فقه و عرف (منابع مطالعاتی)
فقه و عرف اصطلاحی است که اشاره به نقش عرف در استنباط احکام شرعی و ارتباط میان این دو حوزه می‌کند. عرف که در زبان فارسی با عنوان هنجار نیز شناخته شده است، در قالب سلوک، آداب و رسوم معمول میان مردم، مستند برخی از فروع فقهی قرار گرفته و برای انطباق پاره‌ای از احکام فقهی با مقتضیات زمان و مکان به آن توجه شده است.
عرف در حقوق موضوعه یکی از منابع قانونگذاری محسوب می‌شود؛ ولی در فقه امامیه حجیت آن مشروط به امضا و عدم ردع از ناحیه شارع منوط شده است.
استقلال یا عدم استقلال عرف و حدود تأثیرگذاری آن در فقه با توجه به مقتضیات جدید، حجیت یا عدم حجیت عرف‌های معاصر، تأثیر عرف‌های بین‌المللی بر استنباطات فقهی و میزان اثرپذیری نظام حقوقی در کشورهای اسلامی به عنوان تابعی از نظام فقهی از نظام‌های عرفی رایج از جمله مسائلی است که پژوهشگران فقهی به دنبال پاسخ به آن در فقه معاصر هستند.
در پژوهش‌های فقهی و حقوقی بر این نکته تأکید شده که توجه به عرف‌های رایج در استنباطات فقهی و تدوین قوانین حقوقی، باعث استحکام، انسجام و حفظ پویایی نظام‌های فقهی و حقوقی خواهد شد و تناسب بیشتری با زندگی انسان معاصر خواهد داشت و در مقابل هرچه این فاصله بیشتر شود، آموزه‌های فقهی با اقبال کمتری مواجه خواهند شد. همچنین گفته شده عرف و هنجار عنصری است که اجتهاد بدون در نظر گرفتن آن به درستی صورت نخواهد گرفت.
در این مقاله منابع مطالعاتی موجود درباره ارتباط عرف با فقه گردآوری شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- عرف و کاربست‌های فقهی آن، سعید معتقدی‌ترک‌آبادی و محمدحسین عرب‌زاده، قم، انتشارات میراث ماندگار، ۱۴۰۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- عرف و نظام فقه معاصر (درآمدی تحلیلی بر جایگاه و نقش عرف در ترسیم الگوی نظام فقه معاصر)، فریبا فرجی، همدان، نشر داعیه، ۱۴۰۲ش.
- نقش عرف در استنباط احکام فقهی از منظر مذاهب خمسه، نرگس آبسردی، تهران، نشر آذرفر، ۱۴۰۲ش.
- نسب‌سنجی "عرف" در هندسه معرفت اسلامی با نظریه "ساخت اجتماعی واقعیت"، علیرضا محمدلو، تهران، نشر راه دکتری، ۱۴۰۲ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- عرف از دیدگاه امامیه و اهل سنت، مریم جعفری ندوشن، تهران، نشر سنجش و دانش، ۱۴۰۲ش.صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- عرف در اصول اهل سنت، سید علی موسوی‌زاده، قم، امتداد حکمت، ۱۴۰۲ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- تاثیر عرف و عادت در فتاوا و رویه قضایی ایران، راحله عبدالکریمی‌مه‌آبادی، تهران، نشر صالحیان، ۱۴۰۱ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- مصادر فقه (عقل و عرف)، ابوالقاسم علیدوست، نشر مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نحوه احراز استناد در حقوق کیفری: بررسی رویکرد عرفی و کارشناسانه، جواد نادری‌عوج‌بغزی، نشر مهرکلام، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- قلمرو عرف در عقد نکاح، علی فربودی، نشر سنجش و دانش، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مسئله عرف عقلا: درآمدی تحلیلی به نقش عرف در فقه و حقوق اسلامی، اکرم عظیمی‌دوستی، همدان، نشر فراگیران سینا، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فرامین سرمدی و عرفی شدن (در پویش تحولات فرد و جامعه)، احمد شکری‌منقاری، نشر فرهوش، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- نگاهی به عرف، فاطمه میرانپور، نشر برکت کوثر، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- رویکردشناسی کاربرد عرف در نظام حقوقی ایران مبتنی بر مبانی حقوق اسلامی: (در مقام تقنین، تفسیر، تطبیق، ادله اثبات دعوا و رویه قضایی)، احسان آهنگری و محمدامین کیخای‌فرزانه، نشر خرسندی، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در انتظام‌بخشی به حقوق، روح‌الله مرادی و مینا مهرپرور، فرخ‌شهر، نشر جهان‌بین، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقش عرف در اجتهاد، مستانه مروتی، تهران، نشر مولفین طلایی، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقش عرف در اصدار آرای قضایی، علیرضا مسلمی، تبریز، نشر آیین دادرسی، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی عرف و رسوم تجاری در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی، فائزه مسعودی، نشر شاپرک سرخ، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- نقش عرف در مسئولیت مدنی، علی نوری، تهران، نشر سخنوران، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- نقش عرف در حقوق کیفری ایران، حمدالله سلیمانی ساردو، تهران، نشر راه دکتری، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی حقوق جزای عمومی (اسلام و حقوق موضوعه): مسئولیت کیفری (ارکان مسئولیت، علل، موجهه، عوامل رافعه)، عادل ساریخانی و جلال‌الدین قیاسی، نشر پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عیار عرف: مبانی قرآنی، روایی و عقلی عرف، دیدگاه‌ها، چالش‌ها و نظریه‌پردازی، زهرا تابع و کاوس روحی برندق، نشر دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- شریعت، عرف و عقلانیت، محمدتقی فاضل میبدی، تهران، نشر هرمس، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در استنباط، تقوی الکنانی، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تفسیر قوانین خانواده، اکرم محمدی ارانی، تهران، نشر میزان، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- نقش عرف در حقوق همسران، معصومه فرخی، نشر پیام عدالت، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- آرایه‌های عرفی بر آیه‌های قدسی: بررسی نسبت مبانی کلامی و فقهی شیعه و اهل سنت با فرایند سکولاریزاسیون، محمدکاظم حقانی‌فضل، نشر ادیان، ۱۳۹۲ش.
- پیام اجتهاد، احمد مرتاضی و علی الماسی، نشر علامه بهبهانی، ۱۳۸۹ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تاثیر عرف در تفسیر قرارداد، جلال سلطان احمدی، تهران، نشر جاودانه ۱۳۸۹ش.صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- فقه و عرف، ابوالقاسم علیدوست، نشر سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اندیشه‌های حقوقی عرف و اجتهاد، علیرضا فیض، تهران، انتشارات مجد، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در فقه، سیدمحمد واسعی، تهران، نشر کانون اندیشه جوان وابسته به مؤسسه کانون اندیشه جوان تهران، ۱۳۸۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف و عادت در حقوق اسلام و ایران، سید محمدتقی علوی، نشر دانشگاه تبریز، ۱۳۸۳ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- منابع فقه و زمان و مکان (قرآن، سنت، عقل، سیره عقلیه و عرف): مجموعه مقالات (۲جلد)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۰ش.
