ارز دیجیتال (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخهها
لینک کلمات |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[ارز دیجیتال]] که با عناوین دیگری چون رمزارز، ارز رمزنگاری شده، پول مجازی، پول رمزنگاری شده و پول الکترونیک نیز شناخته میشود، شکل نوینی از پول در عرصه اقتصاد است. این نوع از پول ثمره توسعه فنآوری اطلاعات است و به دنبال خود منافع و همچنین جرایمی را پدید آورده است که نیاز به بررسی فقهی و حقوقی دارد. ارزهای دیجیتال در فقه فردی و [[فقه حکومتی|حکومتی]] مورد بحث قرار گرفته | [[ارز دیجیتال]] که با عناوین دیگری چون رمزارز، ارز رمزنگاری شده، پول مجازی، پول رمزنگاری شده و پول الکترونیک نیز شناخته میشود، شکل نوینی از پول در عرصه اقتصاد است. این نوع از پول ثمره توسعه فنآوری اطلاعات است و به دنبال خود منافع و همچنین جرایمی را پدید آورده است که نیاز به بررسی فقهی و حقوقی دارد. ارزهای دیجیتال در فقه فردی و [[فقه حکومتی|حکومتی]] مورد بحث قرار گرفته و احکامی نیز درباره آن از سوی فقها صادر شده است. | ||
مقاله حاضر، کتابها، مقالهها، پایاننامهها و دیگر منابعی که از منظر فقه معاصر به بررسی ارزهای دیجیتال پرداختهاند را جمعآوری کرده است. | مقاله حاضر، کتابها، مقالهها، پایاننامهها و دیگر منابعی که از منظر فقه معاصر به بررسی ارزهای دیجیتال پرداختهاند را جمعآوری کرده است. | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
# واکاوی ارزهای دیجیتال از منظر فقه و حقوق، زهرا خورسندی کوچصفهانی، مرتضی چیتسازیان، فصلنامه مطالعات میان رشتهای فقه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [http://mrfeghh.iauctb.ac.ir/article_682360_4afbef6a7115f4728848fb0d0575f003.pdf لینک مقاله] | # واکاوی ارزهای دیجیتال از منظر فقه و حقوق، زهرا خورسندی کوچصفهانی، مرتضی چیتسازیان، فصلنامه مطالعات میان رشتهای فقه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [http://mrfeghh.iauctb.ac.ir/article_682360_4afbef6a7115f4728848fb0d0575f003.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله انواع رمزارزها و توکنها از منظر فقه اسلامی و قوانین کشور، حسین میثمی و زینب بیابانی، تهران، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، ۱۳۹۹ش. [http://iaif.ir/images/SAADATI1/katalog/126.pdf لینک مقاله] | # تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله انواع رمزارزها و توکنها از منظر فقه اسلامی و قوانین کشور، حسین میثمی و زینب بیابانی، تهران، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، ۱۳۹۹ش. [http://iaif.ir/images/SAADATI1/katalog/126.pdf لینک مقاله] | ||
# مشروعیت رمزارزها از منظر فقه حکومتی و فردی، سیدعلی ربانی موسویان، | # مشروعیت رمزارزها از منظر فقه حکومتی و فردی، سیدعلی ربانی موسویان، [[فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی]]، شماره ۶۰، ۱۳۹۹ش. [http://ijrj.baboliau.ac.ir/article_675498_81ad48a6765d63e7010ea3e6f4aa58f4.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل فقهی- حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی، حسین عیوضلو، محسن رضائی صدرآبادی، جواد نوری، فصلنامه اقتصاد | # تحلیل فقهی- حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی، حسین عیوضلو، محسن رضائی صدرآبادی، جواد نوری، [[فصلنامه اقتصاد اسلامی]]، شماره ۷۷، ۱۳۹۹ش. [http://eghtesad.iict.ac.ir/article_39156_63e12701d79235741dfaa2376944dfd1.pdf لینک مقاله] | ||
# مبانی فقهی حقوقی ارز دیجیتال با رویکرد سرمایهگذاری، نسترن ارزانیان، علیرضا مظلوم رهنی، فصلنامه مطالعات فقه | # مبانی فقهی حقوقی ارز دیجیتال با رویکرد سرمایهگذاری، نسترن ارزانیان، علیرضا مظلوم رهنی، [[فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی]]، شماره۴، ۱۳۹۹ش. [http://journal.ihrci.ir/article_128502_35835512c32c39d1fee7b821250a4987.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی تحلیلی معاملات بر پایه ارز دیجیتالی از منظر فقه امامیه و نقش زنجیره بلوکی در صنایع مختلف، نسترن ارزانیان، فاطمه اسدی، بهآرا فرزین فر، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره ۷، ۱۳۹۹ش. [http://journal.ihrci.ir/article_128525_de87cf85ed63445c4b3d5ad20a1e5d99.pdf لینک مقاله] | # بررسی تحلیلی معاملات بر پایه ارز دیجیتالی از منظر فقه امامیه و نقش زنجیره بلوکی در صنایع مختلف، نسترن ارزانیان، فاطمه اسدی، بهآرا فرزین فر، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره ۷، ۱۳۹۹ش. [http://journal.ihrci.ir/article_128525_de87cf85ed63445c4b3d5ad20a1e5d99.