خسارت معنوی (منابع مطالعاتی)

خسارت معنوی زیان و لطمه به برخی از جنبه‌های انسان است که ارزش معنوی دارد. مانند ضرری که متوجه حیثیت و آبروی انسان می شود. آسیب‌های روانیِ ناشی از تحقیر و یا حوادث مادی نیز از همین قبیل است. برخی حکم به عدم لزوم پرداخت این خسارت به دلیل غیر ممکن بودن تعیین مبلغ و یا عدم جبرانِ غرامت مالی از رنج‌های معنوی کرده‌اند. برخی دیگر دلیل خود بر ممنوعیتِ دریافتِ این خسارت را، عدم وجود نص شرعی می‌دانند با این پیش فرض که عدم جعل حکم در موضوعی قابل جعل، مساوی با جعل عدم آن حکم است. درمقابل، برخی به استناد قضایای تاریخی و قواعدی نظیر لاضرر قائل به امکان جبران چنین خسارتی در فقه می‌باشند. در بین فقهای سلف بحثی تحت عنوان جبران خسارت معنوی نیامده است اما این مطلب با عناوینی چون ضمان قابل جستجو می‌باشد.

مطالبه‌ی خسارت معنوی در حقوق ايران قبل از پيروزی انقلاب جايز بوده است لکن پرداخت این خسارت بعد از انقلاب فاقد مجوز شرعی دانسته‌شد. لکن در برخی مصادیق مانند حقوق معنوی‌ای که بوسیله اشتباه قاضی تضییع می‌شود به عنوان اصل 171 قانون اساسی تبیین و مورد قبول واقع شده است. در حقوق انگلستان نیز این قانون را مبتنی بر عدالت میدانند و طبق اصل جبران کامل خسارت کلیه خسارات وارد بر شخص، اعم از خسارات قراردادی و غیر قراردادی مشمول این قاعده می‌شود.

کلید واژه خسارت معنوی در زبان عربی با عنوان الضرر المعنوي یا الضرر الادبي قابل جستجو می‌باشد. بیشتر محققانِ عرب زبان، بین این دو فرقی قائل نشده‌اند لکن برخی ضرر ادبی را مطابق تعریف فوق و ضرر معنوی را منحصر در بازداشتن شخص از حقوق مالی که انتفاع از آن حقوق بر او جایز بوده (بدون تفویت عین) می‌دانند. مانند مستاجری که بعد از اتمام قرارداد، مال را به صاحبش نمی‌دهد یا امانت گیرنده‌ای که عمدا مال امانتی را با تاخیر پس می‌دهد. پژوهش‌های زیر به بررسی این نوع ضرر، در مصادیق و جنبه‌های مختلف می‌پردازد.

کتاب

فارسی

خسارت معنوی و شیوه‌های جبران آن در فقه و حقوق جزا، الهه صادقی، نشر تیمورپور، تهران، ۱۴۰۱ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در روابط زوجین از منظر حقوق افغانستان و ایران، فاطمه وفایی، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، قم، ۱۴۰۱ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در روابط زوجین و نحوه مطالبه آن، مریم نوربخش، نشر آرمان پژوهان، تهران، ۱۴۰۰ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
ضرر و زیان ناشی از جرم در حقوق ایران و فرانسه، فیاما دفاع‌زاده، نشر زلال سبز‏‫، تهران، ‏‫۱۴۰۰ش.
گزارش نشست علمی جبران خسارت معنوی بررسی فقهی و حقوقی، با تاکید بر ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری، فاضل حدادی، نشر پژوهشگاه قوه قضاییه، تهران، ۱۴۰۰ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
چگونگی جبران خسارت معنوی در رویه قضایی جمهوری اسلامی ایران، آرتا‌دخت زارعی‌ محمود‌آبادی،نشر بکراندیشان، یزد، ۱۳۹۹ش.
جبران خسارت معنوی در حقوق ایران و آمریکا، سولماز کنطورچیان، نشر استاد شهریار، تهران، ۱۳۹۹ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی، رحمت‌الله قراخانی‌بنی، نشر کاشف علم، اصفهان، ۱۳۹۹ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی و حقوقی خسارت معنوی و شیوه جبران آن، اسماعیل صمیمی‌پور و سوده سن‌شناس‌ کومله، نشر آذرین مهر، تهران، ۱۳۹۸ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
جبران زیان معنوی، مهدی رسول‌زاده، نشر اندیشه سبز نوین، تهران، ۱۳۹۸ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در دعاوی خانواده با تاکید بر رویه قضایی، رویا برزمهری، نشر راه دکتری، تهران، ۱۳۹۸ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
بررسی خسارت معنوی در فقه امامیه و حقوق موضوعه، گل‌محمد قربانی، نشر سنجش و دانش‏‫، تهران، ‏‫۱۳۹۷ش.
بررسی و تحلیل شیوه‌های جبران خسارات معنوی در نظام حقوقی ایران، امید دولاح، نشر نوروزی، گرگان، ۱۳۹۷ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
جبران ضرر معنوی ناشی از صدمات جسمانی، مریم اصغری‌مهرآبادی، نشر تراشه دانش، تهران، ۱۳۹۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
آثار حقوقی و کیفری خسارت معنوی ناشی از جرم (مطالعه تطبیقی)، امین امیریان‌ فارسانی، مجتبی نیکدوستی، نشر مجد، تهران، ۱۳۹۶ش.
مطالبه و جبران خسارت ناشی از دوایر دولتی، علی‌اصغر احمدی، نشر توسعه دانش، تهران، ۱۳۹۶ش. (فصل سوم این کتاب به موضوع خسارت معنوی پرداخته است.) ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
مطالبه خسارات معنوی متوفی (در حقوق اسلام و ایران)، فاطمه قدرتی، نشر مجد، تهران، ۱۳۹۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت حاصله از جرم، عباس درویشی، نشر قانون یار، تهران، ۱۳۹۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در آیین دادرسی کیفری، هدایت دریکوند و مسعود محمودوند، نشر صالحیان، تهران، ۱۳۹۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
وضعیت حقوقی خسارت معنوی ناشی از جرم با تاکید بر جرایم نیروهای مسلح، مهدی مقدسی، روح‌اله ابویی‌ مهریزی، نشر چتر دانش، ۱۳۹۵ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
مسوولیت مدنی جبران خسارت معنوی در حقوق ایران با بررسی تطبیقی شیوه‌های جبران خسارت معنوی و بیان برخی فتاوی مراجع عظام و نمونه احکام قضائی دادگاه‌های ایران، حسن افشار، نشر مجد، تهران، ۱۳۹۴ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
اعاده حیثیت و جبران خسارت معنوی ناشی از دعاوی کیفری، جواد فخارطوسی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی‏‫، قم، ۱۳۹۴ش.‬ ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
بررسی تطبیقی خسارت معنوی، هدایت‌الله سلطانی‌نژاد، نشر میزان دانش، تهران، ۱۳۹۴ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
ضرر مادی و معنوی قابل جبران، علی بزمی‌حاجی‌خواجه‌لو، نشر نگین سبلان‏‫، اردبیل، ‏‫۱۳۹۴ش.‬‬
جایگاه خسارت معنوی در حقوق کیفری و فقه اسلامی، محمدحسن قنبری، نشر پیام موفقیت، مشهد، ۱۳۹۱ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
درآمدی بر خسارت معنوی در حقوق ایران، شبیر توپاابراهیمی، نشر آثار اندیشه، تهران، ۱۳۸۹ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در نظام قضایی ایران و حقوق بین‌الملل، حسن اژدری، نشر کوشامهر، شیراز، ۱۳۸۷ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در حقوق اسلام، ایران و نظام‌های حقوقی معاصر، سید ابوالقاسم نقیبی، نشر امیرکبیر، تهران، ۱۳۸۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
خسارات معنوی در حقوق ایران، فرهاد پروین، نشر ققنوس، تهران، ۱۳۸۰ش.
مسئولیت مدنی خسارت معنوی، هدایت‌الله سلطانی‌نژاد، نشر نورالثقلین، تهران، ۱۳۷۹ش.
نظریه خسارت، محسن اسماعیلی، نشر امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۷ش.

