حقوق شهروندی غیرمسلمانان (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

نسخهٔ ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۷

حقوق شهروندی غیرمسلمانان به مجموعه‌ای از حقوق فردی، مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی غیرمسلمانان ساکن در جامعه اسلامی و همچنین وظایف آنان در قبال حکومت اسلامی اشاره دارد. این حقوق در قالب عناوینی چون کرامت انسانی، آزادی مذهبی، حقوق قضایی و آزادی فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی تبیین شده و وظایف آنان نیز تحت عناوینی چون احترام به قوانین جامعه اسلامی، همکاری نکردن با دشمنان نظام اسلامی و پرداخت مالیات مورد بررسی قرار گرفته است.

پیدایش قوانین و مقررات بین‌المللی و ایجاد مرزبندی‌های جدید در میان کشورها و همچنین میثاق‌های جهانی باعث شده مسئله حقوق شهروندان غیرمسلمان در کشورهای اسلامی مورد بازنگری فقها و قانون‌گذاران قرار گیرد و با اتخاذ رویکردهایی متفاوت نسبت به گذشته، فتاوا و قوانین جدیدی درباره این اقلیت‌ها صادر کنند؛ به‌عنوان مثال برخی از فقها قائل به برابری دیه و قصاص مسلمان با غیرمسلمان شده‌اند.

مسئله حقوق شهروندان غیرمسلمانان در برخی از ابواب فقهی مانند بیع، ارث، نکاح، قصاص، دیات، جهاد و قضا و شهادات مورد بررسی قرار گرفته است. در این صفحه کتاب‌ها، مقالات، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع مرتبط با حقوق شهروندان غیرمسلمانان از منظر فقه معاصر، جمع‌آوری شده است.

کتاب‌ها

فارسی

مجموعه قوانین و مقررات احوال شخصیه اقلیت‌های دینی، مهدی چراغی، تهران، چتر دانش، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
مبانی صیانت کیفری از حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی، رحمت‌الله نصیرپور، تهران، نشر راه دکتری، سنجش و دانش، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
بررسی فقهی و حقوقی امور قضایی اقلیت‌های مذهبی در جامعه اسلامی، محمد البوعلی، تهران، میعاد اندیشه، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق شهروندی در جامعه اسلامی (از دیدگاه مختلف)، میکائیل بخشی، کرج، انتشارات ملرد، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق اقلیت‌های دینی از دیدگاه قرآن و حدیث، مینا سادات حسینی خانقاه، قم، مرکز نشر کتاب، ۱۳۹۷ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
نگاهی به مجازات‌های (قصاص، دیات و حدود) اقلیت‌های دینی در ایران و ادیان الهی، مهوش فارسی، تهران، نشر قانون یار، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین استخدامی جمهوری اسلامی ایران (در پرتو اسناد بین‌المللی)، سجاد احرامی، کرج، انتشارات ابن سکیت، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق اقلیت‌های دینی، نسرین هژبری و آسیه پناهی، مشهد، انتشارات صد و ده، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق شهروندی غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، فاطمه فهیمی، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق اقلیت‌های دینی از نگاه اسلام، حسن فریدی، شیروان، نشر شیلان، ۱۳۹۲ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
حقوق اهل ذمه در حکومت اسلامی: با نگرشی به فقه امامیه، احمد عرب‌عامری، اصفهان، بهتا پژوهش، ۱۳۹۲ش.
ارث تطبیقی: مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی - کلیمی - مسیحی)، عزیزالله فهیمی، تهران، نشر خرسندی، ۱۳۹۱ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
مجموعه قوانین و مقررات احوال شخصیه اقلیت‌های دینی ایرانی، معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات، تهران، معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری، ۱۳۹۰ش.
حقوق شهروندی و جامعه پلورالیستی در پرتو متون قرآن، محمد صدیق قربانی، کردستان، نشر آراس، ‏‫‏۱۳۹۰ش.
آشنائی با حقوق خانواده در قوانین ایران با نگاه به احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مرتضی کاویانی، تهران، نشر بهین، ۱۳۸۸ش.
حقوق اقلیت‌های دینی، حسن زارعی، تهران، نشر زعیم، ۱۳۸۷ش.
برابری دیه (زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان)، یوسف صانعی، قم، نشر میثم تمار، ۱۳۸۴ش.
برابری قصاص (زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان)، یوسف صانعی، قم، نشر میثم تمار، ۱۳۸۳ش.
غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، یوسف قرضاوی، مترجم مجروم (داود) دشتی، سنندج، نشر احسان، ۱۳۸۳ش.
حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، روح‌الله شریعتی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش.
بررسی تطبیقی ارث اقلیت‌های دینی در حقوق اسلام و ایران، عزیزالله فهیمی، قم، نشر اشراق، ۱۳۸۱ش.
ح‍ق‍وق‌ اق‍ل‍ی‍ت‌ه‍ا ب‍راس‍اس‌ ق‍ان‍ون‌ ق‍رارداد ذم‍ه‌: ب‍ررس‍ی‌ گ‍وش‍ه‌ه‍ائی‌ از م‍ف‍اه‍ی‍م‌ ح‍ق‍وق‌ ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‌ از ن‍ظر ف‍ق‍ه‌ اس‍لام‍ی‌، عباسعلی عمید زنجانی، تهران، دف‍ت‍ر ن‍ش‍ر ف‍ره‍ن‍گ‌ اس‍لام‍ی‌، ۱۳۶۲ش.