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی تطبیقی قانونی سازی | # بررسی تطبیقی قانونی سازی بیتکوین، امیرمحسن شعبانی، محمد محسنی دهکلانی، سعید ابراهیمی، [[پژوهشنامه حقوق تطبیقی]]، شماره ۵، ۱۳۹۹ش. [http://journals.umz.ac.ir/article_2838_00bbc6fd3a09fb044bd296d48b84ffa1.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل فقهی-اقتصادی استخراج ارزهای مجازی در نظام اقتصادی اسلام؛ (مطالعه موردی | # تحلیل فقهی-اقتصادی استخراج ارزهای مجازی در نظام اقتصادی اسلام؛ (مطالعه موردی بیتکوین)، حسین عیوضلو، سید عباس موسویان، محسن رضایی صدرآبادی جواد نوری، نشریه معرفت اقتصاد اسلامی، شماره ۲۱، ۱۳۹۸ش. [http://marefateeqtesadi.nashriyat.ir/sites/marefateeqtesadi.nashriyat.ir/files/4_12.pdf لینک مقاله] | ||
# نگاهی به رمزارزها از پنجره فقه اسلامی، وهاب قیلچ، دوماهنامه تازههای اقتصاد، شماره ۱۵۷، ۱۳۹۸ش. [https://www.mbri.ac.ir/userfiles/file/Islamic%20Banking/بانک%20مقالات/مبانی%20فقهی%20بانکداری%20اسلامی/نگاهی%20به%20رمزارزها%20از%20پنجره%20فقه%20اسلامی.pdf لینک مقاله] | # نگاهی به رمزارزها از پنجره فقه اسلامی، وهاب قیلچ، دوماهنامه تازههای اقتصاد، شماره ۱۵۷، ۱۳۹۸ش. [https://www.mbri.ac.ir/userfiles/file/Islamic%20Banking/بانک%20مقالات/مبانی%20فقهی%20بانکداری%20اسلامی/نگاهی%20به%20رمزارزها%20از%20پنجره%20فقه%20اسلامی.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی فقهی استخراج و مبادله ی رمز ارزها با تمرکز بر شبکه ی | # بررسی فقهی استخراج و مبادله ی رمز ارزها با تمرکز بر شبکه ی «بیتکوین»، محسن خردمند، [[دوفصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی]]، شماره ۲۰، ۱۳۹۸ش. [http://marefateeqtesadi.nashriyat.ir/sites/marefateeqtesadi.nashriyat.ir/files/6_10.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی وضعیت فقهی و حقوقی | # بررسی وضعیت فقهی و حقوقی بیتکوین، محمد روشن، مصطفی مظفری، هانیه میرزایی، [[فصلنامه تحقیقات حقوقی]]، شماره ۸۷، ۱۳۹۸ش. [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_82656_34e1988e58400a45f6f92afde6e45551.pdf لینک مقاله] | ||
# درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان، زهرا بهرامی، فهیمه قلیپور گودرزی، زهرا شهروی، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. [http://qjfep.ir/article-1-980-fa.pdf لینک مقاله] | # درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان، زهرا بهرامی، فهیمه قلیپور گودرزی، زهرا شهروی، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. [http://qjfep.ir/article-1-980-fa.pdf لینک مقاله] | ||
# درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان و همکاران، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. [http://qjfep.ir/article-1-980-fa.pdf لینک مقاله] | # درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان و همکاران، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. [http://qjfep.ir/article-1-980-fa.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه، حقوق و مطالعات تطبیقی، اصغر محمودی، | # تحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه، حقوق و مطالعات تطبیقی، اصغر محمودی، [[فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی]]، دوره ۴۹، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. [https://journals.ut.ac.ir/article_72978_af0f75253a80453e62e2b98f30176ef8.pdf لینک مقاله] | ||
# بیتکوین و ماهیت مالی−فقهی پول مجازی، رضا میرزاخانی، حسینعلی سعدی، | # بیتکوین و ماهیت مالی−فقهی پول مجازی، رضا میرزاخانی، حسینعلی سعدی، دوفصلنامه جستارهای اقتصادی، شماره ۳۰، ۱۳۹۷ش. [http://iee.rihu.ac.ir/article_1555_25847f61cd4263cc0819f79402733c54.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل فقهی کارکردهای پولهای رمزنگاری شده (مورد مطالعه | # تحلیل فقهی کارکردهای پولهای رمزنگاری شده (مورد مطالعه بیتکوین)، علیرضا نواب پور، احمد علی یوسفی، محمد طالبی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۷۲، ۱۳۹۷ش. [http://eghtesad.iict.ac.ir/article_34166_b445143670c7f18d944b18ab56d6f659.