عربی

الضرر المعنوی فی الشریعة و القانون الاسلامی دراسة مقارنة بین الفقه و قوانین الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة، سیدحسین موسوی‌صافی، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، قم، ۱۴۰۰ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
الضرر المعنوي و التعويض عنه في القانون و القضاء الإداري المقارن، هيمن حسين حمدامين، المرکز العربي للنشر و التوزیع، مصر، ۲۰۱۸م.
التعويض عن الضرر المعنوي في المسؤولية المدنية، السعيد المقدم، دارالحداثة للطباعة و النشر، الجزایر، ۲۰۰۷م.
دراسة تطبيقية في الفقه الإسلامي و القانون، أسامة السيد عبد السميع، دار الجامعة الجديدة، الإسكندرية، مصر، ۲۰۰۷م.
المسئولية الناشئة عن الضرر الادبى دراسة مقارنة بين الفقه الاسلامى و القانون الوضعى، اسامة السيد عبدالسميع، كلية الشريعة و القانون للبنين، القاهرة، ۲۰۰۱م. کتاب را از اینجا بخوانید.
نظرية التعويض عن الضرر المعنوي في المسؤولية المدنية، السعيد مقدم ، المؤسسة الوطنية للكتاب، الجزایر، ۱۹۹۲م.
الضرر المعنوي و تعويضه في الفقه الإسلامي، فاروق عبدالله كريم، دارالكتب العلمية، بیروت، ۱۹۷۱م. کتاب را از اینجا بخوانید.

مقاله

فارسی

مطالعۀ تطبیقی ارزیابی خسارت لذات یا مطبوعیت زندگی در صدمات بدنی، حسن بادینی و فاطمه سادات حسینی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۵۱، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
رویکرد اخلاقی جبران خسارت معنوی ناشی از زوال عقل در فقه و حقوق موضوعه ایران، محمد فردوسی پور و حسین احمری و محمدرضا کاظمی گل‌وردی، فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، شماره ۴۴، ۱۴۰۰ش.
واکاوی معیار و میزان جبران خسارت معنوی، جمشید میرزایی و بهنام تیرافکن، پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، سال ۳، شماره ۳۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی ناشی از نقض قرارداد در فقه حقوق ایران و حقوق انگلیس، فاطمه نخعی و فریبا سنجری مقدم، مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۱۲، شماره ۴۵، ۱۴۰۰ش.
تحلیل دو رأی درباره زیان معنوی ناشی از نقض تعهدات قراردادی، عباس میرشکاری و محمد ارضی، دانشنامه‌های حقوقی، دوره ۴، شماره ۱۰، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
رویکرد اخلاقی جبران خسارت معنوی ناشی از زوال عقل در فقه و حقوق موضوعه ایران، محمد فردوسی‌پور و محمدرضا کاظمی گل‌وردی و حسین احمری، پژوهش های اخلاقی سال ۱۱، شماره ۴، پیاپی ۴۴، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطالعه تطبیقی مسؤولیت مدنی ناشی از شوک عصبی در نظام حقوقی ایران و انگلیس، زینب تاری و ابراهیم عزیزی و مرتضی شهبازی‌نیا، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، سال ۲۵، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت بزه دیده مدعی تجاوز جنسی پس از تبرئه متهم در حقوق ایران، محمود اسپانلو و کیومرث کلانتری، حقوقی دادگستری، سال ۸۴، شماره ۱۱۰، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
ارائه مدلی در تحلیل راهکارهای مبتنی بر چالش‌های فقهی و حقوقی خسارت معنوی، حامد رستمی نجف آبادی و مهدی ناصر و محسن آقامحمدی، مطالعات فقه امامیه، دوره ۹۹، شماره ۱، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
ارزیابی و ارزش گذاری و جبران پایاپای خسارات معنوی در تصمیمات قضایی، مسعود ربانی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۳٬۱، ۱۳۹۹ش.
بررسی تطبیقی ارزیابی خسارت درد و رنج و جبران آن در صدمات بدنی غیرکشنده در حقوق ایران و آمریکا، مهدی صبوری‌پور و مهتاب رهبر، دوفصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی، دوره ۱۱، شماره ۲، ۱۳۹۹ ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت بازداشت منتهی به برائت مظنون و متهم در پرتو اسناد بین الملل و فقه (نظریات امام خمینی "ره")، علی جمال علی بخشی و قباد کاظمی، فصلنامه نظارت و بازرسی، شماره ۵۲، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
خاستگاه‌های خسارت معنوی ناشی از کودک‌همسری در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، مهدیه امراللهی نیا و جواد حبیبی‌تبار و فرج الله هدایت نیا گنجی، دوفصلنامه مطالعات فقهی‌ حقوقی زن و خانواده، دوره ۳، شماره ۵، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
عذرخواهی به عنوان یکی از شیوه های جبران خسارت معنوی در مسئولیت مدنی، منصور اکبری آرایی و رضا نیکخواه سرتقی و سیامک جعفرزاده، حقوقی دادگستری سال ۸۴، شماره ۱۰۹، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مفهوم مسئولیت مدنی، ایرج بابایی، دانشنامه‌های حقوقی، دوره ۳، شماره ۶، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
ارزیابی و ارزش گذاری و جبران پایاپای خسارات معنوی در تصمیمات قضایی، مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال ۱۳، شماره ۱، پیاپی ۲۵، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
تحلیل فقهی حقوقی چگونگی جبران خسارت نقص زیبایی در جرائم منجر به سوختگی، سعید نظری و معصومه توکلی و پارسا نادری، دوفصلنامه فقه پزشکی، دوره ۱۱، شماره ۳۹-۳۸، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
تاملّی در مبانی فقهی ضرر معنوی با رویکردی به ضرر معنوی در سوانح هوایی، حمید مسجد سرایی، پژوهش‌های فقهی، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جایگاه و روش‌های جبران خسارت معنوی در حقوق مصر، حسن اژدری و نجادعلی الماسی و ایرج پورعرفان، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، دوره ۱۲، شماره ۴۳، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جایگاه و روش‌های جبران خسارت معنوی در حقوق مصر، حسن اژدری و نجادعلی الماسی و ایرج پورعرفان، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، دوره ۱۲، شماره ۴۳، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
نقدی بر ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری، ابوالفضل هدایتی‌محبوب و محمدحسن اسدی، پژوهش حقوق خصوصی سال ۷، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
