کاربر:Rezashams/صفحه تمرین

خسارت مازاد بر دیه هزینه‌ متعارفی است که زیان دیده برای درمان، یا به عنوان خرج روزانه در قبال از کار افتادگی خود، ممکن است دریافت کند. در برخی از جنایاتِ منجر به دریافت دیه، فرد آسیب دیده ممکن است توانایی اشتغال خود را از دست بدهد و یا هزینه‌های گزافی برای درمان بپردازد که از مبلغ دیه بیشتر است. در این موارد باتوجه قواعدی نظیر لاضرر و تسبیب می‌توان گفت جانی باید خسارات این چنینی را بپردازد.

نظر فقها در این مساله به سه دسته تقسیم می‌شود: فقهایی مثل محمدتقی بهجت که به دلیل اطلاق ادله‌ی تعیین دیه، قائل به عدم امکان مطالبه خسارت زاید بر دیه هستند. برخی دیگر مانند میرزا جواد تبریزی و ناصر مکارم شیرازی از اقسام خسارات زائد بر دیه، فقط خسارت زائدی که هزینه درمان بوجود می‌آورد را قابل مطالبه میدانند. دسته سوم بطور مطلق دیه را صرفا جریمه‌ای برای جانی می‌دانند نه جبران خسارت حاصل از جنایت. در این صورت جانی باید هرگونه خسارتی که از نظر شرعی قابل مطالبه است را بپردازد.

خسارت معنوی نیز قسمی از خسارت مازاد بر دیه است. خساراتی مانند زیان به آبرو و یا زیانهای روحی و روانی و یا رنجهایی که فرد آسیب دیده متحمل می‌شود از جمله خسارات معنوی است. این خسارت بطور جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کتاب

فارسی

1. مطالبه خسارت زائد بر دیه در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲، مسعود قاسمی، نشر شرکت پیشتازان فناوری و ارتباطات شریف‌یار، تهران، ۱۴۰۰ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
2. خسارات زائد بر دیه، محمداسماعیل صادقی‌فخر، نشر فرهوش، تهران، ۱۳۹۹ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
3. خسارت مازاد بر دیه، قباد لطیفی، نشر موسسه اندیشه کامیاب ایرانیان، تهران، ۱۳۹۹ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
4. مسئولیت اشخاص حقوقی و خسارات مازاد بر دیه، مریم نوری‌نیگجه، نشر قوه قضاییه، مرکز مطبوعات و انتشارات، تهران، ۱۳۹۶ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
5. دعوای مطالبه خسارت مازاد بر دیه در رویه دادگاه‌ها، توحید زینالی، نشر چراغ دانش، تهران، ۱۳۹۵ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.
6. خسارت زاید بر دیه، خیراله تیموری، نشر آیین دادرسی، تهران، ۱۳۹۱ش. ابتدای کتاب را از اینجا بخوانید.