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی جامع فقهی | # بررسی جامع فقهی بیتکوین، ارزهای دیجیتال و بلاک چین، محمد ابوبکر، مترجم محمد آذرنیوار، درج شده در سایت ارزدیجیتال، ۱۳۹۷ش. [https://cdn.arzdigital.com/uploads/2018/04/shariah-analysis-of-bitcoin-cryptocurrency-and-blockchain-1.pdf لینک مقاله] | ||
# بررسی فقهی پول مجازی، محمدمهدی سلیمانی پور، حامد سلطانینژاد، مهدی پورمطهر، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، شماره ۱۲، ۱۳۹۶ش. [https://ifr.journals.isu.ac.ir/article_2002_148c53421b81fc8dfb5da36fc0d7bdf4.pdf لینک مقاله] | # بررسی فقهی پول مجازی، محمدمهدی سلیمانی پور، حامد سلطانینژاد، مهدی پورمطهر، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، شماره ۱۲، ۱۳۹۶ش. [https://ifr.journals.isu.ac.ir/article_2002_148c53421b81fc8dfb5da36fc0d7bdf4.pdf لینک مقاله] | ||
# تحلیل وضعیت زنجیرههای بلوکی و معاملات ارزهای دیجیتال از منظر حقوق ایران و فقه امامیه، سیدحسن حسینی مقدم، بهآرا فرزینفر، دوفصلنامه تمدن حقوقی، شماره ۵، ۱۳۹۵ش. [http://www.pzhfars.ir/article_111266_c3d883410671557eb79c1c5cf0c52d91.pdf لینک مقاله] | # تحلیل وضعیت زنجیرههای بلوکی و معاملات ارزهای دیجیتال از منظر حقوق ایران و فقه امامیه، سیدحسن حسینی مقدم، بهآرا فرزینفر، دوفصلنامه تمدن حقوقی، شماره ۵، ۱۳۹۵ش. [http://www.pzhfars.ir/article_111266_c3d883410671557eb79c1c5cf0c52d91.pdf لینک مقاله] | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
# بررسی فقهی حقوقی ارز دیجیتال، محمود حاجزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد در مؤسسه آموزش عالی اشراق، دانشکده حقوق، ۱۳۹۹ش. | # بررسی فقهی حقوقی ارز دیجیتال، محمود حاجزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد در مؤسسه آموزش عالی اشراق، دانشکده حقوق، ۱۳۹۹ش. | ||
# تبیین اقتصادی ماهیت پولهای مجازی و تحلیل آن از منظر اقتصاد اسلامی، محسن رضائی صدرآبادی، رساله دکتری در دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، ۱۳۹۹ش. | # تبیین اقتصادی ماهیت پولهای مجازی و تحلیل آن از منظر اقتصاد اسلامی، محسن رضائی صدرآبادی، رساله دکتری در دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، ۱۳۹۹ش. | ||
# سیاست جنایی تقنینی ایران در زمینه ارزهای دیجیتال(با نگاهی به فقه امامیه)، مجید بیاتی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده پیشگیری از جرم و اصلاح و تربیت، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/289347c06875250aa08ac824cd786537?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | # سیاست جنایی تقنینی ایران در زمینه ارزهای دیجیتال (با نگاهی به فقه امامیه)، مجید بیاتی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده پیشگیری از جرم و اصلاح و تربیت، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/289347c06875250aa08ac824cd786537?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# بررسی فقهی حقوقی معاملات ارزهای مجازی با تأکید بر | # بررسی فقهی حقوقی معاملات ارزهای مجازی با تأکید بر بیتکوین، سید محمد عبداللهی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه عدالت، گروه حقوق خصوصی، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/c475560f0124c6dbf92d838cbfb02c24?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# مطالعه تطبیقی رمزارزها از دیدگاه مذاهب اسلامی و قوانین پولی بانکی ایران، کوثر بابایی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/d9e2d08df769c720132b0327c83bc0d4?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | # مطالعه تطبیقی رمزارزها از دیدگاه مذاهب اسلامی و قوانین پولی بانکی ایران، کوثر بابایی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/d9e2d08df769c720132b0327c83bc0d4?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# ماهیت ارزهای دیجیتال و آثار مترتب بر آن در فقه امامیه، زهرا خورسندی کوچصفهانی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/abd328117fd88a40fc7152495809a1da?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | # ماهیت ارزهای دیجیتال و آثار مترتب بر آن در فقه امامیه، زهرا خورسندی کوچصفهانی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/abd328117fd88a40fc7152495809a1da?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# ابعاد حقوقی پول مجازی، مسعود شمس، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/ad52c88a30bfd2aab3c3e32f6090dbb2?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | # ابعاد حقوقی پول مجازی، مسعود شمس، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/ad52c88a30bfd2aab3c3e32f6090dbb2?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# بررسی ماهیت فقهی و حقوقی | # بررسی ماهیت فقهی و حقوقی بیتکوین، انسیه جدیدیان، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/8293a1af07d2d357f80eaa33688d0fb3?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
# امکانسنجی مالی-فقهی استفاده از | # امکانسنجی مالی-فقهی استفاده از بیتکوین در بازار ایران، سعید میرزاجانزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده فنی و مهندسی، ۱۳۹۷ش. | ||
# ابعاد حقوقی | # ابعاد حقوقی بیتکوین، سمیرا صفوی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شیراز، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/9d7029c2be98a835e14b6b6547c319fe?sample=1 چند صفحه نخست از سامانه گنج] | ||
===عربی=== | ===عربی=== | ||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