تحلیل حقوقی ماهیّت خسارت معنوی و طرق جبران آن در پرتو آرای فقهی، حامد رستمی نجف آبادی و مهدی ناصر، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۳، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطالبه خسارت معنوی و عدم النفع از سوی بیمار در صورت اخذ برائت پزشک، مریم اشرف زاده فرسنگی، فصلنامه قانون یار، سال دوم ، شماره ۵، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
تأثیر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ بر امکان مطالبه خسارات معنوی و عدم نفع در نظام حقوقی ایران، پژمان محمدی و امیر مرادپورشاد و حجت مبین، پژوهش حقوق خصوصی سال ۶، شماره ۲۴، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطالعه تطبیقی خسارت معنوی در حقوق ایران و مصر از منظر اخلاقی، حسن اژدری و نجادعلی الماسی و ایرج پورعرفان، پژوهش‌های اخلاقی، سال ۹، شماره ۱، پیاپی ۳۳، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
رویکرد دیوان کیفری بین المللی به خسارت معنوی قربانیان تعرضات جنسی، جمال بیگی و الناز کتانچی، مطالعات بین المللی، سال ۱۵، شماره ۲، پیاپی ۵۸، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مقایسه تطبیقی ارکان خسارت معنوی درحقوق ایران و فرانسه، احمد یوسفی صادقلو، زینب سرمست درگاه، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، دوره ۱۴، شماره ۳، پیاپی۳۷، ۱۳۹۷ش. مقاله را از انجا بخوانید.
بررسی مبانی فقهی حقوقی اعاده حیثیت در امور کیفری، فرانک حیدری دهاقانی و محمد نوذری، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۲۲، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطالبه خسارت معنوی و عدم النفع از سوی بیمار در صورت أخذ برائت پزشک، مریم اشرف زاده فرسنگی، قانون یار، دوره ۲، شماره ۵، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
شیوه‌های جبران خسارت معنوی در زندگی مشترک زوجین، حسن مرادزاده و فهیمه‌سادات رضوی، فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، سال ۲۱، شماره ۶۴، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
دعاوی بازماندگان برای مطالبه خسارت معنوی ناشی از صدمات جسمانی، عاطفه آجری آیسک، حقوقی دادگستری، سال ۸، شماره ۹۶، ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
ضمان خسارات وارده بر عِرض و جان از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه، حمید کاویانی‌فرد و نسرین کریمی و معصومه توده‌خرمن، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۷، شماره ۲۶، ۱۳۹۵ش مقاله را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در روابط زوجین و مسئولیت ناشی از آن، علی شهسواری و فهیمه سادات رضوی، فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) سال بیستم، شماره ۶۲، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی و حقوقی جبران ضرر معنوی در قذف، فاطمه سادات حسینی و محمود قیوم زاده و محمدرضا رهبرپور، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۴۱، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
بررسی فرهنگی حقوقی زیان‌های معنوی ناشی از رسانه‌ها بر نهاد خانواده، خیرالله پروین و سید محمدمهدی خلیل‌زاده و علی اصغر فرج‌پور اصل‌مرندی، دین و ارتباطات سال ۲۲، شماره ۲، پیاپی ۴۸، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی در فقه و حقوق ایران، سعیده محمودی، احمد مرادخانی، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، دوره ۶، شماره ۲۲، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
عدم مشروعیت ضرر معنوی از دیدگاه قرآن و احادیث، مهدی بهره‌مند، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره ۴، شماره ۱۶، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی در فقه و حقوق، زهره نیک فرجام، مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال ۶، شماره ۱، پیاپی ۱۱، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
بازخوانی مبانی فقهی ترمیم خسارت معنوی با رویکردی بر حقوق غیرمالی زوجین، معصومه مظاهری، مریم مهاجری، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۰، شماره ۳۴، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران مالی خسارت معنوی در طلاق ناشی از سوء رفتار، هما داوودی، فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) سال شانزدهم، شماره ۵۴، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
قاعده‌ی لاضرر و جبران خسارت معنوی به خانواده، سید ابوالقاسم نقیبی، مبانی فقهی حقوق اسلامی پژوهشنامه فقه و حقوق اسلامی، سال ۴، شماره ۱، پیاپی ۷، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی ناشی ازخسارات مازاد بر دیه، زهرا فهرستی و منصوره فصیح رامندی، مجله پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۷، شماره ۲۴، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
نحوه ارزیابی خسارت‌های درد و رنج، نفیسه شوشی نسب، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، دوره ۱۳، شماره ۳۳، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارات ناشی از صدمات بدنی در حقوق مسؤولیت مدنی ایران، ایرج بابائی پژوهش حقوق و سیاست، شماره ۲۸، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارات روحی و روانی در حمل و نقل هوايی، منصور جباری، دوفصلنامه تحقيقات حقوقی، شماره ۴۸، ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
نظریه جبران مالی خسارت معنوی در حقوق اسلامی، سید ابوالقاسم نقیبی، فصلنامه مطالعات اسلامی، شماره ۷۷، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطالعه تطبیقی تعزیر خصوصی با نظریه کیفر خصوصی متجاوز به حقوق معنوی، سید ابوالقاسم نقیبی، پژوهش‌های حقوقی، دوره ۶، شماره ۱۲، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
نقد اصل قابلیت جبران کلیه خسارات در حقوق مسؤولیت مدنی ایران، ایرج بابایی، پژوهش حقوق و سیاست، شماره ۱۵ و ۱۶، ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی در حقوق ایران، فخرالدین اصغری آق‌مشهدی، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران سال سوم، شماره ۹ و ۱۰، ۱۳۸۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.

