کاربر:Hamzeahmadi/صفحه تمرین۳: تفاوت میان نسخهها
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
==ملاکات حکم حرمت مجسمهسازی== | ==ملاکات حکم حرمت مجسمهسازی== | ||
برخی فقها با بررسی روایات، برای حرمت مجسمهسازی به مسئله ملاک و فلسفه حکم اشاره کردهاند. به عنوان نمونه: شیخ انصاری حرمت مجسمهسازی را به دو امر مشروط کرده است: | برخی فقها با بررسی روایات، برای حرمت مجسمهسازی به مسئله ملاک و فلسفه حکم اشاره کردهاند. به عنوان نمونه: شیخ انصاری حرمت مجسمهسازی را به دو امر مشروط کرده است: | ||
*مجسمه ساختهشده، اعجاب برانگیز باشد به گونهای که نظر بیننده را جلب و تحسین او را برانگیزاند.<ref>شیخ انصاری، کتاب المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۸۸.</ref> به گفته سید محمدصادق روحانی در هیچیک از ادله شرعی و بهویژه روایات، چنین چیزی ثابت نشده است.<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۲۳۰.</ref> | |||
*مجسمهسازی به قصد حکایت یا همانندی با فعل خداوند و تشبه به او باشد.<ref>شیخ انصاری، کتاب المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۸۹.</ref> | |||
برخی فقها ساختن مجسمه به قصد پرستش و تعظیم آن و همچنین همانندی و تشبه به بتپرستان و مشرکان را نیز از ملاکات تحریم مجسمهسازی محسوب کردهاند. | برخی فقها ساختن مجسمه به قصد پرستش و تعظیم آن و همچنین همانندی و تشبه به بتپرستان و مشرکان را نیز از ملاکات تحریم مجسمهسازی محسوب کردهاند. <ref>جناتی، «نظریه اجتهاد تفریعی و تطبیقی»، ص۳۸؛ حسینی، «جواز مجسمهسازی و نقاشی»، ص۲۱۳.</ref> | ||
بنا به دیدگاه محمدجواد فاضل لنکرانی مجسمهسازی یکی از موضوعات فقه هنر است و فقه هنر در ذیل فقه اجتماعی (نه فقه فردی) است و چون بخش عمده فقه اجتماعی غیر تعبدی است، پس ملاکات احکام آن بایستی استخراج و براساس آن نظردهی شود. | بنا به دیدگاه محمدجواد فاضل لنکرانی مجسمهسازی یکی از موضوعات فقه هنر است و فقه هنر در ذیل فقه اجتماعی (نه فقه فردی) است و چون بخش عمده فقه اجتماعی غیر تعبدی است، پس ملاکات احکام آن بایستی استخراج و براساس آن نظردهی شود.<ref>فاضل لنکرانی، موضوعات و ملاکات در فقه هنر، ص۲۷.</ref> او همچنین معتقد است برخی از عناوین موجود در روایات به صورت استقلالی مد نظر شارع نبوده و ذیل عنوان دیگری به نام «عنوان مافوق» واقع شده است که این عنوان مافوق برای شارع موضوعیت دارد. به عنوان نمونه مجسمهسازی فی نفسه حرمتی ندارد و اگر ذیل عناوینی چون «لهو الحدیث» یا «اضلال عن سبیل الله» قرار گیرد، حرام خواهد بود.<ref>فاضل لنکرانی، موضوعات و ملاکات در فقه هنر، ص۲۸-۲۹.</ref> | ||
بر این اساس میتوان گفت آن دسته از فقیهانی که در حکم مجسمهسازی موجودات جاندار قائل به حرمت شدهاند، صرفاً عناوینی که در لسان ادله وارد شده را موضوع حکم قرار داده و آن را غرض شارع دانستهاند و بیشتر فقهایی که به جواز مجسمهسازی قائلند، عناوین موجود در ادله را استقلالی ندانسته و عناوین کلیتری نظیر «اضلال عن سبیل الله» و ملاکاتی چون «بتپرستی»، «حکایتگری و تشبه به فعل خالق» یا «تشبه به مشرکان» را در نظر گرفتهاند و در صورت فقدان این عناوین و ملاکات به جواز مجسمهسازی فتوا دادهاند. | بر این اساس میتوان گفت آن دسته از فقیهانی که در حکم مجسمهسازی موجودات جاندار قائل به حرمت شدهاند، صرفاً عناوینی که در لسان ادله وارد شده را موضوع حکم قرار داده و آن را غرض شارع دانستهاند و بیشتر فقهایی که به جواز مجسمهسازی قائلند، عناوین موجود در ادله را استقلالی ندانسته و عناوین کلیتری نظیر «اضلال عن سبیل الله» و ملاکاتی چون «بتپرستی»، «حکایتگری و تشبه به فعل خالق» یا «تشبه به مشرکان» را در نظر گرفتهاند و در صورت فقدان این عناوین و ملاکات به جواز مجسمهسازی فتوا دادهاند. | ||
==سایر فرقههای اسلامی== | ==سایر فرقههای اسلامی== | ||
به گفته آیت الله خویی در حرمت ساخت مجسمه موجودات جاندار، میان شیعه و اهل سنت اختلافی نیست.(توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۵۳) مطابق دیدگاه مذاهب چهارگانه اهل سنت؛ یعنی مالکی، شافعی، حنفی و حنبلی، ساختن مجسمه موجودات جاندار (ذی روح) مانند انسان و حیوان حرام است.(جزیری، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعة، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۰-۴۱) | به گفته آیت الله خویی در حرمت ساخت مجسمه موجودات جاندار، میان شیعه و اهل سنت اختلافی نیست.(توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۵۳) مطابق دیدگاه مذاهب چهارگانه اهل سنت؛ یعنی مالکی، شافعی، حنفی و حنبلی، ساختن مجسمه موجودات جاندار (ذی روح) مانند انسان و حیوان حرام است.(جزیری، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعة، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۰-۴۱) |