محمد محمدی قائنی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hasanejraei (بحث | مشارکت‌ها) |
Hasanejraei (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==نظرات و آراء== | ==نظرات و آراء== | ||
===فقه حداکثری اما بدون الگوهای جزئی=== | |||
به‌باور قائنی، گرچه همه کارهای اختیاری انسان تابع احکام فقهی است و بنابراین فقه حداکثری است، اما با این حال، شریعت اسلام به بیان کلیاتی در زمینه‌های مختلف پرداخته و بر این اساس ارائه الگو را به عقلا واگذاشته است.<ref>«فقه حداکثری است، ولی...»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، ص۵۵.</ref> | به‌باور قائنی، گرچه همه کارهای اختیاری انسان تابع احکام فقهی است و بنابراین فقه حداکثری است، اما با این حال، شریعت اسلام به بیان کلیاتی در زمینه‌های مختلف پرداخته و بر این اساس ارائه الگو را به عقلا واگذاشته است.<ref>«فقه حداکثری است، ولی...»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، ص۵۵.</ref> | ||
===مخالفت با فقه مقاصدی=== | |||
محمد قائنی، [[فقه مقاصدی]] را اجتهاد در مقابل نص دانسته و بر آن است که اگر عمومات تعلیلی مبنای فقه قرار گیرد، فقه جدیدی تأسیس شده و اجتهاد از مسیر صحیح خود خارج خواهد شد. به باور او، با تغییر شریعت مطابق با وضعیت اجتماعی، و بر اساس فقه مقاصدی، به‌مرور فقه و شریعت جدیدی تأسیس خواهد شد و چیزی جز نشانه‌هایی از دین باقی نخواهد ماند.<ref>[http://ijtihadnet.ir/گفتگوی-نقادانه-اندیشمندان-درباره-جای/ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»]، سایت شبکه اجتهاد.</ref> | |||
===اصل در احکام، مولوی بودن است=== | |||
قائنی معتقد است که اصل در احکامِ ذکر شده در روایات، مولوی بودن است، نه تدبیری و حکومتی بودن؛ چرا که ائمه نیز در مقام پاسخ، قضایای عامی صادر می‌کردند و از مردم می‌خواستند تا روایات را بنویسند تا به دست دیگران برسد. وی با این حال تدبیری بودن روایات را در صورت وجود قرائن و شواهد می‌پذیرد.<ref>[http://ijtihadnet.ir/گفتگوی-نقادانه-اندیشمندان-درباره-جای/ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»]، سایت شبکه اجتهاد.</ref> وی با این حال بر آن است که احکام تدبیری پیامبر برای تمام زمان‌ها حجت است؛ چرا که حتی احکام ولایی پیامبر هم بر تمام امت، چه معاصران و چه متأخران، نافذ خواهد بود. وی این نظر خود را به روایتی از امام صادق(ع) مستند ساخته است که در باب حکم ولایی پیامبر(ص) درباره زکات است.<ref>[http://ijtihadnet.ir/گفتگوی-نقادانه-اندیشمندان-درباره-جای/ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»]، سایت شبکه اجتهاد.</ref> | |||
==آثار و تألیفات== | ==آثار و تألیفات== | ||
نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۱۸
صفحه پودمان:Message box/ambox.css محتوایی ندارد.
 | توجه! این مقاله در حال نگارش است و ممکن است مطالب آن تغییر کند. پس از نهایی شدنِ مقاله، این برچسب برداشته میشود. |
زندگی، تحصیل و تدریس
محمد محمدی قائنی، در سال ۱۳۴۴ در نجف متولد شد. وی در درس خارج فقه سید ابوالقاسم خویی و پدر خویش حاضر شد و در سال ۱۳۶۸ش وارد قم شد و درس خارج فقه را در جلسات درسی میرزا جواد تبریزی و حسینعلی منتظری پی گرفت.[۱] وی عضو هیئت علمی مرکز فقهی ائمه اطهار است.[۲]
بنابر آنچه در سایت مدرسه فقاهت ذکر شده است، محمد محمدی قائنی مباحثی از قبیل قضا، دیات، قصاص و احکام پزشکی را در درس خارج فقه خود مورد بحث قرار داده است.[۳] درس خارج اصول فقه وی نیز از سال ۱۳۸۵ش در حوزه علمیه قم برقرار بوده و همچنان ادامه دارد.[۴]
وی همچنین از اعضای هیئت تحریریه مجله علمی-تخصصی فقه و اجتهاد، وابسته به مرکز فقهی ائمه اطهار[۵] و از اعضای هیئت تحریریه فصلنامه دین و قانون، وابسته به مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی است.[۶]
نظرات و آراء
فقه حداکثری اما بدون الگوهای جزئی
به‌باور قائنی، گرچه همه کارهای اختیاری انسان تابع احکام فقهی است و بنابراین فقه حداکثری است، اما با این حال، شریعت اسلام به بیان کلیاتی در زمینه‌های مختلف پرداخته و بر این اساس ارائه الگو را به عقلا واگذاشته است.[۷]
مخالفت با فقه مقاصدی
محمد قائنی، فقه مقاصدی را اجتهاد در مقابل نص دانسته و بر آن است که اگر عمومات تعلیلی مبنای فقه قرار گیرد، فقه جدیدی تأسیس شده و اجتهاد از مسیر صحیح خود خارج خواهد شد. به باور او، با تغییر شریعت مطابق با وضعیت اجتماعی، و بر اساس فقه مقاصدی، به‌مرور فقه و شریعت جدیدی تأسیس خواهد شد و چیزی جز نشانه‌هایی از دین باقی نخواهد ماند.[۸]
اصل در احکام، مولوی بودن است
قائنی معتقد است که اصل در احکامِ ذکر شده در روایات، مولوی بودن است، نه تدبیری و حکومتی بودن؛ چرا که ائمه نیز در مقام پاسخ، قضایای عامی صادر می‌کردند و از مردم می‌خواستند تا روایات را بنویسند تا به دست دیگران برسد. وی با این حال تدبیری بودن روایات را در صورت وجود قرائن و شواهد می‌پذیرد.[۹] وی با این حال بر آن است که احکام تدبیری پیامبر برای تمام زمان‌ها حجت است؛ چرا که حتی احکام ولایی پیامبر هم بر تمام امت، چه معاصران و چه متأخران، نافذ خواهد بود. وی این نظر خود را به روایتی از امام صادق(ع) مستند ساخته است که در باب حکم ولایی پیامبر(ص) درباره زکات است.[۱۰]
آثار و تألیفات
المبسوط فی فقه المسائل المعاصره، عنوان کلی کتاب‌هایی از محمد محمدی قائنی است که بر اساس مباحث مستقل دروس خارج فقه وی انتشار یافته و حاوی مسائل معاصر فقه است؛ از جمله المسائل الطبیه در دو جلد، الحج و العمره در دو جلد، و مسائل المعاملات. از این میان برخی از مجلدات اثر مذکور به زبان فارسی نیز ترجمه شده و یا از ابتدا به زبان فارسی نگاشته شده است؛ از جمله پژوهشی در مسائل فقه پزشکی و همچنین زکات پول‌های رایج و اشیای نوپیدا.[۱۱]
در بیستمین دوره همایش کتاب سال حوزه در سال ۱۳۹۷ش، کتاب المبسوط فی فقه المسائل المعاصره، نوشته محمد محمدی قائنی، در گروه فقه و اصول، رتبه شایسته تقدیر را به دست آورد.[۱۲]
پانویس‌ها
- ↑ «محمد محمدی قائنی»، سایت اندیشوران؛ «فقه حداکثری است، ولی...»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، ص۵۵.
- ↑ «فقه حداکثری است، ولی...»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، ص۵۵.
- ↑ نگاه کنید به: «استاد محمد محمدی قائینی»، سایت مدرسه فقاهت.
- ↑ نگاه کنید به: سایت محمد محمدی قائنی.
- ↑ «اعضای هیات تحریریه»، سایت مجله فقه و اجتهاد.
- ↑ «اطلاعات کامل گزارش»، سایت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی.
- ↑ «فقه حداکثری است، ولی...»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، ص۵۵.
- ↑ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»، سایت شبکه اجتهاد.
- ↑ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»، سایت شبکه اجتهاد.
- ↑ «گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری...»، سایت شبکه اجتهاد.
- ↑ «فهرست کتاب‌های محمد محمدی قائنی»، سایت خانه کتاب.
- ↑ «تجلیل از برترین‌های کتاب سال حوزه»، خبرگزاری کتاب ایران.
منابع
- «استاد محمد محمدی قائینی»، سایت مدرسه فقاهت، تاریخ درج: ۲۰ تیر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «اطلاعات کامل گزارش»، سایت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «تجلیل از برترین‌های کتاب سال حوزه»، خبرگزاری کتاب ایران، تاریخ درج: ۴ بهمن ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «فقه حداکثری است، ولی در همه جا الگوی مشخص پیشنهاد نمی‌دهد»، مجله علوم انسانی اسلامی صدرا، گفتگو با محمد محمدی قائنی، ش۱۴، تابستان ۱۳۹۴.
- «فهرست کتاب‌های محمد قائنی»، سایت خانه کتاب، تاریخ بازدید: ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «محمد محمدی قائنی»، سایت اندیشوران، تاریخ بازدید: ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ش.