==سایر منابع== | ==سایر منابع== | ||
# بررسی کاربرد رمزپولها از دیدگاه اقتصادی-بانکی- فقهی، نشست علمی با حضور غلامرضا مصباحی مقدم، حسین میثمی و مهدی نوری، در پژوهشکده پولی و بانکی، شهریور ۱۴۰۰ش. [https://www.mbri.ac.ir/IslamicBanking/IslamicBanking_Page?News_ID=355420 لینک دسترسی] | # بررسی کاربرد رمزپولها از دیدگاه اقتصادی-بانکی- فقهی، نشست علمی با حضور غلامرضا مصباحی مقدم، حسین میثمی و مهدی نوری، در پژوهشکده پولی و بانکی، شهریور ۱۴۰۰ش. [https://www.mbri.ac.ir/IslamicBanking/IslamicBanking_Page?News_ID=355420 لینک دسترسی] | ||
# | # بیتکوین از نظر قواعد فقه اسلام، زینب عباسپور، محبوبه حسنی، حسینعلی قاسمپور، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش. [https://civilica.com/doc/1019012/ لینک دسترسی] | ||
# بلاکچین و ارزهای رمزپایه، فرصتها و چالشهای دینی، علیرضا صدوق، کارگاه آموزشی دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، ۱۳۹۹ش. [https://www.mbri.ac.ir/IslamicBanking/IslamicBanking_Page?News_ID=344932 لینک دسترسی] | # بلاکچین و ارزهای رمزپایه، فرصتها و چالشهای دینی، علیرضا صدوق، کارگاه آموزشی دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، ۱۳۹۹ش. [https://www.mbri.ac.ir/IslamicBanking/IslamicBanking_Page?News_ID=344932 لینک دسترسی] | ||
# حکم خرید، فروش و استخراج پول رمزپایه دیجیتال، مرتضی ترابی، نشست علمی، در مؤسسه دارالثقلین امام عصر(عج)، ۱۳۹۹ش. [http://darolsaqalain.ir/ramzarz لینک دسترسی] | # حکم خرید، فروش و استخراج پول رمزپایه دیجیتال، مرتضی ترابی، نشست علمی، در مؤسسه دارالثقلین امام عصر(عج)، ۱۳۹۹ش. [http://darolsaqalain.ir/ramzarz لینک دسترسی] | ||
# بررسی ارزهای رمزنگاری شده از نگاه قواعد فقه امامیه، مجید بیاتی و حسن تقویانپور، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش. [https://civilica.com/doc/1019068/ لینک دسترسی] | # بررسی ارزهای رمزنگاری شده از نگاه قواعد فقه امامیه، مجید بیاتی و حسن تقویانپور، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش. [https://civilica.com/doc/1019068/ لینک دسترسی] | ||
# ماهیت | # ماهیت بیتکوین و بررسی ابعاد فقهی و اجتماعی، گفتگوی سایت رسا با مرتضی ترابی، ۱۳۹۹ش. [https://rasanews.ir/fa/news/676645 لینک دسترسی] | ||
# تحلیل جایگاه | # تحلیل جایگاه بیتکوین در نظام بانکداری اسلامی، محمدرضا نانآور، مهدی فدایی، سمیه نانآور، دومین کنفرانس بینالمللی پژوهش های نوین در مدیریت،اقتصاد،حسابداری و بانکداری، ۱۳۹۸ش. [https://civilica.com/doc/916161/ لینک دسترسی] | ||
# دیدگاه مراجع تقلید درباره رمز ارزها / حکم رمز ارزها از نگاه فقه فردی و حکومتی، یادداشت در سایت وسائل، ۱۳۹۸ش. [http://vasael.ir/fa/news/14920 لینک دسترسی] | # دیدگاه مراجع تقلید درباره رمز ارزها / حکم رمز ارزها از نگاه فقه فردی و حکومتی، یادداشت در سایت وسائل، ۱۳۹۸ش. [http://vasael.ir/fa/news/14920 لینک دسترسی] | ||
# بررسی | # بررسی بیتکوین و ارزهای دیجیتالی از نظر فقهی، آرش پارساپور، یادداشت در سایت دیجیاتو، ۱۳۹۷ش. [https://digiato.com/article/2018/04/25 لینک دسترسی] | ||
# پول مجازی از منظر فقه حکومتی، احمدعلی یوسفی، نشست علمی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. [http://iict.ac.ir/1398/02/polmajazi/ لینک دسترسی] | # پول مجازی از منظر فقه حکومتی، احمدعلی یوسفی، نشست علمی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. [http://iict.ac.ir/1398/02/polmajazi/ لینک دسترسی] | ||
# پول مجازی از دیدگاه فقه حکومتی، مهدی خوشاخلاق، یادداشت در پایگاه فقه حکومتی وسائل، ۱۳۹۷ش. [http://vasael.ir/fa/news/12772 لینک دسترسی] | # پول مجازی از دیدگاه فقه حکومتی، مهدی خوشاخلاق، یادداشت در پایگاه فقه حکومتی وسائل، ۱۳۹۷ش. [http://vasael.ir/fa/news/12772 لینک دسترسی] | ||
# بررسی فقهی «پول مجازی»، گفتگوی سایت الف با محمدمهدی چگینی، ۱۳۹۷ش. [https://www.alef.ir/news/3970127026.html