عربی
- أثر العرف على المعاملات المالية فی المذهب الشافعی "دراسة تأصیلیة تطبیقیة"، غياس ابراهیم رزوق، بیروت، موسسة الضحی، ۲۰۲۱م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف بين الدليليه و التشخيص: دراسه موضوعيه مقارنه، فالح عبدالرزاق العبیدی، قم، نشر زین العابدین، ۲۰۱۸م/۱۳۹۶ش.صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
- أثر العرف فی التشریع الإسلامی، السيد صالح عوض، القاهرة، دار الكتاب الجامعی، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و أثره فی التطبیق الفقهی وفق المذهب الحنفی، باسم حسین عیتانی، بیروت، مؤسسة الرسالة ناشرون، ۲۰۱۷م. اصل کتاب پایان‌نامه کارشناسی ارشد است.
- العرف و أثره فی الشریعة الإسلامیة و القانون الوضعی دراسة مقارنة، محمود صالح العلوانی، بیروت، منشورات الحلبی الحقوقیة، ۲۰۱۶م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فی تغیر الفتوی، جمال کرکار، ریاض، دار ابن حزم، ۲۰۰۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف و تطبیقاته المعاصرة فی فقه المعاملات المالیة، عادل بن عبد القادر قوته، عربستان، البنک الإسلامی للتنمیه، المعهد الإسلامی للبحوث و التدریب، ۲۰۰۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نظریه العرف بین الشریعه و القانون، نذیر حسنی، قم، نشر مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۵ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فی فهم النصوص (قضايا المرأة أنموذجاً)، رقیة طه جابر العلوانی، دمشق، دار الفکر، ۲۰۰۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف حقیقته و حجیته، أسعد كاشف الغطاء، نجف، الذخائر، ۱۹۹۸م. از اینجا ببینید
- نظام الدوله و القضاء و العرف فی الاسلام (دراسه مقارنه)، سمیر عالیة، بیروت، الموسسه الجامعيه للدراسات و النشر و التوزيع، ۱۹۹۷م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و أثره فی التشریع الإسلامی، مصطفى عبد الرحیم أبو عجيلة، طرابلس، المنشأة العامة للنشر و التوزيع و الإعلان، ۱۹۸۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و العمل فی المذهب المالكی و مفهومها لدى علماء المغرب، عمر بن عبد الكریم الجيدی، المغرب، مطبعة فضالة، ۱۹۸۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و العادة في رأي الفقهاء عرض نظرية في التشريع الإسلامي، أحمد فهمي أبو سنة، مصر، مطبعة الازهر، ۱۹۴۱م. از اینجا ببینید
مقاله‌ها
فارسی
- نقش عرف در جاودانگی آیین اسلام، محمدحسین روحی یزدی و سید محمدرضا آیتی و اصغر عربیان، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۳۳، ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کارکردهای اصالی عرف و فهم عرفی در سیاست با نگاهی به فقه شعیه، امید خلیلی مهر و مجید توسلی رکن آبادی و علی شیرخانی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۴۱، ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تفاوت حجیت عرف در فقه و مذاهب اسلامی، زهرا یوسفی مصری و ابوالقاسم نقیبی و فائزه مقتدایی، فصلنامه سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره ۳، ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کاربرد شأن عرفی فقها در فقه، مهدی منتظر قائم، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۷۹، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نسبت امر عرفی و شرعی در حقوق عمومی ایران: تأملی تاریخی از انقلاب مشروطه تا جمهوری اسلامی، علی اشرف نظری و مهرداد امیدپور، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره ۵۲، شماره ۲، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ظرفیت‌های فقه امامیه در پذیرش نهادهای جدید حقوق خصوصی، با تأکید بر اعتباریات و عرف، احمدعلی قانع و محمد تقی‌پور، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای تمدنی انقلاب اسلامی، شماره ۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نگاه مستقل و ارزشی امام خمینی به عقل و عرف و شجاعت در صدور فتوا، پریا میکاییل زاده خیاوی و یعقوب پورجمال و سعید حسن زاده دلگشا، فصلنامه سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره ۶، ۱۴۰۱ش.مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تعیین حقوق مالی زوجین از منظر فقه امامیه، سید جلال صمدانی و محمدعلی حیدری و محسن فهیم، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، دوره ۴، شماره ۲، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نسبت امر عرفی و شرعی در حقوق عمومی ایران: تأملی تاریخی از انقلاب مشروطه تا جمهوری اسلامی، علی اشرف نظری و مهرداد امیدپور، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره ۵۲، شماره ۲، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- خاستگاه عرف در اجتهاد، دادرسی و هنجارهای فرهنگی، سید میر صالح حسینی جبلی، دوفصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه، شماره ۱۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بازشناسی کاربرد عرف در نظام فقهی، خاطره شاهین‌فرد و لیلا مهرابی‌راد و علی تولایی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۱۵، شماره ۳، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نگرشی فقهی ـ اصولی بر اعتبار و حجیت عرف بین‌الملل، محمد قاسمی و محمد کنعانی شلمزاری، دوفصلنامه معرفت سیاسی، شماره ۲۸، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- شکاف عرف و شرع در ارتباط با حقوق زن در نقش همسری (ارائه یک نظریه زمینه‌ای)، مریم رحیمی سجاسی و عبدالحسین کلانتری و طوبی شاکری گلپایگانی، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره ۹۷، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل انتقادی دیدگاه اصولیان فریقین در حل تعارض عرف شرع، عرف عام و لغت و نگاهی نو به مسأله، کاووس روحی برندق، فصلنامه پژوهش‌های اصولی، شماره ۳۱، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل و بررسی کارکردهای مناسبت حکم و موضوع در برداشت عرفی از روایات فقهی، محمدعلی راغبی و علیرضا رستمی قفس آبادی و علیرضا اصغری، دوفصلنامه پژوهه‌های فقهی تا اجتهاد، شماره ۱۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کارکرد عرف در فقه و حقوق کیفری و کاربست آن در احراز رابطه استناد، جواد نادری عوج بغزی و فاطمه صانعی و علی پایدارفرد، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره ۴، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- خاستگاه عرف در اجتهاد، دادرسی و هنجارهای فرهنگی، سید میرصالح حسینی جبلی، دوفصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه، شماره ۱۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی نقش عرف در مصرف مسکرات (نگاهی به ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی)، میثم موسی زاده و کیومرث کلانتری و اصغر عباسی و علی قربانی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۶۹، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف و اثر بخشی آن در حقوق کیفری ایران، محمّدرضا جمالی و مجتبی جمالی و محمّدمهدی کریمی‌نیا و عباس نصیری، فصلنامه فقه و حقوق معاصر، شماره ۲۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی جایگاه عرف در تعیین حقوق اقتصادی زن، زهرا یوسفی مصری و ابوالقاسم نقیبی و فائزه مقتدایی، فصلنامه سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره ۴، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در تبیین حقوق شهروندی از نظر فقه اسلام، سنبل محمدی‌مقدم و مهدی بهره‌مند و روح‌الله افضلی گروه، فصلنامه سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره ۱، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- پایه و پای‌گاه عُرف در شریعت اسلام، حیدر حمید، فصلنامه غالب (دانشگاه غالب افغانستان)، دوره ۱۱، شماره ۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در تبیین حقوق شهروندی از نظر فقه اسلام با تاکید بر نهج‌البلاغه، سنبل محمدی مقدم و مهدی بهره مند و روح الله افضلی گروه، فصلنامه پژوهش‌های بین‌الملل، شماره ۴۳، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی مقایسه‌ای شیوه‌های تفسیر در قانون تجارت الکترونیک ایران، فقه امامیه و مقررات بیع بین‌الملل، عبدالحمید مفتخر و مهران جعفری و علی پورجواهری و کرم جانی پور، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۱۴، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تعارض عرف با عرف در فقه و حقوق، زهرا یوسفی مصری و سیدابوالقاسم نقیبی و فایزه مقتدایی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۴، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کاربرد شأن عرفی فقها در ولایت بر مردم، مهدی منتظر قائم، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۴، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جایگاه عرف در تقنین و تطوّر فقه امامیه، علی مرتضوی مهر و سعید محمدی ینگیجه، دوفصلنامه فقه و حقوق نوین، شماره ۷، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فهم عرفی و اثر رهایی‌بخش قضاوت، ساحل رمضانی‌تبار، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۵۱، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در فقه و حقوق کیفری ایران و افغانستان، محراب اخلاقی، دوفصلنامه معارف اسلامی و حقوق جزا و جرم شناسی، دوره ۶، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- روش شناخت فقهی موضوعات عرفی، حجت‌الله بیات، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۱۹، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- چیستی و برآیند رابطه عرف و سیره عقلا از دیدگاه مذاهب امامیه و اهل‌سنت، سید ابوالحسن نواب و اسدالله رضایی، دوفصلنامه فقه مقارن، شماره پیاپی ۱۶، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی عرف و مصادیق و کاربرد آن در وضو، تیمم، صلاة و حج، عبدالجبار زرگوش نسب و معصومه صحرائی، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی عدل و انصاف، شماره ۱۰، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف و جایگاه آن در آثار اصولی و فقهی امام خمینی (ره) و شهید صدر، ساجده رسولی و حمید عیوضی و رضا رنجبر، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جستاری پیرامون عدالت عرفی، محمد مهریزی ثانی و احمد باقری، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۱۵، شهریور ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر عرف بر احکام حجاب و پوشش زنان مسلمان، مهرانه درزی و محمد جعفری هرندی و محمدصادق موسوی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۵۵، ۱۳۹۸ش.مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تطبیق مفاهیم و مصادیق شرعی و کاربرد آن در حقوق شهروندی، مریم سلطان‌زاده یامچی و محمد جعفری هرندی و اصغر عربیان، فصلنامه حقوق پزشکی، جلد ۱۲، ویژه‌نامه حقوق بشر و حقوق شهروندی، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کاربرد عرف در مقام تفسیر در حقوق قضایی مبتنی بر مبانی فقه امامیه، سید مصطفی محقق داماد و محمدامین کیخای فرزانه، فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضائی (دیدگاه‌های حقوقی سابق)، دوره ۲۳، شماره ۸۱، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ارزیابی عرفی نگری در موضوع‌شناسی مسائل مستحدثه برآمده از علم مدرن، فاطمه قدرتی و محسن سعیدی ابواسحاقی، فقه میان‌رشته‌ای اجتماعی، دوره ۸، شماره ۱۵، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ارزیابی عملکرد عرف در تغییر حکمِ مصادیقِ موضوعات عرفی، محمدرسول آهنگران و الهام غانم، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۰، شماره ۱۸، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی ماهیت و شرایط کاربرد عرف و عادت در استنباط و قانونگذاری، امیرحسین ورشوچی منفرد و مهدی ساجدی، فقه میان‌رشته‌ای اجتماعی، دوره ۶، شماره ۱۲، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف به منزلهٔ منبع حقوق، علی اسلامی پناه، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۴۷، شماره ۲، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تمسک به دانسته‌های عرفی بشر در توسعه و فهم عناوین فقهی در مکتب فریقین با رویکردی به دیدگاه امام خمینی (س)، علی بهرامی نژاد و سید مصطفی موسوی بجنوردی، فصلنامه پژوهشنامه متین، دوره ۱۹، شماره ۷۷، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف لفظی در تفسیر قرارداد در حقوق موضوعه با رویکرد فقهی، رضا رحیمی دهسوری و حمیدرضا شاه بابای و عبدالله امیدی فرد، دوفصلنامه دانش حقوق مدنی، دوره ۶، شماره ۲، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف و بناهای عقلایی در مکتب فقهی امام خمینی (س)، سید عبدالواحد موسوی، فصلنامه پژوهشنامه متین، دوره ۱۹، شماره ۷۷، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تناسب میان حکم و موضوع با رویکردی به کارکرد ابزاری عرف، مهدی دهقان و ابوالفضل علیشاهی و عبداله بهمن‌پوری، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۷، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در فقه ابن ادریس، داریوش بخردیان و سیدمحمدتقی قبولی درافشان و محمدتقی فخلعی، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی (مقالات و بررسی‌ها)، دوره ۴۹، شماره۱، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تبارشناسی عرف در فقه امامیه و حقوق ایران، محمد روحی برندق و منصوره فصیح و محمدامین کیخا فرزانه، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۵، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تحلیل جایگاه عرف در موضوع‌شناسی و مصداق‌شناسی فقه هنر، محمد عشایری منفرد، فصلنامه الهیات هنر، دوره ۱۳۹۵، شماره ۴، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کارکردگرایی در موضوعات عرفیِ احکام شرعی، مسعود فیاضی، فصلنامه حقوق اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۴۸، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بازخوانی مفهوم صدق و کذب با تعمیق در مرجعیت عرف، ابوالقاسم علیدوست و محمد جعفری، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۷، شماره ۲۶، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تبارشناسی عرف در فقه امامیه و حقوق ایران، محمد روحی برندق و منصوره فصیح و محمدامین کیخا