کاربر:Afshar/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==معرفی اجمالی کتاب== | ==معرفی اجمالی کتاب== | ||
کتاب فقه هستهای به کوشش [[ابوالقاسم | کتاب فقه هستهای به کوشش [[ابوالقاسم علیدوست]] تدوین و توسط [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] در سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده است. | ||
مجموعه مقالات موجود در کتاب که توسط نویسندگان مختلف تقریر یافته، ابتدا در همایش [[فقه هستهای]] که در تاریخ(۱۳۹۲/۱۱/۳۰ و ۱۳۹۲/۱۲/۱) در شهر تهران و قم توسط سازمان انرژی اتمی و [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] برگزار گردید، ارائه شده است. | مجموعه مقالات موجود در کتاب که توسط نویسندگان مختلف تقریر یافته، ابتدا در همایش [[فقه هستهای]] که در تاریخ(۱۳۹۲/۱۱/۳۰ و ۱۳۹۲/۱۲/۱) در شهر تهران و قم توسط سازمان انرژی اتمی و [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] برگزار گردید، ارائه شده است. | ||
مقالات موجود در کتاب به تفصیل در صدد مستند سازی فتوای [[مقام معظم رهبری]] به تحریم تولید و کاربست سلاحهای غیر متعارف از جمله سلاح هستهای میباشند. به گونهای که دلات ادله موجود در این زمینه نه به مسلمانان و دار الاسلام اختصاص دارد و نه به زمان خاصی متوقف و مختص است. برای ماهیت نظریه [[رهبر]] سه توجیه قابل تصویر میباشد.فتوا، حکم حکومتی بر مبنای مصلحت اندیشی یا تقیه، اقدام یا تاکتیک سیاسی محض. هر چند تئوریسینها و سیایتورزان غربی بر ماهیت دوم یا سوم اسرار میکنند؛ اما با ادلّه و ملاکها و معیارهای ارائه شده در مورد سه تصویری که از نظریه رهبری برداشت میشود، ماهیت فتوایی حکم [[رهبر]] به اثبات میرسد. | مقالات موجود در کتاب به تفصیل در صدد مستند سازی فتوای [[مقام معظم رهبری]] به تحریم تولید و کاربست سلاحهای غیر متعارف از جمله سلاح هستهای میباشند. به گونهای که دلات ادله موجود در این زمینه نه به مسلمانان و دار الاسلام اختصاص دارد و نه به زمان خاصی متوقف و مختص است. برای ماهیت نظریه [[رهبر]] سه توجیه قابل تصویر میباشد.فتوا، حکم حکومتی بر مبنای مصلحت اندیشی یا تقیه، اقدام یا تاکتیک سیاسی محض. هر چند تئوریسینها و سیایتورزان غربی بر ماهیت دوم یا سوم اسرار میکنند؛ اما با ادلّه و ملاکها و معیارهای ارائه شده در مورد سه تصویری که از نظریه رهبری برداشت میشود، ماهیت فتوایی حکم [[رهبر]] به اثبات میرسد. | ||
خط ۷: | خط ۷: | ||
بخش دوم کتاب شامل پیام حضرت [[آیت الله جوادی آملی]] و پیام حضرت [[آیت الله سبحانی]] به همایش [[فقه هستهای]] و همچنین متن سخنرانی آقای [[رشاد]] رئیس [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] و آقای صالحی ریاست سازمان انرژی اتمی میباشد. | بخش دوم کتاب شامل پیام حضرت [[آیت الله جوادی آملی]] و پیام حضرت [[آیت الله سبحانی]] به همایش [[فقه هستهای]] و همچنین متن سخنرانی آقای [[رشاد]] رئیس [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] و آقای صالحی ریاست سازمان انرژی اتمی میباشد. | ||
