چهره‌پردازی در هنرهای نمایشی (منابع مطالعاتی)
چهره‌پردازی در هنرهای نمایشی یا گریم، تغییر چهره بازیگران و هنرمندان صحنه‌هایی اعم از تلویزیون، سینما و تئاتر است که از مباحث جدید پیش روی فقیهان است. فقیهان آرایش زنان را جزو زینت می‌دانند و طبق نظر ایشان اگر در مقابل نامحرم باشد حرام است. سوال مورد بحث این است که چنین آرایشی اگر به منظور بازیگری انجام شود و قصدی در به رخ کشیدن زینت نباشد هم مشمول ادله حرمت است؟ با توجه به این که آرایشگری زن توسط برخی فقها با عنوان تدلیس الماشطة مطلقا حرام است آیا این از مصادیق آرایشگریِ حرام محسوب می‌شود؟ در صورت گریم به مدت طولانی وظیفه بازیگر در قبال تکالیف شرعی‌اش چیست؟ با توجه به حرام بودن شباهت رساندن به غیر هم‌جنس، حکم تبدیل و گریم مردان به زنان و بالعکس چیست؟ گریم جنس مخالف که مستلزم نظر و لمس باشد چگونه است؟
ازجمله ترفندهای چهره‌پردازی، استفاده از کلاه گیس است که در روایات و فتاوی فقهی تحت عنوان وصل الشعر به آن پرداخته شده است. از جمله سوالات مطرح شده در مورد کلاه‌گیس حکم استفاده از کلاه‌گیس از جنس موی حیوانات(قرامل) برای انسان است. همچنین حکم استفاده از کلاه‌گیس از جنس موی انسان و مخصوصا موی زنان چیست؟ حکم نظر و لمس کلاه‌گیسی که از موی زن نامحرم باشد چیست؟ آیا پوشاندن چنین مویی نیز از نامحرم واجب است؟
تمام فقها در مورد گریمی که به منظور آرایش و تغییر چهره بانوان باشد حکم به لزوم پوشاندن کرده‌اند. و در صورت تغییر چهره بدون آرایش مگر برخی چون محمدتقی بهجت پوشاندن را لازم نمی‌دانند. و همچنین میان معاصرین نگاه به موی مصنوعی و کلاه‌گیس را حرام و حکم به پوشاندن از نامحرم کرده‌اند. برخی چون سید علی سیستانی حرمت را از باب زینت، و برخی نظیر یوسف صانعی به عنوان ترویج بی‌حجابی و همچنین برخی در حکم موی طبیعی می‌دانند.
مقاله‌ها
- تحلیلی فقهی بر آرایش چهره بازیگر (گریم) در هنرهای نمایشی، حسین‌علی سعدی و مهدی بیژنی و ابوذر فداکار داورانی، دوفصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۴۶، ۱۳۹۳ش. مقاله را اینجا ببینید.
پایان‌نامه
- بررسی فقهی احکام دیدن، شنیدن و لمس در فعالیت‌های هنری، لیلا صفری، کارشناسی ارشد، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید.