کاربر:Salehi/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخهها
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
==حقیقت و ماهیت افلاک== | ==حقیقت و ماهیت افلاک== | ||
بر اساس نظریات حکمای پیشین، عالم خلقت به طور کلی دارای سه مرتبه است: عالم عقول (مجردات)، عالم نفوس (واسطه میان ماده و مجردات) و عالم اجسام (عالم ماده). عالم اجسام خود بر دو قسم است: اجسام عنصری و اجسام اثیری. اجسام عنصری همان ماده ظاهری و دنیوی است که از عناصر مادی تشکیل شده و همواره در حال تغییر و تبدیل است (شیخ اشراق، 3/65، 96 و 103)؛ اما اجسام اثیری دارای صورتی ثابت و پایدارند و از مادهای لطیف خلق شدهاند (همان، 3/121؛ غفاری، 59) (← مقاله جسم). این اجسام یا نورانیاند که کوکب نامیده میشوند یا غیر نورانیاند که فلک به شمار میآیند (لاهیجی، گوهر مراد، 81). در علم هیئت، منظور از افلاک همان مدارها و دایرهها هستند؛ اما برای تسهیل در آموزش، آنها را به صورت افلاک مجسمه، یعنی آسمانهای جسمانی تصویر کردهاند (حسنزاده آملی، تعلیقه بر شرح منظومه، 4/357؛ همو، دروس هیئت، 1/311). | |||
بطلمیوس در کتاب مجسطی به طور کلی متعرض افلاک مجسم نشده و علم هیئت را مبتنی بر دایرهها و وترها بیان کرده است؛ اما بر اساس غلط مشهور، افلاک بطلمیوسی، افلاک مجسم تلقی شده است (زمانی، اخترشناسان، 4/190). اندیشمندان هیئت در مقام سهولت آموزش و اِسناد حرکات کواکب به مبادی حرکات، افلاک مجسمه را آنچنان تنظیم و ترتیب دادهاند که با هیچیک از قواعد فلسفی نظیر عدم خلأ منافاتی نداشته باشد. همخوانی این محاسبات با مشاهدات تجربی از این رویدادها آنقدر دقیق است که بُهتآور است (نراقی، 23 ـ 26؛ حسنزاده آملی، دروس هیئت، 1/307). | بطلمیوس در کتاب مجسطی به طور کلی متعرض افلاک مجسم نشده و علم هیئت را مبتنی بر دایرهها و وترها بیان کرده است؛ اما بر اساس غلط مشهور، افلاک بطلمیوسی، افلاک مجسم تلقی شده است (زمانی، اخترشناسان، 4/190). اندیشمندان هیئت در مقام سهولت آموزش و اِسناد حرکات کواکب به مبادی حرکات، افلاک مجسمه را آنچنان تنظیم و ترتیب دادهاند که با هیچیک از قواعد فلسفی نظیر عدم خلأ منافاتی نداشته باشد. همخوانی این محاسبات با مشاهدات تجربی از این رویدادها آنقدر دقیق است که بُهتآور است (نراقی، 23 ـ 26؛ حسنزاده آملی، دروس هیئت، 1/307). |