عربی

اوضاع الیهود و المسیحیین فی التشریع الایرانی (قانون الاحوال الشخصیه نموذجا) فی الجمهوریه الاسلامیه، محمد چکموری، بوشهر، دانشگاه آزاد بوشهر، ۱۳۹۰ش. صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب
المواطنة و حقوق الانسان في ميزان الدين و الاوطان: الاسلام نموذجا، عبدالفتاح محمد دویدار، مصر، شركة الرسالة للصحافة والطباعة والنشر والتوزيع، ۲۰۱۲م.
فقة التعايش: غير المسلمين فى المجتمع الاسلامى، حقوقهم وواجباتهم، روح‌الله شریعتی، مترجم علی آل دهر الجزایری، بیروت، مرکز الحضارة لتنمية الفکر الإسلامي، ۲۰۱۳م. (این کتاب ترجمه کتاب حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی است)
حقوق غیر المسلمین فی بلاد الاسلام، صالح بن حسین العاید، ریاض، وزارة الشؤون الاسلامیه والاوقاف و الدعوة و الارشاد، فهرسة المکتبة الملک فهد الوطنیه أثنا النشر، ۱۴۲۸ق. لینک کتاب
التعايش مع غير المسلمين في المجتمع المسلم، منقذ بن محمود السقار، مکه، رابطة العالم الإسلامي، ۱۴۲۷ق. لینک کتاب
حقوق غیرالمسلمین فی الدولة الاسلامية، علي بن عبد الرحمن بن علی الطيار، ریاض، فهرسة المکتبة الملک فهد الوطنیه أثنا النشر، ۱۴۲۴ق. لینک کتاب
حقوق المواطنة حقوق غير المسلم في المجتمع الإسلامي، راشد الغنوشی، آمریکا، ویرجینیا، المعهد العالمي للفكر الإسلامي، ۱۴۱۰ق. لینک کتاب

