فقه و حکمرانی حزبی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''کتاب فقه و حکمرانی حزبی''' نوشته [[داوود فیرحی]]، پژوهشی است که مسئله حزب و حکمرانی حزبی را از منظر دانش فقه کاویده است. این کتاب در دو بخش و ذیل ده فصل به موضوع‌شناسی و حکم‌شناسی [[تحزب]] می‌پردازد. این کتاب از نخستین پژوهش‌ها درباره حکمرانی حزبی از منظر [[فقه معاصر]] است. نویسنده در این کتاب، حزب و حکمرانی حزبی را ذیل باب معاملات (باب سبق و رمایه، مالکیت مشاع، حیازت و قرارداد) فقه‌پژوهی کرده است.

فیرحی شناخت مسئله حزب را بر عهده عرف دقیق و تخصص‌گرا می‌داند و معتقد به تحول موضوع حزب از زمان صدر اسلام تاکنون است. به باور او، حزب صحیح به اعتبار جوامع در حال گذار و جوامع دموکراتیک امری نسبی است. نویسنده کتاب، رقابت‌های حزبی را ذیل نظریه بازی‌ها در فقه تحلیل می‌کند و برای حکم‌شناسی حزب، آن را با حقوق نوعی، مالکیت ملی و قرارداد جمعی پیوند می‌زند. فیرحی بر این باور است که فقط حکمرانی حزبی ظرفیت تجمیع اراده شهروندان مسلمان، برای تبدیل احکام اجتماعی شریعت به قوانین قابل اجر را دارد. ارتباط متقابل قانون انتخابات و قانون اساسی کشورها با حکمرانی حزبی ادعای دیگر نویسنده در این کتاب است.

فیرحی در این کتاب به موضوع‌شناسی حزب (تفاوت حزب صحیح از حزب غیرصحیح)، حکم‌شناسی فقهی حزب و مسئله قانون‌گذاری در حوزه حزب و مشکلات آن پرداخته است.<ref>فیرحی، [http://fahimco.com/Post/Details/6229 «گزارش نشست علمی فقه و حکمرانی حزبی»] موسسه فهیم.</ref> این کتاب توسط نشر نی در سال ۱۳۹۶ش منتشر شد.

تحزب و حکمرانی حزبی از ارکان دولت مدرن است؛ به‌همین دلیل بررسی ماهیت آن، تمایز آن با سایر انواع حکمرانی، معیارهای صحیح از ناصحیح و نسبت آن با دانش فقه اهمیت زیادی دارد. فقه و حکمرانی حزبی از نخستین کتاب‌هایی است که مسئله حزب و حکمرانی حزبی را از منظر [[فقه معاصر]] بررسی کرده است. به باور فیرحی، نویسنده کتاب، باوجود سابقه یک‌صد ساله حزب در ایران، پژوهش‌های فقهی حزب هنوز از مسائل مستحدثه محسوب می‌شود. (ص۳۱۳) به گفته او، از زمان مشروطه، احزاب بزرگی در ایران وجود داشته‌اند، ولی به حکمرانی حزبی ختم نشده است و فاصله نظر تا عمل در حکمرانی حزبی از مهم‌ترین مشکلات حکومت‌داری در ایران معاصر است؛ (ص۴۷۹) به‌همین دلیل موضوع‌شناسی و حکم‌شناسی فقهیِ حزب از ضروریات است.<ref>[https://mobahesat.ir/16238 نقد کتاب «فقه و حکم‌رانی حزبی»]، سایت مباحثات.</ref> دلیل دیگر اهمیت پرداختن به این موضوع، عدم وجود دانش حزبی در بین مسلمانان و جریان‌های مذهبی است. به گفته نویسنده اگرچه در میان مسلمانان و جریان‌های مذهبی حزب وجود دارد؛ ولی با کمبود متون علمی درباره موضوع حزب و همچنین عدم تبیین نسبت آن با دانش‌های مذهبی مواجه هستیم.<ref>[https://www.irna.ir/news/83164037 امروزه حزب را شر لازم می‌دانند]، سایت ایرنا.</ref>

 

به گفته فیرحی وجود احزاب بدون حکمرانی حزبی باعث عوارضی چون ایجاد هزینه‌های بی‌حاصل، انجام فعالیت‌های هیجانی و فصلی و در نهایت اختلال در افکار عمومی می‌شود؛ به‌همین دلیل برای استقرار حکمرانی حزبی باید پژوهش‌های گسترده‌ای در این زمینه صورت گیرد و این کتاب در همین راستا نوشته شده است. (ص۴۹۱-۴۹۳)

===ضرورت موضوع‌شناسی فقهی مفاهیم نوآیین سیاسی===