|
|
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۹: |
خط ۹: |
| }} | | }} |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | عنوان = مبانی فقهی عملیات استشهادی از دیدگاه شیعه و اهل سنت | | | عنوان = شبیه سازی انسان در آیینه فقه |
| | تصویر = مبانی فقهی عملیات استشهادی.jpg | | | تصویر = شبیه_سازی_انسان_در_آینه_فقه.jpg |
| | اندازه تصویر = | | | اندازه تصویر = |
| | توضیح_تصویر = | | | توضیح_تصویر = |
| | نام‌های دیگر = | | | نام‌های دیگر = |
| | نویسنده = امیر ملا محمدعلی | | | نویسنده = سیدمحسن مرتضوی |
| | تاریخ نگارش = ۱۳۸۵ش | | | تاریخ نگارش = |
| | موضوع = فقه جهاد | | | موضوع = فقه پزشکی |
| | سبک = گزارشی- تحلیلی، فقه استدلالی | | | سبک = گزارشی- تحلیلی، فقه استدلالی |
| | زبان = فارسی | | | زبان = فارسی |
| خط ۲۵: |
خط ۲۵: |
| | طراح جلد = | | | طراح جلد = |
| | تعداد جلد = | | | تعداد جلد = |
| | تعداد صفحات = ۲۵۶ | | | تعداد صفحات = ۲۳۰ |
| | قطع = | | | قطع = |
| | مجموعه = | | | مجموعه = |
| | ترجمه به دیگر زبان‌ها = | | | ترجمه به دیگر زبان‌ها = |
| | ناشر = زمزم هدایت | | | ناشر = موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی |
| | محل نشر = قم | | | محل نشر = قم |
| | تاریخ نشر = پاییز ۱۳۸۵ شمسی | | | تاریخ نشر = ۱۳۹۵ش |
| | نوبت چاپ = اول | | | نوبت چاپ = اول |
| | شمارگان = | | | شمارگان = |
| خط ۴۴: |
خط ۴۴: |
|
| |
|
| * '''چکیده''' | | * '''چکیده''' |
| '''مبانی فقهی عملیات استشهادی از دیدگاه شیعه و اهل سنت''' | | '''شبیه سازی انسان در آیینه فقه''' |
|
| |
|
| | ==معرفی و گزارش ساختار کتاب== |
| | کتاب «شبیه‌سازی انسان در آیینه فقه» اثری به زبان فارسی است که توسط سید محسن مرتضوی در سال ۱۳۹۵ شمسی از سوی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در قم منتشر شده است. این کتاب به بررسی موضوع شبیه‌سازی انسان و حیوان از منظر فقهی می‌پردازد و شامل چهار بخش و ده فصل است. |
|
| |
|
| ==معرفی و گزارش ساختار==
| | مرتضوی در فصل اول بخش اول، به تعریف مفاهیم (ص۱۷)، روش‌های تولید (ص۲۱)، فواید (ص۲۲) و زیان‌های شبیه‌سازی انسان (ص۲۴) می‌پردازد. در فصل دوم همین بخش، دلایل و احکام شبیه‌سازی انسان (ص۳۱) و دیدگاه‌های فقها در این زمینه بررسی می‌شود (ص۶۷). همچنین، احکام وضعی و تکلیفی مرتبط با شبیه‌سازی انسان مانند نسب و هویت (ص۷۲)، دین (ص۸۶)، نفقه (ص۹۴)، خرید و فروش سلول‌ها (ص۹۵) و نظرات فقها درباره نسب فرزند شبیه‌سازی‌شده (ص۸۵) مطرح شده است. |
| کتاب مبانی فقهی عملیات استشهادی از دیدگاه شیعه و اهل سنت، توسط امیر ملامحمدعلی در سال ۱۳۸۵ شمسی نوشته شد و در همان سال بوسیله نشر زمزم در قم منتشر شد.
| |
|
| |
|
| کتاب دارای دو بخش، هشت فصل و یک خاتمه است. مولف در فصل اول بخش اول به مفهوم‌شناسی جهاد، شهادت، عملیات استشهادی و انتحاری می‌پردازد.(ص۱۷) او در فصل دوم و سوم، ارزش شهید و شهادت طلبی و شهادت طلبان صدر اسلام و عصر حاضر را ذکر می‌کند.(ص۳۰) وی در فصل چهارم، دفاع و ادله فقهی وجوب آن را مطرح کرده (ص۷۰) و در فصل پنجم نیز ماهیت عملیات استشهادی و شرایط و آثار آن را بیان می‌کند. (ص۸۵) ملامحمدعلی در فصل اول بخش دوم کتاب، ادله فقهی عملیات استشهادی (ص۱۰۳) و در فصل دوم، دلایل جواز عملیات استشهادی (ص۱۳۵) و در فصل سوم نیز فتوای فقهای معاصر شیعه و اهل سنت را ذکر می کند (ص۱۷۰) او در خاتمه به شبهات درباره عملیات استشهادی می پردازد (ص۱۹۱).
| | در بخش دوم، مباحث مربوط به احکام تکلیفی (ص۱۰۹) و احکام وضعی شبیه‌سازی اعضای بدن انسان، از جمله طهارت، نجاست (ص۱۱۷) و مالکیت عضو شبیه‌سازی‌شده (ص۱۱۹) بررسی می‌شود. بخش سوم به موضوع همزادسازی (ص۱۲۵-۱۲۸) اختصاص دارد و در آن احکام تکلیفی (ص۱۳۱) و وضعی (ص۱۴۳) این فرآیند مورد بحث قرار می‌گیرد. در نهایت، نویسنده در بخش چهارم به شبیه‌سازی حیوانات پرداخته (ص۱۷۷) و احکام تکلیفی (ص۱۸۳) و وضعی آن (ص۱۹۵) را بررسی می‌کند. |
|
| |
|
| ==دلایل وجوب دفاع== | | ==احکام تکلیفی شبیه سازی انسان== |
| مولف در فصل چهارم بخش اول، چهار دلیل (عقل، آیات، روایات و اجماع فقها) برای وجوب دفاع بیان می‌کند. او دفاع از جان، مال، ناموس، دین و وطن را امری عقلی و فطری می‌داند. (ص۷۳) دومین دلیلی که به آن استناد می‌کند آیه ۱۹۰ سوره بقره (ص۷۴)، آیه ۳۹ سوره حج (ص۷۵) است. ملامحمدعلی از روایات متعددی برای اثبات جهاد دفاعی مطرح می‌کند (ص۷۶-۷۷) وی، آخرین دلیل برای وجوب دفاع را اجماع فقهای مسلمان می‌داند (ص۷۷).
| |
|
| |
|
| به گفته نویسنده، فقهای شیعه، بر این باورند که جهاد ابتدایی مخصوص زمان امام معصوم(ع) است؛ ولی جهاد دفاعی در هر زمانی که اسلام و مسلمین مورد هجوم واقع می‌شوند، قابل اجرا است.(ص۷۷) او برخی از نظرات فقهای شیعی همچون شیخ طوسی، علامه حلی، محقق حلی (ص۷۸)، شهید ثانی (ص۷۹)، صاحب جواهر (ص۸۰) و امام خمینی درباره وجوب دفاع را بیان می‌کند (ص۸۴)
| | ==احکام وضعی شبیه سازی انسان== |
|
| |
|
| ==شرایط عملیات استشهادی از نگاه فقهای شیعه و اهل سنت== | | ==احکام تکلیفی و وضعی شبیه سازی اعضای انسان== |
| نویسنده در فصل پنجم بخش اول درباره شرایط عملیات استشهادی از منظر فقهای شیعی و اهل سنت سخن گفته است. به گفته وی، فقهای شیعی، سه شرط برای این عملیات استشهادی ییان کرده‌اند: دفاع و حفظ اسلام و مسلمین، بر اینگونه عملیات‌های شهادت طلبانه متوقف باشد؛ با اذن و اجازه ولی فقیه، حاکم شرع، مجتهد جامع الشرایط و رهبری شرعی باشد و در این عملیات، افراد بی گناه و غیر مهاجم کشته نشوند (ص۹۲-۹۳).
| |
|
| |
|
| وی شرایط عملیات شهادت طلبانه از دیدگاه اهل سنت را اینگونه بیان می‌کند: برای اعتلای اسلام باشد؛ مجری عملیات باید قطع یا ظن غالب داشته باشد که این عملیات موجب کشته شدن، تضعیف یا شکست دشمن می‌شود؛ در مقابل کفاری که علیه اسلام، اعلان جنگ کرده‌اند و یا در حال جنگ هستند، انجام شود (ص۹۵)؛ با اذن حاکم شرع باشد (ص۹۷) و به صلاح و مصلحت اسلام و مسلمین باشد (ص۹۸).
| | ==احکام تکلیفی و وضعی همزاد سازی انسان== |
|
| |
|
| ==دلایل جواز عملیات استشهادی== | | ==احکام تکلیفی و وضعی شبیه سازی حیوان== |
| ملا محمدعلی در بخش دوم به مبانی فقهی عملیات استشهادی می‌پردازد. او دلایل جواز را در دو فصل بیان می‌کند.
| |
| ===دلایل مستقل برای جواز عملیات استشهادی===
| |
| مولف در فصل اول بخش دوم، دلایل نقلی همجون آیات، روایات و سیره عملی اولیای الهی و دلیل عقلی جواز عملیات استشهادی را بیان می‌کند. وی به آیه ۲۰۷ سوره بقره (ص۱۱۱)، آیه ۶۰ سوره انفال (ص۱۰۳) و آیات ۴۱ (ص۱۱۶)، ۱۱۱ (ص۱۰۸) و ۱۲۰ سوره توبه (ص۱۱۴) استناد می‌کند و عملیات استشهادی را از بهترین مصادیق این آیات که درباره جهاد نازل شده‌اند، می‌داند و معتقد است در عملیات استشهادی، جلب رضایت الهی (ص۱۱۳)، ترساندن دشمن (ص۱۰۸) و جانبازی و حمایت از دین الهی (ص۱۱۵) وجود دارد و عملیات شهادت طلبانه، بارزترین نوع جهاد با جان حساب می‌شود (ص۱۱۶).
| |
| | |
| نویسنده در ادامه ۱۳ روایت از شیعه و اهل سنت را ذکر می‌کند (ص۱۱۷-۱۲۵) و با بررسی سندی و محتوای آنها می‌گوید، اهدافی که در این روایات برای جهاد ذکر شده است در عملیات استشهادی نیز وجود دارد؛ لذا حکم به جواز عملیات شهادت طلبانه می‌دهد (ص۱۲۵-۱۲۶).
| |
| | |
| سومین دلیلی که مولف به آن استناد می‌کند، سیره عملی انبیا و اولیای الهی است. به باور او، انبیا و اولیای الهی همچون حضرت زکریا(ع)، یحیی(ع) (ص۱۲۶) و امام حسین(ع) (ص۱۲۸) با جانشان از دین و پیروان خویش دفاع کردند، در عملیات استشهادی نیز دفاع از دین و مسلمانان با جانفشانی، وجود دارد.
| |
| | |
| به گفته ملا محمدعلی، از داستان آرایشگر دختر فرعون (ص۱۲۸-۱۲۹) و اصحاب اخدود (ص۱۳۰) که برای حفظ دین الهی، کشته شدند می‌توان جواز عملیات استشهادی را نیز ثابت کرد؛ زیرا افرادی که داوطلبانه به شهادت می‌رسند، برای بقا و حفظ دین و مسلمانان، عملیات انتحاری انجام می‌دهند (ص۱۳۲).