عربی

التأصيل الشرعي لمبدأ المؤاخذة عن الضرر الأدبي دراسة فقهية مقارنة، حارث محمد سلامه العيسى، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
موقف المشرع الجزائري من التعويض عن الضرر المعنوي، عسالي صياح، مجلة أبحاث، المجلد ۷، العدد ۱، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي في التشريع الفلسطيني، باسل زكريا عيايدة، المجلة الدولیة للاقتصاد الاجتهاد القضایی، مغرب، العدد ۶، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي جراء الحرمان من مباهج الحياة وفقاً لأحکام التشريع الأردني، المجلة القانون، المجلد ۱۲، العدد ۵، اردن، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبي فقها و تشريعا، أصالة كيوان كيوان، مجلة جامعة تشرين للبحوث و الدراسات العلمية، سلسلة العلوم الاقتصادية و القانونية، المجلد ۴۴، العدد ۲، سوریة، ۲۰۲۲م.
التعويض عن الضرر المعنوي، عبد الملك بن عبد المحسن العسكر، مجلة قضاء، العدد ۲۷، السعودیة، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الاتجاهات الحديثة للقضاء الكويتي في تعويض الشخص الاعتباري عن الضرر الأدبي، فايز عبدالله الكندري، مجلة الحقوق، کویت، المجلد ۴۵، العدد ۴، ۲۰۲۱م.
الضرر الأدبي و كيفية إثباته في المسؤولية التقصيرية دراسة في القانون العراقي، طارق عبدالعزيز العبيدي، مجلة كلية القانون للعلوم القانونية و السياسية، کرکوک، المجلد ۱، العدد ۲، عراق، ۲۰۱۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
جدلية تعويض الضرر الأدبي الناتج عن هجر الزوج لزوجته ( دراسة تحليلية)، رسل حامد عبدالمهدي، مجلة القادسية للقانون و العلوم السياسية، المجلد عدد خاص، العراق، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي من طرف القاضي الإداري، مصطفى خربوش، مجلة المنارة للدراسات القانونية و الإدارية، العدد ۳۶، الجزایر، ۲۰۲۱م.
التعويض عن الضرر المعنوي بين الفقه الإسلامي و القانون المقارن، عيسى المزيد، مجلة القانون المغربي، العدد ۳۹، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التقدير القضائي للتعويض عن الضرر المعنوي في التشريع الجزائري، حشود نسيمة، الدراسات القانونية المقارنة، المجلد ۷، العدد ۲، الجزایر، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبي للشخص الاعتباري مقاربة تحليلية مقارنة، مرضي عبيد العياش، مجلة الحقوق، المجلد ۴۵، العدد ۴، کویت، ۲۰۲۱م.
انتقال الحق في التعويض للورثة في نطاق التعويض عن الضرر المعنوي، منصوري محمد العروسي و حلوش فاطمة أمال، مجلة العلوم القانونية و السياسية، المجلد ۱۲، العدد ۱، الجزایر، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
مشروعية التعويض عن الضرر في الفقه الإسلامي و مدى شموليته لأضرار الكوارث الطبيعية (فيروس كورونا قياسا)، طوبال كتيبة و جاب‌الله سمير، مجلة جامعة الأمير عبد القادر للعلوم الإسلامية، المجلد ۳۵، العدد ۲، السعودیة، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
ذاتية الضرر الأدبي الناتج عن هجر الزوجة دراسة تحليلية، أسعد فاضل منديل، مجلة الكوفة للعلوم القانونية و السياسية، المجلد ۱۳، العدد ۴۴، العراق، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
مطل المدين و التعويض عن الضرر الأدبي دراسة تحليلية مقارنة ما بين الفقه الإسلامي و القانون المدني، أحمد محمد صديق، مجلة لارك للفلسفة و اللسانيات و العلوم الاجتماعية، کرکوک، العراق، العدد ۳۹، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض المادي عن الضرر الأدبي دراسة فقهية مقارنة، جابر إسماعيل عبدالفتاح الحجاحجة، المجلة الأردنية في الدراسات الإسلامية، المجلد ۱۶، العدد ۳، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي في نطاق المسؤولية المدنية و معايير تقديره، دلاج محمد لخضر و بريق رحمة، مجلة القانون و العلوم السياسية، المجلد ۶، العدد ۲، الجزایر، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبي و الشخص الإعتباري، محمد حسن قاسم، استاذ القانون المدني، عميد كلية الحقوق و العلوم السياسية في جامعة بيروت العربية، بيروت، لبنان، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
امتداد الضرر الأدبي إلى الغير في قضاء ديوان المظالم السعودي، علي خطار شطناوي، المجلة الأردنية في القانون و العلوم السياسية، المجلد ۱۱، العدد ۱، ۲۰۱۹م.
التعويض عن الضرر الأدبي المتغير، حمودي بكر حمودي، مجلة الفنون و الأدب و علوم الإنسانيات و الاجتماع، العدد ۴۳، امارات، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
تعويض الضرر الأدبي في القانون المدني العراقي، منى محمد كاظم، مجلة كلية الحقوق، جامعة النهرين، المجلد ۲۰، العدد ۱، العراق، ۲۰۱۸م. مقاله را از اینجا بخوانید.
حكم التعويض عن الضرر الأدبي في الفقه الإسلامي و القوانين الوضعية، المجلة الدولية فى العلوم القانونية و المعلوماتية، المجلد ۱، العدد ۱، ۲۰۱۸م.مقاله را از اینجا بخوانید.
إشكالية التعويض عن الضرر المعنوي، زاهية حورية سي يوسف، المجلة النقدیة، المجلد ۱۳، العدد ۲، الجزایر، ۲۰۱۸م. مقاله را از اینجا بخوانید.
مدى انتقال الضرر الأدبي إلى الغير وفق التشريع الأردني، يوسف أحمد على مفلح، مجلة العلوم القانونية و السياسية، السنة ۸، العدد ۲، الجزایر، ۲۰۱۸م.
التعويض المادي عن الضرر الأدبي المجرد في الفقه الإسلامي وما عليه العمل في قانون المعاملات المدنية الإماراتي، محمود مجيد سعود الكبيسي، مجلة جامعة الشارقة للعلوم الشرعية و القانونية، المجلد ۱۴، العدد ۲، امارات، ۲۰۱۷م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر المعنوي و التعويض عنه في ضوء اجتهادات ديوان المظالم، سلوى حسين حسن رزق، مجلة العلوم الشرعية، المجلد ۱۰، العدد ۴، السعودیة، ۲۰۱۷م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي في المسؤولية عن الفعل الضار في قانون المعاملات المدنية العماني و القانون...، کارشناسی ارشد، علي بن محمد بن سليمان المعمري، جامعة اليرموك، اردن، ۲۰۱۷م.
التعويض عن الضرر الأدبي المجرد، ماهر حسين حصوة، مجلة الجامعة الشارقة، المجلد ۱۴، العدد ۲، امارات، ۲۰۱۷م. مقاله را از اینجا بخوانید.
طبیعة التعویض عن الضرر المعنوي، عبوب زهیرة، الدراسات القانونية المقارنة، الجزایر، العدد ۳، ۲۰۱۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر المعنوي في أحكام القضاء الإداري، جنان عبدالرزاق فتاح، مجلة كلية مدينة العلم الجامعة (نصف سنوي)، المجلد ۸، العدد ۱، العراق، ۲۰۱۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبى، صالح بن على الشعيبى، المجلة القضائية، العدد ۴، السعودیة، ۲۰۱۵م.
