فقه معاصر:شیوه‌نامه/کلیات

دانشنامه فقه معاصر دانشنامه‌ای است برخط که تلاش می‌کند واژگان علمی مرتبط با فقه معاصر را به صورت مقاله‌/مدخل‌های گزارشی معرفی کند این دانشنامه در گام نخست اطلاعات موجود در فقه معاصر را گردآوری خواهد کرد در این دانشنامه فقه معاصر عبارت است از:

دایره موضوعات

• در دانشنامه فقه معاصر فقط درباره عناوینی مقاله نوشته می‌شود که در دایره فقه معاصر قرار دارند. بنابر این درباره مفاهیم فقهی و اصولی پرکاربرد که در سرتاسر فقه حضور دارند مقاله‌ای نوشته نخواهد شد.

معیارهای مدخل گزینی

• عنوان مدخل باید از مسائل فقه معاصر باشد.
  • تبصره: عناوین قدیمی فقه به شرطی در دانشنامه نوشته می‌شوند که در دوران جدید با چالش روبه‌رو شده باشند.
• از بین چند اصطلاح که بر یک موضوع دلالت می‌کنند عنوان مشهورتر و علمی‌تر عنوان مقاله خواهد شد و سایر عناوین تغییرمسیر به مدخل اصلی داده می‌شوند.
• هم‌پوشانی مباحث دو یا چند مدخل مانع اختصاص مدخل به آن‌ها نیست.
• عناوین باید در عین کلی بودن در حد امکان ریز و جزئی نیز باشد. البته نباید در حد یک فرع فقهی باشند.
• قابلیت قرار گرفتن ذیل یکی از عناوین کلی‌تر فقه معاصر را داشته باشد.
• اشخاص معرفی شده باید در عرصه فقه معاصر سرشناس باشند اعم از سرشناسی عمومی یا تخصصی.
  • تبصره: سرشناسی در اشخاص به این معناست که آن فرد صاحب اثر تأثیرگذار، یا صاحب نظریه، یا صاحب اثری مفصل در حوزه فقه معاصر باشد.
• کتاب‌ها و آثاری که عنوان مدخل قرار می‌گیرند باید سرشناس باشند اعم از سرشناسی عمومی یا تخصصی.
  • تبصره: کتاب یا اثر سرشناس کتابی است که یا معروف باشد، یا تأثیر روشنی در اندیشه دیگران در دانش فقه معاصر داشته باشد.
• برخی از مدخل‌ها به فهرست منابع مطالعاتی یک موضوع اختصاص دارند. عنوان این مدخل‌ها تابع عنوان مدخل اصلی است.
• در برخی موارد ممکن است به علت حجم زیاد یک مطلب یا طولانی بودن فهرست منابع یک موضوع مدخلهای فرعی‌تری ایجاد شود.

شیوه‌‌نامه‌های نگارشی

• شیوه نگارش متون بر اساس شیوه‌نامه مصوب فرهنگستان ادب فارسی خواهد بود. و ویرایش متون نیز بر همین اساس است.
• استفاده از نویسه‌های عربی به جز در اسامی خاص و متون عربی (آیات، روایات و نقل قول‌های مستقیم) ممنوع است.

شیوه‌نامه ارجاعات

• برای ارجاعات از شیوه پانویس استفاده می‌شود (نه درون متنی).
• شیوه ارجاع در منابع به صورت تفصیلی است تا نیاز پژوهشگران به جستجو کمتر باشد.

ارجاع درون‌متنی

• قرآن: سوره، آیه: بقره، ۱۳.
• نهج‌البلاغه: عنوان، خطبه یا نامه، ص: نهج‌البلاغه، خطبه ۳۱، ص۱۴۰.
• کتاب: فامیل، عنوان، ج، ص: امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۲، ص۱۱۲.
• کتاب حدیثی: فامیل، عنوان ج، ص، کتاب، باب، ح: کلینی، الکافی، ج۲، ص۴۷، کتاب الایمان و الکفر، باب خصال المؤمن، ح۳.
• مقاله: فامیل، «عنوان»، ص: وردی‌زاده و دیگران، «ارث زوجه در فقه امامیه و حقوق ایران»، ص۳.
• لغت‌نامه: فامیل، عنوان، ذیل واژه: فراهیدی، العین، ذیل واژه الماء.
• مقاله‌هایی که در کتاب‌های مجموعه مقاله منتشر شده‌اند همانند مقاله‌های مجلات ارجاع داده می‌شوند؛ نام فامیل، نام مقاله، صفحه. سپس در فهرست منابع به صورت تفصیلی معرفی می‌شود.

* تبصره۱: در منابعی که دو نویسنده دارند: نام فامیل ۱، و نام فامیل۲، عنوان، ص.

* تبصره۲: در منابعی که بیش از دو نویسنده دارند، نام فامیل ۱ و دیگران، عنوان، ص.

فهرست منابع

قرآن و نهج البلاغه در ابتدای فهرست ذکر شود.

• کتاب و لغت‌نامه: فامیل، اسم، عنوان، مترجم، شهر، ناشر، سال.
• مقاله: فامیل، اسم، «عنوان»، مجله، شماره، سال.
• نهج البلاغه: عنوان (مصحح و تبویب‌کننده)، شهر، ناشر، سال.