لینک دسترسی] | # بررسی فقهی «پول مجازی»، گفتگوی سایت الف با محمدمهدی چگینی، ۱۳۹۷ش. [https://www.alef.ir/news/3970127026.html لینک دسترسی] | ||
# | # بیتکوین، مصداق اکل مال به باطل، معامله غرری و پولشوئی است، محمدجواد فاضل لنکرانی، نشست علمی در مؤسسه فقهی ائمه اطهار، ۱۳۹۷ش. [http://ijtihadnet.ir/حقجو-بیت-کوین،-هیچ-پشتوانهای-ندارد/ لینک دسترسی] | ||
# النقود الالکترونیة وأحکامها الفقهیة (البتکوین) نموذجا دراسة فقهیة اقتصادیة مقارنة، یاسر عبدالحمید جاداالله، درسنامه در کلیة الشریعة والقانون بالدقھلیة– جامعة الأزھر، ۱۴۳۹ق. [https://jfslt.journals.ekb.eg/article_10758_b39e43a93f63833df3d72187d6a00c86.pdf لینک دسترسی] | # النقود الالکترونیة وأحکامها الفقهیة (البتکوین) نموذجا دراسة فقهیة اقتصادیة مقارنة، یاسر عبدالحمید جاداالله، درسنامه در کلیة الشریعة والقانون بالدقھلیة– جامعة الأزھر، ۱۴۳۹ق. [https://jfslt.journals.ekb.eg/article_10758_b39e43a93f63833df3d72187d6a00c86.pdf لینک دسترسی] | ||
# تب | # تب بیتکوین در ایران و تحلیل آن از دیدگاه مالی، حقوقی و فقه اسلامی، محمود صمدی لرگانی، امید شهیر، همایش ملی پژوهش های حسابداری و مدیریت با رویکرد کسب و کارهای نوین، ۱۳۹۶ش. [https://civilica.com/doc/771892/ لینک دسترسی] | ||
:{{شد}} [[کاربر:Salehi|Salehi]] ([[بحث کاربر:Salehi|بحث]]) ۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۲ (UTC) |
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۲
ارز دیجیتال که با عناوین دیگری چون رمزارز، ارز رمزنگاری شده، پول مجازی، پول رمزنگاری شده و پول الکترونیک نیز شناخته میشود، شکل نوینی از پول در عرصه اقتصاد است. این نوع از پول ثمره توسعه فنآوری اطلاعات است و به دنبال خود منافع و همچنین جرایمی را پدید آورده است که نیاز به بررسی فقهی و حقوقی دارد. ارزهای دیجیتال در فقه فردی و حکومتی مورد بحث قرار گرفته و احکامی نیز درباره آن از سوی فقها صادر شده است.
مقاله حاضر، کتابها، مقالهها، پایاننامهها و دیگر منابعی که از منظر فقه معاصر به بررسی ارزهای دیجیتال پرداختهاند را جمعآوری کرده است.
کتابها
فارسی
- مقدمهای بر پول رمزنگاری شده؛ مبانی فنی، مالی و فقهی، علیرضا نوابپور، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، ۱۳۹۹ش.
- جایگاه فقهی و حقوقی ارزهای دیجیتال، فهیمه ملکزاده، سینا واحدزاده، تهران، نشر خرسندی، ۱۳۹۹ش.
- جرایم و مجازاتهای بیتکوین و بلاکچین در حقوق ایران، حسین مظلومان، تهران، نشر مهر کلام، ۱۳۹۹ش.
- بررسی ابعاد حقوقی ارزهای دیجیتال، سید مهران ریاضیمند، تهران، نشر برتراندیشان، ۱۳۹۷ش.
عربی
- النقود الرقمیة؛ وأثر التعامل بها فی الفقه الإسلامی، أحمد عید عبد الحمید إبراهیم، مصر، دار الاصول للنشر و التوزیع، ۲۰۲۰م.
- حکم التعامل بالبیتکوین- هل هو مقامرة أم متاجرة، منصور بن عبد الرحمن بن محمد الغامدی، عربستان، ریاض، مرکز التمیز البحثی فی فقه القضایا المعاصرة، ۱۴۴۰ق. لینک مقاله
- الأحکام الفقهیّة المتعلقة بالعملات الإلکترونیة، عبد الله بن محمد بن عبد الوهاب العقیل، المدینة المنورة، الجامعة الإسلامیة، ۲۰۱۷م.لینک کتاب
مقالهها
فارسی
- جستار فقهی حقوقی در مسئله قانونمندسازی ارزهای رمزنگاری شده، مهدی مددی، محسن قائمی خرق، قاسم شفیعی، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره ۱۰۵، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- واکاوی ارزهای دیجیتال از منظر فقه و حقوق، زهرا خورسندی کوچصفهانی، مرتضی چیتسازیان، فصلنامه مطالعات میان رشتهای فقه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله انواع رمزارزها و توکنها از منظر فقه اسلامی و قوانین کشور، حسین میثمی و زینب بیابانی، تهران، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- مشروعیت رمزارزها از منظر فقه حکومتی و فردی، سیدعلی ربانی موسویان، فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، شماره ۶۰، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- تحلیل فقهی- حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی، حسین عیوضلو، محسن رضائی صدرآبادی، جواد نوری، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۷۷، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- مبانی فقهی حقوقی ارز دیجیتال با رویکرد سرمایهگذاری، نسترن ارزانیان، علیرضا مظلوم رهنی، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره۴، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- بررسی تحلیلی معاملات بر پایه ارز دیجیتالی از منظر فقه امامیه و نقش زنجیره بلوکی در صنایع مختلف، نسترن ارزانیان، فاطمه اسدی، بهآرا فرزین