ضمان الضرر الأدبى الناجم عن إصابة جسدية دراسة فى موقف التشريع و القضاء فى دولة الإمارات العربية، عدنان إبراهيم سرحان، المجلة المغربية للاقتصاد و القانون المقارن، العدد ۵۳، مغرب، ۲۰۱۵م.
طرق تقدير التعويض عن الضرر المعنوي، منصور بن عبدالرحمن بن عبدالله الحيدري، مجلة العدل، المجلد ۱۷، العدد ۶۹، السعودیة، ۲۰۱۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض المادي عن الضرر الأدبي أو المادي غير المباشر الناتج عن الجناية أو الشكوى الكيدية، محمد مصطفى الزحيلي، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، المجلد ۲۹، العدد ۳۳، السعودیة، ۲۰۱۵م.
التعويض المادي عن الضرر الأدبي الناتج عن الجناية أو الشكوى الكيدية، محمد سنان سيف الجلال، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، المجلد ۲۷، العدد ۳۱، السعودیة، ۲۰۱۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبى والتعويض المادى عنه فى الفقه الاسلامى، إسماعيل محمد حسن البريشي، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۶۳، السعودیة، ۲۰۱۴م.
التفريق للضرر المادي و المعنوي الذي يصيب أحد الزوجين دراسة قانونية مقارنة بالفقه الإسلامي، حيدر حسين كاظم الشمري، مجلة مركز دراسات الكوفة، المجلد ۹، العدد ۳۵، العراق، ۲۰۱۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبى، صالح بن على الشعيبى، المجلة القضائية، العدد ۳، ۲۰۱۳م.
تقدير القاضي للتعويض عن الضرر الطبي الأدبي (المعنوي)، مسعود بوعبدالله، مجلة الفقه و القانون، العدد ۱۰، مغرب، ۲۰۱۳م. مقاله را از اینجا بخوانید.
ضمان التعويض عن الضرر المعنوي الناتج عن الفعل الضار دراسة مقارنة بين الفقه الإسلامي و القانون، أحمد مفلح عبدالله خوالدة، مجلة كلية الشريعة و القانون بطنطا، العدد ۲۸، مصر، ۲۰۱۳م.
الضرر النفسي و التعويض المالي عنه دراسة مقارنة، محمد بن عبدالعزيز بن سعد اليمني، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية، کویت، المجلد ۲۸، العدد ۹۴، ۲۰۱۳م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر النفسي و التعويض المالي عنه دراسة مقارنة، محمد بن عبدالعزيز بن سعد اليمني، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية، کویت، المجلد ۲۸، العدد ۹۴، ۲۰۱۳م.
ضمان الضرر الادبي في الفقه الاسلامي و القانون الكويتي دراسة فقهية مقارنة، فهد سعد الدبيس الرشيدي، مجلة الدراسات العربية، المنیا، مصر، العدد ۲۶، المجلد ۴، ۲۰۱۲م.
الضرر الادبي و تعویضه، احمد حمصي، ۲۰۱۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الطبيعة القانونية و الفقهية لجبر الضرر المعنوي دراسة في القوانين الوضعية و في الفقه الاسلامي، شهرزاد بوسطلة، مجلة العلوم الانسانية، المجلد ۱۰، العدد ۱۹، الجزایر، ۲۰۱۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي، عبدالعزيز بن أحمد السلامة، مجلة العدل، المجلد ۱۲، العدد ۴۸، السعودیة، ۲۰۱۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي، عبدالسلام عبدالجليل سالم، مجلة الباحث، العدد ۷، الجزایر، ۲۰۰۹م.
التعويض عن الضرر الأدبي دراسة مقارنة، مهند عزمي مسعود أبو مغلي، مجلة الشريعة و القانون، العدد ۳۹، امارات، ۲۰۰۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبى تأصيلة القانونى و كيفية التعويض عنه، راقية عبدالجبار على، مجلة الجامعة الأسمرية الإسلامية، السنة ۵، العدد ۱۰، لیبی، ۲۰۰۸م. مقاله را از اینجا بخوانید.
قاعدة الضرر يزال و شمولها للتعويض عن الضرر المعنوي، خالد عبدالله الشعيب، مجلة الشریعة و الدراسات الاسلامیة، المجلد ۲۳، العدد ۷۵، کویت، ۲۰۰۸م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعویض عن الضرر المعنوي ، فيصل بن ظهير بيك مغل، جامعة الامام محمد بن مسعود الاسلامیة، السعودیة، ۲۰۰۸م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعویض عن الضرر المعنوي، فیصل بن ظهیر بیک مغل، السعودیة، ۲۰۰۸م. کتاب را از اینجا بخوانید.
التعويض المالي عن الضرر النفسي و المعنوي دراسة مقارنة، محمد بن عبدالعزيز بن سعد اليمني، المجلة العربية للدراسات الأمنية، المجلد ۲۴، العدد ۴۷، السعودیة، ۲۰۰۸م.
التعويض عن الضرر الأدبي الناجم عن جرم دراسة مقارنة، فواز عبدالرحمن صالح، مجلة جامعة دمشق للعلوم الاقتصادية و القانونية، المجلد ۲۲، العدد ۲، سوریة، ۲۰۰۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر في الفعل الضار وفقاً للقانون الأردني دراسة مقارنة، نائل علي المساعدة، مجلة المنارة، مجلد ۱۲، العدد ۳، الجزایر، ۲۰۰۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي الناشيء عن المسئولية التقصيرية، امجد محمد منصور، المجلة العربیة للدراسات الامنیة و التدریب، المجلد ۲۰، العدد ۳۹، ۲۰۰۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي الناشئ عن المسؤولية التقصيرية و انتقاله، أمجد محمد منصور، المجلة العربية للدراسات الأمنية، السعودیة، المجلد ۲۰، العدد ۳۹، ۲۰۰۵م.
الضرر الأدبي الناشئ عن جرح المشاعر دراسة مقارنة في الفقه الاسلامي و القانون، عبدالله مبروك النجار، مجلة مركز صالح عبدالله كامل للاقتصاد الاسلامي، المجلد ۷، العدد ۱۹، مصر، ۲۰۰۳م.
أصحاب الحق في التعويض عن الضرر الأدبي في حالة موت المصاب، محمد يحيى المحاسنة، مجلة الحقوق، المجلد ۲۴، العدد ۲، کویت، ۲۰۰۰م.
الضرر المعنوي بين العقوبة و التعويض دراسة فقهية مقارنة، هاني سليمان محمد الطعيمات، مؤتة للبحوث و الدراسات، سلسلة العلوم الإنسانية و الاجتماعية، المجلد ۱۳، العدد ۸، اردن، ۱۹۹۸م.
الاتجاه الحديث لمحكمة النقض المصرية في تحديد مفهوم الضرر المادي و الأدبي و انتقال الحق في...، أحمد السعيد الزقرد، مجلة الحقوق، المجلد ۲۰، العدد ۲، کویت، ۱۹۹۶م.
الضرر الأدبي بين الفقه و القانون، السيد نور قنواتى، المحامون، المجلد ۵۷، العدد ۱۰٬۱۲، السوریة، ۱۹۹۲م.
الضرر المعنوي في المسؤولیة المدنیة، منذر الفضل، مجلة العلوم القانونية و السياسیة، المجلد ۶، العدد ۱ و ۲، ۱۹۸۷م.
صور الضرر المعنوي، کافی زغیر شنون البشري. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر المعنوي روية شرعية، يوسف العزوزی. مقاله را از اینجا بخوانید.
الضرر الادبي دراسة مقارنة بين الفقه الاسلامي و القانون الوضعي، عمر وكي.
ضمان الضرر الأدبي في الفقه الإسلامي و القانون الكويتي، فهد سعد الدبيس الرشيدي، کویت. مقاله را از اینجا بخوانید.
المسولیة المدنیة فی میزان الفقهی الاسلامي، علي الخفیف. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي في الاخطاء العسكرية المرفقية دراسة في قانون رقم ۲۰ لسنة ۲۰۰۹ المعدل، علي كاطع حاجم، مجلة أهل البيت عليهم السلام، العدد ۱۶. مقاله را از اینجا بخوانید.