• تبصره: منابعی که چند نویسنده دارند:

نام فامیل، اسم؛ نام فامیل، اسم؛ نام فامیل، اسم، عنوان کتاب یا مقاله، ....

درج تاریخ‌ها

• در مقالات دانشنامه فقه معاصر همه تاریخ‌ها تا قبل از سال ۱۳۰۰ شمسی بر اساس سال‌های قمری و بعد از آن بر اساس سال‌های شمسی درج می‌شود.
• برای سال‌های قمری فقط از نویسه (ق) و برای سال‌های شمسی فقط از نویسه (ش)استفاده می‌شود.

مالکیت معنوی

• جهت حفظ مالکیت معنوی مقالات دانشنامه، اسامی نویسندگان مقاله، ارزیابان، و همکارانی که متن را برای دانشنامه مناسب‌سازی می‌کنند نیز درج می‌شود.

ساختار

• مقالات دانشنامه باید گزارشی باشند. این مقالات نمایانگر یافته‌های علمی فقیهان و پژوهش‌گران است و نویسندگان مقالات دانشنامه از اظهار نظر فقهی خودداری می‌کنند.
• ارائه تحلیل در متن مقالات مانعی ندارد.
• ساختار مقالات هر گروه از عناوین را پژوهشگاه تعریف می‌کند.

• مقالات بیش از آنکه جنبه متنی داشته باشند باید در کادرهای مشخص شده تفکیک شوند./ غلبه در متن مقالات با متن یکپارچه است و استفاده از کادرها در حد اقل خواهد بود.

• در این دانشنامه استفاده از عناوین حوزوی برای اشخاص تابع مصوبات هیئت علمی پژوهشگاه است.
• از به کاربردن عناوین حوزوی و دانشگاهی برای صاحب نظران پرهیز می‌شود ولی از توصیف جایگاه آنان برای معرفی استفاه می‌شود مثلاً: سید موسی شبیری زنجانی، مرجع تقلید معاصر و مدرس عالی دروس خارج فقه و اصول و رجال‌شناس.
• در عنوان مدخل از به کار بردن عناوین حوزوی و دانشگاهی پرهیز می‌شود ولی در متن و به خصوص در شناسه متن، از عنوان رایج و شناخته شده برای شخص استفاده می‌شود.

• هر مسئله از منظر هر مذهب به صورت مقاله‌ای مستقل بررسی می‌شود./ هر مسئله و عنوان فقه معاصر فقط یک مقاله خواهد داشت که در آن آراء همه صاحب‌نظران همه مذاهب اسلامی معرفی می‌شود.

معرفی کتاب‌ها و مجلات

• در مقالات معرفی کتاب‌ها، مجلات و مقاله‌ها اطلاعات کتاب‌شناختی غیرمحتوایی (مثل اطلاعات فیپا و رده‌بندی و ...) در جعبه اطلاعات منعکس شده و متن به محتوا اختصاص می‌یابد.

• هر شماره از نشریات مرتبط با حوزه فقه معاصر یک مقاله به خود اختصاص می‌دهد/ یک مجله با تمام شماره‌هایش یک مقاله به خود اختصاص می‌دهد.

• منابع فقهی، حقوقی، و یا اصولی که اختصاص به فقه معاصر ندارند، با نگاه ارتباط به فقه معاصر گزارش می‌شوند و مطالب غیر مرتبط آن منابع منعکس نمی‌شود.

• منابع مرتبط با هر بحث باید کامل استقصاء شده و به تفکیک ذکر شوند. در زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی / (در صورتی که زبان دیگری مد نظر است اضافه شود)

• منابع مرتبط با هر بحث از هر مذهب باید کامل استقصاء شده و به تفکیک ذکر شوند.

استفاده از تصویر

• برای اشخاص از تصاویر رسمی افراد استفاده شود./ اصلا لازم نیست عکس استفاده شود
• عکس‌ها (مثل تصاویر اشخاص یا جلد کتاب‌ها یا ...)باید با رعایت حق کپی رایت باشد. / چون ایران عضو قانون کپی‌رایت نیست پس رعایت این قانون لازم نیست.

• نامگذاری آیات و روایات چطور باشد؟ پیشنهاد می‌شود آیات با شماره آیه و سوره عنوان شوند و اسامی مشهوری اگر باشد به عنوان تغییرمسیر ساخته شود.

• احادیث نیز به صورت شماره و باب/کتاب عنوان شوند. و سایر معرف‌های حدیث در تغییرمسیرها قرار گیرند.

• تمام منابع هر موضوع فهرست شوند. اهم آن‌ها در صفحه همان موضوع ذکر می‌شوند و سایر در صفحات فهرست‌ها بیایند و منابع ارزشمند تبدیل به مدخل شوند. (در مواردی که منابع فراوان‌اند فقط به منابع ارزشمند اکتفا می‌شود)

لینک‌های درونی

• عبارت‌های داخل لینک باید بدون اعراب و نشانه‌گذاری باشند.
• از لینک کردن بخشی بخشی از عنوان کتاب یا مجله یا مقاله بود پرهیز کنید.

رده‌بندی

• در رده‌بندی مقالات هم رده‌های عام به کار می‌رود هم رده‌های خاص و اخص. این کار برای گزارش‌گیری مناسب‌تر است.