[[آیت الله جوادی آملی]] در پیام خود اشاره میکند رهاورد و ره توشۀ انبیا این است که جهان بر محور عقل، عدل، صلح، آسایش و رفاه اداره میشود. تخریب و کشتن، مخصوصاً کشتار غیر متعارف، مرضیّ هیچ پیامبری نبوده. همچنین با استناد به آیه ۸۰ سوره انبیا و آیات ۱۰، ۱۲، ۱۳ سوره سبأ، نشان میدهد دین، دین حفظ جامعه و حفظ حقوق مردم جامعه است نه دین کشتار، مخصوصاً کشتار جمعی.(ص۴۱-۴۶) [[آیت الله سبحانی]] در پیام خود به بخشی از احکام جهاد مانند حرمت بستن آب به روی دشمن یا حرمت آلوده و مسموم کردن آب دشمن اشاره میکند و بیان میکند قوانین و احکام جهاد اجازه ساخت سلاح کشتار جمعی حتی به عنوان ابزار بازدارنده را نمیدهد.(ص۴۷-۴۹) | [[آیت الله جوادی آملی]] در پیام خود اشاره میکند رهاورد و ره توشۀ انبیا این است که جهان بر محور عقل، عدل، صلح، آسایش و رفاه اداره میشود. تخریب و کشتن، مخصوصاً کشتار غیر متعارف، مرضیّ هیچ پیامبری نبوده. همچنین با استناد به آیه ۸۰ سوره انبیا و آیات ۱۰، ۱۲، ۱۳ سوره سبأ، نشان میدهد دین، دین حفظ جامعه و حفظ حقوق مردم جامعه است نه دین کشتار، مخصوصاً کشتار جمعی.(ص۴۱-۴۶) [[آیت الله سبحانی]] در پیام خود به بخشی از احکام جهاد مانند حرمت بستن آب به روی دشمن یا حرمت آلوده و مسموم کردن آب دشمن اشاره میکند و بیان میکند قوانین و احکام جهاد اجازه ساخت سلاح کشتار جمعی حتی به عنوان ابزار بازدارنده را نمیدهد.(ص۴۷-۴۹) | ||
قسمت دوم مقدمه که متن سخنرانی میباشد [[علی اکبر رشاد]] بر این نظر است که فتوای ممنوعیت تولید و انباشت و به کارگیری سلاح هستهای، مبانی دیگری غیر از مبانی فقهی از جمله مبانی حِکمی و فکری، یعنی مبانی فلسفی و کلامی و مبانی اخلاقی ممنوعیت تولید و انباشت و به کارگیری سلاح هستهای دارد.(ص۵۱-۵۲) رشاد مبانی حِکمی این نظریه را در دو عنوان مبانی خلقت شناختی و مبانی انسان شناختی ارائه میدهد. [[اصل رحمانیت]]، [[اصل توازن خلقت]]، [[اصل حق حیات]] و [[اصل تسخیر طبیعت]] ذیل مبانی خلقت شناختی، | قسمت دوم مقدمه که متن سخنرانی میباشد [[علی اکبر رشاد]] بر این نظر است که فتوای ممنوعیت تولید و انباشت و به کارگیری سلاح هستهای، مبانی دیگری غیر از مبانی فقهی از جمله مبانی حِکمی و فکری، یعنی مبانی فلسفی و کلامی و مبانی اخلاقی ممنوعیت تولید و انباشت و به کارگیری سلاح هستهای دارد.(ص۵۱-۵۲) رشاد مبانی حِکمی این نظریه را در دو عنوان مبانی خلقت شناختی و مبانی انسان شناختی ارائه میدهد. [[اصل رحمانیت]]، [[اصل توازن خلقت]]، [[اصل حق حیات]] و [[اصل تسخیر طبیعت]] ذیل مبانی خلقت شناختی، | ||
[[اصل کرامت ذاتی انسان]]، [[اصل حق-تکلیف حیات]]، [[اصل عبداللهی و خلافۀ الهی انسان]] را هم ذیل مبانی انسان شناختی بیان میکند. [[اصالت صلح]]، [[اصالت فضیلت]]، [[اصالت تقدّم اخلاق بر احکام]] را جزء مبانی اخلاقی ممنوعیت برشمرده.(ص۵۲-۵۷) | [[اصل کرامت ذاتی انسان]]، [[اصل حق-تکلیف حیات]]، [[اصل عبداللهی و خلافۀ الهی انسان]] را هم ذیل مبانی انسان شناختی بیان میکند. [[اصالت صلح]]، [[اصالت فضیلت]]، [[اصالت تقدّم اخلاق بر احکام]] را جزء مبانی اخلاقی ممنوعیت برشمرده.(ص۵۲-۵۷) | ||
در قسمت مبانی حُکمی مسئله قائل است که مبانی حُکمی و فقهی را میتوان در دو حوزۀ مضوع شناختی و قواعد فقهی مطرح کرد. در مبانی موضوع شناختی اشاره میکند به اینکه باید ماهیت و غایت جهاد بدائی و دفاعی را مدنظر قرار داد، لذا جنگ و سلاح مورد استفاده در جنگ باید متناسب با ماهیت و غایت جهاد باشد. جهاد عملی مقدس است و نمیتوان در این مسیر از وسیله نامقدس بهره گرفت. در حوزۀ قواعد فقهی هم با دو دسته از قواعد مواجهیم. قواعد عام که در تمام ابواب فقه جریان دارد و قواعد اختصاصی حوزۀ جهاد و دفاع و امر جنگ. قواعدی مانند [[لاضرر]]، [[ضمان]]، [[وفای به عهد]]، [[منع افساد حرث و نسل]]، [[وزر]]، [[تلائم فعل و غایت]]، [[مماثلت]]، [[منع ترور]]، [[عدالت]] و قاعده یا دلیل [[اولویت]]، بر حکم ممنوعیت تولید و انباشت و بهکارگیری سلاح هستهای دلالت دارند.