فرزانه، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۵، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مبانی فلسفی جایگاه «عقل» و «عرف متشرعه» در حقوق با تمرکز بر آراء علامه طباطبایی و استاد مصباح یزدی، علی غلامی و محمد پورکیانی، فصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره ۴۳، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- معیارها و مصادیق ثابت و متغیر در اندیشه شهید مطهری، سیامک بهارلوئی و مسعود راعی دهقی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره پیاپی ۷۷، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سازوکار انطباق فقه با زمانه از منظر امام خمینی (ره) و شهید صدر (ره) با تکیه بر مفاهیم عقل و عرف، علی غلامی و محمد پورکیانی، دوفصلنامه آموزه‌های حقوقی گواه، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مطالعه تطبیقی مفاد آیه عرف در دید مفسران شیعه و اهل تسنن، کاوس روحی برندق و حمد حسین خوانین زاده، دوفصلنامه پژوهش‌های تفسیر تطبیقی، دوره ۱، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف و بنای عقلا در فرایند اجتهاد، هدایت‌حسین محصلی، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره ۹۳، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصصر
- گستره شریعت و نقش عرف در حقوق اسلامی، محمدحسین فضائلی، فصلنامه دیدگاه‌های حقوقی قضائی، شماره ۶۶، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف و نقش استقلالی و آلی آن در فقه و حقوق، عزیزاللّه فهیمی و محمد سلطانیه، دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، دوره ۹۳، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. چکیده مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تعیین مفاد قرارداد؛ تحلیل فقهی- حقوقی ماده ۳۵۶ قانون مدنی: اصل یا قاعده؟، منصور امینی، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره پیاپی ۶۲، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کاربرد عقل و بنای عقلاء در باب ضمانت اجرای نقض قرارداد، نعمت الله الفت، دوفصلنامه حقوق تطبیقی، جلد ۹، شماره ۹۷، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- از قانون اساسی عرفی تا عرف حقوق اساسی، خیرالله پروین، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۴۳، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحول رویکرد «رویه قضایی» بین‌المللی در فرایند شناسایی قواعد حقوق بین‌الملل عرفی، عباسعلی کدخدایی و شهرام زرنشان، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۴۳، شماره ۱، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تحلیل مولفهٔ روانی جرم و عوامل زوال مسؤولیت کیفری، محسن برهانی و عطیه پارساییان، دوفصلنامه پژوهش‌های حقوق جزا و جرم‌شناسی، دوره ۱، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جایگاه عرف در حقوق شهروندی، فاطمه عرب احمدی و احمدرضا خزائی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلام، شماره ۵۹، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- آسیب‌شناسی تأثیر عرف در ساحت فقهی دین، فاطمه قدرتی و سعید رحیمیان و فریبا حاجیعلی، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۴۵، شماره ۱، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نظریهٔ فهم اجتماعی نصوص؛ مبانی، کارکرد، اسکندری اسکندری علی تولائی، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۹۰، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سیدیزدی فقیهی عُرف‌نگر یا عُرفیگرا؟، حسین ناصری مقدم، فصلنامه فقه، شماره ۷۳، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- ادله حجیت عرف و نقد دلایل آن در مذاهب اسلامی، شمس‌الله صفرلکی و الهه خاکساری، فصلنامه پژوهش‌های اصولی، شماره ۱۴، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جایگاه عرف در حقوق با رویکردی بر اندیشه‌های امام خمینی (س)، فهیمه ملک‌زاده و مونا احمدلو، فصلنامه پژوهشنامه متین، دوره ۱۴، شماره ۵۶، ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تأثیر شرایط اجتماعی بر مرجعیت عرف در اندیشه ابوحنیفه، محبوبه حامی و لیلا امینی، فصلنامه پژوهش در تاریخ، شماره ۹، ۱۳۹۱ش.مقاله را از اینجا ببینید
- تقنین، عرف و مصلحت در اندیشه علمای مشروطه، ولی رستمی و عزیز الله فضلی، فصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره ۳۳، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نگاهی به عرف در فقه و حقوق اسلامی: بایسته‌ها و آسیب‌ها، محمود رایگان، ماهنامه معرفت، شماره ۱۶۵، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در شریعت و نقش آن در قانونگذاری و دادرسی، سیدمحمد حسینی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۳، شماره ۷، خرداد ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جلوه‌هایی از رویکرد عرف در نظام کیفری ایران، محمدعلی اخوت، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره ۱۳، ویژه نامه شماره ۲، شماره ۱، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کنکاشی در منابع حقوق اساسی، بیژن عباسی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۴۰، شماره ۳، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- موازنهٔ شرع و عرف در نظام حقوقی ایران دورهٔ قاجار، حسین‌آبادیان، فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، شماره۷، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأملی اجمالی در مفهوم عرفی بودن حقوق قراردادها در حقوق موضوعه ایران، اکبر میرزانژاد جویباری، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (حقوقی سابق)، دوره ۳۹، شماره ۱، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف و جایگاه آن در استنباط احکام شرعی، علی‌اکبر ایزدی‌فرد و رجب‌علی نعمت‌زاده و حسین کاویار، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأملی اجمالی در مفهوم عرفی بودن حقوق قراردادها در حقوق موضوعه ایران، اکبر میرزانژاد جویباری، فصلنامه حقوق، دوره ۳۹، شماره ۱، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر عملکرد عرف در حکم فقهی نظریة «جبران کاهش ارزش پول»، حسن عباسی حسین‌آبادی و محمدجواد ولی‌زاده، فصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره ۲۸، ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تشخیص موضوع و استنباط احکام، علی‌اکبر ابوالحسینی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق، شماره ۴، ۱۳۸۵ش.مقاله را از اینجا ببینید
- عرف عقلاء (۲)، علیرضا فیض، دوفصلنامه فلسفه تحلیلی، شماره ۷، ۱۳۸۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف عقلاء (۱)، علیرضا فیض، دوفصلنامه فلسفه تحلیلی، شماره ۳، ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف یا عنصر پویایی فقه، ناصر سلمانی ایزدی، فصلنامه الهیات و معارف اسلامی (مطالعات اسلامی)، شماره ۶۴، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مرجعیت «عرف» از دیدگاه مذاهب اسلامی، علی تقدیری، فصلنامه پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی (طلوع)، شماره ۱۰ و ۱۱، ۱۳۸۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- تأملی بر جایگاه «عرف» و «عادت» در فقه و حقوق موضوعه ایران، سید محمدتقی علوی، فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شماره۱۸۲، ۱۳۸۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فقه و عرف، سید محمد واسعی، فصلنامه علمی قبسات، ش۱۵ و ۱۶، ۱۳۷۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف از دیدگاه امام خمینى، سید علی جبارگلباغی، فصلنامه فقه، شماره ۲۵-۲۶، ۱۳۷۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف در مکتب فقهى صاحب جواهر، علی اکبر کلانتری ارسنجانی، فصلنامه فقه، شماره ۲۴، ۱۳۷۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
- عرف در نگاه محقق اردبیلى، سید علی حسینی، فصلنامه فقه، شماره ۹، ۱۳۷۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
- کاربرد عرف در استنباط، حسین رجبی، کیهان اندیشه، شماره ۴۸، ۱۳۷۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- العـرف مرجـــع لتطبيق الأحكام، هلال فوزي عامر السباعي، مجلة كلية الشريعة والقانون بتفهنا الأشرف، مجلد ۲۶، شماره ۳، ۲۰۲۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دور العرف فی الخِطبة بین أحکام الشریعة الإسلامیة والقانون، صلوح المکی، الجزائر، مجلة البحوث الأسریة، المجلد ۲، العدد ۱، ۲۰۲۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضرورة اعتبار الأعراف المجتمعیة فی تشریع الأحکام الأسریة " مرحلة ما بین العقد والزفاف "نموذجاً"، عزام فاطمة، الجزائر، المعیار، المجلد ۲۶، العدد ۲، ۲۰۲۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العادة و تطبيقاتها عند الأصوليين، زياد مظفر سعيد الراوي، العراق، مجله العلوم الاسلامیة، المجلد ۱۳، العدد ۴، ۲۰۲۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف وأثره في استنباط الحكم القانوني، كاظم حمادي، عراق، مجلة الکلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، المجلد ۸-۲۰، العدد ۱۱، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف والواقع في عمل المجتهد بالقول المرجوح، فريدة محمد عقيلي، مجلة كلية دار العلوم، مجلد ۳۸، العدد ۱۳۷، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و العادات و علاقتها بمقاصد الشريعة الإسلامية دراسة نظرية تطبيقية، أيمن عليان أحمد درادكه، الیمن، الآداب، المجلد ۱، عدد ۱۹، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف عند الأصوليين و أثره فی الفروع الفقهیة، سليمان عبد الوهاب الشحات بدوي، مجلة كلية الدراسات الإسلامية بنین بأسوان (مصر)، شماره ۴، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر الاعتداد بالعرف فی الشروط المقترنة بعقد الزواج فی قانون الأسرة الجزائری، لخذاری عبدالحق، الجزائر، مجلة الحقوق والعلوم السیاسیة، المجلد ۸، العدد ۱، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دور العرف فی إقرار الحقوق المعنویة، ثوری یحیی، مجلة الحقوق والحریات، المجلد ۹، العدد ۲، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- توظیف العرف فی تقدیر النفقة الزوجیة فی الفقه الإسلامی وقانون الأسرة الجزائری، عبد المنعم نعیمی، الجزائر، مجلة البحوث الأسریة، المجلد ۱، العدد ۱، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تخصيص العام بالعرف وأثره في الفقه الاسلامي، عبدالباري عزيز عثمان، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا ببینید
- العقوبة فی النظام القانونی للمحکمة الجنائیة الدولیة، مدرس د. شیروان علی محمود، أبحاث قانونیة و سیاسیة، المجلد ۶، العدد ۲، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مفهوم العُرف وسلطته دراسة أصولیة نقدیة فی ضوء العمرانی البشری، مشوش صالح، مجلة الأصالة للدراسات والبحوث، المجلد ۳، العدد ۶، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الجوانب القانونیة الوضعیة فی المعاییر الشرعیة لهیئة (أیوفی)، جدی عبد القادر، مجلة الشریعة والاقتصاد، المجلد ۱۰، العدد ۲، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف والقواعد الضابطة له ودورها فی تحدید المسکوت عنه وضبطه، سعید الشویة، مجلة الذخیرة للبحوث والدراسات الإسلامیة، المجلد ۵، العدد ۱، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تخصیص عام النص بالعُرف مفهومه، حُجیّته، أقسامه و أثره فی استنباط الأحکام الشّرعیّة، عزام إسماعیل، مجلة الشهاب، المجلد ۷، العدد ۳، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اقتضاء العرف التخصیص فی خطاب المکلفین وآثاره الفقهیة، سیدی محمد ولد محمد الأمین علی، الجزائر، مجلة الشهاب، المجلد ۷، العدد ۲، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- آثار العرف الدولی علی أحکام القضاء الدولی الجنائی و القانون الدولی الإنسانی، مراد کواشی، الجزائر، مجلة الحقوق والعلوم السیاسیة، المجلد ۷، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف الدولی و أثره علی تنفیذ الاحکام القضائیة الدولیة الجنائیة و تطبیق القانون الدولی الانسانی، مراد کواشی، الجزائر، آفاق علمیة، المجلد ۱۲، العدد ۱، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف وأثره في الفقه الإسلامي، أ.د. المهدي الحرازي، المجلة العلمیة کلیة الشریعة و القانون باسیوط، ۲۰۲۰م. از اینجا ببینید
- أثر العرف في فهم السنة، علي بن أحمد الحذيفي، مصر، مجلة کلية الشريعة والقانون بأسيوط، العدد ۳۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مبادئ القضاء الدولی الجنائی وعلاقتها بتنفیذ الاحکام القضائیة وبتطبیق القانون الدولی الانسانی -العرف الدولی-، مراد کواشی، الجزائر، المعیار، المجلد ۲۴، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اعتبار العرف فی آثار عقد الزواج، بلفار وفاء، الجزائر، التراث، المجلدد ۱۰، العدد ۱، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العُرف و أثره فی تغیّر الفتوی، عماری بدر الدین، الجزائر، مجلة الترجمة و اللغة، المجلد ۱۹، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مراعاة العرف و العادة و أثرها فی المذهب المالکی، کوشی إسماعیل، مجلة الواحات للبحوث و الدراسات، المجلد ۱۳، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف اللغوی وأثره فی فهم الخطاب الشرعی (دراسة دلالیة تداولیة)، صالح مسعود، مجلة المعیار، المجلد ۲۴، العدد ۴، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الحق فی المیراث بین العرف والقانون، قربع عادل، التراث، المجلد ۱۰، العدد ۳، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تغیر العرف و اثره فی الفتوی، عبدالقادر محمد، العراق، مجلة العلوم الإسلامیة، المجلد ۱۱، العدد ۱، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مکانة العرف فی القانون التجاری الجزائری، منصور داود و العقون ساعد، الجزائر، مجلة الاستاذ الباحث للدراسات القانونیة والسیاسیة، المجلد ۴، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- قضاء الثورة الجزائریة فی "الولایة الثالثة" (۱۹۵۴–۱۹۶۲) و"إشکالیة" تعارض العرف مع الشریعة، سعداوی مصطفی، الجزائر، مجلة أنثروبولوجیة الأدیان، المجلد ۱۶، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- المروءة فی الفقه الإسلامی