مقاله

فارسی

1. بررسی امکان مطالبه خسارت مازاد بر دیه در فقه و حقوق موضوعه، مهدی صالحی و علی پناه‌خانی، مجله مطالعات حقوق، شماره ۲۰، ۱۴۰۰ش.
2. بررسی انتقادی ادله قائلین به عدم امکان مطالبه خسارت مازاد بر دیه در فقه و حقوق موضوعه، فصلنامه مطالعات حقوق، دوره ۶، شماره ۱۵، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
3. جبران خسارات زائد بر دیه، سيد احمد موسوي سایت پژوهه ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
4. مشروعیت مطالبه خسارات مازاد بر دیه با تأکید بر شمولیت لاضرر بر امور عدمی، محمدتقی قبولی درافشان و محمدرضا علمی سولا و مصطفی شریفی، مطالعات فقه امامیه، دوره ۹۸، شماره ۱، شماره پیاپی ۱۲، شهریور ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
5. تاملی فقهی در عدم جواز مطالبه خسارات مازاد بر دیه، سيدمجتبی حسين نژاد، كنفرانس ملي دستاوردهای نوين جهان در تعليم و تربيت، روانشناسي، حقوق و مطالعات فرهنگی اجتماعی، دوره ۱، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
6. بررسی شیوه جبران خسارت در بیمه اسلامی (تکافل) و بیمه اتکایی از منظر حقوق شهروندی، مهدی همتی و علیرضا حسنی و محسن طاهری، فصلنامه علمی پژوهشی حقوق پزشکی، دوره ۱۲، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
7. مطالبه خسارت مادی از سوی بيمار در صورت قصور پزشک،مريم اشرف زاده فرسنگي، فصلنامه الکترونیکی پژوهش‌های حقوقی قانون یار، دوره اول، شماره اول، ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
8. بررسی مشروعیت جبران خسارت مازاد بر دیه، فاطمه شوری، مجله فقه حقوق و علوم جزا، شماره ۵، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
9. تحلیل امکان توافق بر دریافت خسارت تأخیر تأدیه مازاد بر نرخ تورم، سید فرید الدین افضل و علیرضا آذربایجانی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۶ش.
10. ماهیت نهاد دیه از منظر فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران، احمد امی، فصلنامه علمی پژوهشی حقوق پزشکی، دوره ۱۱، شماره ۴۳، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
11. بررسی مبانی فقهی و حقوقی امکان مطالبه خسارت مازاد بر دیه در قانون بیمه اجباری، مهدی قائمی و هرمز اسدی کوه باد، فصلنامه علمی پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال ۸، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
12. بررسی قابلیت جبران ضرر از بین رفتن دارایی براساس فقه امامیه، حقوق موضوعه و رویه قضایی، سید محمد صادق طباطبایی، پگاه سرمدی، مجله مطالعات حقوقی، دوره ۶، شماره ۳، ۱۳۹۳ش.
13. موارد امکان جبران خسارت مازاد بر دیه و قصاص، محمدهادی صادقی، حقوق اسلامی، سال ۱۰، شماره ۳۶، ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
14. جبران خسارت معنوي ناشي از خسارات مازاد بر ديه، زهرا فهرستی و منصوره فصيح رامندی، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۷، شماره ۲۴، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
15. مبنا و قلمرو خسارت مازاد بر دیه، فصلنامه فقه و اصول، سید حسن وحدتی شبیری، دوره ۴۳، شماره ۲، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
16. جبران خسارت معنوی ناشی از خسارات مازاد بر دیه، زهرا فهرستی، منصوره فصیح رامندی، مجله پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۴، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
17. ماهیت دیه و نقدی بر اصطلاح خسارت مازاد بر دیه، ابراهیم شعاریان، نشریه کانون وکلای دادگستری دوره جدید، شماره ۵ و ۶، ۱۳۸۶ش.
18. مسؤولیت مرتکب به پرداخت هزینه‌های درمانی مازاد بر دیه، محمد مصدق، پژوهشهای حقوقی، دوره ۶، شماره ۱۱، ۱۳۸۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
19. مطالبه ی خسارت مازاد بر دیه، فخرالدین اصغری آق‌مشهدی، حمیدرضا جعفری، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران، سال ۳، شماره ۹ و ۱۰، ۱۳۸۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید.

پایان‌نامه

فارسی

1. بررسی موارد ازیاد خسارت بر دیه مقدره در فقه امامیه، کارشناسی ارشد، فرشته فلاحتی، دانشگاه الزهرا (س)، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
2. بررسی دیه و خسارات مازاد بر آن با نگرشی بر قوانین و رویه قضایی، کارشناسی ارشد، ناهیده فرضی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد اردبیل، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
3. بررسی مبانی و منابع دیه جمال و زیبایی، کارشناسی ارشد، رسول فراهانی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد قم، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
4. ماهیت خسارات مازاد بر دیه از دیدگاه فقه امامیه، کارشناسی ارشد، علی زاهد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
5. بررسی خسارت مازاد بر دیه، مهدی قاسمی‌خواه، دانشگاه شیراز، ۱۳۹۱ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
6. بررسی خسارات مازاد بر دیه در فقه و حقوق، کارشناسی ارشد، حسین قاسمی، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۸۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
7. خسارت زائد بر دیه، کارشناسی ارشد، خیرالله تیموری، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، ۱۳۷۸ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
8. بررسی خسارات زاید بر دیه، کارشناسی ارشد، فرهاد بهرامی، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۷۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
9. دیه و خسارات مازاد بر آن با نگرش بر قوانین و رویه قضایی، کارشناسی ارشد، هادی اسدالله‌زاده‌ تنسوان، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، ۱۳۷۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.

سایر منابع

1. خسارت مازاد بر دیه، حسام‌الدین برومند، پایگاه جامع اطلاع رسانی وکالت آنلاین، ۱۳۸۶ش. متن را از اینجا بخوانید.