کاربر:Reyhani/صفحه تمرین۲

بررسی فقهی عقد بیمه
اطلاعات کتاب
نویسنده	ناصر نیکخو امیری
موضوع	فقه بیمه
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
تعداد صفحات	208
اطلاعات نشر
ناشر	انتشارات سمت با همکاری مرکزفقهی ائمه اطهار(ع)
محل نشر	قم
تاریخ نشر	۱۳۹۴ش
نوبت چاپ	اول
شمارگان	1000

کتاب بررسی فقهی عقد بیمه نوشته ناصر نیکخو امیری،‌ پژوهشی است که در چهار بخش موضوع عقد بیمه را از نگاه فقهی مورد بررسی و پژوهش قرار داده است. ساختار هر بخش شامل چند فصل و چندین گفتار است که به تبیین ابعاد مختلف موضوع اصلی اختصاص دارد. نویسنده در بخش اول به تعریف، تاریخچه، اقسام و اصول قرارداد بیمه پرداخته است. وی در بخش دوم و سوم صحت شرعی عقد بیمه را از نگاه ادله فقهی پژوهیده است. همچنین بخش پایانی کتاب به موانع صحت قرارداد بیمه مانند اشتمال آن بر ربا، غرر یا قمار اختصاص یافته است. گفتنی است در دوران معاصر، بیمه به عنوان قراردادی نوپدید به جهت کاکرد گسترده آن در زندگی اجتماعی، مورد بحث و بررسی فقها و حقوقدانان قرار گرفته است. نگارنده نیز در کتاب حاضر پس از تبیین موضوع عقد بیمه تلاش کرده تا صحت آن را از نگاه فقهی به اثبات رسانده و اشکالات وارد بر آن را پاسخ دهد.

ساختار کتاب

کتاب بررسی فقهی عقد بیمه برخلاف ساختار پژوهشی رایج، فصل مجزایی را برای بیان پیشینه، روش، سوالات و فرضیات تحقیق در خود جای نداده و نگارنده پس از پیشگفتار و مقدمه در چهار بخش به تبیین موضوع عقد بیمه، اثبات صحت آن از نگاه فقهی و پاسخ به اشکالات آن پرداخته است. بخش نخست کتاب به کلیات اختصاص یافته و شامل سه فصل است؛ در فصل اول مفهوم بیمه، سیر پیدایش و تحول آن تبیین شده است. فصل دوم به اقسام مختلف بیمه شامل تعاونی، اجتماعی، خصوصی و اتکایی پرداخته و فصل سوم به تبیین اصول بنیادی بیمه شامل اصل حسن نیت، نفع بیمه ای، جانشینی، جبران خسارت، و همچنین تبیین ارکان و خصوصیات عقد بیمه می پردازد. بخش دوم کتاب به بررسی صحت عقد بیمه از منظر ادله عام فقهی اختصاص یافته و شامل پنج فصل است؛ فصول اول دوم و سوم به ترتیب، عموم «اوفوا بالعقود»، «تجاره عن تراض» و «المومنون عند شروطهم»، را بعنوان مصحح عقد بیمه مورد مطالعه قرار داده است. همچنین در فصل چهارم ادله صحت صلح و تطبیق آن بر بیمه مورد استفاده مولف قرار گرفته و در فصل پنج نیز نگارنده به تبیین سیره عقلا و استدلال به آن در جهت اثبات صحت بیمه پرداخته است. بخش سوم کتاب، صحت عقد بیمه از منظر ادله خاص و انطباق بیمه با عقود دیگر دنبال می کند که شامل چهار فصل است؛ در فصل اول نویسنده ضمن تبیین عقد جُعاله تلاش نموده تا عقد بیمه را با آن منطبق سازد. در فصل دوم و چهارم نیز به ترتیب عقود هبه و اجاره تبیین شده و با عقد بیمه انطباق داده شده است. در فصل سوم این بخش نویسنده با تبیین لغوی و اصطلاحی ضمان، و تقسیم آن به عقدی و واقعی سعی نموده تا قرارداد بیمه را نوعی ضمان قراردادی معرفی نماید. بخش چهارم کتاب نیز موانع صحت پرداخته و نگارنده در چهار فصل به ترتیب لزوم ربا، غرر، قمار و تعلیق در عقد را بعنوان موانع صحت بیمه مورد بررسی قرار داده و به این اشکالات پاسخ گفته است.