کاربر:Reyhani/صفحه تمرین۳
وجوب اعطا(مالکیت)
به موجب آیات و روایات پرداخت خمس مالی که از راه کسب بدست آمده و زائد بر مخارج سالیانه باشد واجب است.
سهام و مصارف
بنابر آیه 41 سوره انفال و تفسیر آن، خمس به شش گروه اختصاص یافته است: خدای تعالی، پیامبر اسلام، امام معصوم، و سادات مؤمنی که فقیر، یتیمِ نیازمند و یا در راه مانده باشند. با این وجود از آنجا که سهم خدا و رسول نیز در اختیار امام است می‌توان گفت خمس به دو قسمت سهم امام و سهم سادات تقسیم می‌گردد.
عصر حضور
مالکیت خمس در زمان حضور به امام معصوم تعلق دارد اما در مورد مالکیت آن در زمان غیبت اتفاق نظر وجود ندارد و این مساله مورد بحث و اختلاف فقها و صاحبنظران است. اختلاف نظر فقها در این مساله از آن سو است که در خصوص این مساله دلیل صریح و روشنی در آیات و روایات ذکر نگردیده و اجماع فقها نیز در مورد آن وجود ندارد.
عصر غیبت
اقوال در سهم امام
کتاب‌ها
- تبیین مفهوم مرز و جایگاه آن در فقه سیاسی اسلام، محمدحسن احمدی، تهران، نشر مرزبانان، ۱۳۹۸ش. فهرست مطالب کتاب
مقاله‌ها
فارسی
- تبیین دلالت‌های فقهی مفهوم مرز در حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران، سید امیررضا برقعی، فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا، شماره ۴۰، ۱۴۰۱ش.
- بررسی و تبیین ادله مشروعیت مرزهای ملی و جغرافیایی، عباسعلی مشکانی و ابوالقاسم علیدوست، فصلنامه مطالعات فقه سیاست، شماره ۱، دوره ۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- قاعده‌انگاری حفظ ثغور مسلمانان در حکومت اسلامی، طاها زرگریان، احسان شهسوار، سید ابوالقاسم حسینی زیدی، فصلنامه حکومت اسلامی، دوره ۲۶، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
- جایگاه مرز و مرزداری در عصر انقلاب اسلامی از منظر فقه، عباس متقیان، همایش بازخوانی آثار علمی و فرهنگی انقلاب اسلامی ایران، دوره ۱، ۱۳۹۷ش.
- وحدت یا تعدد حکومت در نظریه ولایت فقیه، حامد کرمی و محمد علی حیدری، دوفصلنامه فقه حکومتی، دوره ۱، شماره ۲، ۱۳۹۵ش. مقاله را اینجا ببینید
- مبانی فقهی مرزبانی ایران، مجتبی شیرعلی‌زاده، منتشر شده در همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ۱۳۹۳ش. چکیده مقاله
- مرزبانی از منظر فقه و حقوق اسلامی، نادر مختاری و ابراهیم علی عسگری، همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالش‌ها و رهیافت‌ها، ۱۳۹۱ش. مقاله را اینجا ببینید
- مبانی فقهی مرزبانی در مسئولیت پلیس مرزبانی ناجا، حبیب قیصری و محمد قیصری، فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی، شماره ۱۴، ۱۳۸۸ش. مقاله را اینجا ببینید
- تقسیم جهان از دیدگاه اسلام، محمدمهدی نصوحیان، فصلنامه ره آورد سیاسی، شماره ۱۶، ۱۳۸۶ش. مقاله را اینجا ببینید
- بررسی فقهی حدود دارالسلام و دارالفکر با رویکردی بر اندیشه امام خمینی (س)، سید محمد موسوی بجنوردی و افتخار دانشپور، فصلنامه پژوهشنامه متین، دوره ۸، شماره ۳۲–۳۱، ۱۳۸۵ش. مقاله را اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- تبیین دلالت‌های دانش فقه برای مفهوم‌پردازی مرز درحکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران، سید امیررضا برقعی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۹۹ش. چکیده پایان‌نامه
- جایگاه مرز سیاسی و دفاع از آن در فقه مذاهب اسلامی، سلمان محمدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده فقه و حقوق، دانشگاه مذاهب اسلامی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- بررسی فقهی مرزبانی در نظام اسلامی، احمد نعمتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۹۵ش. چکیده پایان‌نامه
- مرز از دیدگاه فقهای شیعه، سید احمد حسنی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۰ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
عربی
الحدود الدولیة و أحکامها فی الفقه الإسلامی و القانون الدولی العام: دراسة مقارنة، حامد إبراهیم علی محمد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کلیة الشریعة و القانون، جامعة أم درمان الإسلامیة (السودان) ۲۰۰۶م. اطلاعات پایان‌نامه
منابع دیگر
- درس خارج فقه سیاسی، ابوالقاسم علیدوست، ۱۴۰۰ش. متن درسگفتار
- نشست علمی حکمرانی در مرزهای ملی و الزامات آن از منظر فقه سیاسی شیعه، سید سجاد ایزدهی و دیگران، ۱۴۰۰ش. گزارش نشست
- مفهوم الحدود السياسية و حرس الحدود في الإسلام، محمد السيد البشري، ندوة مهام حرس الحدود في الدول العربية، ۱۹۹۹م.