پایان‌نامه

فارسی

بررسی فقهی و حقوقی جبران خسارت معنوی ناشی از آزار و اذیت روحی زوجین، کارشناسی ارشد، هما الیاس زاده مقدم، دانشکده رفاه، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
راه های جبران خسارت های معنوی مرتبط با شبکه های اجتماعی از منظر فقه و حقوق، کارشناسی ارشد، زهره حدادی، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
کودک همسری و خسارات معنوی ناشی از آن از منظر فقه و حقوق، دکتری، مهدیه امراللهی نیا، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده زن و خانواده، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مطالعه تطبیقی خسارات (مادی و معنوی ) درحقوق ایران و فرانسه، کارشناسی ارشد، مهدی عربخانی، موسسه آموزش عالی رضویه، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
جبران ضرر معنوی در حقوق افغانستان و فقه امامیه، کارشناسی ارشد، سیدحکمت هاشمی‌نژاد، جامعه المصطفی العالمیه، موسسه آموزش عالی علوم انسانی، ۱۴۰۰ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
روش‌های جبران خسارات معنوی در حقوق ایران، کارشناسی ارشد، احمد گرمرودی، دانشگاه پیام نور استان کردستان، مرکز پیام نور سقز، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
امکان سنجی خسارت معنوی در روابط اعضای خانواده در حقوق ایران و انگلیس، کارشناسی ارشد، محیاسادات مکارم، دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی و شیوه پرداخت آن در حقوق ایران، کارشناسی ارشد، محسن اعزازی، موسسه آموزش عالی تابناک، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
روش های جبران خسارت مادی و معنوی ناشی از فعالیت رسانه در فقه و حقوق ایران، کارشناسی ارشد، ساناز رجبی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی تطبیقی جبران خسارت غیر مادی در کنوانسیون بیع بین المللی کالا و حقوق ایران، کارشناسی ارشد، یوسف وحدت، دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسي فقهي ضمان در خسارت هاي مادي و معنوي ناشي از مديريت و رفتار مديران و مجريان، سطح ، نصرالله درويشي، پایان‌نامه حوزوی، ۱۳۹۸ش.
مقایسه خسارت‌های مادی و معنوی در حقوق ایران و فرانسه، ‌کارشناسی ارشد، طاهر انفوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، دانشکده علوم انسانی، گروه حقوق، ۱۳۹۸ش.
بررسی شیوه‌های جبران خسارت بزه‌دیدگان جرایم تروریستی، کارشناسی ارشد، منیره سلیمی‌ قهفرخی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نراق، ۱۳۸۹ش.
روش‌های غیر مادی جبران خسارت معنوی در حقوق ایران، کارشناسی ارشد، رژان خلیلی راد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
جبران خسارت معنوی در نظام حقوقی ایران و افغانستان، کارشناسی ارشد، احمد مسعود محمدی، جامعة المصطفی العالمیة، واحد گرگان، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مطالبه خسارت معنوی متوفی زیان دیده توسط وراث، کارشناسی ارشد، سیده طیبه فلاح حسینی، موسسه آموزش عالی کار قزوین، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
شاخص های کمی کردن خسارت معنوی در محکومیت های کیفری، کارشناسی ارشد، مهدی برادران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مطالعه‌ی تطبیقی جبران مالی خسارت معنوی در حقوق ایران و سوریه، دکتریف محمود البازی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی حقوقی خسارات معنوی در زندگی مشترک زوجین و بررسی شیوه های جبران آن، کارشناسی ارشد، فاطمه سلطانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مشروعیت جبران خسارت وارد به حقوق معنوی کودک در فقه امامیه، کارشناسی ارشد، نازنین موذن پور کرمانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی امکان مطالبه ی ضرر وزیان ناشی از جرم با تاکید بر خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، نرگس آشناگر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی خسارت‌های معنوی از منظر فقه و حقوق، سطح ۳، قاسم برادران، پایان‌نامه حوزوی،‏ ۱۳۹۶ش.
چگونگی ارزیابی خسارت معنوی در حقوق ایران و انگلیس، کارشناسی ارشد، مریم کریمی‌زاده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آزادشهر، گروه حقوق خصوصی، ۱۳۹۶ش.
ضرر معنوی ناشی از جرم در حقوق ايران، کارشناسی ارشد، حسن سپهوند، دانشگاه آزاد اسلامی خرم‌آباد، دانشکده حقوق، گروه علوم انسانی، ‏‫‬۱۳۹۶ش.
خسارت معنوی در روابط زوجین از منظر حقوق افغانستان و ایران، کارشناسی ارشد، فاطمه وفایی، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی (رض)، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی تطبیقی شرایط و نحوه پرداخت ضرر معنوی در نظام حقوقی ایران و مصر، کارشناسی ارشد، حسن خزان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
تحلیل حقوقی جرم شناختی مبانی خسارت معنوی ناشی از جرم با رویکردی بر نظام حقوقی ایران، کارشناسی ارشد، ابراهیم حمدوی صابرکردمحله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده حقوق، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
قلمرو و شیوه‌های تقویم خسارت معنوی در حقوق ایران و انگلیس، کارشناسی ارشد، مهدیه جلال، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مسئولیت مدنی ناشی از لطمه به عواطف و احساسات، کارشناسی ارشد، معصومه صدرجهانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
جبران خسارات معنوی بصورت همگون و پیشگیری از وقوع دوباره آن توسط شخص خاطی، کارشناسی ارشد، کمال ریوف، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، دانشکده حقوق، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
روش های جبران خسارت معنوی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، کارشناسی ارشد، بهرام امیری، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، دانشکده مدیریت و حسابداری، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مبانی جبران خسارت معنوی در حقوق ایران و فقه با تکیه بر قانون مسئولیت مدنی، کارشناسی ارشد، مهدی رزاقی آرانی، دانشگاه کاشان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مطالعه تطبیقی جبران خسارت معنوی در حقوق ایران و فرانسه‌، کارشناسی ارشد، ناصر عبدی، دانشگاه آزاد اسلامی ساری، ۱۳۹۵ش.
منافع مقاله را از اینجا بخوانید.کن الحصول و خسارات معنوی در تعزیرات منصوص شرعی، کارشناسی ارشد، سروش سنایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی ضرر معنوی تولیدات رسانه‌های گروهی در فقه و حقوق و راهکارهای جبران خسارت آن، کارشناسی ارشد، حسین انیسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی تطبیقی جایگاه خسارت معنوی ناشی از جرم در حقوق کیفری ایران و ایالات متحده‌ی امریکا، کارشناسی ارشد، بهزاد امیری، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی و حقوقی خسارت معنوی و شیوه‌های جبران آن، کارشناسی ارشد، سکینه سواعد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی و حقوقی جبران خسارت مادی و معنوی متهمين بي‌گناه (اعم از حکم تبرئه و قرار منع پيگرد)، محمدرضا کارآزما‏، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی شيوه‌های جبران خسارت در فقه اماميه، فقه حنفی و حقوق افغانستان، م‍ح‍م‍درض‍ا ام‍ی‍ن‍ی‌، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
تبيين فقهی حقوقی جبران ضرر و زيان ناشي از جرم (با تأکيد بر خسارت‌های معنوی)، اسماعيل محققي‌نيا‏، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی خسارت معنوی بزه‌دیده‌، کارشناسی ارشد، سولماز محمدی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشکده علوم انسانی و حقوق، ۱۳۹۴ش.
بررسی خسارت معنوی در حقوق موضوعه ایران، کارشناسی ارشد، مهدی سالاری‌نیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، گرایش حقوق خصوصی، ۱۳۹۴ش.