مقاله‌ها

فارسی

تکثرگرایی دینی در قانون مجازات اسلامی، محسن حمیدی‌پور، دوفصلنامه تمدن حقوقی، شماره ۹، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
جایگاه غیر اهل کتاب در قانون اساسی جمهوری اسلامی با نگاهی به مبانی دینی آن، خیرالله پروین و حامد عالی و محمدجواد شفقی، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، شماره ۲۰، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
واکاوی تاریخی رابطه تجاری مسلمانان با غیرمسلمانان؛ معیارها و اهداف، حامد حق‌شناس و علی‌اکبر فرح‌زادی و عابدین مومنی، فصلنامه تاریخ پزشکی، دوره ۱۲، شماره ۰۰، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
واکاوی مستندات نابرابری دیه مسلمان و غیرمسلمان در فقه اسلامی، محمدامین امینی و اصغر عربیان و ناصر مریوانی، دوفصلنامه فقه مقارن، شماره ۱۶، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
واکاوی فقهی و حقوقی قصاص از منظر شرط تکافؤ در دین، سید علیرضا میرکمالی و امیرحسین خسروآبادی، دوفصلنامه فقه میان رشته‌ای اجتماعی، شماره ۱۶، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
نقد و بررسی آرا و دیدگاه‌ها درباره تحقیر اهل‌ذمه در جزیه، احمد اکبرپور، فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، شماره ۲۱، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
حقوق شهروندی اقلیت‌های دینی در قرآن و رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام)، طیبه ابراهیمی و لیلا سمیعی، فصلنامه پویش در آموزش علوم انسانی، شماره ۱۴، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
حمایت از حقوق اقلیت‌ها با توسل به رهیافت شهروندی چندفرهنگی، جوانمیر عبداللهی و عباد روحی،‌ مطالعات تطبیقی فقه و اصول، شماره ۱، ۱۳۹۷ش. لینک مقاله
تحول پذیریِ قرارداد ذمّه با پیدایش حقوق شهروندی مدرن، حسین ناصری مقدم و حسن غوث و محمد مهریز ثانی، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۰۵، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
دیه غیرمسلمان ساکن در بلاد اسلامی از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، محمدعادل ضیائی و نرگس فهیم، دوفصلنامه فقه مقارن، شماره ۷، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
آشنایی با حقوق شهروندی در اسلام: حق حیات غیرمسلمانان در حکومت اسلامی، احمد عرب عامری و زهرا سرجوانی شیراز، دوفصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، شماره ۹، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
حقوق شهروندیِ اقلیت‌های دینی از منظر فقه امامیه، حسین رجبی و محمدرضا باقری، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۱۰، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
بررسی اصل رعایت تساوی رفتار قاضی با طرفین دعوا از دیدگاه فقه شیعه، علی محمدی جورکویه و محسن کاظمی نجف‌آبادی، فصلنامه حقوق اسلامی، شماره۴۶، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
آزادی‌های مذهبی شهروندان غیرمسلمان در جامعه اسلامی، سید محمود علوی و محمدامین امینی، دوفصلنامه فقه مقارن، شماره ۳، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
جریان قصاص میان مسلمان و غیرمسلمان از منظر فقه اسلامی و حقوق ایران، جلیل امیدی و زکریا حسینی، دوفصلنامه فقه مقارن، شماره ۴، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
تاثیر تئوری مقتضیات زمان و مکان بر احکام ذمّه با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)، سید محمد موسوی بجنوردی و فرحناز افضلی قادی، پژوهشنامه متین، شماره ۶۲، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
دادگاه اختصاصی ویژه غیرمسلمانان و قلمرو صلاحیت آن (مقدمه‌ای بر مطالعۀ تطبیقی تعارض قوانین در حقوق موضوعه و فقه و حقوق اسلامی)، مصطفی دانش‌پژوه، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، شماره ۳، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
حقوق و تکالیف شهروندان غیرمسلمان در جامعه اسلامی، مهدی عزیزان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۶۷، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
حقوق شهروندی از نگاه امام خمینی(س)، سید محمد موسوی بجنوردی و محمد مهریزی ثانی، پژوهشنامه متین، شماره ۶۱، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
چالش‌های فقهی- حقوقی حضور گردشگران غیرمسلمان در کشورهای اسلامی، سید علیرضا میرکمالی و محمدمهدی حسنی و سحر رجبی فرد، مجله حقوقی دادگستری، شماره ۹۲، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
بررسی حقوق اقلیت‌های دینی و جزیه در قرآن، حسین خاکپور، الهام السادات سادات حسینی، فصلنامه معارف قرآنی، شماره ۱۵، ۱۳۹۲ش. لینک مقاله
حقوق فردی شهروندان غیرمسلمان در جامعه اسلامی، محمدامین امینی، فصلنامه حبل‌المتین، پیش شماره ۳، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
بررسی فقهی حقوقی موارد پرداخت دیه توسط بیت‌المال، علی صادقی و محمد صادقی، فصلنامه راهبرد، شماره ۶۵، ۱۳۹۱ش. لینک مقاله
بررسی حقوق عمومی اقلیت‌های دینی اهل کتاب در فقه امامیه و اسناد بین‌المللی، عبدالله معین‌فر و سید باقر سیدی بنایی، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره ۱۴، ۱۳۸۹ش. لینک مقاله
مسئولیت کیفری مسلمان نسبت به قتل اهل ذمه، عادل ساریخانی و روح‌الله اکرمی سراب، فصلنامه فقه و حقوق، شماره ۱۸، ۱۳۸۷ش. لینک مقاله
آیین دادرسی اسلامی در مورد غیرمسلمانان، هادی قشقایی، فصلنامه فقه اهل بیت علیهم السلام، شماره ۴۵، ۱۳۸۵ش. لینک مقاله
حقوق غیرمسلمانان در اسلام معاصر، محسن کدیور، نشریه آیین، شماره ۶، ۱۳۸۵ش. لینک مقاله
بررسی وضعیت دیة اقلیت‌های دینی در قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران و مبانی فقهی، زهرا فهرستی، پژوهشنامه متین، شماره ۲۶، ۱۳۸۴ش.لینک مقاله
اسلام و حقوق اقلیت‌ها، محمدتقی نظری، نشریه مصباح، شماره ۶۱، ۱۳۸۴ش. لینک مقاله
اقلیت‌ها در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، محمدعلی قاسمی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره ۲۲، ۱۳۸۲ش. لینک مقاله

