فقه و عقل (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (تغییر عنوان) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (←ساختار کتاب: تبدیل به متن توصیفی) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==ساختار کتاب== | ==ساختار کتاب== | ||
در خاتمۀ کتاب، نکاتی دربارۀ ضرورت اجتهاد فنی و جامع در عصر غیبت و پرهیز از آسیب‌ها یادآور شده است. | |||
فقه و عقل علاوه بر پیشگفتار و مقدمه، چهار بخش و یک خاتمه دارد که عبارتند از: | فقه و عقل علاوه بر پیشگفتار و مقدمه، چهار بخش و یک خاتمه دارد که عبارتند از: | ||
#کلیات عقل: در این بخش، کاربرد مفهوم عقل در منابع دینی (قرآن و روایات) و نیز کاربرد آن در علوم اسلامی (کلام، اخلاق، منطق، فلسفه و فقه) توضیح داده شده است. سپس تقسیمات گوناگون عقل از جمله تقسیم به عقل نظری و عملی شرح داده شده و پس از آن، آثار عقل در درک حسن و قبح را بررسی نموده است. | |||
#کاربرد استقلالی عقل در استنباط احکام شرع: در این بخش قاعده ملازمه حکم عقل با حکم شرع در دو فصل شرح داده شده است؛ فصل اول بیان کلیات و کبرای قاعده ملازمه اثبات شده و معنای موردنظر علیدوست روشن شده است، و در فصل دوم، صغرای قاعده از دو منظر طرح شده است: یکی از منظر نقش عقل در ملاکات احکام شرعی، و دومی از منظر نقش عقل در ملازمات احکام شرعی. | |||
#کاربرد غیراستقلالی عقل: در این بخش، بر کاربرد ابزاری و غیراستقلالی عقل در سه فصل تمرکز شده است: ۱. کاربرد ابزاری عقل در اثبات حجت‌های اصولی، تفسیر ادله شرعی مفهوم‌گیری از ادله، تشکیل قیاس‌های معتبر، و بررسی اسناد روایات، ۲. بیان کاربرد ترخیصی و تأمینی عقل، و تشریح حکم عقل در وقایع خالی از حکم و وقایع مجهول‌الحکم، در ضمن بحث از دو نظریه «قبح عقاب بلا بیان» و «حق الطاعه». ۳. کاربردهای تسبیبی عقل در استنباط و اجتهاد. | |||
۴. آسیب‌شناسی و پاسخ به شبهه‌ها و پرسش‌ها: در این بخش، ابتدا آسیب‌های کاربست عقل در استنباط بررسی شده و سپس راه‌های مبارزه با این آسیب‌ها بیان شده است. سپس شبهه‌هایی در راستای زیر سؤال بردن اعتبار ادراکات عقل و احکام عقلی بیان شده است. پس از این، به نسبت میان حکم عقل و بنای عقلا پرداخته شده است. | |||
۴. آسیب‌شناسی و پاسخ به شبهه‌ها و پرسش‌ها | |||
۵. خاتمه: رسالت متولیان استنباط | ۵. خاتمه: رسالت متولیان استنباط: در این بخش، نکاتی درباره ضرورت اجتهاد فنی و جامع در عصر غیبت و پرهیز از آسیب‌ها بیان شده است. | ||
==مبانی و پیشفرض‌ها== | ==مبانی و پیشفرض‌ها== | ||