اجبار زوجه به رابطه جنسی (منابع مطالعاتی)

آخرین ویرایش: ۱۴۰۱/۵/۹

---

همه منابع مطالعاتی

اجبار زوجه به رابطه جنسی در دوران معاصر به مسئله‌ای فقهی تبدیل شده و گاه از آن با عنوان تجاوز زناشویی یا تجاوز خانگی نیز یاد شده و فقیهان مذاهب مختلف اسلامی و از جمله فقیهان امامیه به آن واکنش نشان داده‌اند. پژوهشگران تلاش کرده‌اند با اتکا به آیاتی از قرآن، روایات معصومان و پاره‌ای از نظرات و فتاوای فقیهان، لزوم معاشرت مبتنی بر رضایت دوطرفه را تبیین کنند. پاره‌ای از آثار منتشر شده در این باره نیز با نگاهی آسیب‌شناسانه به بررسی زمینه‌ها و دلایل شکل‌گیری پدیده اجبار زوجه به رابطه جنسی پرداخته‌اند. در ادامه فهرستی از کتاب‌ها، مقالات و پایان‌نامه‌ها در این باره آمده است.

کتاب‌ها

فارسی

1. بایسته‌های حقوقی و آموزه‌های فقهی نحوه حمایت از زنان قربانی تجاوز در نهاد ازدواج، امیر سماواتی پیروز و حسن بیگدلی، قزوین، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۰ش، مشاهده صفحات ابتدایی.
2. تجاوز به عنف در نهاد خانواده، سحر فاطمی، تهران، سنجش و دانش، ۱۳۹۹ش، مشاهده صفحات ابتدایی.

عربی

1. العنف الأسری، منی یونس بحری و نازک عبدالحلیم قطیشات، عمان، دار صفاء، ۱۴۳۲ق/۲۰۱۱م، لینک.
2. العنف الأسری: جاهلیة العصر، عامر شامخ، قاهره، الصحوه، ۱۴۳۱ق/۲۰۱۰م، لینک.