عربی

التشريع الإسلامي لحماية الأقليات الدينية، نجوی غالم، اردن، المجلة الدولية أبحاث في العلوم التربوية والإنسانية والآداب واللغات، مجلد۲، شماره ۵، ۲۰۲۱م.
حقوق أهل الذمة والأقليات بين الشريعة والقانون الدولي، دلهوم لخضر، الجزایر، حوليات جامعة الجزائر ۱، مجلد ۳۵، شماره ۳، ۲۰۲۱م.لینک مقاله
مشروعية التدخل لحماية الأقليات الدينية في القانون الدولي، خضرة حسناوی، الجزایر، مجلة الاجتهاد القضائي، مجلد ۱۲، شماره ۲، ۲۰۲۰م.لینک مقاله
حق الأقليات في الهوية بين الشريعة الإسلامية والقانون الدولي لحقوق الإنسان، سمیر شوقی و بن بلقاسم أحمد، الجزایر، جامعة قاصدي مرباح ورقلة، مجلة دفاتر السياسة والقانون، ۲۰۲۰م. لینک مقاله
حقوق غير المسلمين في الدولة الإسلامية في التزام شرائعهم، رابح بن غريب، الجزایر، جامعة عباس لغرور خنشلة، مجلة الحقوق والعلوم السياسية، مجلد ۷، شماره ۲، ۲۰۲۰م. لینک مقاله
حقوق غير المسلم علي دولة الإسلام وتطبيق أحكام الشريعة عليهم، السيد الشحات رمضان جمعة، مصر، مجلة البحوث الإسلامية، سال ۵، شماره ۴۱، ۲۰۱۹م.
الضمانات الدولية لحق الأقليات في إقامة الشعائر الدينية، سلوى أحمد ميدان المفرجي، عراق، جامعة کرکوک، مجلة كلية القانون للعلوم القانونية والسياسية، مجلد۸، شماره ۳۱، ۲۰۱۹م.
حقوق غير المسلمين في المجتمع المسلم، کارم السید غنیم و منقذ محمود السقار، مندرج در سایت موقع اعجاز القرآن و السنة، ۲۰۱۹م. لینک مقاله
حقوق غير المسلمين في الإسلام، محمد محمد محمد إبراهيم كركور، مصر، جامعة الأزهر، كلية أصول الدين، مجلة قطاع أصول الدين، شماره ۱۳، ۲۰۱۸م. لینک مقاله
حقوق المواطنة لغير المسلمين بديار الإسلام، خدیجه لزهر، الجزایر، جامعة الشهيد حمّه لخضر الوادي، معهد العلوم الإسلامية، مجلة الشهاب، مجلد۴، شماره۴، ۲۰۱۸م. لینک مقاله
حقوق الأقليات الدينية في الديار الإسلامية، تقي الدين ولي الدين الندوي، هند، مجلة البعث الإسلامي، مجلد ۶۲، شماره ۵، ۲۰۱۶م.
حقوق الأقليات والتعامل معها في الدولة الإسلامية الأولى على ضوء وثيقة المدينة، يوسف ذياب الصقر، مصر، جامعة الازهر، مجلة قطاع الشريعة والقانون، شماره ۸، ۲۰۱۶م. لینک مقاله
حقوق الأقلية فى الإسلام: وثيقة المدينة والعهد العمرى أنموذجان، مباركة قويدر عمار، لیبی، المجلة الليبية للدراسات، ۲۰۱۵م.
حقوق الأقليات وأثرها في المجتمع من الناحية الشرعية ودور جامعة الدول العربية فيها: دراسة ميدانية تحليلية عن جمهورية العراق تطبيقا، عمر نجم الدين إنجة، عراق، جامعة کرکوک، مجلة كلية القانون للعلوم القانونية والسياسية، مجلد ۴، شماره ۱۴، ۲۰۱۵م. لینک دسترسی به مقاله
حقوق الأقليات في الشريعة الإسلامية والقانون الدولي واليات حمايتها في العراق، اكرام هادي حمزة، عراق، المجلة السیاسیة و الدولیة، ۲۰۱۵م. لینک مقاله
ضمانات حماية حقوق الأقليات بين القانون الدولي والفكر الإسلامي، هاجر ختال و أمال قاسمی، الجزایر، مجلة الباحث للدراسات الأكاديمية، شماره ۴، ۲۰۱۴م. لینک مقاله
حقوق الإقليات بين الشريعة الإسلامية والقانون الدولي، عماد اشوی، المغرب، مجلة الفقه والقانون، شماره ۱۶، ۲۰۱۴م. لینک مقاله
فقه الأقليات الدينية في المجتمع الإسلامي، نورالدین حمادی، الجزایر، جامعة زیان عاشور، مجلة الحقوق والعلوم الإنسانية، شماره ۱۸، ۲۰۱۴م. لینک مقاله
الولايات السياسية لغير المسلمين في الدولة الإسلامية وأثر ذلك عليها، أبو بكر عبد المقصود محمد كامل، مصر، مجلة البحوث والدراسات الشرعية، شماره ۱۰، ۲۰۱۳م. لینک مقاله
المواطنة حقوق وواجبات، جعفر عبدالسلام، مصر، مجلة الجامعة الإسلامية، شماره ۴۵، ۲۰۱۲م.
الحقوق السياسية للأقليات في الفقه الإسلامي و النظم الدستورية المعاصرة: الحلقة الثانية، محمدحسن فتح الباب محمد، بحرین، مجلة الهداية، مجلد ۳۴، شماره۳۳۵، ۲۰۱۲م.
حماية حقوق غير المسلمين في الشريعة، محمد بن عبد العزيز بن عبد الله المهيزع، ریاض، مجلة العدل، شماره ۵۳، ۱۴۳۳ق. لینک مقاله
الحرمان من حقوق المواطنة أو الانتقاص منها و أثره في الانتماء، منذر عرفات زیتون، اردن، المؤتمر العلمي الدولي - فقه الإنتماء إلى المجتمع والأمة، ۲۰۱۱م.
التعامل مع غير المسلمين في الإسلام، إبراهيم بن عبدالكريم السنيدى، عربستان، مجلة البحوث الأمنية، مجلد ۱۸، شماره ۴۲، ۲۰۰۹م.
التدخل الإنساني لحماية الأقليات بين القانون الدولي العام ونظرية الاستنقاذ في الإسلام، نذير بومعالي، الجزایر، مجلة الدراسات الاسلامیة، شماره ۵، ۲۰۰۹م. لینک مقاله
حقوق الأقليات الدينية فى الدولة الاسلامية: عهد الإمام الصلت الخروصى نموذجا، القرن الثالث الهجرى، مبارك بن سيف بن سعيد الهاشمي و علي بن هلال بن محمد العبري، مصر، جامعة الازهر، کلیه التربیة، مجلة التربیة، شماره ۱۳۳، ۲۰۰۷م.
حقوق غير المسلمين في الدول الإسلامية، جعفر عبدالسلام، عربستان، بحوث المؤتمر الدولى للتعايش السلمى فى الاسلام، ۲۰۰۶م.
العقيدة الإسلامية وعلاقتها بالوطنية وحقوق المواطنة، علي بن حسين بن يحيى موسى، عربستان، مجلة البحوث الأمنية، مجلد ۱۴، شماره ۳۱، ۲۰۰۵م.
حقوق غير المسلمين في بلاد الإسلام، صالح بن حسين بن عبدالله العايد، عربستان، مجلة دراسات إسلامية، شماره ۷، ۲۰۰۴م.
حرية الأقليات غير المسلمة في العالم الإسلامي، محمد عمارة، اردن، إسلامية المعرفة، مجلد ۸، شماره ۳۱-۳۲، ۲۰۰۳م.
حقوق الأقليات غير المسلمة في المجتمع الإسلامي، محمد الروكي، امارات، آفاق الثقافة والتراث، مجلد ۷، شماره ۲۷-۲۸، ۲۰۰۰م. لینک مقاله
الأقليات في المجتمع الإسلامي، إبراهيم عبدالرحمن إبراهيم، مصر، مجلة المسلم المعاصر، مجلد۲۰، شماره ۷۷، ۱۹۹۵م.
حول أوضاع المشاركة في شئون الولايات العامة لغير المسلمين في المجتمعات الإسلامية المعاصرة، طارق عبدالفتاح سليم البشري، مصر، مجلة المسلم المعاصر، مجلد ۱۸، شماره ۶۹-۷۰، ۱۹۹۴م.
حقوق الانسان والأقليات بين الاسلام والغرب دراسة ومقارنة، محمد ابوحسان، بی‌جا، بی تا، https://www.taghrib.org/fa/article/pdf/1767 لینک مقاله]