فر، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره ۷، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- بررسی تطبیقی قانونی سازی بیتکوین، امیرمحسن شعبانی، محمد محسنی دهکلانی، سعید ابراهیمی، پژوهشنامه حقوق تطبیقی، شماره ۵، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- تحلیل فقهی-اقتصادی استخراج ارزهای مجازی در نظام اقتصادی اسلام؛ (مطالعه موردی بیتکوین)، حسین عیوضلو، سید عباس موسویان، محسن رضایی صدرآبادی جواد نوری، نشریه معرفت اقتصاد اسلامی، شماره ۲۱، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- نگاهی به رمزارزها از پنجره فقه اسلامی، وهاب قیلچ، دوماهنامه تازههای اقتصاد، شماره ۱۵۷، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- بررسی فقهی استخراج و مبادله ی رمز ارزها با تمرکز بر شبکه ی «بیتکوین»، محسن خردمند، دوفصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، شماره ۲۰، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- بررسی وضعیت فقهی و حقوقی بیتکوین، محمد روشن، مصطفی مظفری، هانیه میرزایی، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره ۸۷، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان، زهرا بهرامی، فهیمه قلیپور گودرزی، زهرا شهروی، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- درک ماهیت پولهای رمزپایه و تعیین برخی از الزامات قانونگذاری آن در ایران از منظر اقتصاد اسلامی، عبدالمحمد کاشیان و همکاران، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، شماره ۲۶، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- تحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه، حقوق و مطالعات تطبیقی، اصغر محمودی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۴۹، شماره ۳، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- بیتکوین و ماهیت مالی−فقهی پول مجازی، رضا میرزاخانی، حسینعلی سعدی، دوفصلنامه جستارهای اقتصادی، شماره ۳۰، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- تحلیل فقهی کارکردهای پولهای رمزنگاری شده (مورد مطالعه بیتکوین)، علیرضا نواب پور، احمد علی یوسفی، محمد طالبی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۷۲، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- بررسی جامع فقهی بیتکوین، ارزهای دیجیتال و بلاک چین، محمد ابوبکر، مترجم محمد آذرنیوار، درج شده در سایت ارزدیجیتال، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
- بررسی فقهی پول مجازی، محمدمهدی سلیمانی پور، حامد سلطانینژاد، مهدی پورمطهر، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، شماره ۱۲، ۱۳۹۶ش. لینک مقاله
- تحلیل وضعیت زنجیرههای بلوکی و معاملات ارزهای دیجیتال از منظر حقوق ایران و فقه امامیه، سیدحسن حسینی مقدم، بهآرا فرزینفر، دوفصلنامه تمدن حقوقی، شماره ۵، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
عربی
- البیتکوین وحکم التعامل بها فی الفقه الإسلامی: دراسة مقارنة، عبدالصمد محمد إبراهیم محمد، جامعة الازهر، مجلة کلیة الشریعة والقانون بأسیوط، شماره ۳۳، ۲۰۲۱م.
- التنظیم القانونی والشرعی للعملة الافتراضیة: البتکوین نموذجا، باسم محمد فاضل مدبولی، مجلة الأمن والقانون، مجلد ۲۹، شماره ۲، ۲۰۲۱م.
- التکییف الفقهی والقانونی والحکم الشرعی للعملات الرقمیة وأثره على الإلتزامات التعاقدیة: دراسة مقارنة، عثمان محمد النظیف محمد، اردن، المجلة العربیة للعلوم الإنسانیة والاجتماعیة، شماره ۷، ۲۰۲۱م.
- البتکوین من منظور فقهی، صالح بن علی بن محمد السعود، عربستان، مجلة العلوم الشرعیة واللغة العربیة، مجلد ۵، شماره ۲، ۲۰۲۰م.
- العملات الافتراضیة: دراسة فقهیة تأصیلیة، سبتی بن مصیلیت سبتی العنزی، مجلة جامعة الملک عبدالعزیز، الآداب والعلوم الإنسانیة، مجلد ۲۸، شماره۱۲، ۲۰۲۰م. لینک مقاله
- النقود الافتراضیة: تأصیلها الفقهی وحکم زکاتها، السعد، أحمد محمد، مجلة رماح للبحوث والدراسات، اردن، شماره ۴۸، ۲۰۲۰م.
- عملة البتکوین دراسة فقهیة تأصیلیة، عبد الله نجم الدین ، مجلة التراث، مجلد ۱۰، شماره ۱، ۲۰۲۰. لینک مقاله
- النقود الإلکترونیة أحکام فقهیة و آثار اقتصادیة دراسة مقارنة، إبراهیم محمد عبد السمیع محمد، مجلة کلیة الشریعة والقانون بأسیوط دوریة علمیة محکمة، شماره ۳۱، ۲۰۱۹م. لینک مقاله
- حکم التعامل بالعملة الافتراضیة "البتکوین" والآثار المترتبة على ذلک: دراسة فقهیة، سارة بنت عبدالمحسن بن سعد ابن سعید، مجلة المدونة، مجمع الفقه الإسلامی بالهند، مج۶، ع۲۱-۲۲، ۲۰۱۹م.
- مخاطر العملة الافتراضیة "البتکوین" من منظور الاقتصاد الإسلامی، زکریا سلامة عیسى شطناوی، مجلة أبحاث الیرموک، سلسلة العلوم الإنسانیة والاجتماعیة، مجلد ۲۸، شماره ۱، ۲۰۱۹م.
