کاربر:Rezashams/صفحه تمرین۳: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== معرفی و اهمیت == | == معرفی و اهمیت == | ||
حلال‌زاده کسی است که از طریق ازدواج شرعی متولد شده است.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11.</ref> در فقه شیعه فردی که از طریق وطی به شبهه به دنیا آمده باشد نیز حلال زاده شمرده میشود.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11. | حلال‌زاده کسی است که از طریق ازدواج شرعی متولد شده است.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11.</ref> در فقه شیعه فردی که از طریق وطی به شبهه به دنیا آمده باشد نیز حلال زاده شمرده میشود.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11. | ||
</ref> همچنین بر اساس روایات شیعه، فرزندی که طبق ازدواج مرسوم اقوام و ادیان دیگر و یا طبق رسم ازدواج میان کافران به دنیا آمده باشد حلال زاده است.<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> فرزندی که حاصل نکاح با محارم طبق فرهنگ مجوسیان باشد.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44؛ جامع الاحادیث الشیعه، ج26، ص380؛ وسائل، ج21، ص199.</ref> برخی محققان مستند فقیهان را قاعده لکل قوم نکاح میدانند<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> که برگرفته از روایاتی است رسم ازدواج سایر فرق حتی مشرکین را به رسمیت شناخته است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص387؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref> و برخی دیگر با ضمیمه کردن قاعده جب حکم میکنند گرچه ازدواج فرد مجوسی با مادرش در شریعت اسلام حرام است اما بعد از مسلمان شدن فرزند حلال‌زاده شناخته میشود.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44.</ref> همچنین براساس روایات در هر قومی رسم ازدواجی میان وجود دارد که آن را متفاوت از زنا میدانند.<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref> | </ref> همچنین بر اساس روایات شیعه، فرزندی که طبق ازدواج مرسوم اقوام و ادیان دیگر و یا طبق رسم ازدواج میان کافران به دنیا آمده باشد حلال زاده است.<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> فرزندی که حاصل نکاح با محارم طبق فرهنگ مجوسیان باشد.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44؛ جامع الاحادیث الشیعه، ج26، ص380؛ وسائل، ج21، ص199.</ref> برخی محققان مستند فقیهان را قاعده لکل قوم نکاح میدانند<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> که برگرفته از روایاتی است رسم ازدواج سایر فرق حتی مشرکین را به رسمیت شناخته است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص387؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref> و برخی دیگر با ضمیمه کردن قاعده جب حکم میکنند گرچه ازدواج فرد مجوسی با مادرش در شریعت اسلام حرام است اما بعد از مسلمان شدن فرزند حلال‌زاده شناخته میشود.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44. | ||
مباني الفقه الفعال في القواعد الفقهية الأساسية، ج2، ص: 302</ref> ناصر مکارم شیرازی نیز حکم به حلالزادگی فرزندی میکند که ازدواج والدینش به دید اسلام باطل اما در نزد خودشان صحیح است او مستند این حکم را سیره عقلا میداند.<ref>مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، کتاب حدود و تعزیرات، ص48.</ref>همچنین براساس روایات در هر قومی رسم ازدواجی میان وجود دارد که آن را متفاوت از زنا میدانند.<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref> | |||
اهمیت حلال زادگی در اسلام به جهت امتیازاتی نظیر امکان تصدی مناصبی چون قضاوت و امام جماعت شدن است که برای مسلمان حلال زاده برشمرده شده است و فرد حرامزاده از آن بی بهره است. به گفته برخی پژوهشگران انتقال برخی صفات رذیله از طرق وراثت به افرادی که غیر حلال زاده اند سبب این محرومیت شده است. اینان با استناد به آیه (البلد الطیب یخرج نباته ..) و روایتی که در آن از تاثیر ژن میگوید معتقدند همانطور که ویژگی های ظاهری افراد از طریق ژن انتقال میابد ویژگی های باطنی نیز منتقل میشود و در فرزندان نامشروع غالبا زمینه ارتکاب جرم بیشتر است و از طرفی مقبولیت اجتماعی زیادی ندارند و لذا از باب احتیاط به منظور حفظ مصالح مسلمین از برخی امور محروم میشوند. ابن ادریس علت نپذیرفتن شهادت در ولد الزنا را کافر بودن اومیداند. سید مرتضی علت را عدم نجابت او میداند. <ref>https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698086/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C</ref> | اهمیت حلال زادگی در اسلام به جهت امتیازاتی نظیر امکان تصدی مناصبی چون قضاوت و امام جماعت شدن است که برای مسلمان حلال زاده برشمرده شده است و فرد حرامزاده از آن بی بهره است. به گفته برخی پژوهشگران انتقال برخی صفات رذیله از