کاربر:Aliabadi/صفحه تمرین

از دانشنامه فقه معاصر


مساله تغییر جنسیت از جمله مسائلی است که در حوزه نگرش فقه پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از آثار در این مساله که با نگرش فقهی به این مساله به شکل مبسوطی پرداخته است کتاب تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق نوشته محمد مهدی کریمی‌نیا است.
این کتاب با پیشگفتار نویسنده آغاز و در یک مقدمه، چهار بخش و یک خاتمه تدوین شده است. وی در مقدمه به بیان و شناسایی موضوع پژوهش و ادامه به اهمیت و جایگاه موضوع مورد نظر و در پایان به پیشینه موضوع در حوزه فقه پزشکی و آراء فقیهان پرداخته است. این کتاب که در واقع پایان نامه سطح چهار حوزه نویسنده بوده است با نگرشی فقهی و حقوقی به بررسی مساله تغییر جنسیت پرداخته است.
کریمی نیا بررسی فقهی و حقوقی تغییر جنسیت را مکمل مباحث پزشکی، روان‌پزشکی و... می‌داند. وی معتقد است باید پژوهش‌های مساله تغییر جنسیت همه جانبه و کامل باشد. در این صورت می‎توان چارچوب‎های صحیح و علمی درباره آن ارائه کرد. از این رو گاه ممکن است دیدگاه‎های منع و حرام بدون توجه به ابعاد مختلف مساله بیان شده باشد که در صورت ملاحظه این ابعاد موجب ترخیص و تجویز شود.
نویسنده کتاب تغییر جنسیت هدف خود را از نوشتن این اثر در چند دلیل بیان داشته است که عدم نگارش اثری مستقل درباره این موضوع، بنیادی و کاربردی بودن آن، پاسخی علمی تحلیلی به پرسشهای مطرح شده و معرفی پویایی فقه امامیه در موضوعات جدید از جمله آنهاست.
وی در ادامه به طرح سوالاتی درباره عناوین فقهی مرتبط به مساله تغییر جنسیت پرداخته است و در پایان به پیشینه این موضوع در عرصه پزشکی و همچنین در آثار فقهی و نظرات مراجع تقلید اشاره کرده است.

معرفی اجمالی

کتاب تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق یکی از آثار مکتوب در حوزه مساله تغییر جنسیت است که به شکل علمی تحلیلی به بررسی این مساله از نگاه فقهی و حقوقی پرداخته است. محمدمهدی کریمی نیا این اثر را به عنوان پایان نامه سطح چهار که معادل دکتری است به واحد مدارج علمی حوزه علمیه قم ارائه کرده است. وی در پیشگفتار، این کتاب را فتوا یا رساله عملیه نمی‎داند اما برای تبیین و تحلیل فراگیرتر مساله، نظرات فقهی مراجع و حقوقدانان را مطرح نموده است.

نویسنده

محمدمهدی کریمی نیا دارای مدرک سطح چهار(دکتری) فقه و اصول از حوزه علمیه قم و دکتری قرآن و علوم از جامعة المصطفی ع است. وی عضو انجمن فارغ التحصیلان موسسه امام خمینی، مرکز فقهی ائمه اطهار ع است.
کریمی نیا از سال 1393 شمسی عضو بسیج اساتید دانشگاه‎های ایران، کانون بسیج نخبگان و اساتید حوزه علمیه قم و همچنین انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم بوده است. وی نویسنده ده‎ها مقاله علمی پژوهشی در حوزه مباحث مختلف به ویژه در مباحث حقوقی و فقهی است.
نویسنده کتاب تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق در پیشگفتار با اشاره به انگیزه خود از نگارش در این موضوع، این اثر را علاوه بر حوزه کتابخانه ای، حاصل تلاش میدانی و مصاحبه حضوری با برخی مبتلایان این بیماری دانست. وی در نهایت این موضوع را به عنوان تز پایان نامه سطح چهار حوزه خود قرار داد.

محتوای کتاب

کتاب تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق در یک مقدمه، چهار بخش و یک خاتمه تدوین شده است. در مقدمه به بیان موضوع و اهمیت آن و همچنین پیشینه علمی این موضوع پرداخته شده است. در بخش خاتمه نیز به نتیجه‎گیری و جمع بندی اشاره کرده است.

بخش اول

بخش اول در شش فصل به مباحث مقدماتی و کلیات مساله تغییر جنسیت پرداخته شده است. در فصل به مفهوم شناسی تغییر جنسیت از منظر لغت، در اصطلاح پزشکی و در اصطلاح فقهی پرداخته است.
در فصل دوم به تاریخچه مساله تغییر جنسیت در ایران، انگستان، آمریکا و مصر اشاره شده است. در فصل سوم اقسام تغییر جنسیت در انسان، حیوان و گیاهان بررسی می‌شود. در فصل چهارم به بررسی مساله اختلال هویت جنسی در تراجنسیتی‎ها پرداخته شده است. فصل پنجم نیز به اختلال جنسی در دوجنسی‎ها(خنثی‎ها) می‎پردازد. در فصل ششم که آخرین فصل از بخش اول است نویسنده به بیان تغییر جنسیت از نظر حقوق ایران پرداخته است.