پایان‌نامه‌ها

فارسی

حقوق و وظائف اقلیت‌های دینی (اهل ذمه) در فقه امامیه، ابراهیم فرضی‌زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان قم، مرکز پیام نور قم، ۱۴۰۰ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
احکام گردشگری غیرمسلمانان در بلاد و اماکن مقدس اسلامی در فقه فریقین و حقوق موضوعه ایران، اکبر ستاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، ۱۴۰۰ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق اهل کتاب در فقه المذاهب، سید محمدمهدی محقق، رساله دکتری، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۹ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی احکام حقوقی غیرمسلمانان از منظر فقه امامیه و قوانین ایران، جعفر حسین‌پور، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی آفاق، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی احکام حقوقی غیرمسلمانان از منظر فقه امامیه و قوانین ایران، جعفر حسین‌پور، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی آفاق، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق و تکالیف جزایی اقلیت‌های دینی از منظر فقه اسلامی و حقوق افغانستان و ایران، نصیراحمد تایب، کارشناسی ارشد، دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، ۱۳۹۸ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق غیرمسلمان در کشورهای اسلامی در قرآن، محمد رضا، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، جامعه آل البیت (ع)، ۱۳۹۸ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی حجب مسلم در ارث اقلیت‌های دینی رسمی از منظر فقه، هویک به‌بو، رساله دکتری، دانشگاه عدالت، ۱۳۹۸ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی مناسبات قاعده نفی سبیل با حقوق اقلیت‌های دینی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، وحید خانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، ۱۳۹۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی دیه مسلمان و غیرمسلمان در مذاهب خمسه، ربابه نشتا رحیمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
عناوین مجرمانه ناشی از مصرف مسکر توسط غیرمسلمانان در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، محمدحسن مالدار، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی حقوق اقلیت‌های غیر رسمی از منظر فقه و حقوق موضوعه ایران و اسناد بین‌المللی، اسماعیل انصاری مهر، کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
مبانی و احکام فعالیت اقلیت‌های دینی در کشورهای اسلامی، زینب قره سید رومیانی، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین مرکز قم، ۱۳۹۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق و آزادیهای افراد غیرمسلمان در جامعه اسلامی، امیر نجاتی درچه، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس البرز، ۱۳۹۶ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی فقهی و حقوقی دیه غیرمسلمین در قتل و آسیب های بدنی، نفیسه عسکریان، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین مرکز قم، ۱۳۹۶ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی حقوق و تکالیف اقلیت‌ها در فقه امامیه و حقوق موضوعه، سودابه نجفی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
دیه غیرمسلمان در حقوق ایران، زهرا شیرخانی لاریمی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی ادیبِ مازندران، ۱۳۹۵ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی فقهی و حقوقی دیه غیرمسلمان، طاهر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۵ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی شهادت و سوگند غیرمسلمان در فقه امامیه و اهل سنت، صدیقه کاظمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی فقهی و حقوقی تعامل با اقلیت‌ها در حکومت اسلامی، ناصر عموری، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
تبیین حقوق اهل ذمه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، مجتبی سبحانی‌نیا، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۴ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
مسئولیت کیفری مسلمان در ایراد جنایت بر غیرمسلمان در زمان صلح از منظر فقه و حقوق، یاسر فرهادی حاجی بابا، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی فقهی و حقوقی آئین دادرسی مدنی اقلیت‌های دینی در کشورهای ایران و مصر، هما پیروز قاضیانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۲ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق شهروندی غیرمسلمین در کشورهای اسلامی بر اساس قوانین اسلام و اعلامیه جهانی حقوق بشر، سجاد باقری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۲ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق و تکالیف شهروندی اهل کتاب در فقه و حقوق ایران، عادله لطیفی رستمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران، ۱۳۹۲ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق و احکام اهل ذمه و تطبیق آن با حقوق و احکام متقابل مردم و حکومت اسلامی از دیدگاه امیرالمومنین علی(ع) در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(س)، فرحناز افضلی قادی، رساله دکتری، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۱ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
دیدگاه قرآن و سنت در رابطه با حقوق فطری و قراردادی اقلیت‌های مذهبی، رقیه خدمتکار آرانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه کاشان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۰ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی در فقه و حقوق اسلامی، پروانه دوغ‌آبادی، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۹ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
بررسی تطبیقی حقوق اقلیت‌ها در فقه امامیه و اهل سنت (مذاهب اربعه)، علی جابری، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۸۷ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج
حقوق و آزادی‌های اقلیت‌های دینی در اسلام، حسینعلی رحیمی سراجی، کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۷۳ش. صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج

عربی

أحكام رعاية الدولة الإسلامية لغير المسلمين: دراسة فقهية مقارنة، السيد الشحات رمضان جمعة، مصر، جامعة الازهر، المجلة العلمية لكلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنين - دمياط الجديدة، شماره ۹، ۲۰۲۱م.
حقوق غير المسلمين في الفقه الإسلامي والقانون الإندونيسي، أندري لوفياس سانيدي، کارشناسی ارشد، جامعة ام درمان (الجزایر)، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۱۳م.
حقوق الاقلیات الدینیه دراسة مقارنه بین الشریعة الاسلامیة و القانون الدولی، کارشناسی ارشد، جامعة ادرار، کلیة العلوم الاجتماعیة و الانسانیة و الاسلامیة، ۲۰۱۲م. لینک پایان‌نامه
حقوق وواجبات غير المسلمين في الفقه الإسلامي والتشريعات السودانية: دراسة مقارنة، محمد إبراهيم بشير أحمد، رساله دکتری، جامعة ام درمان (الجزایر)، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۹م.
أحكام شهادة غير المسلمين في الفقه الإسلامي: دراسة فقهية مقارنة، محمود منصور سليمان المومني، کارشناسی ارشد، جامعة آل البيت (اردن)، كلية الدراسات الفقهية والقانونية، ۲۰۰۸م.
أحكام غير المسلمين في الجنايات: دراسة فقهية مقارنة، الطيب، صفاء زين العابدين الشيخ، کارشناسی ارشد، جامعة ام درمان (الجزایر)، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۵م.
امان غير المسلمين في الدولة الإسلامية، سلمان بن غرم بن سعيد آل مفضل الشهراني، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية (ریاض)، المعهد العالي للقضاء، ۱۹۹۵م.
حقوق الاقليات وواجباتها بين الشريعة والقانون، الهادى عبدالسلام التريكى، رساله دکتری، جامعة الزيتونة (تونس)، المعهد الأعلى للشريعة، ۱۹۸۰م.
حقوق غير المسلمين في الدولة الإسلامية وحمايتها الجزائية وتطبيقاتها في المملكة العربية السعودية، فهد محمد علي المسعود، کارشناسی ارشد، جامعة نايف العربية للعلوم الأمنية (عربستان)، ۲۰۰۳م. لینک پایان‌نامه

سایر منابع

آیا ایمان و کفر به حقوق شهروندی سرایت دارد؟!، گزارش سایت جماران از سه دیدگاه فقهی، تاریخ درج ۳۱ خرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید، ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ش. لینک گزارش
حقوق وواجبات الأقليات في البلاد الإسلامية من منظور اسلامي، محمد الدسوقی، مصر، یادداشت علمی در سایت المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیة، لینک یادداشت
حقوق الأقليات في الحضارة الإسلامية، راغب السرجانی، یادداشت در سایت اسلام ویب، تاریخ درج ۴/۱/۲۰۱۷، تاریخ بازدید ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ش. لینک یادداشت

