سرمازیستی (منابع مطالعاتی)
سرمازیستی یا کرایونیک، نوعی محافظت از بدن انسان است که در فرایند پیچیده پزشکی، بدن در دمای پایین (۱۹۶-) به حالت انجماد در می‌آید. منجمد کردن بدن بیمار به این امید که در آینده دارویی برای بهبود او کشف شود اگر چه در حال حاضر امکان رجوع حیات امکان پزشکی ندارد. از لحاظ عرف پزشکی شخص زنده به حساب می‌آید اما از جهت فقهی از حیات غیر مستقر برخوردار بوده که در حکم میت است. قائلین به عدم جواز برای ادعای خود به حرمت قتل نفس و القای در مهلکه تمسک کرده‌اند. روایاتی را هم به استدلال خود اضافه می‌کنند. در مقابل قائلین به جواز به وجوب حفظ و احیای نفس، قاعده فقهی نفی عسر و حرج و قاعده فقهی سلطنت بر نفس استناد کرده‌اند.
از جمله پرسشهای پیش رو در فقه معاصر: حکم تکلیفی این کار چیست؟ باتوجه به طولانی بودن روند درمان آیا این فرد در حکم میت است؟ وضعیت زوجیت و احکام آن، ارث، حجر، حضانت فرزندان و نفقه اشخاص واجب النفقه چگونه است؟ اداء تکالیف شرعی و واجبات مالی او به چه صورت است؟
کتاب‌ها
فارسی
- احکام و آثار انجماد انسان در فقه و حقوق ایران با رویکردی به حقوق آمریکا، ندا ستوده‌روش، نشر سرافراز، کرج، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- مجموعه مقالات کرایونیک انسانی از منظر اخلاق، فقه و حقوق، سیدرضا احسان‌پور، جواد حبیبی، چاپ اول، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- احوال شخصیه فرد منجمدشده از منظر فقهی حقوقی، شهناز بصیرزاده ، سارا ادیبی‌سده، آریا دانش، چاپ اول، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید.
- انجماد انسان و اعضای بدن آن، مهدیه یوسفی‌فر، آستان مهر، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی ابعاد فقهی انجماد سازی بیمار لاعلاج از دیدگاه امامیه، سید محسن مرتضوی، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره ۱۴۰۰، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- اخلاق زیستی و رابطه آن با کرایونیک از منظر فقهی و حقوقی، فاطمه مهدوی، مجله پژوهش‌های اخلاقی، سال ۱۱، شماره ۳، بهار ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بررسی مشروعیت انجماد بیماران صعب العلاج، سید رضا احسان پور، جواد حبیبی، دوفصلنامه علمی تخصصی میان رشته‌ای اجتماعی، دوره ۹، شماره ۱۷، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- کرایونیک رضایت برای ادامه حیات یا خودکشی، ندا ستوده‌روش، مجید وزیری، فصلنامه حقوق پزشکی ویژه‌نامه حقوق بشر وحقوق شهروندی، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- کرایونیک و اصول اخلاق پزشکی از دیدگاه اسلام،ندا ستوده‌روش، مجید وزیری، ابراهیم یاقوتی، مجله اخلاق زیستی، ویژه‌نامه اخلاق زیستی و حقوق شهروندی، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- ملاحظات کیفری در خصوص اجرای کرایونیک، سیدرضا احسان‌پور، جواد حبیبی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال ۱۴، شماره ۵۲، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- مطالعه تطبیقی ابعاد حقوقی انجماد انسان در حقوق ایران و آمریکا، ناهید صفری، سپیده بوذری، فصلنامه حقوق پزشکی، سال ۱۳، شماره ۵۱، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- احوال شخصیه بیماران سرمازیست، جواد حبیبی، سید رضا احسان‌پور، رجب گلدوست‌جویباری، علی عباسی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال سیزدهم، شماره ۵۰، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- ملاحظات حقوقی و کیفری در خصوص زوجه بیمار سرمازیست، جواد حبیبی، مدیحه هاشم‌پور، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، سال ۱، شماره ۲، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حکم تکلیفی کرایونیک بیمار لاعلاج از منظر فقه شیعه، سیده فاطمه طباطبائی، عبدالرضا محمدحسین‌زاده، سمیه مولوی‌فر، مجله علمی پژوهشی فقه پزشکی، دوره ۹، شماره ۳۰ و ۳۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- احکام و آثار انجماد انسان در فقه و حقوق ایران با رویکردی به حقوق آمریکا، ندا ستوده روش، دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی احوال شخصیه فرد منجمد شده با غائب مفقود الاثر و شخص در کما رفته در فقه مقارن و حقوق ایران، حمیدرضا اردشیری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- کرایونیک از منظر فقه شیعه، سمیه مولوی‌فر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- مشروعیت انجماد بیمار لاعلاج از نظر مذاهب فقهی، مجتبی طواف، کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
سایر منابع
- واکاوی کریونیک و منجمد کردن انسان از دیدگاه فقه، پایگاه تخصصی فقه حکومتی، یادداشتی در باب سرمازیستی، ۱۳۹۶ش. متن را از اینجا بخوانید.
- نظر مراجع در مورد کرایونیک، روزنامه ابتکار، ۱۳۹۴ش. متن را از اینجا بخوانید.