فرزندخواندگی (منابع مطالعاتی)
فرزندخواندگی به معنای برقراری رابطه والد و فرزندی بهطور حکمی و قراردادی است. در فرزندخواندگی طرفین با یکدیگر رابطه نسَبی خاص والد و فرزند را ندارند اما به آثار و احکام والد و فرزندی مانند توارث، وجوب نفقه و محرمیت ملتزم میشوند. فرزندخواندگی در دوران جاهلیت رواج داشته و از آن با عنوان «تَبَنّی» یاد شده است. امروزه نیز در کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی نهادهایی برای فرزندپذیری کودکان بی سرپرست ایجاد گردیده است. در بررسی فقهی فرزندخواندگی در صورتی که طرفبن ناهمجنس باشند این پرسش مطرح است که آیا میان والد و فرزندخوانده محرمیت برقرار است؟ اگر چنین نیست از چه راههایی می توان میان آنها محرمیت برقرار نمود؟ آیا ازدواج والد و فرزندخوانده شرعا جایز است یا خیر؟ در دوران معاصر بیشتر فقها و صاحبنظران فرزندخواندگی را با استناد به آیات قرآن، نامعتبر میدانند اما برخی مانند یوسف صانعی و محمد صادقی تهرانی بر آنند که به لحاظ فقهی میان والد و فرزندخوانده محرمیت برقرار است.
کتابها
- فرزندخوانده در فقه و حقوق موضوعه، سیدعارف حسینی و محمدحسین استا، بومهن، نشر پرژگ، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخوانده در فقه و حقوق موضوعه، محمدحسین استا، دهاقان، نشر کاشف علم، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- آثار حقوقی ازدواج با فرزندخوانده، مینا بارانی، تهران، نشر مدید، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی در حقوق ایران و اسلام، فاطمهسادات طباطبایی، تهران، نشر آلا قلم، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- نقد و بررسی فرزندخواندگی زوجین نابارور از منظر فقه امامیه، علی جانمحمدی، ناشر مریوان، نشر کلمات، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- نفقه فرزندخوانده، روحالله وفایینژاد، نشر سنجش و دانش، تهران، ۱۴۰۰ش. فهرست مطالب کتاب
- چالشهای جدید حقوق فرزندپذیری، مریم صیادی، خمین، نشر پرپروک، ۱۳۹۹ش. فهرست مطالب کتاب
- بررسی فقهی احکام فرزندخواندگی از دیدگاه فریقین، فاطمهحورا احمدیان، تهران، نشر نوروز، ۱۳۹۹ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی مبانی فقهی و حقوقی و آثار آن، حسین محمدی، کرج، نشر لوح سبز، ۱۳۹۸ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی از دیدگاه فقه و حقوق، شهین حدادی، تهران، نشر بیکران دانش، ۱۳۹۸ش. فهرست مطالب کتاب
- ازدواج سرپرست با فرزند خوانده، ساناز نورانی درآباد، تهران، نشر شهبازی، ۱۳۹۷ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی، صادق شریعتینسب، تهران، پژوهشکده حقوقی شهر دانش، ۱۳۹۶ش. فهرست مطالب کتاب
- آثار و احکام فرزند خواندگی (با نگاهی تطبیقی به قوانین قدیم و جدید)، محسن حسنپور، تهران، نشر علمی فرهنگی شعبانی، ۱۳۹۶ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی، مبانی فقهی حقوقی، محمد یزدانی، نشر تهران، ندای کارآفرین، ۱۳۹۵ش. فهرست مطالب کتاب
- بررسی چالشهای فقهی و حقوقی سرپرستی کودکان بیسرپرست و بدسرپرست با رویکردی بر قانون جدید، مونا حاجیآقابزرگی، همدان، نشر طرحان، ۱۳۹۵ش. فهرست مطالب کتاب
- فرزندخواندگی در اسلام، حسن عالمی طامه، تهران، نشر سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۲ش. فهرست مطالب کتاب
مقالهها
فارسی
- تحلیل نکاح فرزند خوانده با سرپرست بر مبنای اصل حاکمیت اراده در انگاره اسلام، فرانسه، اسماعیل باقریان خوزانی و محمدهادی مهدوی و مسعود راعی و احمد توکلی، دوفصلنامه آموزههای فقه مدنی، دوره ۱۳، شماره ۲۳، خرداد ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- مبانی و مستندات شرعی احکام فرزندخواندگی در فقه و حقوق، سارا ملک محمدی، اولین کنفرانس حقوق، علوم سیاسی و علوم انسانی، ۱۴۰۰ش. چکیده مقاله را اینجا ببینید
- انتقال قهری و قراردادی اموال به فرزندخوانده در حقوق آمریکا (با نگاهی به حقوق ایران)، محمدحسن صادقی مقدم و زهره افشار قوچانی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره ۸، شماره ۳، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- بررسی فقهیحقوقی استحقاق فرزندخوانده بر دریافت نفقه از سرپرست قانونی، احمدرضا موسوی مصباحالشریعه و احمدعلی قانع، دوفصلنامه مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، دوره ۴، شماره ۷، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- بررسی ابعاد فقهی و حقوقی فرزندخواندگی در ایران، سودابه خوارزمی و مهدیه دامن افشان، دوفصلنامه تحقیقات حقوق قضایی، شماره۴، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- مسئله توارث در فرزندخواندگی در حقوق انگلیس و آمریکا با نگاهی به حقوق ایران، زهره افشار قوچانی، فصلنامه دانشنامههای حقوقی، شماره ۱۰، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی فرزندخواندگی بینالمللی در حقوق ایران، فرانسه و آلمان، منوچهر توسلی نائینی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره ۷، شماره ۱، ۱۳۹۹ش. مقاله را اینجا ببینید
- فرزندخواندگی در ایران، محمدمهدی جهانپرور، فصلنامه مطالعات حقوق شهروندی، شماره ۱۴، ۱۳۹۹ش. چکیده مقاله را اینجا ببینید
- بررسی فقهی احکام و شرایط فرزندخواندگی در اسلام، خلیلاله احمدوند و بهاره رفیعی و شهلا جاسمی، فصلنامه قانونیار، دوره ۳، شماره ۱۲، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- واکاوی فرزندخواندگی در نظام حقوقی اسلام، انگلستان و آمریکا، عبدالجبار زرگوش نسب و پرویز باقری، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره ۶، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- ماهیت فرزندخواندگی از منظر فقه و حقوق، سید مهدی نقیبی و محمد کاظمی و غلامرضا زارعی، پژوهشهای دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، دوره ۲، ۱۳۹۸ش.
- بررسی تطبیقی نکاح سرپرست با فرزندخوانده در حقوق اسلام، ایران و فرانسه، سید محمدصادق طباطبایی و حامد حیدری ایرانی و نفیسه جعفری، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره ۶، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- بازپژوهی در تحلیل ابعاد فقهی و حقوقی ازدواج با فرزندخوانده، با رویکردی بر نظرات امام خمینی (ره)، محمدهادی دارایی و مهدی ناصر و مجید رضایی، مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۲، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- حقوق شهروندی فرزندخوانده در ایران، محمدمهدی جهانپرور و مهرناز بهروزی، فصلنامه اخلاق زیستی، دوره ۹، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- تأثیر مصلحت اجتماعی در حکم فقهی فرزندخواندگی در مذاهب اسلامی، سید محمدصادق موسوی و عبدالحمید طالبی، دوفصلنامه فقه مقارن، دوره ۶، شماره ۱۲، ۱۳۹۷ش. مقاله را اینجا ببینید
- واکاوی آثار و چالشهای تربیتی فقهی فرزندخواندگی در قرآن و حدیث، طاهر علی محمدی و ندا جمشیدی، دوفصلنامه آموزههای تربیتی در قرآن و حدیث، دوره ۴، شماره ۱، ۱۳۹۷ش. مقاله را اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی ازدواج سرپرست با فرزندخوانده، مژده ظفری و مهدی خدایی، مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۸، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. مقاله را اینجا ببینید
- احکام فقهی، حقوقی فرزندخواندگی و تأثیرات آن در سلامت خانواده، خدیجه مرادی و سیده ندا جمشیدی، همایش ملی چالشهای خانواده ایرانی، ۱۳۹۳ش. مقاله را اینجا ببینید
عربی
- التبنی فی ضوء أحکام الفقه الإسلامی و قانون مدونة الأسرة المغربیة، إبراهیم والعیز، مجلة منازعات الأعمال، عدد ۴۰، ۲۰۱۹م.
