کاربر:Rezashams/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (←حقوق مخالف سیاسی: اصلاح ارقام) |
جز (←آزادی عقیده و مذهب) |
||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
=== آزادی عقیده و مذهب === | === آزادی عقیده و مذهب === | ||
نویسنده معتقد است آزادی عقیده و مذهب دارای حسن و مطلوبیت عقلی است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۱۸۲.</ref> وی بدین باور است که هفت دسته از آیات قرآن کریم به آزادی عقیده، و اختیار در انتخاب مذهب دلالت دارند و هیچ مجازات دنیوی را بر اختیار دین و عقیده باطل تعیین نکرده اگرچه منکران را به عذاب اخروی وعده داده است: | نویسنده معتقد است آزادی عقیده و مذهب دارای حسن و مطلوبیت عقلی است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۱۸۲.</ref> وی بدین باور است که هفت دسته از آیات قرآن کریم به آزادی عقیده، و اختیار در انتخاب مذهب دلالت دارند و هیچ مجازات دنیوی را بر اختیار دین و عقیده باطل تعیین نکرده اگرچه منکران را به عذاب اخروی وعده داده است: | ||
* آیاتی که به بیان نفی اکراه و اجبار در دین می‌پردازند.<ref>آیه ۲۵۶ سوره بقره.</ref> او معتقد است رد اجبار در این آیه، مساوی پذیرش آزادی در امر دین است و لازمه‌اش آزادی در دو امر است: آزادی در ورود در دین و آزادی در خروج از آن. | |||
* آیاتی که دال بر آزادی در انتخاب هدایت و ضلالت در دنیا و اختصاص مجازات به سرای آخرت است.<ref>آیه ۲۹ سوره کهف و آیه ۴۱ سوره زمر.</ref> | |||
* آیاتی که وظیفه پیامبر را ابلاغ حق می‌داند نه اجبار حق و سلب آزادی.<ref>آیات ۲۱ و ۲۲ سوره غاشیه و ۵۶ تا ۵۸ سوره فرقان.</ref> | |||
* آیاتی که دال بر مذمت مجازات بر تغییر دین است.<ref>آیه ۸۸ سوره اعراف و ۲۶ سوره غافر.</ref> این آیات بیانگر این است که خداوند روش مستکبران را در قبال پدیده ارتداد و تغییر دین مذمت کرده است. | |||
* آیاتی که بیانگر عدم تعلق اراده خداوند به خلق اندیشه یکسان است.<ref>آیه ۱۸۸ و ۱۹۹ سوره هود و ۶ سوره کافرون.</ref> | |||
* آیاتی که مجازات مرتد را صرفا در آخرت می‌دانند.<ref>۲۱۷ سوره بقره و ۸۵-۹۰ سوره آل‌عمران.</ref> | |||
* آیاتی که منطق قرآن در دعوت مردم به دین را در شیوه‌های مسالمت‌آمیز می‌داند.<ref>۱۲۵ سوره نحل.</ref> | |||
نتیجه این است که گرچه قرآن صریحا دینی غیر از اسلام را نمی‌پذیرد اما مردم در انتخاب دین و عقیده آزاد هستند و مجازات دنیوی برای دین و عقیده باطل پیش‌بینی نشده است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۱۹۵و۲۰۶.</ref> | |||
==== ارتداد ==== | ==== ارتداد ==== | ||
| خط ۷۵: | خط ۸۵: | ||
=== حقوق بشر و برده‌داری === | === حقوق بشر و برده‌داری === | ||
نویسنده باور دارد قرآن کریم انقسام آدمیان به برده و آزاد را پذیرفته<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۶۸.</ref> و با صدور احکام نسبت به بردگان<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۴۲-۳۵۲.</ref> مخالف صریح میثاق حقوق بشر است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۵۶.</ref> اما قرآن هیچ یک از اسباب به بردگی کشیدن دیگران را امضا یا تایید و اصولا از مبدا بردگی نفیا و اثباتا صحبتی نکرده است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۶۴.