| |
| | |
| آخرین دلیلی که نگارنده برای جواز عملیات استشهادی بیان می‌کند، دلیل عقلی است. او معتقد است در جایی که بین حفظ جان و حفظ دین، تزاحم باشد، عقل به بقای دین و حفظ آن حکم می‌کند؛ در عملیات استشهادی نیز افراد بقای دین را بر جان خویش مقدم می‌دانند. (ص۱۳۳) برخی از فقهای شیعی نیز با توجه به این دلیل عقلی، عملیات استشهادی را جایز شمرده‌اند (ص۱۳۴).
| |
| | |
| ===دلایلی که قابلیت استنباط جواز عملیات استشهادی را دارند=== | |
| مولف در فصل دوم بخش دوم، دلایل و فتواهایی را ذکر می‌کند که قابلیت دارند از آنها حکم جواز عملیات استشهادی استنباط شود. همه دلایلی که در این فصل بیان می‌شود در حقیقت به دلیل عقلی و نقلی وجوب حفظ دین با جان و مال بر می‌گردد.
| |
| | |
| به گفته نگارنده، فقهای شیعی از قرن سوم به بعد همچون شیخ طوسی، ابن ادریس، علامه حلی، شهید اول و ثانی، صاحب جواهر، دفاع از جان، مال، ناموس، وطن و دین را واجب شمرده‌اند (ص۱۳۶-۱۳۷) و عملیات استشهادی نیز، نوعی جهاد دفاعی است که جایز است. (ص۱۳۸) برخی از عالمان اهل سنت نیز عملیات استشهادی را جایز می‌دانند (ص۱۳۹).
| |
| | |
| از دیگر ادله ای که مولف ذکر می‌کند، وجوب استقامت در برابر دشمن است. به فتوای فقهای شیعی و اهل سنت استقامت در برابر دشمن تا سرحد جان، واجب است. ملامحمدعلی، عملیات شهادت طلبانه را یکی از راه‌های استقامت و مقابله با دشمنان می‌داند (ص۱۴۵).
| |
| | |
| حفظ اسرار نظامی تا سرحد جان از دیگر ادله ای است که نویسنده ادعا می‌کند می‌توان از آن، جواز عملیات استشهادی را ثابت کرد. او می‌گوید، به فتوای فقهای شیعی و اهل سنت اگر اسیر در زیر شکنجه، اسرار نیروهای مسلمان را در اختیار دشمنان قرار دهد و موجب شکست مسلمانان می‌شود، خودکشی اسیر وی جایز است. (ص۱۴۵) با توجه به این مطلب، مسلمانان می‌توانند در شرایط خاص، عملیات استشهادی انجام دهند (ص۱۴۷).
| |
| | |
| چهارمین دلیلی که می‌توان از آن، جواز عملیات استشهادی را اثبات کرد، حمله به قلب لشکر دشمن است. (ص۱۴۷) به گفته مولف، طبق بعضی روایات (ص۱۴۹) و فتوای برخی فقهای اهل سنت (ص۱۴۷-۱۵۰) اگر شخص، ظن قوی یا یقین دارد که اگر به قلب لشکر دشمن حمله کند کشته می‌شود، اگر برای رضای الهی باشد و موجب کشته شدن دشمنان شود، عمل او جایز است. (ص۱۴۹) ملامحمدعلی می‌نویسد در عملیات استشهادی نیز، شخص یقین دارد که با این عملیات، نیروهای دشمن نابود و خودش نیز کشته می‌شود. به گفته وی، فرق نمی‌کند عامل شهادت، نیروهای دشمن باشد یا خود شخص؛ زیرا در هر دو صورت، برای رضای خدا جنگیده و به دشمن هم ضربه و خسارت جانی و مالی وارد کرده است (ص۱۵۱).