- التبنی فی الموروث الیهودی و مقارنته بنظائره عند الشعوب القدیمة، إیمان مصطفی عطا أبو النور، مجلة کلیة الآداب و العلوم الانسانیة جامعة قناة السویس (مصر)، المجلد ۲، العدد ۲۸، ۲۰۱۹م. مقاله را اینجا ببینید
- التبنی: شروطه و أثاره الشخصیة و المالیة لدی الطوائف غیر المحمدیة، سامی علویة، مجلة الحقوق و العلوم السیاسیة (لبنان)، عدد ۱۷، ۲۰۱۸م.
- التبنی بین الشریعة الاسلامیة و قانون مدونة الأسرة، إبراهیم والعیز، مجلة الباحث للدراسات القانونیة و القضائیة، عدد ۲، ۲۰۱۷م.
- العرف و أثره فی الأحکام الشرعیة: التبنی أنموذجا، کریم شاتی السراجی، مجلة مرکز دراسات الکوفة، عدد ۳۹، ۲۰۱۵م.
- حکم التبنی فی الاسلام، شادیة الصادق الحسن، دوریة العلوم و البحوث الاسلامیة (سودان)، العدد الرابع، ۲۰۱۲م. مقاله را اینجا ببینید
- حکم التبنی و أبعاده الإنسانیة والاجتماعیة، وهبة بن محمد الزحیلی، مجلة نهج الإسلام، مجلد ۲۲، عدد ۸۵، ۲۰۰۱م.
- التبنی و مشکلة اللقطاء و أسباب ثبوت النسب «دراسة فقهیة اجتماعیة مقارنة»، أسامة الحموی، مجلة جامعة دمشق للعلوم الاقتصادیة و القانونیة، المجلد ۲۳، العدد ۲، ۲۰۰۷م. مقاله را اینجا ببینید
- إبطال القرآن الکریم لعادة التبنی، عبد العزیز إسماعیل صقر، مجلة الشریعة و الدراسات الإسلامیة، المجلد ۱۰، العدد ۲۵، ۱۹۹۵م. چکیده مقاله
- بین عنایة الإسلام بالطفولة و تحریمه التبنّی، محمد سلام مدکور، مجلة الوعی الإسلامی (کویت)، سنه ۹، عدد ۱۰۲، ۱۹۷۳م.
- التبنی و موقف الإسلام منه، زید مصطفی العماری، مجلة الوعی الإسلامی (کویت)، سنه ۱، عدد ۳، ۱۹۶۵م.
- التبنی فی حکم الشریعة الإسلامیة و القانون الدولی، یوسف کمال المهیلی، المجلة المصریة للقانون الدولی، مجلد ۱۵، ۱۹۵۹م.
پایاننامهها
فارسی
- بررسی تطبیقی احکام مربوط به فرزند خواندگی در فقه اسلامی و حقوق ایران، نجمه ملاحی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس، ۱۴۰۱ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- فرزندخواندگی و راههای ایجاد محرمیت در مذاهب اسلامی، شفیع محمد علی حسن، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ۱۴۰۱ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- حقوق مالی و غیرمالی فرزندخواندگی در فقه و حقوق ایران و کشورهای کامن لا، منیژه یگانه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، ۱۴۰۱ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- تبیین ماهیت فرزندخواندگی و آثار آن با تأکید بر قانون جدید، سید حسین مرتضوی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، ۱۴۰۰ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- راهکارهای فقهی و حقوقی ایجاد محرمیت بین فرزند خوانده و سرپرست و آثار آن، فاطمه بیرانوند، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ۱۴۰۰ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- فرزند خواندگی در فقه وقانون ایران با تأکید بر آیات قرآن، مرتضی نگهبان پیری، پایاننامه کارشناسی ارشد، داشگاه پیام نور مشهد، ۱۳۹۹ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی قرارداد فرزندخواندگی در فقه امامیه و حقوق ایران، سیده هدی نجفی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید مطهری، ۱۳۹۸ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- ماهیت حقوقی فرزندخواندگی در حقوق ایران، بینام، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، ۱۳۹۸ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی نفقه فرزندخوانده پس از جدائی والدین حکمی، خشایار طاهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، ۱۳۹۸ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی وضعیت ازدواج فرزند خوانده با سرپرست در حقوق ایران و فقیه امامیه و تطبیق آن با حقوق فرانسه، منیره قنبری قلعه سری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۸ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی نفقه فرزندخوانده پس از جدائی والدین حکمی، خشایار طاهری، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی بندر انزلی، ۱۳۹۸ش.
- نقش مصلحت اجتماعی در فرزندخواندگی از نظر فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران، عبدالحمید طالبی، پایاننامه دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، ۱۳۹۷ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- مطالعه تطبیقی چالشهای حقوقی فرزندخواندگی در حقوق ایران و انگلستان، لیلا رحیمیان ده صوفیان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۷ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- چالشهای حقوقی ناشی از تصویب قانون ازدواج سرپرست با فرزندخوانده (آثار، نظرات موافقان و مخالفان) در نظام حقوقی ایران، ارسلان فکری، دانشگاه آزاد اسلامی تفت، ۱۳۹۷ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- تأثیر سلب فرزندخواندگی در روابط بین فرزندخوانده و سرپرست، پرستو هزارخانی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۷ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- امکانسنجی فقهی محرمیت فرزندخوانده، احمد سنجری، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۶ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی حقوق فرزند خواندگی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، اکبر حاجی پور کلنادانی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی رشت، ۱۳۹۶ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- حقوق و تکالیف متقابل فرزندخوانده و ناپدری و نامادری در حقوق ایران و فقه امامیه، امید علمی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۶ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی آثار غیرمالی بین سرپرست و فرزندخوانده، مریم بتویی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۶ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- فرزندخواندگی در حقوق ایران و حقوق فرانسه، حاتمه آشکارگر، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۵ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- فرزندخواندگی در حقوق ایران، فرانسه و انگلیس، آفاق سلطاننیا، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، ۱۳۹۵ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی فرزندخواندگی درنظام حقوقی ایران و کانادا، معصومه رستمی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه الزهرا (س)، ۱۳۹۵ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی فرزندخواندگی در فقه اسلامی وحقوق ایران، فاطمه جلالی مجد، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۳۹۵ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی فقهی حقوقی ازدواج با فرزند خوانده، مهدی پیرسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، ۱۳۹۵ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- ازدواج با فرزندخوانده، سمانه عرب خابوری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۵ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در فقه و حقوق موضوعه، محمدحسین استا، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، ۱۳۹۴ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- تحلیل وضعیت ازدواج سرپرست با فرزند خوانده در حقوق ایران و فقه امامیه، مرضیه باغانی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۴ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی فقهی حقوقی ازدواج سرپرست خانواده با فرزندخوانده در مذاهب پنجگانه اسلامی، سعدا نصیری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، ۱۳۹۴ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- مقایسه تطبیقی ازدواج با فرزندخوانده در قانون جدید کودکان بیسرپرست با فقه امامیه، ماهرخ بهنامپور، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۴ش. چکیده پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی وضعیت ازدواج سرپرست با فرزندخوانده از دید فقهی و حقوقی، صادق احمدی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، ۱۳۹۴ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- تحلیل وضعیت ازدواج سرپرست با فرزند خوانده در حقوق ایران و فقه امامیه، مرضیه باغانی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۶ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی چالشهای فقهی و حقوقی سرپرستی کودکان بیسرپرست و بدسرپرست با رویکردی بر قانون جدید، مونا حاجیآقابزرگی، پایاننامه دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۳ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- احکام و آثار فرزندخواندگی در فقه، حقوق ایران و انگلیس، لیلا همانلو، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، ۱۳۹۳ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- فرزندخواندگی در فقه و حقوق موضوعه، امین خنجری علیآبادی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، ۱۳۹۳ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی مسئله فرزند خواندگی در فقه و حقوق موضوعه ایران، مصطفی رستم پور، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ۱۳۹۲ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی فرزندخواندگی در فقه مذاهب، مرضیه قدری گراخک، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۲ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- بررسی تطبیقی احکام فرزندخواندگی در فقه اسلامی و حقوق ایران، لیلا افشینجو، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایاننامه
- بررسی فقهی و حقوقی فرزندخواندگی در حقوق ایران، فهیمه ملایی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات، دانشگاه پیام نور استان مازندران، ۱۳۹۰ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- مبانی فقهی و حقوقی نسب فرزندخواندگی در اسلام و جهان، مژگان غلامرضا، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور تهران، ۱۳۸۹ش. پایاننامه را اینجا ببینید
- مبانی فقهی و حقوقی فرزند خواندگی با تکیه بر آرای حضرت امام خمینی (س)، حکیمه نخعی امرودی، پایاننامه کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸ش. پایاننامه را اینجا ببینید
عربی
- التبنی و الکفالة، طلبة مالک، پایاننامه کارشناسی ارشد، المدرسة العلیا للقضاء، الجزایر، ۲۰۰۶ش. پایاننامه را اینجا ببینید