طرق وراثت به افرادی که غیر حلال زاده اند سبب این محرومیت شده است. اینان با استناد به آیه (البلد الطیب یخرج نباته ..) و روایتی که در آن از تاثیر ژن میگوید معتقدند همانطور که ویژگی های ظاهری افراد از طریق ژن انتقال میابد ویژگی های باطنی نیز منتقل میشود و در فرزندان نامشروع غالبا زمینه ارتکاب جرم بیشتر است و از طرفی مقبولیت اجتماعی زیادی ندارند و لذا از باب احتیاط به منظور حفظ مصالح مسلمین از برخی امور محروم میشوند. ابن ادریس علت نپذیرفتن شهادت در ولد الزنا را کافر بودن اومیداند. سید مرتضی علت را عدم نجابت او میداند. <ref>https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698086/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C</ref> | ||
نسخهٔ ۱۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۳۵
حلال زادگی
معرفی و اهمیت
حلال‌زاده کسی است که از طریق ازدواج شرعی متولد شده است.[۱] در فقه شیعه فردی که از طریق وطی به شبهه به دنیا آمده باشد نیز حلال زاده شمرده میشود.[۲] همچنین بر اساس روایات شیعه، فرزندی که طبق ازدواج مرسوم اقوام و ادیان دیگر و یا طبق رسم ازدواج میان کافران به دنیا آمده باشد حلال زاده است.[۳] فرزندی که حاصل نکاح با محارم طبق فرهنگ مجوسیان باشد.[۴] برخی محققان مستند فقیهان را قاعده لکل قوم نکاح میدانند[۵] که برگرفته از روایاتی است رسم ازدواج سایر فرق حتی مشرکین را به رسمیت شناخته است.[۶] و برخی دیگر با ضمیمه کردن قاعده جب حکم میکنند گرچه ازدواج فرد مجوسی با مادرش در شریعت اسلام حرام است اما بعد از مسلمان شدن فرزند حلال‌زاده شناخته میشود.[۷] ناصر مکارم شیرازی نیز حکم به حلالزادگی فرزندی میکند که ازدواج والدینش به دید اسلام باطل اما در نزد خودشان صحیح است او مستند این حکم را سیره عقلا میداند.[۸]همچنین براساس روایات در هر قومی رسم ازدواجی میان وجود دارد که آن را متفاوت از زنا میدانند.[۹]
اهمیت حلال زادگی در اسلام به جهت امتیازاتی نظیر امکان تصدی مناصبی چون قضاوت و امام جماعت شدن است که برای مسلمان حلال زاده برشمرده شده است و فرد حرامزاده از آن بی بهره است. به گفته برخی پژوهشگران انتقال برخی صفات رذیله از طرق وراثت به افرادی که غیر حلال زاده اند سبب این محرومیت شده است. اینان با استناد به آیه (البلد الطیب یخرج نباته ..) و روایتی که در آن از تاثیر ژن میگوید معتقدند همانطور که ویژگی های ظاهری افراد از طریق ژن انتقال میابد ویژگی های باطنی نیز منتقل میشود و در فرزندان نامشروع غالبا زمینه ارتکاب جرم بیشتر است و از طرفی مقبولیت اجتماعی زیادی ندارند و لذا از باب احتیاط به منظور حفظ مصالح مسلمین از برخی امور محروم میشوند. ابن ادریس علت نپذیرفتن شهادت در ولد الزنا را کافر بودن اومیداند. سید مرتضی علت را عدم نجابت او میداند. [۱۰]
اگر ندانیم شخصی حلال زاده است یا خیر نسبت به موارد تشخیص فرق دارد یعنی اگر میخواهد امام جماعت شود مشکلی ندارد و با اصل حکم به حلال زادگی میشود ااما اگر کودکی در دار الحرب پیدا شود این بنا صحیح نیست.[۱۱]
عدل الهی، حلال زادگی و سعادت دنیوی و اخروی
حلال‌زاده بودن فی نفسه آیا خوب است یا بد یا هیچکدام؟آیا تاثیری در شقاوت افراد دارد یا خیر؟
طبق برخی روایات شیعه گزارشی از حلال زاده نبودن را از ویژگی برخی افرادی میداند که در مسیر سعادت نیستند طبق این روایات ساکنین کشتی نوح همگی حلال زاده بودند و یا قاتل یحیی و امام حسین ع را شخصی که فاقد حلال زادگی است برشمرده است و همچنین فرد فاقد حلال زادگی را مبغض اهل بیت میدانند
احکام فقهی مرتبط
فقیهان حلال زادگی را شرطی برای برخی امور شررعی دانسته اند:
شهادت دادن: فقیهان شیعه معتقدند حلال زادگی از شروط شاهد است اما در مقابل فقیهان اهل تنسنن و شهید و طوسی حلال زادگی را شرط نمیدانند.
پانویس
- ↑ بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11.
- ↑ بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج14، ص11.
- ↑ پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.
- ↑ شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44؛ جامع الاحادیث الشیعه، ج26، ص380؛ وسائل، ج21، ص199.
- ↑ پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.
- ↑ طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص387؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.
- ↑ شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44. مباني الفقه الفعال في القواعد الفقهية الأساسية، ج2، ص: 302
- ↑ مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، کتاب حدود و تعزیرات، ص48.
- ↑ عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.
- ↑ https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698086/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C
- ↑ فقه الصادق عليه السلام (للروحاني)، ج6، ص: 287