بررسی کلیات حقوقی خسارت معنوی در حقوق ایران و فرانسه، كارشناسی ارشد، راضیه‌سادات قائم‌مقامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدعلوم و تحقیقات کهگیلویه و بویراحمد، دانشکده علوم انسانی، گروه حقوق، ۱۳۹۴ش.
بررسی فقهی و حقوقی جبران خسارت معنوی از دیدگاه مذاهب خمسه، کارشناسی ارشد، علی‌بخش سلیمی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام، گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۹۴ش.
خسارت معنوی در جنایات، کارشناسی ارشد، سمیرا آهنگر، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی و حقوقی جبران خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، بلال قلی‌زاده فرخ، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در خانواده و راه‌های جبران آن، کارشناسی ارشد، فهیمه‌سادات رضوی ده‌جمالی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
تبیین خسارت معنوی در نظام حقوقی و قضایی ایران، کارشناسی ارشد، حمیدرضا افسری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی مبانی فقهی و حقوقی مواد یک تا ده قانون مسئولیت مدنی، کارشناسی ارشد، صدیقه زرگری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
اخذ خسارت معنوي زايد بر ديه در فقه اماميه، محمد زنگويی، پایان‌نامه حوزوی، ۱۳۹۳ش.
مطالعه تطبیقی خسارت معنوی در حقوق ایران و فرانسه ، کارشناسی ارشد، مائده چاکرحسینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۳ش.
بررسی شیوه‌های جبران خسارت معنوی در حقوق ایران و انگلیس، کارشناسی ارشد، حمیدرضا یوسفی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام، ۱۳۹۶ش.
خسارات معنوی و جبران آن با ابزار مادی در حقوق ایران و مصر، کارشناسی ارشد، کاظم علیون، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مطالبه حقوق و خسارات معنوی متوفی توسط ورثه در مذاهب اسلامی و حقوق موضوعه، دکتری، فاطمه قدرتی، دانشگاه تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی جایگاه خسارت معنوی در اسلام از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، كارشناسی ارشد، وحیده اصغری، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده الهیات، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۹۳ش.
جايگاه بیمه خسارت معنوی در نظام حقوقی ايران، كارشناسی ارشد، نسرين قاسم‌آبادی، دانشگاه آزاد اسلامی، گرايش حقوق خصوصی، ۱۳۹۳ش.
روش‌های جبران خسارت در حقوق ایران، کارشناسی ارشد، محمدرضا خزعلی، دانشگاه آزاد اسلامی ( تهران مرکزی ). دانشکده حقوق، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی فقهی‌حقوقی ضرر معنوی در فقه امامیه و قوانین جمهوری اسلامی ایران، کارشناسی ارشد، حسرت حاجی‌پور‌کلنادانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، فقه و مبانی حقوق اسلامی، ‏‫‬‏۱۳۹۲ش.
بررسی مفهوم٬ مصادیق و احکام ضرر و خسارت معنوی از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه، کارشناسی ارشد، قاسم بوعذار، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم و تحقیقات واحد یزد، فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۹۲ش.
جبران خسارت معنوی در رویه قضایی جمهوری اسلامی ایران و با تاکید بر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲، کارشناسی ارشد، آرتادخت زارعی محمودآبادی، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارات قابل مطالبه در روابط قراردادی، کارشناسی ارشد، محمد جباری، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان، دانشكده علوم انسانی، گروه حقوق الهیات و علوم‌سیاسی، ۱۳۹۱ش.
مبنای خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، محمدجواد رضایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات آذربایجان ، دانشکده حقوق، ۱۳۹۱ش. [۱]
بررسي فقهی ضرر و زيان ناشی از جرم با نگاهی به حقوق افغانستان، محمدمهدی صابری‏، پایان‌نامه حوزوی، ۱۳۹۱ش.
شیوه‌های جبران خسارت معنوی آرای دادگاه‌ها، کارشناسی ارشد، محمدحسین احمدی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
بررسی اعاده حیثیت در امور کیفری در فقه و حقوق موضوعه، کارشناسی ارشد، علی مختاری، دانشگاه پیام نور مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، گروه فقه و مبانی حقوق، ۱۳۸۹ش.
شیوه‌های جبران خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، فاطمه عبداله‌زاده، مرکز پیام نور تهران، دانشکده حقوق، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
تعیین خسارت معنوی ناشی از جرم، کارشناسی ارشد، آزیتا اسدپور، مرکز پیام نور تهران، دانشکده حقوق، ۱۳۸۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی ناشی از جرم در فقه و حقوق، کارشناسی ارشد، فرشته بیگدلو، دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی ناشی از جرم در فقه و حقوق، کارشناسی ارشد، ملیحه ضیاءپور، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، ۱۳۸۷ش.
بررسی مبانی نظری فقهی خسارت معنوی با تاکید بر قوانین موضوعه ایران و شیوه جبران و ارزیابی انواع مختلف خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، پریسا ذلقدری، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، دانشکده علوم اجتماعی، ۱۳۸۷ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مسوولیت مدنی خسارات معنوی در نظام حقوقی اسلام، کارشناسی ارشد، ساناز مقتدی‌پیشه، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۸۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مشروعیت مطالبه خسارت معنوی، کارشناسی‌ارشد، مسلم موحدی‌فر، دانشگاه آزاد اس‍لام‍ی‌ خوراسگان، ۱۳۸۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در قبال خسارات معنوی، کارشناسی ارشد، شجاع ذوقی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، دانشکده حقوق، ۱۳۸۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خ‍س‍ارت‌ م‍ع‍ن‍وی‌ در اس‍لام‌ و ق‍وان‍ی‍ن‌ م‍وض‍وع‍ه‌، داوود پ‍ورال‍ل‍ه‍ی‍ارخ‍ان‍ش‍ی‍ر، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لام‍ی‌، واح‍د ت‍ه‍ران‌ م‍رک‍زی‌، دان‍ش‍ک‍ده‌ ال‍ه‍ی‍ات‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لام‍ی‌، ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ و ادی‍ان‌، ۱۳۸۰ش.
خسارت معنوی ناشی از جرم، کارشناسی ارشد، حمید فرهاد رودباری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۷۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در حقوق کنونی، کارشناسی ارشد، غلامرضا حاجی‌نوری، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۷۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در حقوق ایران، کارشناسی‌ارشد، محمد قره‌شیخ‌بیات، دانشگاه ازاد تهران مرکزی، حقوق خصوصی، ۱۳۷۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در فقه و حقوق ملل، کارشناسی ارشد، جواد خدادادزاده، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اس‍لام‍ی‌ مشهد، دان‍ش‍ک‍ده‌ ال‍ه‍ی‍ات‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لام‍ی‌، ۱۳۷۸ش.
م‍س‍ئ‍ول‍ی‍ت‌ م‍دن‍ی‌ ن‍اش‍ی‌ از ت‍س‍ب‍یب، محمدرضا محمدی، دانشگاه آزاد اس‍لام‍ی‌ خ‍وراس‍گ‍ان‌، دان‍ش‍ک‍ده‌ ت‍ح‍ص‍ی‍لات‌ ت‍ک‍م‍ی‍ل‍ی‌، ۱۳۷۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی در حقوق ایران و اسلام، کارشناسی ارشد، شبیر توپا ابراهیمی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی ناشی از جرم در حقوق کیفری ایران، کارشناسی ارشد، محمدتقی کیایی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، ۱۳۷۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
خسارت معنوی، کارشناسی ارشد، محمد حصارکوشکی، دانشگاه شیراز، ۱۳۷۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.

