متن مصاحبه را اینجا ببینید
- (عدم وجوبِ) طواف بین مقام و بیت، جواد مروی (درس خارج)، مندرج در سایت اطلاع رسانی استاد حاج شیخ جواد مروی، بی‌تا. مکتوب درس را از اینجا ببینید