کاربر:Hamzeahmadi/صفحه تمرین۲
تبیین مسئله و جایگاه آن
واژه «اتانازی» که به صورت‌های «یوتونازی»، «یونازیا» و «اوتانازیا» نیز به کار رفته، از پیشوند یونانی «Eu» به معنای «خوب» و واژه «Thanatos» به معنای «مرگ» ترکیب یافته است.[۱] در زبان فارسی معادل‌هایی مانند «مرگ خوب»، «مرگ آسان»، «بهْ‌مرگی»، «قتل از روی ترحم»، «مرگ خودخواسته» و «کشتن دلسوزانه» برای این واژه در نظر گرفته شده [۲] و در اصطلاح عبارت است از پایان دادن به زندگی فرد به درخواست خودش و به دست دیگری و با نیت رهایی او از درد و رنج طاقت‌فرسا یا یک بیماری لاعلاج. بنا به تعریفی دیگر اتانازی به معنای کشتن عمدی یک بیمار به دلیل ترحم و از روی دلسوزی، به وسیله به کار بردن یک ماده کشنده یا ترک مراقبت‌های لازم و ضروری، است.
اقسام اتانازی
اتانازی در یک تقسیم‌بندی به سه نوع تقسیم می‌شود:
- اتانازی فعال: با تجویز داروی کشنده از طرف پزشک به زندگی پر درد و رنج بیمار، پایان داده می‌شود.[۳]
- اتانازی منفعل: از ادامه مداوا و زنده‌نگه داشتن بیمار محتضر، خودداری می‌شود؛ یعنی از درمان‌هایی که برای حفظ حیات بیمار لازم و ضروری است، صرف نظر می‌شود.[۴]
- اتانازی غیر مستقیم: داروهایی در دسترس بیمار گذاشته می‌شود تا او به دست خود و شخصاً به زندگی پرمحنت خود پایان بدهد[۵] و یا به بیمار داروهای تجویز می‌شود که پیامد و عوارض مصرف آن، مرگ بیمار را به دنبال دارد.[۶]
هر کدام از این اقسام یا به صورت داوطلبانه، با رضایت آگاهانه بیمار و بر اساس تقاضای صریح او است یا این که به صورت غیر داوطلبانه و بدون تقاضای بیمار، به سبب عدم صلاحیت او در تصمیم‌گیری بر اثر عواملی چون بیهوشی و کما، صورت می‌گیرد.[۷]
تاریخچه و جایگاه مسئله در فقه معاصر
گفته می‌شود واژه اتانازی برای اولین بار از سوی فرانسیس بیکن، فیلسوف انگلیسی در قرن ۱۶ میلادی، با مطرح کردن مرگ بدون رنج، وارد فرهنگ پزشکی شد. اما از قرن بیستم میلادی و به‌ویژه پس از جنگ جهانی دوم بحث‌ها و تألیفات در این زمینه اوج گرفت و امروزه به عنوان یکی از مباحث مهم و چالش‌برانگیز در حوزه اخلاق و حقوق پزشکی است. همچنین این مسأله به عنوان یکی از مسائل نوظهور در حیطه فقه پزشکی، مورد توجه فقهای معاصر قرار گرفته و آنان با توجه به منابعی که برای استنباط احکام شرعی از موضوعات مختلف در دسترس دارند، به بحث درباره این موضوع پرداخته اند.
رویکردها و نظرات در فقه شیعه
نظریه‌ها
دلایل
صاحب نظران
منابع مطالعاتی مهم
اعم از کتاب‌ها، مقالات، نشست‌های علمی و ....
سایر فرقه‌های اسلامی
نظرات
صاحب نظران
منابع مطالعاتی
اعم از کتاب‌ها، مقالات، نشست‌های علمی و ....
موضوعات پیوسته
پانویس
- ↑ Biggs, Euthanasia: Death with dignity and the Law, 2001, p12
- ↑ خسروی، بازاندیشی قتل ترحم آمیز (اتانازی) در فقه اسلامی و حقوق موضوعه، ۱۳۹۷ش، ص۱۷.
- ↑ قاسمی، دانشنامه فقه پزشکی، ۱۳۹۵ش، ج۳، ص۳۲۳.
- ↑ قاسمی، دانشنامه فقه پزشکی، ۱۳۹۵ش، ج۳، ص۳۲۳.
- ↑ قاسمی، دانشنامه فقه پزشکی، ۱۳۹۵ش، ج۳، ص۳۲۳.
- ↑ پارساپور و دیگران، «اتانازی، تبیین و تحلیل اخلاقی»، ص۳.
- ↑ پارساپور و دیگران، «اتانازی، تبیین و تحلیل اخلاقی»، ص۳.