عربی

التعويض عن الضرر المعنوي الناجم عن العدول عن الخطبة، کارشناسی ارشد، لحمر يوسف و ابن عمر الحسين، وزارة التعليم العالي و البحث العلمي، جامعة محمد الصديق بن يحي، كليـة الحقوق و العلوم السياسية، قسم الحقوق، جيجل، الجزایر، ۲۰۲۱م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي للشخص المعنوي و العوامل التي تؤثر فيه دراسة مقارنة، فراس محمود سالمه الشوابكة، جامعة الزيتونة الاردنية، ۲۰۲۰م.
مدی احقیة الشخص الاعتباری فی التعویض عن الضرر الادبي، مدحت عبدالباري عبدالحمید بخیت، کلیة الحقوق جامعه بنی سویف، مصر، ۲۰۲۱م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
الاشتراك في إحداث الضرر و أثره في الضمان دراسة فقهية مقارنة، کارشناسی ارشد، أحمد حامد أحمد وديان، جامعة آل البيت، ۲۰۲۱م.
التعويض عن الضرر الأدبى دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، وسام ادريس خلف الحبابسة، جامعة مؤتة، ۲۰۲۰م.
ضمان الضرر الأدبي في المسؤولية العقدية في القانون المدني الأردني دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، دانه عقيل طالب البراك، جامعة عمان الأهلية، ۲۰۲۰م.
الإشكالات القانونية في تعويض الضرر الأدبي في القانون و القضاء الأردنيين، کارشناسی ارشد، يوسف فائق محمد الطراونة، جامعة مؤتة، اردن، ۲۰۲۰م.
مدى التعويض عن الضرر الأدبي المرتد في التشريع الأردني و التشريعات المقارنة دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، سيف الدين صالح عواد الخوالدة، جامعة مؤتة، اردن، ۲۰۲۰م.
التعويض عن الضرر المعنوي سمية قردي و سامية بن تومي، ۲۰۱۹م.
أحكام تعويض الشخص الاعتباري عن الضرر الأدبي دراسة مقارنة، دکترا، محمد علي خالد الشرمان، جامعة العلوم الإسلامية العالمية، ۲۰۱۹م.
أحكام التعويض الناشئ عن الضرر الأدبي في التشريع والقضاء السوداني دراسة مقارنة، دكترا، حسن عبدالرحيم الشيخ محمد، جامعة أم درمان الاسلامية، السعودیة، ۲۰۱۸م.
التعويض عن الضرر المعنوي الناشئ عن الأضرار الجسدية (دراسة مقارنة في القانون القطري)، کارشناسی ارشد، مها آل ثاني، جامعة قطر، كلية القانون، ۲۰۱۸م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعویض عن الضرر الادبي دراسة مقارنة، هبة نعيم أبو حطب، جامعة الازهر، کلیة الحقوق، قسم قانون الخاص، غزة، ۲۰۱۸م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
حق المجني علیه في التعويض عن الضرر المعنوي دراسة مقارنة، دکترا، رواحنة زوليخة، جامعة محمد خيضر بسكرة، كلية الحقوق و العلوم السياسية، قسم الحقوق، بسکرة، الجزایر، ۲۰۱۸م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعویض عن الضرر الادبي في المسوولیة عن الفعل الضار في قانون المعاملات المدنیة العماني و القانون المدنی الاردني دراسة مقارنة بالفقه الاسلامي، کارشناسی ارشد، علی بن محمد بن سلیمان المعمري، جامعة الیرموک، کلیة القانون، القانون الخاص، اردن، ۲۰۱۷م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي المرتد عن الإصابة دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، مشعل بن أحمد بن عبدالله الشريدة، جامعة القصيم، السعودیة، ۲۰۱۷م.
الضرر المعنوی و آلیات تعویضه في القانون الجزایري، کارشناسی ارشد، بوبكر نوال و بن عزوز فاطمة الزهراء، جامعة احمد درایة، كلية الحقوق و العلوم السياسية قسم الحقوق، ادرار، الجزایر، ۲۰۱۷م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
السلطة التقدیریة للقاضي في التعویض عن الضرر المعنوي في القانون المدني الجزائري، کارشناسی ارشد، عبدالرحیم عواوش و عیدل صونیة، جامعة عبدالرحمن میـرة، كلیة الحقوق و العلوم السیاسیـة، قـسم القانون الخاص، بجایة، الجزایر، ۲۰۱۷م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعویض عن الضرر المعنوي المترتب عن فك الرابطة الزوجیة في الفقه الإسلامي و قانون الأسرة الجزائري، کارشناسی ارشد، لیلی کتو، جامعة زیان عاشور، كلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، قسم الحقوق، الجزایر، ۲۰۱۴م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
احکام التعویض عن الضرر فی المسولیة العقدیة، کارشناسی ارشد، اشواق دهیمي، جامعة حاج لخضر باتنة، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، قسم الحقوق، الجزایر، ۲۰۱۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي بين الفقه الإسلامي و قانون الأسرة الجزائري، کارشناسی ارشد، خارف محمد، جامعة وهران، کلیة العلوم الانسانیة و الحضارة الاسلامیة، قسم العلوم الاسلامیة، الجزایر، ۲۰۱۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوى فى قانون الأسرة الجزائرى و القانون المدنى الجزائرى، فاطمة قشقاش، المركز الجامعي أحمد زبانة غليزان، ۲۰۱۴م.
التعويض عن الضرر في الفقه الإسلامي و علاقته بتعويض أضرار الكوارث الطبيعية في النظام السعودي‎، کارشناسی ارشد، محمد بن عبد العزيز أبو عباة و علي محمد حسنين مشرف حماد، جامعة نايف العربية للعلوم الأمنية، كلية الدراسات العليا، قسم العدالة الجنائية، ۲۰۱۱م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مسؤولية الدولة عن الضرر المعنوي في القانون الإداري الفرنسي و اللبناني، هبة جميل مقبل، الجامعة اللبنانية، المعهد العالي للدكتوراه في الحقوق و العلوم السياسية و الإدارية و الإقتصادية، ۲۰۱۱م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
أحكام التعويض عن الضرر الأدبي في القانون الليبي دراسة مقارنة، عبدالمنعم سالم سعد قراد، جامعة أم درمان الاسلامية، سودان، ۲۰۱۰م.
نطاق التعويض عن الضرر الأدبي في القانون المدني الأردني دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، حازم ضرغام أحمد العربي، جامعة آل البيت، اردن، ۲۰۰۹م.
التعويض عن الضرر الادبي في المسؤولية التقصيرية وفق احكام القانون المدني الأردني دراسة مقارنة‎، بشار دراغمة، ۲۰۰۹م.
الحق فى التعويض عن الضرر الادبى، بدير طلعت بدير على، ۲۰۰۹م.
التعويض عن الضرر الأدبي، کارشناسی ارشد، باسل محمد يوسف قبها، جامعة النجاح الوطنية، ۲۰۰۹م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
مفهوم الضرر الأدبي و عناصر تقديره و المعوقات التي يواجهها دراسة مقارنة قدورة، کارشناسی ارشد، صلاح الدين عزت، الجامعة الاردنية، ۲۰۰۸م.
مدى جواز التعويض عن الضرر الأدبي دراسة مقارنة، رحيمة بنت حمد بن سالم الخروصية، جامعة السلطان قابوس، عمان، ۲۰۰۷م.
التعويض عن الضرر الأدبي في نطاق المسؤولية العقدية دراسة مقارنة، ميثاق طالب غركان، جامعة بابل، كلية القانون، قسم القانون الخاص، ۲۰۰۶م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر الأدبي في المسؤولية العقدية (دراسة مقارنة)، کارشناسی ارشد، ميثاق طالب غركان، جامعة بابل، ۲۰۰۶م.
التعويض عن الضرر الأدبي في نطاق المسؤولية العقدية دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، بهاء ناجح منير جادالله، الجامعة الاردنية، ۲۰۰۶م.
الضرر الأدبي الموجب للتعويض‎، سناء الطاهر ، إبراهيم عبد الرحمن إبراهيم، ۲۰۰۶‎م.
الضرر الأدبى ومدى ضمانه‎، رانيا مبارك مصطفى الإمام، جامعة الزعيم الأزهري، ۲۰۰۵م.
الضرر المعنوي أحكامه و تطبيقاته على المسائل الجنائية و المدنية و الأحوال الشخصية دراسة مقارنة، دكترا، نزار أحمد عبدالله النويري، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۰۴م.
مسؤولية الادارة عن الضرر المعنوي في القانون العراقي دراسة مقارنة، دکترا، اسماعيل صعصاع غيدان البديري، جامعة بغداد، كلية القانون، قسم القانون العام، ۲۰۰۳م. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
الضرر الأدبي و انتقال الحق في التعويض عنه دراسة مقارنة، دکترا، ناصر جميل محمد الشمايله، جامعة الموصل، عراق، ۲۰۰۲م.
انتقال الحق في الضمان عن الضرر الادبي وفق احكام القانون المدني الاردني دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، ثائر وليد محمد ابو حجلة، الجامعة الاردنية، ۲۰۰۲م.
التعويض عن الضرر الأدبي في الفقه و النظام، کارشناسی ارشد، نايف بن دخيل بن صعفق الدهشمي العنزي، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، ۱۹۹۸م.
الضرر المعنوي و تعويضه في المسؤولية التقصيرية وفق أحكام القانون المدني الأردني دراسة مقارنة، کارشناسی ارشد، ابراهيم محمد الجزازي، الجامعة الاردنية، ۱۹۹۳م.
الضرر المعنوي في الفقه و قوانين الجمهوريه الاسلاميه، سيد حسين موسوي.
الضرر المعنوي و أثره في العقاب و التعويض دراسة مقارنة بين الفقه الإسلامي و القانون‎، بلحسن‎ زواتني.

سایر منابع

گزارش نشست خسارت معنوی در پروند هموفیلی‌ها، ۱۳۹۱ش. متن را از اینجا بخوانید.
الضرر الادبي و التعویض عنه، موسوعة حماة الحق. متن را از اینجا بخوانید.
التعويض عن الضرر المعنوي، أحمد السلامة، موقع الاجتهاد. متن را از اینجا بخوانید.
هل يجوز التعويض المالي عن الضرر المعنوي، محمد بن علي البيشي، جزء من رسالة الماجستر. متن را از اینجا بخوانید.
ج‍ب‍ران‌ م‍ادی‌ خ‍س‍ارت‌ م‍ع‍ن‍وی‌ در ن‍ظام‌ ح‍ق‍وق‍ی‌ ای‍ران‌، ص‍م‍د ن‍ج‍ف‍ی‌ف‍ت‍اح‍ی‌، اطلاع‍ات‌، ۱۳۸۴ش.