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{منابع مطالعاتی|[[برابری قصاص مسلمان و غیرمسلمان]] • [[برابری دیه مسلمان و غیرمسلمان]] • [[ارث غیرمسلمان]] • [[شهادت غیرمسلمان]] • [[آزادی مذهبی اقلیت‌های دینی]] • [[آزادی اقلیت‌های دینی در احوال شخصیه]]}}
+{{منابع مطالعاتی|[[برابری قصاص مسلمان و غیرمسلمان]] • [[برابری دیه مسلمان و غیرمسلمان]] • [[ارث غیرمسلمان]] • [[شهادت دادن غیرمسلمان]] • [[آزادی مذهبی اقلیت‌های دینی]] • [[آزادی اقلیت‌های دینی در احوال شخصیه]]}}
 [[حقوق شهروندی غیرمسلمانان]] به مجموعه‌ای از حقوق فردی، مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی غیرمسلمانان ساکن در جامعه اسلامی و همچنین وظایف آنان در قبال حکومت اسلامی اشاره دارد. این حقوق در قالب عناوینی چون کرامت انسانی، آزادی مذهبی، حقوق قضایی و آزادی فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی تبیین شده و وظایف آنان نیز تحت عناوینی چون احترام به قوانین جامعه اسلامی، همکاری نکردن با دشمنان نظام اسلامی و پرداخت مالیات مورد بررسی قرار گرفته است.
 پیدایش قوانین و مقررات بین‌المللی و ایجاد مرزبندی‌های جدید در میان کشورها و همچنین میثاق‌های جهانی باعث شده مسئله حقوق شهروندان غیرمسلمان در کشورهای اسلامی مورد بازنگری فقها و قانون‌گذاران قرار گیرد و با اتخاذ رویکردهایی متفاوت نسبت به گذشته، فتاوا و قوانین جدیدی درباره این اقلیت‌ها صادر کنند؛ به‌عنوان مثال برخی از فقها قائل به برابری دیه و قصاص مسلمان با غیرمسلمان شده‌اند.
-مسئله حقوق شهروندان غیرمسلمانان در برخی از ابواب فقهی مانند بیع، ارث، نکاح، قصاص، دیات، جهاد و قضا و شهادات مورد بررسی قرار گرفته است. در این صفحه کتاب‌ها، مقالات، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع مرتبط با حقوق شهروندان غیر مسلمانان از منظر فقه معاصر، جمع‌آوری شده است.
+مسئله حقوق شهروندان غیرمسلمانان در برخی از ابواب فقهی مانند بیع، ارث، نکاح، قصاص، دیات، جهاد و قضا و شهادات مورد بررسی قرار گرفته است. در این صفحه کتاب‌ها، مقالات، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع مرتبط با حقوق شهروندان غیرمسلمانان از منظر فقه معاصر، جمع‌آوری شده است.
 ==کتاب‌ها==
@@ خط ۱۶: / خط ۱۶: @@
 # حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین استخدامی جمهوری اسلامی ایران (در پرتو اسناد بین‌المللی)، سجاد احرامی، کرج، انتشارات ابن سکیت، ۱۳۹۵ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95a15298.pdf صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب]
 # حقوق اقلیت‌های دینی، نسرین هژبری و آسیه پناهی، مشهد، انتشارات صد و ده، ۱۳۹۵ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96213109.pdf صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب]
-# حقوق شهروندی غیر مسلمانان در جامعه اسلامی، فاطمه فهیمی، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93120037.pdf صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب]
+# حقوق شهروندی غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، فاطمه فهیمی، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93120037.pdf صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب]
 # حقوق اقلیت‌های دینی از نگاه اسلام، حسن فریدی، شیروان، نشر شیلان، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93130037.pdf صفحات ابتدایی از سامانه خانه کتاب]
 # حقوق اهل ذمه در حکومت اسلامی: با نگرشی به فقه امامیه، احمد عرب‌عامری، اصفهان، بهتا پژوهش، ۱۳۹۲ش.
@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 # برابری دیه (زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان)، [[یوسف صانعی]]، قم، نشر میثم تمار، ۱۳۸۴ش.
 # برابری قصاص (زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان)، یوسف صانعی، قم، نشر میثم تمار، ۱۳۸۳ش.
-# غیر مسلمانان در جامعه اسلامی، یوسف قرضاوی، مترجم مجروم (داود) دشتی، سنندج، نشر احسان، ۱۳۸۳ش.
+# غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، یوسف قرضاوی، مترجم مجروم (داود) دشتی، سنندج، نشر احسان، ۱۳۸۳ش.
-# حقوق و وظایف غیر مسلمانان در جامعه اسلامی، روح‌الله شریعتی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش.
+# حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، روح‌الله شریعتی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش.
 # بررسی تطبیقی ارث اقلیت‌های دینی در حقوق اسلام و ایران، عزیزالله فهیمی، قم، نشر اشراق، ۱۳۸۱ش.
 # ح‍ق‍وق‌ اق‍ل‍ی‍ت‌ه‍ا ب‍راس‍اس‌ ق‍ان‍ون‌ ق‍رارداد ذم‍ه‌: ب‍ررس‍ی‌ گ‍وش‍ه‌ه‍ائی‌ از م‍ف‍اه‍ی‍م‌ ح‍ق‍وق‌ ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‌ از ن‍ظر ف‍ق‍ه‌ اس‍لام‍ی‌، [[عباسعلی عمید زنجانی]]، تهران، دف‍ت‍ر ن‍ش‍ر ف‍ره‍ن‍گ‌ اس‍لام‍ی‌، ۱۳۶۲ش.
@@ خط ۱۱۲: / خط ۱۱۲: @@
 ===فارسی===
 # حقوق و وظائف اقلیت‌های دینی (اهل ذمه) در فقه امامیه، ابراهیم فرضی‌زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان قم، مرکز پیام نور قم، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/d9d6218daf5cfcb584d1827bb6fd3b0d صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# احکام گردشگری غیر مسلمانان در بلاد و اماکن مقدس اسلامی در فقه فریقین و حقوق موضوعه ایران، اکبر ستاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/22cde5ecb59eeff4c975e4130c20a17c صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# احکام گردشگری غیرمسلمانان در بلاد و اماکن مقدس اسلامی در فقه فریقین و حقوق موضوعه ایران، اکبر ستاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/22cde5ecb59eeff4c975e4130c20a17c صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # حقوق اهل کتاب در فقه المذاهب، سید محمدمهدی محقق، رساله دکتری، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/64ca723db65b2446d9fc35b305eaec46 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی احکام حقوقی غیرمسلمانان از منظر فقه امامیه و قوانین ایران، جعفر حسین‌پور، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی آفاق، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/63439f8f5ed01c7e3be263cbb9fb5922 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی احکام حقوقی غیرمسلمانان از منظر فقه امامیه و قوانین