مهریه نامتعارف (منابع مطالعاتی)

آخرین ویرایش: ۱۴۰۱/۸/۱۸

---

همه منابع مطالعاتی

مهریه نامتعارف اصطلاحی در مقدار مهریه‌ای است که بیش از حد معمول جامعه باشد. مهریه سنگین از مصادیق مهرالمسمی است که با تراضی زوجین مشخص می‌شود لکن با غرض شارع و عقل از ازدواج سازگاری ندارد. در مورد صحت چنین مهری دو نظریه مهم وجود دارد. برخی چون محمدحسن نجفی از قدما و امام خمینی از معاصرین در مهریه مقدار خاصی را از ناحیه زیادت قائل نیستند و مهر السنه را صرفا استحباب در مهریه می‌دانند. این فقیهان برای استناد فتوای به شریعت، به اجماع علما در بدون مرز بودن مقدار مهریه از ناحیه زیادت یا روایات و اطلاق آیات تعیین مهریه و یا معامله دانستن ازدواج به ضمیمه کفایت تراضی در صحت معامله تمسک جسته‌اند.

برخی دیگر چون سید مرتضی قائل‌اند که مهرالمسمی بیش از پانصد درهم الزامی در پرداخت ندارد. و همچنین ناصر مکارم شیرازی مهریه‌هایی که به علت سنگینی معلوم است زوج قصد جدی در پرداخت ندارد را باطل و مقدار را معادل مهرالمثل می‌داند. از دلائل ارائه شده می‌توان به سفهی بودن، تمسک به اصاله الفساد در معاملات و قاعده لاضرر اشاره کرد.

کتاب

فارسی

1. مهریه کلان در فقه و حقوق ایران، سمیرا فراهانی، تهران، انتشارات تفکر آینده ساز، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را ببینید
2. تحدید مهریه از منظر فقه و حقوق، مرضیه اکبرزاده، قم، مرکز نشر هاجر، ۱۴۰۱ش.

مقاله

فارسی

1. مهریه‌های سنگین و نقش حاکمیت، زهرا عزیزاللهی و غلامحسن حیدری، دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی، شماره ۶، سال ۴، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
2. بررسی انتقادی مبانی فقهی صحت مهریه نامتعارف در فقه امامیه، حسن غروی و محدثه مهرابی زاده و محسن فتاحی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۲، سال ۱۲، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
3. بررسی جایگاه مهریه‌های سنگین از منظر آیات و روایات، آرزو ملکشاه، فصلنامه سفینه، شماره ۶۴، سال ۱۶، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا ببینید
4. سقف مهریه در فقه امامیه، مصطفی غفوریان نژاد و عباسعلی سلطانی و حسین صابری، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۰۶، سال ۴۸، پاییز ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
5. بررسی ادله فقهی بطلان مهریه‌های سنگین، محمد سربازجمشید، دوفصلنامه پژوهشنامه میان رشته‌ای فقهی، شماره ۲، سال ۴، بهار و تابستان ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا ببینید
6. حدود اعتبار مهریه‌های سنگین و نامتعارف از منظر فقه امامیه و حقوق مدنی ایران، نخستین کنگره بین‌المللی جامع حقوق، ۱۳۹۴ش.
7. امکان‌سنجی فقهی تحدید مهریه، علی جعفری، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، شماره ۲، دوره ۱۱، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
8. امکان‌سنجی جعل قانون برای منع مهریه‌های سنگین، سید محمد رضوی، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۶۳، سال ۲۰، پاییز و زمستان ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
9. بررسی فقهی و راهکارهای کاهش مهریه، سید محمدجواد وزیری فرد و فاطمه فلاح تفتی، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۵۸، سال ۱۸، بهار و تابستان ۱۳۹۲ش. مقاله را از اینجا ببینید
10. ندای صادق (نام جدید: فقه و حقوق خانواده)

پایان‌نامه

فارسی

1. بررسی راه‌های تعدیل مهریه‌های سنگین درفقه و حقوق، الیاس یلمه، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
2. بررسی مهریه‌های موجود در عقد نکاح و راهکارهای تعدیل مهریه‌های غیر عقلایی در حقوق خصوصی و فقه امامیه، محمد ابراهیمی آزموده، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، گروه حقوق، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
3. جایگاه حقوقی تعیین مهریه بیش از ۱۱۰ سکه و نحوه مطالبه آن، مهنوش نظری، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه شمال، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
4. وضعیت حقوقی مهریه‌های سنگین، مرضیه فدائی، کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی ادیب مازندران، ۱۳۹۶ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
5. احکام مهریه و مهریه‌های نامتعارف در حقوق و مذاهب اسلامی، المیرا بابازاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید

تبیین فلسفه تشریع مهریه و راهکارهای فقهی و حقوقی در جهت کاهش آسیب‌های ناشی از ازدیاد مهریه، عبدالمجید محمدی ده‌بزرگی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید

1. بررسی مهریه‌های نامعقول و تأثیر آن بر روابط زوجین با نگرشی بر رویه دادگاه‌های ایران، منصور هواخواه وطن‌خانکندی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
2. بررسی فقهی حقوقی مهریه‌های نامعقول و تأثیر آن در عقد ازدواج با رویکردی بر نظریات امام خمینی (ره)، رقیه غلامعلی خمسه، کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
3. وضعیت حقوقی مهریه‌های گزاف، فاطمه سهرابیان پاریزی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، ۱۳۹۲ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
4. وضعيت فقهی مهريه سنگين(سفهی)، رض‍ا م‍ح‍م‍دی‌، پايان‌نامه حوزوی سطح ۳، قم مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، آيت الله العظمي حائري (مدرسه فيضيه قم)، ۱۳۹۲ش.

سایر منابع

1. شرط‌بندی (گروبندی) و قمار اینترنتی، قاسم نجفی بابادی، یادداشت اینترنتی، ۱۳۹۸ش. از اینجا ببینید
2. قمار، شرط‌بندی، گرو بندی و مسکرات در نظام حقوقی کنونی، فرید خدایی‌فر، یادداشت اینترنتی، ۱۳۹۴ش. از اینجا ببینید