(ص۵۷-۵۹) | در قسمت مبانی حُکمی مسئله قائل است که مبانی حُکمی و فقهی را میتوان در دو حوزۀ مضوع شناختی و قواعد فقهی مطرح کرد. در مبانی موضوع شناختی اشاره میکند به اینکه باید ماهیت و غایت جهاد بدائی و دفاعی را مدنظر قرار داد، لذا جنگ و سلاح مورد استفاده در جنگ باید متناسب با ماهیت و غایت جهاد باشد. جهاد عملی مقدس است و نمیتوان در این مسیر از وسیله نامقدس بهره گرفت. در حوزۀ قواعد فقهی هم با دو دسته از قواعد مواجهیم. قواعد عام که در تمام ابواب فقه جریان دارد و قواعد اختصاصی حوزۀ جهاد و دفاع و امر جنگ. قواعدی مانند [[لاضرر]]، [[ضمان]]، [[وفای به عهد]]، [[منع افساد حرث و نسل]]، [[وزر]]، [[تلائم فعل و غایت]]، [[مماثلت]]، [[منع ترور]]، [[عدالت]] و قاعده یا دلیل [[اولویت]]، بر حکم ممنوعیت تولید و انباشت و بهکارگیری سلاح هستهای دلالت دارند.(ص۵۷-۵۹) | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
ویژگی دیگری که این آیه شریفه دارد، این است که آیه نهی از اعتدا میتواند آیه ۶۰ سوره انفال را که در مورد وجوب آمادگی دفاعی و نظامی مسلمانان در برابر دشمن میباشد را مقیّد کند، یعنی مسلمانان تا اندازهای خود را تقویت کنند که عنوان اعتدا بر آن صدق نکند.(ص۸۵) | ویژگی دیگری که این آیه شریفه دارد، این است که آیه نهی از اعتدا میتواند آیه ۶۰ سوره انفال را که در مورد وجوب آمادگی دفاعی و نظامی مسلمانان در برابر دشمن میباشد را مقیّد کند، یعنی مسلمانان تا اندازهای خود را تقویت کنند که عنوان اعتدا بر آن صدق نکند.(ص۸۵) | ||
====آیه نهی از قتل نفس به غیر نفس یا فساد==== | ====آیه نهی از قتل نفس به غیر نفس یا فساد==== | ||
آیه شریفه ۳۲ | آیه شریفه ۳۲ سوره مائده فقط دو سبب را برای قتل انسان به رسمیت شناخته است: آدم کشی و فساد در زمین. به قتل رساندن کسی که نه انسانی را کشته است و نه مرتکب فسادی شده است، به مثابۀ قتل همه انسانها است. حال سلاح هستهای که بدون قابلیت تفکیک و کورکورانه عمل میکند، جان کسانی را میگیرد که در منازعه نقشی نداشته و گناهی مرتکب نشدهاند.(ص۱۸۲) | ||
====آیۀ نهی از ستم کردن و رفتار به عدالت==== | ====آیۀ نهی از ستم کردن و رفتار به عدالت==== | ||
آیۀ دیگر که مورد استناد نویسندگان قرار گرفته آیۀ ۸ سوره مائده میباشد. خداوند در این آیۀ مسلمانان را از هر نوع ستم نهی کرده و آنها را با دستوری الزامی به اقامۀ قسط و عدل دعوت میکند. در کتاب اشاره شده که مدلول این آیات فقط شامل نهی از کاربرد سلاحهای کشتار جمعی مانند سلاح هستهای نمیباشد، بلکه شامل نهی از تولید و انباشت این سلاحها میباشد، زیرا تولید و انباشت آنها با توجه به التزام استفاده نکردن از آنها، هیچ بازدارندگی و نفعی ندارد و خود مصداق هدر دادن سرمایۀ مسلمانان و مصداق فساد است.(ص۱۱۱) | آیۀ دیگر که مورد استناد نویسندگان قرار گرفته آیۀ ۸ سوره مائده میباشد. خداوند در این آیۀ مسلمانان را از هر نوع ستم نهی کرده و آنها را با دستوری الزامی به اقامۀ قسط و عدل دعوت میکند. در کتاب اشاره شده که مدلول این آیات فقط شامل نهی از کاربرد سلاحهای کشتار جمعی مانند سلاح هستهای نمیباشد، بلکه شامل نهی از تولید و انباشت این سلاحها میباشد، زیرا تولید و انباشت آنها با توجه به التزام استفاده نکردن از آنها، هیچ بازدارندگی و نفعی ندارد و خود مصداق هدر دادن سرمایۀ مسلمانان و مصداق فساد است.(ص۱۱۱) |