</ref> از طرف دیگر قرآن در چهار محور پیش‌رو، زوال برده‌داری را به رسمیت شناخته است: ۱.تشویق به عتق. سوره بلد ۱۱و۱۲. ۲.تشویق به مکاتبه. سوره نور۳۳. ۳.آزادی بردگان از طریق زکات. | نویسنده باور دارد قرآن کریم انقسام آدمیان به برده و آزاد را پذیرفته<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۶۸.</ref> و با صدور احکام نسبت به بردگان<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۴۲-۳۵۲.</ref> مخالف صریح میثاق حقوق بشر است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۵۶.</ref> اما قرآن هیچ یک از اسباب به بردگی کشیدن دیگران را امضا یا تایید و اصولا از مبدا بردگی نفیا و اثباتا صحبتی نکرده است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۶۴.</ref> از طرف دیگر قرآن در چهار محور پیش‌رو، زوال برده‌داری را به رسمیت شناخته است: ۱.تشویق به عتق.<ref>سوره بلد ۱۱و۱۲.</ref> ۲.تشویق به مکاتبه.<ref>سوره نور۳۳.</ref> ۳.آزادی بردگان از طریق زکات.<ref>سوره توبه ۶۰.</ref> ۴.آزادی به عنوان خصال کفارات.<ref>سوره‌های مائده آیه ۸۹ نساء آیه ۹۲ و مجادله آیه ۳.</ref><ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۶۵.</ref> در نهایت با زوال سیره عقلا که مبنای اصلی حکم امضایی رقیت و مملوکیت در اسلام بوده است طبیعی است که این حکم نیز به عنوان حکم موقت و موسمی شرعی شناخته شود. هیچ دلیلی بر امضای ثابت رقیت در دست نیست و همه احکام عقلایی مشروط به تداوم عدالت و عقلایی بودن است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۷۵.</ref> | ||
=== حقوق غیرمسلمین === | === حقوق غیرمسلمین === | ||
محسن کدیور اصول و مبانی حقوق | کدیور باور دارد هیچ قالب از پیش تعیین شده‌ای برای همه زمان‌ها و مکان‌ها نیست و باتوجه به یکسان نبودن شرایط مسلمین در تمام زمان‌ها و مکان‌ها، مقرراتی از قبیل جزیه و کم و کیف آن و دیگر جزئیات قراردادها جزو احکام ثابت نیستند و این احکام اجتماعی اسلامی صرفا با شرایط سیاسی آن زمان مرتبط است.<ref>کدیور، حق الناس (اسلام و حقوق بشر)، ص۳۸۲-۳۸۶.</ref> محسن کدیور با استفاده از قرآن کریم اصول و مبانی حقوق غیرمسلمانان را در امور ذیل خلاصه کرده است: | ||
* اصل کرامت ذاتی انسان که شامل غیرمسلمین نیز است.<ref>آیه ۷۰ سوره اسراء.</ref> | |||
* اصل تکثر ادیان و اختلاف مردم در دین که به مشیت خداوند روی داده است.<ref>آیه ۱۱۸ سوره هود.</ref> | |||
* مکلف نبودن مسلمانان به محاسبه و بازخواست از دین دیگران.<ref>آیه ۱۵ سوره شوری.</ref> | |||
* همزیستی مسالمت‌آمیز و احترام متقابل که قائل است مسلمانان موظفند با دیگران در صلح و آرامش باشند، نیکی ورزند و به انصاف عمل کنند.<ref>آیه ۸ و ۹ سوره ممتحنه.</ref> | |||
* وفای به عهدهایی که در قالب قراردادهای معاهده، ذمه و استیمان تمام روابط مسلمانان با غیرمسلمانان را تحت الشعاع قرار می‌دهد. | |||
* اصل مقابله به مثل با رعایت عدالت نیز بیانگر این است که مسلمانان باید همانگونه که غیرمسلمین برخورد کرده‌اند برخورد کنند و از چار چوب عدالت خارج نشوند.<ref>آیه ۱۹۴ سوره بقره.</ref> | |||
== بحث عمومی و خصوصی در فرهنگ اسلامی == | == بحث عمومی و خصوصی در فرهنگ اسلامی == | ||