وعلاقتها بالعرف، قاسمی خدیجة، الجزائر، مجلة الحقیقة، المجلد ۱۹، العدد ۴، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دلیل العُرف، وأثره فی بیان حقیقة زواج القاصرات دراسة أصولیة – معاصرة، اسامة حسن الربابعة، الجزائر، مجلة البحوث العلمیة والدراسات الإسلامیة، المجلد ۱۲، العدد ۱، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الآثار الإیجابیة و السلبیة للعرف الدولی علی تنفیذ الأحکام القضائیة الدولیة الجنائیة و تطبیق القانون الدولی الإنسانی، مراد کواشی، الجزائر، دراسات إنسانیة واجتماعیة، المجلد ۸، العدد ۲، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف علی بعض الحقوق المالیة للزوجة علی ضوء التشریع والإجتهاد القضائی، زکریاء بریاح، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الأعراف المخالفة لأحکام الزواج وانحلاله شرعاً وقانونا فی المجتمع الجزائری، محمد توفیق قدیری، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر العرف علی أثار الحضانة، فریال بن جدی، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اعتبار العرف فی تقریر النفقة، رمزی قندوز، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف بین التشریع والقانون المعاصر -قراءة فی المفاهیم والدلالات، عامر سداس، التراث، مجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- اعتبار العرف فی مقدمات الزواج و تأثیره علی دعم الإجتهاد القضائی، سارة قرمیط، التراث، المجلد ۹، العدد ۲، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اعتبار العرف المخالف للنص الشرعي في بناء الحكم وأثرها في فتوى الهيئة الشرعية الوطنية لمجلس العلماء الإندونيسي في إباحة بيع الذهب دينا، Moch Bukhori Muslim, Musa Wardi، Ahkam: Jurnal Ilmu Syariah، مجلد ۱۹، شماره ۲، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- العرف وأثر العمل به فی مسائل الأحوال الشخصیة دراسة فقهیة مقارنة، علاء الدین عبد الفتاح عبد الحمید علی أبوالعز، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دور العرف وأثره فی قانون الأسرة الجزائری - مرحلة انعقاد الزّواج (مقدمته وآثاره)، الطیب شتوح، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- سلطان العرف وتأثیره علی القوانین، محمد برجی بن جلول، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف مصدر استنباط أحکام النفقة شرعاً و قانوناً، عامر عامر مصطفی، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف علی الحقوق المادیة للزوجة، بوسعد أوقنون، التراث، المجلد ۹، العدد ۴، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- التطبیقات القضائیة علی العرف فی الأحوال الشخصیة فی المملکة العربیة السعودیة، سالم بن راشد المطیری، المملکة العربیة السعودیة، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف وأثره فی تغیّر الأحکام والفتاوی و تحقیق مقاصد الشریعة الإسلامیة، یوسف سرطوط، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فی الخطبة والفاتحة فی التشریع الجزائری، ثامر خالدی، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- رقابة المحکمة العلیا علی تطبیق العرف فی مسائل الزواج والطلاق، خالد عجالی و ملیکة محمودی، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مدی اعتبار العرف فی التقدیر القضائی لنفقة المحضون، نورالهدی بولمش، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دورُ العُرف فی مجال الخطبة والزواج فی قانون الأسرة الجزائری، رویضة بوسعید، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اعتبار العرف فی مقدمات عقد الزواج (الخطبة)، إیمان مقاتل، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- میراث المرأة بین إنصاف الشرع و إجحاف العرف، یامنة حواسی التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- قاعدة مراعاة العرف فی الفتوی المالکیة وأثرها فی خصوصیة النوازل الفقهیة فی الغرب الإسلامی المعیار المعرب للونشریسی نموذجا، علی عشی، الجزائر، مجلة العبر للدراسات التاریخیة و الاثریة فی شمال افریقیا، المجلد ۲، العدد ۱، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف فی مسائل الأحوال الشخصیة من الاحتجاج و التدلیل إلی معوقات التوظیف والتنزیل، عبدالرّحمان بلعالم و عبد اللطیف بعجی، الجزائر، التراث، المجلد ۹، العدد ۱، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- تأثير العُرف علي أحكام العائلة في الفقه الإسلامي، سهیلا رستمی و وریا حفیدی و مهرانگیز روستائی، العراق، الآداب الکوفة، المجلد ۲، العدد ۴۱، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- دور العرف في تفسير العقد(دراسة مقارنة)، حيدر حسين كاظم الشمري، العراق، مجلة أدب الكوفة، المجلد ۱، العدد ۴۱، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- قواعد العرف في ضوء القانون المدني، أحمد محمد أحمد الزين، المجلة القانونية، المجلد ۶، العدد ۱، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- ماهية مبدأی الشرعية و المشروعية و مصادرها، محمد طه حسين، بغداد، مجلة العلوم القانونیة، المجلد ۳۴، العدد الاول، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- التخصيص بالعرف و أثره في الفقه الاسلامي، عبدالله حمود شرموط، مجلة مداد الآداب، المجلد ۱، العدد ۱۶، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- قاعدة المعروف عرفا كالمشروط شرطا في ميزان الفقه الإمامي، عبد الرحیم حسیني و إسماعیل البهادلي، مجلة مركز دراسات الكوفة، العدد ۴۹، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فاعلية العرف في تحقيق الضبط الإجتماعي (دراسة إجتماعية ميدانية في محافظة بابل)، واثق جعفر كريم، مُوح عراك الزغيبي، العراق، مجله الکلیة بابل، المجلد ۲۶، العدد ۳، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر التصرفات الدولیة الانفرادیة علی قواعد العرف الدولی - الاحتجاج و التحفظ نموذجاً- إکرام محفوظ و محمد أمین أسود، مجلة حقوق الإنسان والحریات العامة، المجلد ۳، العدد ۱، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- فهم القرآن الکریم بین مرتکزات العرف اللغوی وخصوصیات العرف القرآنی، نبیل بوراس، مجلة المنهل، المجلد ۴، العدد ۲، ۲۰۱۸ م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فی تغیر الفتوی " فقه الأسرة أنموذجا "، عمری رشید، الجزائر، مجلة البحوث والدراسات، المجلد ۱۵، العدد ۱، ۲۰۱۸م. از اینجا ببینید
- أثر العرف في التشريع الإسلامي دراسة تأصيلية، باسم عبدالله عبيد، مجلة الزهراء (جامعة الازهر، مصر)، شماره ۲۷، ۲۰۱۷م.از اینجا ببینید
- دور العرف فی سد الفراغ التشریعی(بحث مقارن بالتشریع الاسلامی)، عبدالرزاق سعید، العراق، مجلة المحقق الحلي للعلوم القانونية و السياسية، السنة التاسعة، العدد الثاني، ۲۰۱۷م. از اینجا ببینید
- العرف وأثره فی مرونة الشریعة الإسلامیة، صبحی شریر عصام، غزه، مجلة الذخیرة للبحوث والدراسات الإسلامیة، المجلد ۱، العدد ۲، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضوابط تغیر الفتوی بین ثبات الأحکام وتحکیم العرف دراسة تحلیلیة فی ضوء النصوص الشرعیة والقواعد الکلیة، حموش محمد، المجلد ۳۱، حولیات لجامعة الجزائر، العدد ۱، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مظاهر العرف وأثرها فی طرق تأدیب الناشز – أحکامه وضوابطه – دراسة مقارنة فی ضوء أحکام الفقه الاسلامی وقانون العقوبات العراقی، محمود إبراهیم عبد الرزاق محمود الهیتی و رعد فجر فتیح الراوی، مجلة الدراسات القانونیة والسیاسیة، المجلد ۳، العدد ۱، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عقد الزواج بین العرف و الشرعیة، هیباوی الطاهرة، مجلة الحکمة للدراسات الاسلامیة، المجلد ۴، العدد ۲، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العُـرف اللّغوی و أثره فی تلقّی الخطاب، میلود عمارة، الجزائر، مجلة المنهل، المجلد ۳، العدد ۲، ۲۰۱۷م. از اینجا ببینید
- العرف و أثره فی الأحكام الفقهیة ( فقه العبادات فی المذهب الحنبلی) دراسة تأصيلية تطبيقية، حمد یوسف المزروعی، مجلة الجامعة الإسلامیة للدراسات الشرعیة و القانونیة، مجلد ۲۶، شماره ۲، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دور العرف في حياة القاعدة القانونية دراسة مقارنة في النظم الوضعیة، صفاء متعب فجة الخزاعی، مجلة الكوفة القانونية و العلوم السياسية، المجلد الأول، العدد ۳۱، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر الأعراف والعوائد فی تغیر الأحکام والفتاوی، سفیان ناول، مجلة الشهاب، المجلد ۲، العدد ۲، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الترجیح فی مؤلفات المالکیة، فریدة حاید، الجزائر، مجلة الدراسات الفقهیة والقضائیة، المجلد ۲، العدد ۲، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فی تغير الفتوى، حسن السید حامد خطاب، مجلة مرکز الخدمة للاستشارات البحثیة و اللغات، مجلد ۱۸، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الفهم الاجتماعي للنص القانوني دراسة في ضوء علم أصول الفقه و فلسفة القانون، صفاء متعب فجة الخزاعي، العراق، مجلة القادسية للقانون و العلوم السياسية، المجلد ۶، العدد ۲، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مادیات القاعده الدولية العرفية-دراسة تحليلية، عبدالرسول کریم ابوصبیع، العراق، مجلة الکوفة، المجلد ۱، العدد ۲۵، ۲۰۱۵م. کتابخاه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف: دراسة أصولية اجتماعية، یونس صوالحي و غالیة بوهدة، المالزیا، إسلامية المعرفة، المجلد ۲۱، العدد ۸۲، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و أثره في الأحكام الشرعية- التبني أنموذجا، کریم شاتی السراجی، مجلة مركز دراسات الكوفة، مجلة فصلیة محكمة، شماره ۳۹، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الأدوار الوظیفیة للعرف فی ضوء التحولات الاجتماعیة المعاصرة "دراسة مقارنة"، رحمانی إبراهیم، قسطنطیة، مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة، المجلد ۲۹، العدد ۲، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف واثره فی تغییر الفتوی فی القضایا الفقهیة المعاصرة، یحیی سعیدی، الجزائر، المعیار، المجلد ۱۷، العدد ۱۷، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دور العرف الدولی فی حمایة البیئة أثناء النزاعات المسلحة، عراب نصیرة، الجزائر، مجلة البحوث العلمیة فی التشریعات البیئیة، المجلد ۳، العدد ۱، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف والعادة في ولاية المرأة القضاء وشهادتها وإرثها في الفقه الإسلامي، إيمان يوسف المرزوق، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية (جامعة الکویت)، مجلد ۲۷، شماره ۸۸، ۲۰۱۲م. از اینجا ببینید
- العرف و دوره فی استنباط حکم الشرعي، اسراء فهمی ناجي، مجلة رسالة الحقوق، السنة الثالثة، العدد ۳، ۲۰۱۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العُرف كمصدر للأحكام في التشريع الإسلامي، سعيد غالب المجيدي، مجلة الباحث الجامعي للعلوم الانسانية، شماره ۱۶، ۲۰۰۸م.از اینجا ببینید
- أثر العرف في الفتوى وتطبیقاته في البیوع عند الحنفیة كتاب الاختیار نموذجا، داود صالح عبدالله، مجلة أبحاث كلیة التربیة الأساسیة، مجلد ۷، شماره ۳، ۲۰۰۸م. از اینجا ببینید
- وظائف العرف في التشريع الإسلامي، أحمد ياسين عبد الرحمن القرالة، الاردن، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، المجلد ۳، العدد ۱، ۲۰۰۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف حقیقته و حجیته، حسن أحمد مرعی، الأحمدية: دار البحوث للدراسات الاسلامية واحياء التراث، الإمارات، شماره ۵، ۲۰۰۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نظرة جدیدة الی مکانة مفهوم العرف و العادة فی الفقه الاسلامی، التمیمی صبیح و کافی دونمز إبراهیم، مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة، المجلد ۱، العدد ۱، ۱۹۸۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف حجیته و آثاره الفقهیة، اسماء بنت عبدالله الموسی، الریاض، المجلة العربیة للدراسات الامنیة و التدریب، المجلد ۲۱، العدد ۴۱، . کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف و تطبيقاته المعاصرة، سعود بن عبد اﷲ الورقي، از اینجا ببینید
- العرف و اثره فی الفقه الاسلامی، حسنین محمود حسنین. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر متطلبات الزمان و المكان على الفتاواي الفقهية عند فقهاء الشيعة الإمامية والحنفية، روح اﷲ پارسايي، مجلة الآداب الکوفة، المجلد۲، العدد۵۲، ۱۴۴۳ق. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أثر العرف فيما أبهمه المتعاقدان، غياث فيض الله علي، مجلة الجامعة العراقية، العدد ۳۹. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضوابط تغیر الفتوی بین ثبات الأحکام و تحکیم العرف دراسة تحلیلیة فی ضوء النصوص الشرعیة و القواعد الکلیة، حموش محمد، حولیات جامعة الجزائر، المجلد ۳۱، العدد ۱. از اینجا ببینید
- العرف، خليل محيى الدين الميس، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۳۶۶، بی‌تا. از اینجا ببینید
- العرف، كمال الدين جعيط، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۴۰۹، بی‌تا. از اینجا ببینید
- نظرية العرف فی الفقه الإسلامی، إبراهيم فاضل الدبو، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۶۱۱، بی‌تا. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف بين الفقه و التطبيق، عمر سليمان الأشقر، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۶۳۲، بی‌تا. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف (بحث فقهی مقارن)، محمد جبر الألفی، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۶۷۸، بی‌تا. از اینجا ببینید
- العرف فی الفقه الإسلامی، إبراهيم كافي دونمز، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۷۰۹، بی‌تا. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف، أبو بكر دوكوری، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵، ص ۲۸۰۶، بی‌تا. از اینجا ببینید