- أحکام التعامل بالعملات الإلکترونیة "البیتکوین ومثیلاتها": دراسة مقارنة بین الفقه الإسلامى والقوانین الدولیة، عمار عبد حافظ عبد الکبیسی، مجلة الجامعة العراقیة، شماره ۴۴، ۲۰۱۹م.
- العملات المشفرة فی ضوء مقاصد الشریعة الإسلامیة: عملة Bitcoin أنموذجا، محمد مطلق محمد سعید عساف، جامعة قطر، مجلد ۳۶، شماره ۲، ۲۰۱۹م. لینک مقاله
- العملة الإلکترونیة فی المعاملات المالیة "البیتکوین": دراسة فقهیة قانونیة معاصرة، شیماء حامد محمد جاب الله، جامعة الازهر، مجلة کلیة الدراسات الإسلامیة والعربیة للبنات بدمنهور، مجلد ۴، شماره ۳، ۲۰۱۹م.
- أثر سد الذرائع فی التعامل بالعملات الإفتراضیة البیتکوین أنموذجا، عبداللطیف حاجی صادق العوضی، جامعة الکویت، العوضی، عبداللطیف حاجی صادق، مجلد ۳۴، شماره ۱۱۶، ۲۰۱۹م.
- التعامل بالعملات الافتراضیة وزکاتها، أسماء محمود محمدی، جامعة الأزهر، مجلة کلیة الدراسات الإسلامیة والعربیة للبنات بدمنهور، مجلد ۴، شماره ۲، ۲۰۱۹م. لینک مقاله
- العملات الإفتراضیة تکییفها الفقهی وحکم التعامل بها: البیتکوین نموذجا، مراد رایق رشید عودة، مجلة الجامعة الإسلامیة للعلوم الشرعیة بالمدینة المنورة، مجلد ۵۲، شماره ۱۸۹، ۲۰۱۹م.
- عملة البیتکوین وحکم التعامل بها فی الفقه الإسلامی والقانون الجزائری، بویشیش صالح، احمد امداح، الجزایر، مجلة الإحیاء، شماره ۲۲، ۲۰۱۹م. لینک مقاله
- المخالفات الشرعیة للعملات الرقمیة: البیتکوین أنموذجا: دراسة فقهیة تأصیلیة، أحمد نبیل محمد الحسینان، مجلة الجامعة الإسلامیة للعلوم الشرعیة بالمدینة المنورة، مجلد ۵۳، شماره ۱۹۰، ۲۰۱۹م.
- العملات الافتراضیة المشفرة: ماهیتها - خصائصها - تکییفاتها الفقهیة: بیتکوین Bitcoin أنموذجاً، أحمد سعد علی البرعی، مجلة دار الإفتاء المصریة، شماره ۳۹، ۲۰۱۹م.
- الأحکام الفقهیة المتعلقة بالعملات الإلکترونیة عملة بیتکوین نموذجا: دراسة فقهیة مقارنة، عبدالله بن محمد بن عبدالوهاب العقیل، مجلة جامعة الطائف للعلوم الإنسانیة، مجلد ۴، شماره ۱۷، ۲۰۱۸م.
- العملات الرقمیة البیتکوین انموذجا ومدى توافقها مع ضوابط النقود فی الاسلام،باسم احمد عامر، بحرین، مجلة الجامعة الشارفة للعلوم الشرعیة و الدراسات الاسلامیة، ۲۰۱۸م. لینک مقاله
- العملة المشفرة (البتکوین) تکییفها الفقهی وحکمها الشرعی: دراسة فقهیة مقارنة، حسن عبدالله عبدالمقصود أبو زهو، مجلة کلیة الدراسات الإسلامیة والعربیة للبنات بکفر الشیخ، جامعة الأزهر، مجلد ۲، شماره ۲، ۲۰۱۸م. لینک مقاله
- البتکوین وحکمها الشرعی، منصور الغامدی، مجلة الدراسات المالیة والمصرفیة، الاکادیمیة العربیة للعلوم المالیة والمصرفیة - مرکز البحوث المالیة والمصرفیة، اردن، مجلد ۲۶، شماره ۱، ۲۰۱۸م.
- النقود الافتراضیة مفهومها وأنواعها وآثارها الاقتصادیة، عبدالله بن سلیمان بن عبدالعزیز الباحوث، مجلة العلمیة للاقتصاد و التجارة، کلیة الاقتصاد والعلوم الإداریة جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیة، مجلد ۴۷، شماره ۱، ۲۰۱۷م. لینک مقاله
پایاننامهها
فارسی
- بررسی فقهی حقوقی ارز دیجیتال، محمود حاجزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد در مؤسسه آموزش عالی اشراق، دانشکده حقوق، ۱۳۹۹ش.
- تبیین اقتصادی ماهیت پولهای مجازی و تحلیل آن از منظر اقتصاد اسلامی، محسن رضائی صدرآبادی، رساله دکتری در دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، ۱۳۹۹ش.
- سیاست جنایی تقنینی ایران در زمینه ارزهای دیجیتال (با نگاهی به فقه امامیه)، مجید بیاتی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده پیشگیری از جرم و اصلاح و تربیت، ۱۳۹۹ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- بررسی فقهی حقوقی معاملات ارزهای مجازی با تأکید بر بیتکوین، سید محمد عبداللهی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه عدالت، گروه حقوق خصوصی، ۱۳۹۸ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- مطالعه تطبیقی رمزارزها از دیدگاه مذاهب اسلامی و قوانین پولی بانکی ایران، کوثر بابایی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، ۱۳۹۸ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- ماهیت ارزهای دیجیتال و آثار مترتب بر آن در فقه امامیه، زهرا خورسندی کوچصفهانی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران، ۱۳۹۸ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- ابعاد حقوقی پول مجازی، مسعود شمس، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، ۱۳۹۸ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- بررسی ماهیت فقهی و حقوقی بیتکوین، انسیه جدیدیان، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۷ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
- امکانسنجی مالی-فقهی استفاده از بیتکوین در بازار ایران، سعید میرزاجانزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده فنی و مهندسی، ۱۳۹۷ش.
- ابعاد حقوقی بیتکوین، سمیرا صفوی، پایاننامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شیراز، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. چند صفحه نخست از سامانه گنج
عربی
- النقود الافتراضیة فی الفقه الإسلامی، محمد ریاض عبدالکریم أبو کرش، پایاننامه کارشناسی ارشد در الجامعة الإسلامیة (غزة)، کلیة الشریعة والقانون، ۲۰۱۹م. لینک پایاننامه
- العملات الإفتراضیة المشفرة: دراسة اقتصادیة، شرعیة، محاسبیة، أحمد هشام قاسم النجار، پایاننامه کارشناسی ارشد در اردن، جامعة آل البیت، کلیة المعهد العالی للدراسات الاسلامیة، ۲۰۱۹م.
- أحکام التعامل بالنقود الإلکترونیة و أثره على المعاملات المعاصرة، شیماء جودت مجدی عیادة منصور، پایاننامه کارشناسی ارشد در الجامعة الإسلامیة، غزة، کلیه الشریعة و القانون، ۲۰۱۵م. لینک پایاننامه
- النقود الإلکترونیة دراسة فقهیة، یوسف بن عبد العزیز بن صالح التویجری، رساله دکتری در جامعة الامام محمد بن سعود، عربستان سعودی، کلیة الشریعة بالریاض، ۱۴۳۰ق. لینک رساله
- النقود الإلکترونیة حکمها الشرعی وآثارها الاقتصادیة، سارة متلع القحطانی، رساله دکتری در جامعة الکویت، کلیه الدراسات العلیا، ۲۰۰۸م. لینک رساله
سایر منابع
- بررسی کاربرد رمزپولها از دیدگاه اقتصادی-بانکی- فقهی، نشست علمی با حضور غلامرضا مصباحی مقدم، حسین میثمی و مهدی نوری، در پژوهشکده پولی و بانکی، شهریور ۱۴۰۰ش. لینک دسترسی
- بیتکوین از نظر قواعد فقه اسلام، زینب عباسپور، محبوبه حسنی، حسینعلی قاسمپور، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- بلاکچین و ارزهای رمزپایه، فرصتها و چالشهای دینی، علیرضا صدوق، کارگاه آموزشی دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- حکم خرید، فروش و استخراج پول رمزپایه دیجیتال، مرتضی ترابی، نشست علمی، در مؤسسه دارالثقلین امام عصر(عج)، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- بررسی ارزهای رمزنگاری شده از نگاه قواعد فقه امامیه، مجید بیاتی و حسن تقویانپور، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- ماهیت بیتکوین و بررسی ابعاد فقهی و اجتماعی، گفتگوی سایت رسا با مرتضی ترابی، ۱۳۹۹ش. لینک دسترسی
- تحلیل جایگاه بیتکوین در نظام بانکداری اسلامی، محمدرضا نانآور، مهدی فدایی، سمیه نانآور، دومین کنفرانس بینالمللی پژوهش های نوین در مدیریت،اقتصاد،حسابداری و بانکداری، ۱۳۹۸ش. لینک دسترسی
- دیدگاه مراجع تقلید درباره رمز ارزها / حکم رمز ارزها از نگاه فقه فردی و حکومتی، یادداشت در سایت وسائل، ۱۳۹۸ش. لینک دسترسی
- بررسی بیتکوین و ارزهای دیجیتالی از نظر فقهی، آرش پارساپور، یادداشت در سایت دیجیاتو، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی
- پول مجازی از منظر فقه حکومتی، احمدعلی یوسفی، نشست علمی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی
- پول مجازی از دیدگاه فقه حکومتی، مهدی خوشاخلاق، یادداشت در پایگاه فقه حکومتی وسائل، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی
- بررسی فقهی «پول مجازی»، گفتگوی سایت الف با محمدمهدی چگینی، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی
- بیتکوین، مصداق اکل مال به باطل، معامله غرری و پولشوئی است، محمدجواد فاضل لنکرانی، نشست علمی در مؤسسه فقهی ائمه اطهار، ۱۳۹۷ش. لینک دسترسی
- النقود الالکترونیة وأحکامها الفقهیة (البتکوین) نموذجا دراسة فقهیة اقتصادیة مقارنة، یاسر عبدالحمید جاداالله، درسنامه در کلیة الشریعة والقانون بالدقھلیة– جامعة الأزھر، ۱۴۳۹ق. لینک دسترسی
- تب بیتکوین در ایران و تحلیل آن از دیدگاه مالی، حقوقی و فقه اسلامی، محمود صمدی لرگانی، امید شهیر، همایش ملی پژوهش های حسابداری و مدیریت با رویکرد کسب و کارهای نوین، ۱۳۹۶ش. لینک دسترسی