| |
| | |
| مولف می گوید، فقها فتوا داده اند اگر کسی در کشتی مسافرت می کرد و آتش گرفت، شخص می تواند خودش را در دریا بیندازد، با اینکه می داند در دریا هم می میرد. (ص۱۵۲) وی می نویسد می توان از این فتوا استفاده کرد که افرادی که عملیات استشهادی انجام می دهند راهی شهادت داوطلبانه ندارند با اینکه می دانند، شهید می شوند (ص۱۵۳).
| |
| | |
| به گفته ملامحمدعلی، فقها در جایی که دشمن از انسان (خواه از زنان و مردان دشمن باشند و یا از اسیران مسلمان) به عنوان سپر دفاعی استفاده می کنند فتوا داده اند باید قصد کشتن دشمن را داشته باشند ولی اگر افراد بی گناهی که سپر شده اند نیز کشته شود، اشکال ندارد. (ص154)
| |
| شبیه سازی انسان در آیینه فقه |
|---|
 |
|
| نویسنده | سیدمحسن مرتضوی |
|---|
| موضوع | فقه پزشکی |
|---|
| سبک | گزارشی- تحلیلی، فقه استدلالی |
|---|
| زبان | فارسی |
|---|
| تعداد صفحات | ۲۳۰ |
|---|
|
| ناشر | موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی |
|---|
| محل نشر | قم |
|---|
| تاریخ نشر | ۱۳۹۵ش |
|---|
| نوبت چاپ | اول |
|---|
شبیه سازی انسان در آیینه فقه
معرفی و گزارش ساختار کتاب
کتاب «شبیه‌سازی انسان در آیینه فقه» اثری به زبان فارسی است که توسط سید محسن مرتضوی در سال ۱۳۹۵ شمسی از سوی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در قم منتشر شده است. این کتاب به بررسی موضوع شبیه‌سازی انسان و حیوان از منظر فقهی می‌پردازد و شامل چهار بخش و ده فصل است.
مرتضوی در فصل اول بخش اول، به تعریف مفاهیم (ص۱۷)، روش‌های تولید (ص۲۱)، فواید (ص۲۲) و زیان‌های شبیه‌سازی انسان (ص۲۴) می‌پردازد. در فصل دوم همین بخش، دلایل و احکام شبیه‌سازی انسان (ص۳۱) و دیدگاه‌های فقها در این زمینه بررسی می‌شود (ص۶۷). همچنین، احکام وضعی و تکلیفی مرتبط با شبیه‌سازی انسان مانند نسب و هویت (ص۷۲)، دین (ص۸۶)، نفقه (ص۹۴)، خرید و فروش سلول‌ها (ص۹۵) و نظرات فقها درباره نسب فرزند شبیه‌سازی‌شده (ص۸۵) مطرح شده است.
در بخش دوم، مباحث مربوط به احکام تکلیفی (ص۱۰۹) و احکام وضعی شبیه‌سازی اعضای بدن انسان، از جمله طهارت، نجاست (ص۱۱۷) و مالکیت عضو شبیه‌سازی‌شده (ص۱۱۹) بررسی می‌شود. بخش سوم به موضوع همزادسازی (ص۱۲۵-۱۲۸) اختصاص دارد و در آن احکام تکلیفی (ص۱۳۱) و وضعی (ص۱۴۳) این فرآیند مورد بحث قرار می‌گیرد. در نهایت، نویسنده در بخش چهارم به شبیه‌سازی حیوانات پرداخته (ص۱۷۷) و احکام تکلیفی (ص۱۸۳) و وضعی آن (ص۱۹۵) را بررسی می‌کند.
احکام تکلیفی شبیه سازی انسان
احکام وضعی شبیه سازی انسان
احکام تکلیفی و وضعی شبیه سازی اعضای انسان
احکام تکلیفی و وضعی همزاد سازی انسان
احکام تکلیفی و وضعی شبیه سازی حیوان