مقاله‌ها

فارسی

1. بازخوانی حقوق جنسی زوجه از منظر اصول کلان اخلاقی و حقوقی، طوبی شاکری گلپایگانی و لیلا بهرامی، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، ش۲۵، زمستان ۱۴۰۰ش، لینک.
2. تجربه انواع خشونت جنسی زناشویی در زنان قربانی شهر تهران: یک مطالعه کیفی، زهرا دهقانی و محمدحسن آسایش و سمیه شاهمرادی، ماهنامه رویش روانشناسی، ش۶۸، بهمن ۱۴۰۰ش، لینک.
3. جرم‌انگاری رابطه جنسی بدون رضایت زوجه در اسناد بین‌المللی و قوانین ایرلند، اندونزی، ترکیه و ایران، مهزاد صفاری‌نیا و سارا صبور، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده، سال ۲۶، ش۷۵، پاییز و زمستان ۱۴۰۰ش، لینک.
4. آزار مبتنی بر جنسیت در خانواده در فتاوای مشهور، سید مسعود نوربخش، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال ۵۴، ش۱، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش، لینک.
5. الگوهای مداخله کیفری تقنینی در قلمرو تجاوز زناشویی: مطالعه تطبیقی، زهرا نعمتی و محمد فرجیها و رحیم نوبهار و جلیل امیدی، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی، سال ۲۵، ش۱، بهار ۱۴۰۰ش، لینک.
6. خشونت جنسی علیه زنان در نظام تقنینی ایران و افغانستان؛ از به‌ستوه‌آوری جنسی تا تجاوز، سودابه رضوانی و اعظم مهدوی‌پور و عبدالمتین منیب، فصلنامه تحقیقات حقوقی، ش۹۱، ۱۳۹۹ش، لینک.
7. ظرفیت گسترده حقوق بشر امامیه برای حمایت از حقوق جنسی زوجه: مطالعه تطبیقی فقه امامیه، حقوق ایران و انگلیس، رضا زهروی و مهسا علیزاده، دوفصلنامه حقوق بشر، ش۲۹، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، لینک.
8. تجاوز جنسی در روابط زناشویی از منظر حقوق و اجتماع در ایران و انگلستان، زهرا کاظمی و قاسم قاسمی، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، ش۴۳، بهار ۱۳۹۹ش، لینک.
9. تجاوز زناشویی: مفهوم‌شناسی، مبانی، مصادیق و رویکردهای جرم‌شناسی و قانونی، عاطفه زرعکانی و فرهاد میرزایی، نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ، ۱۳۹۹ش، لینک.
10. از تحریم تا تجریم تجاوز جنسی در روابط میان زوجین در پرتو نظریه تنظیم‌گری پاسخگو، محمد فرجیها و رحیم نوبهار و ایمان شاه‌بیگی، فصلنامه پژوهشنامه زنان (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، سال ۱۰، ش۳، پاییز ۱۳۹۸ش، لینک.
11. جرم‌انگاری خشونت جنسی در روابط زناشویی با تکیه بر اسناد بین‌المللی حقوق بشری، جمال بیگی و حمید آشنا، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، سال۱۶، ش۶۲، پاییز ۱۳۹۸ش، لینک.
12. قیمومیت مرد بر زن دلیل خشونت در برابر ناشزگی زن، معصومه بانو عظیمی مهرآبادی و احمد مرادخانی، مطالعات فقهی و فلسفی، ش۳۳، بهار ۱۳۹۷ش، لینک.
13. مبانی فقهی-حقوقی جرم‌انگاری تجاوز زناشویی، سید علیرضا میرکمالی، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال ۱۳، پاییز ۱۳۹۶ش، ش۵۱، لینک.
14. پیشگیری از بزه‌دیدگی زنان در بستر قانونگذاری: با نگاهی به کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان، عاطفه بطیاری، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال ۱۲، پاییز ۱۳۹۶ش، ش۴۴، لینک.
15. بررسی روانشناختی تجاوز جنسی زناشویی با نگاهی بر جنبه فقهی و حقوقی موضوع، فریبا گودرزی و سید محمد موسوی بجنوردی و شکوه نوایی‌نژاد، فصلنامه پژوهشنامه زنان (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، سال۷، زمستان ۱۳۹۵ش، لینک.
16. نیم‌نگاهی به پدیده تجاوز زناشویی در حقوق کیفری ایران، عاطفه بطیاری، نخستین همایش بین‌المللی علوم اجتماعی ایران، ۱۳۹۴ش، لینک.

عربی

1. أنماط العنف ضد المرأة و سبل الحمایة القانونیة: حسب التشریع الوطنی الجزائری، ربعیة رضوان، مجلة المنار للبحوث و الدراسات القانونیة و السیاسیه، ش۱، ژوئن ۲۰۱۷م، لینک.

پایان‌نامه‌ها

عربی

1. دور المجتمع المدنی فی مواجهة العنف الزواجی: دراسة حالة لعینة من المؤسسات العاملة فی مجال العنف ضد المرأة، پایان‌نامه دکترا، میس صبیح خلیل زکریا، قسم اجتماع، کلیة البنات، جامعة عین شمس (قاهره)، ۱۴۴۰ق/۲۰۱۹م، لینک.
2. تکییف المسئولیة الجنائیة عن فعل مواقعة الزوجة بالإکراه (الاغتصاب الزوجی): دراسة فی الفقه الاسلامی و القانون و الوضعی، محمد نورالدین سید عبدالمجید،
3. العنف الأسری ضد المرأة: دراسة فقهیة تطبیقیه، ماجد بن عبدالعزیز القرشی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، قسم الفقه المقارن، المعهد العالی للقضاء، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، ۱۴۲۹-۱۴۳۰ق، لینک.

سایر منابع

1. تجاوز به همسر، کرستی یلو، سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ۱۱ دی ۱۳۹۸، لینک.
2. تجاوز زناشویی: مرد حق همه‌گونه لذت‌جویی از همسرش را دارد؟، سایت رویداد۲۴، ۱۷ اسفند ۱۴۰۰ش، لینک.