- منزلة العرف في التشريع الإسلامي، محمد عبده عمر، مجلة مجمع الفقه الإسلامی، جلد ۵،ص۲۸۱۴-۲۹۳۷، بی تا. از اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- قلمرو و نقش عرف در استنباط احکام شرعی از منظر فریقین، محمد فاضل صاعد، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، جامعه المصطفی العالمیه - واحد گرگان، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مقایسه تطبیقی بافت در زبانشناسی و عرف در اصول فقه، زهرا سلطانی بناوندی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی جایگاه عرف در فقه و حقوق ایران و نظام حقوقی کامن‌لا، علی طالبی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- گونه‌شناسی عرف در حقوق زوجین، وحیده عابدینی، کارشناسی ارشد، دانشگاه میبد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- قواعد عرفی و اثرات آن در حقوق مدنی ایران، پویا مسعودی نژاد، کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی آفاق، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر عرف بر قوانین ایران در حوزه حقوق زنان و مبانی فقهی آن، حسن یدالله‌نژاد، کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در تبیین و اجرای احکام فقهی و حقوقی حوزهٔ خانواده، حوریه نادمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف (آداب و رسوم) در تفسیر قوانین کیفری؛ مطالعه مقایسه ای با قانون عراق، حسین علی دکمان، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مؤسسه آموزش عالی علوم و معارف، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه مععاصر
- مصادیق احسان و تسهیل در فقه جزایی اسلام با رویکرد به رویّه قضایی، طهورا نوروزی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی تعارض عرف با آیات و روایات فقهی و راه حل‌های آن‌ها، محمد علیزاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی جایگاه عرف در حقوق بین‌الملل، حقوق داخلی و فقه، کیوان سهرانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، ۱۳۹۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- تعارض عرف با آیات و روایات فقهی و راه حل‌ها، فاطمه قدرتی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا ببینید
- بررسی تطور اندیشه فقهی در فقه معاملات (متاجر) در مقایسه دیدگاه‌های فقهی شیخ طوسی و شیخ انصاری، مهدی مرادی، دکتری تخصصی (PhD)، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- نقش عرف در تعیین مورد معامله در حقوق ایران _ فقه امامیه وبیع بین‌المللی کالا، مهتاب مولائی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده حقوق، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی جایگاه عرف در فقه مذاهب اسلامی، رقیه محرمی، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی مشهد مقدس، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- نقش عرف در پاسخگویی به نیازهای روز در گستره فقه، شاپور جهانجونیا، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تعارض عرف با سایر منابع تفسیر قرارداد، محبوبه ملکی‌فر، کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جایگاه عرف در تبیین مصادیق تدلیس و آثار آن، هاجر لشگری، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- قاعده دگرگونی احکام به واسطه دگرگونی عادات با رویکردی به شواهد فقهی، سمیه ذوقی، کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در حقوق اسلام و ایران، سید احمد موسوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم - سبزوار، دانشکده الهیات، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی جایگاه عرف و عادت در عقود اسلامی از منظر فقه شیعه و قانون مدنی ایران، نجمه جهانشاهی، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش و حدود اثرگذاری عرف در جرم‌انگاری، زینب موذن‌زاده، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم حدیث، دانشکده حقوق، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- جایگاه عرف در فقه و حقوق موضوعه ایران، محمود علی‌زاد، کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- جایگاه عرف در فقه معاملاتی فقه شیعه و اهل سنت، رضا خندان، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی عرف و سیره عقلا در فقه امامیه، محمود رایگان، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران، گروه علمی الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی ملاکات تشخیص موضوعات احکام، سیدجعفر علوی، دکتری تخصصی (PhD)، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، ۱۳۸۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- عرف و سیره در فقه امامیه، فاطمه قدرتی، کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در فقه و حقوق اسلام، زینب حسنوند، کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم - تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در فقه و حقوق اسلامی، اکرم نوایی‌لواسانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۷ش.
- پویایی اجتهاد و فقه و پاسخ به نیازها بر اساس زمان و مکان، معصومه عامری، کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نظریه شرط ضمنی در حقوق ایران و انگلستان، عیسی امیران بخشایشی، کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، ۱۳۸۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف در فقه و حقوق اسلامی، ملیحه ح‍م‍زه‌ل‍وئ‍ی‍ان، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران، دانشکده الهیات، ۱۳۸۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف به عنوان یکی از منابع حقوق، حسن وکیلیان، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۷۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقش عرف از دیدگاه جامعه‌شناسی حقوقی و حقوق تطبیقی، قربانعلی پورمرجان، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، کارشناسی ارشد، ۱۳۷۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
عربی
- أثر العرف فی عقود المعاوضات المالیة: دراسة فقهیة مقارنة، طلال أحمد مجلی الجلابنه، کارشناسی ارشد، جامعة آل البیت، کلیة الشریعة، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الاعتبار بالعرف فی مسائل الطلاق و آثاره بین الفقه الاسلامی و القانون الاسرة الجزائری، عجال هاجر و بن سنی خدیجة، الجزائر، جامعة البویرة، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف عند الشافعية، عبدالله محمد عبد الله عبد الرحيم، کارشناسی ارشد، كلية دار العلوم - الشريعة الإسلامية، جامعة المنيا، ۲۰۱۹م. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- أثر العرف والاستحسان في أحكام العبادات والمعاملات: دراسة أصولية تحليلية، ابراهیم إدريس، ماجیستر، الجامعة افریقیا العالمیة، ۲۰۱۸ م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تضمينات العرف في الشريعة الإسلامية: تطور مفهوم "العرف" في تقاليد القانون الإسلامي، أيمن السيد محمد أحمد حسن شبانة، دكتوراه، جامعة كاليفورنيا، ۲۰۰۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تخصیص العموم بالعرف، عطا موسی أحمد أهل، ماجستیر، فلسطین (قطاع غزة)، الجامعة الإسلامیة، کلیة الشریعة و القانون، ۲۰۰۷م. از اینجا ببینید
- معارضة العرف لخبر الواحد، سليمان محمود قاسم عدوان، ماجستير، غزة، الجامعة الإسلامية، ۲۰۰۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العرف حجيته وأثره في التشريع الإسلامي، عبد الملك عبد الله أحمد الزبيري، کارشناسی ارشد، کلية الاداب، جامعة الصنعاء، ۲۰۰۴م.