ایران، جعفر حسین‌پور، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی آفاق، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/eda17a6db2a6c2450242db16b2ec0d5e صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # حقوق و تکالیف جزایی اقلیت‌های دینی از منظر فقه اسلامی و حقوق افغانستان و ایران، نصیراحمد تایب، کارشناسی ارشد، دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/950fafea813d18a89c91d0d1e0d9f92f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# حقوق غیر مسلمان در کشورهای اسلامی در قرآن، محمد رضا، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، جامعه آل البیت (ع)، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/8a4a80ccaba003d0d9a57af2c1c9a4e5 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# حقوق غیرمسلمان در کشورهای اسلامی در قرآن، محمد رضا، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، جامعه آل البیت (ع)، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/8a4a80ccaba003d0d9a57af2c1c9a4e5 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی حجب مسلم در ارث اقلیت‌های دینی رسمی از منظر فقه، هویک به‌بو، رساله دکتری، دانشگاه عدالت، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/761998080214d7e3ccb7d3ade49b4d01 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی مناسبات قاعده نفی سبیل با حقوق اقلیت‌های دینی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، وحید خانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/73fd1e80256bb48ef9b1b023c22298f2 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی تطبیقی دیه مسلمان و غیرمسلمان در مذاهب خمسه، ربابه نشتا رحیمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/45d345fd528ecaabe7668d629f244b6f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# عناوین مجرمانه ناشی از مصرف مسکر توسط غیر مسلمانان در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، محمدحسن مالدار، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/09ec3b93c4829cff3cda951550c71341 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# عناوین مجرمانه ناشی از مصرف مسکر توسط غیرمسلمانان در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، محمدحسن مالدار، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/09ec3b93c4829cff3cda951550c71341 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی تطبیقی حقوق اقلیت‌های غیر رسمی از منظر فقه و حقوق موضوعه ایران و اسناد بین‌المللی، اسماعیل انصاری مهر، کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/98d3f0f40e1aa3f594cfb633f44d871a صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # مبانی و احکام فعالیت اقلیت‌های دینی در کشورهای اسلامی، زینب قره سید رومیانی، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین مرکز قم، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/a068108969b88faef42bfbba40d72b7e صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# حقوق و آزادیهای افراد غیر مسلمان در جامعه اسلامی، امیر نجاتی درچه، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس البرز، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4db25b1bca12d13f7dabdc8fa92dfa3d صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# حقوق و آزادیهای افراد غیرمسلمان در جامعه اسلامی، امیر نجاتی درچه، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس البرز، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4db25b1bca12d13f7dabdc8fa92dfa3d صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی فقهی و حقوقی دیه غیرمسلمین در قتل و آسیب های بدنی، نفیسه عسکریان، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین مرکز قم، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/54189d6b62f089d1e653e0ae483e0cfe صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی تطبیقی حقوق و تکالیف اقلیت‌ها در فقه امامیه و حقوق موضوعه، سودابه نجفی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f968c7c19368611601bff1095186bf70 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# دیه غیر مسلمان در حقوق ایران، زهرا شیرخانی لاریمی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی ادیبِ مازندران، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/aed6035ed8833a95efb700c67608ad25 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# دیه غیرمسلمان در حقوق ایران، زهرا شیرخانی لاریمی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی ادیبِ مازندران، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/aed6035ed8833a95efb700c67608ad25 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# بررسی فقهی و حقوقی دیه غیر مسلمان، طاهر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f35253ee3aa4b1fc97561736d1b9984d صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# بررسی فقهی و حقوقی دیه غیرمسلمان، طاهر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f35253ee3aa4b1fc97561736d1b9984d صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
-# بررسی تطبیقی شهادت و سوگند غیر مسلمان در فقه امامیه و اهل سنت، صدیقه کاظمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/0c31b5b483ab94e54b66641e870ae0d0 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
+# بررسی تطبیقی شهادت و سوگند غیرمسلمان در فقه امامیه و اهل سنت، صدیقه کاظمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/0c31b5b483ab94e54b66641e870ae0d0 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # بررسی فقهی و حقوقی تعامل با اقلیت‌ها در حکومت اسلامی، ناصر عموری، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/a2842409b2f146263132c70297efa88f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]
 # تبیین حقوق اهل ذمه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، مجتبی سبحانی‌نیا، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3ac79bacd266c454372fa55e3e0903c4 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج]