کاربر:Rezashams/صفحه تمرین۳: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه فقه معاصر
Rezashams (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Rezashams (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۲۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''تکلم عیسی(ع) در گهواره''' سخن‌گفتن اعجازگونه [[عیسی(ع)]] در مقابل عالمان یهود برای رفع اتهام [[زنا]] از [[حضرت مریم(س)|مادرش]] و اعلام [[نبوت|مقام نبوتی]] است که [[خدا|خدای متعال]] برای او در نظر گرفته بود.<ref>صادقی تهرانی، «شرح سخنان عیسی مسیح در گهواره».</ref> قرآن در سه آیه [[آیه ۴۶ سوره آل‌عمران|۴۶ آل‌عمران]]، [[آیه ۱۱۰ سوره مائده|۱۱۰ مائده]] و [[آیه ۲۹ سوره مریم|۲۹ مریم]] به سخن‌گفتن عیسی در مهد اشاره دارد.<ref>قرآن کریم.</ref>


'''حلال زادگی'''
به گفته پژوهشگران بنا بر نظر مشهور مراد از مهد  ایامی است که طفل بیشتر در آغوش مادر یا گهواره به سر می‌برد. در مقابل این رای برخی مفسران چون [[محمدهادی معرفت]] در [[التمهید فی علوم القرآن (کتاب)|کتاب التمهید]] معتقد به بازگشت مریم(س) چند سال بعد از ولادت عیسی به شهر است.  او می‌گوید منظور از مهد خردسالی عیسی است. به باور او وجه اعجاز در اصلِ تکلم نبوده است بلکه شیوه تکلم عیسی و آن عبارات، در آن سن مورد تعجب و خارق‌العاده دانسته شده است.<ref>منصوری، شورگشتی، «بررسی دیدگاه‌های تفسیری مفسران درباره آیات تکلم حضرت عیسی علیّه السلام در مهد»، ص210.</ref> معرفت معتقد است تکلم عیسی با آن وزانت و تعقل خاصی که در آن بود بر همگان ثابت کرد که تولد او معجزه‌وار و مادرش از تهمت زنا مبراست.<ref>منصوری، شورگشتی، «بررسی دیدگاه‌های تفسیری مفسران درباره آیات تکلم حضرت عیسی علیّه السلام در مهد»، ص212.</ref>همچنین [[سید احمدخان هندی]] مفسر قرآن و اندیشمند مسلمان معتقد است تکلم عیسی در زمان خردسالی او بوده است نه وقتی که نوزاد انسان سخن نمی‌گوید.<ref>کاظمی، «نقدی بر اندیشه های سید احمدخان هندی پیرامون اعجاز»، ص138.</ref>


بنا بر آیه ۳۰ تا ۳۴ [[سوره مریم]] عیسی در این سخنان خود را بنده خدا، صاحب کتاب، پیامبر الهی، و مایه برکت معرفی می‌کند. همچنن او بیان میکند فردی زورگو و تیره‌بخت نیست و از ناحیه الهی به [[نماز]]، [[زکات]] و محبت به مادرش توصیه شده است. بنا بر [[قرآن]] این سخنان او با سه سلامی که به خود می‌دهد تمام می‌شود. سلام بر من روزی که متولد شدم، روزی که مرگم فرا خواهد رسید و روزی که در جهان آخرت دوباره زنده خواهم شد.<ref>مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، 1373ش، ص307.</ref>




== معرفی و اهمیت ==
حلال‌زاده کسی است که از طریق ازدواج شرعی متولد شده است.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج‌14، ص11‌.</ref> در فقه شیعه فردی که از طریق وطی به شبهه به دنیا آمده باشد نیز حلال زاده شمرده میشود.<ref>بحرانی، الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع، مجمع البحوث العلمیة، ج‌14، ص11‌؛ نجفی، جواهر الکلام، ج13، ص324.
</ref> همچنین بر اساس روایات شیعه، فرزندی که طبق ازدواج مرسوم اقوام دیگر حتی مشرکین به دنیا آمده باشد حلال زاده است.<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> به عنوان نمونه فقیهان شیعه فرزند حاصل نکاح با محارم طبق فرهنگ مجوسیان را حلال زاده میدانند.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44؛ جامع الاحادیث الشیعه، ج26، ص380؛ وسائل، ج21، ص199.</ref> برخی محققان مستند فقیهان را قاعده لکل قوم نکاح میدانند<ref>پورمحمدی، «قاعده لکل قوم نکاح»، ص278.</ref> که برگرفته از روایاتی است رسم ازدواج سایر فرق حتی مشرکین را به رسمیت شناخته است.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص387؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref> و برخی دیگر با ضمیمه کردن قاعده جب حکم میکنند گرچه ازدواج فرد مجوسی با مادرش در شریعت اسلام حرام است اما بعد از مسلمان شدن فرزند حلال‌زاده شناخته می‌شود.<ref>شیرازی، القواعد الفقهیة، 1413ق، ص44.


مباني الفقه الفعال في القواعد الفقهية الأساسية، ج‌2، ص: 302</ref> ناصر مکارم شیرازی نیز حکم به حلالزادگی فرزندی میکند که ازدواج والدینش به دید اسلام باطل اما در نزد خودشان صحیح است او مستند این حکم را سیره عقلا میداند.<ref>مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، کتاب حدود و تعزیرات، ص48.</ref>همچنین براساس روایات در هر قومی رسم ازدواجی میان وجود دارد که آن را متفاوت از زنا می‌دانند.<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص200.</ref>
==پانویس==
{{پانویس}}


اهمیت حلال‌زادگی در تشیع به جهت امتیازاتی نظیر امکان تصدی مناصبی چون قضاوت و امام جماعت شدن است که برای مسلمان حلال زاده برشمرده شده است و فرد حرامزاده از آن بی بهره است.<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ج13، ص324 و ج40، ص12-13؛ یزدی، عروة الوثقی، ج1، ص797.</ref> برخی پژوهشگران سبب این محرومیت را موارد زیر میدانند:
==منابع==
{{منابع}}


* انتقال برخی صفات رذیله از طرق وراثت به افرادی که حلال‌زاده نیستند. اینان معتقدند همانطور که ویژگی های ظاهری افراد از طریق ژن انتقال میابد ویژگی های باطنی نیز منتقل میشود و در فرزندان نامشروع غالبا زمینه ارتکاب جرم بیشتر است.<ref>بصیری، گوهری، «نقش وراثت در سرنوشت انسان از منظر قرآن و حدیث»، ص121.</ref>
* [https://sadeghitehrani.com/?speech=thematic-tafsir-213 شرح سخنان عیسی مسیح در گهواره]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله‌العظمی دکتر محمد صادقی تهرانی.
* نداشتن مقبولیت اجتماعی<ref>کیخا، فتوحی، «تحلیل و بررسی ارزش اثباتی شهادت ولد الزنا در مذاهب اسلامی»، ص239.</ref>
* کافر بودن کسی که حلال زاده نیست<ref>حلی، سرائر، ج2، ص122.</ref>
* سید مرتضی علت را عدم نجابت او میداند. به گفته او، خدای متعال میداند که فرد متولد از زنا خیر و صلح را اختیار نمی‌کند فذا از تصدی اموری چون شهادت محروم است.<ref>سید مرتضی، الانتصار في انفرادات الإمامية، ص502‌.
 
</ref>
 
==== عدل الهی، حلال زادگی و سعادت دنیوی و اخروی ====
 
حلال‌زاده بودن فی نفسه آیا خوب است یا بد یا هیچکدام؟آیا تاثیری در شقاوت افراد دارد یا خیر؟
 
طبق برخی روایات شیعه گزارشی از حلال زاده نبودن را از ویژگی برخی افرادی میداند که در مسیر سعادت نیستند طبق این روایات ساکنین کشتی نوح همگی حلال زاده بودند و نوح از سوار کردن حرامزادگان ممانعت کرد و یا قاتل یحیی و امام حسین ع را شخصی که فاقد حلال زادگی است برشمرده است و همچنین فرد فاقد حلال زادگی را مبغض اهل بیت میدانند<ref>شیخ صدوق، امالی، ص475؛ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج3، ص493؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج 4، ص143.</ref>
 
== احکام فقهی مرتبط ==
فقیهان حلال زادگی را  شرطی برای برخی امور شرعی دانسته اند:
 
شهادت دادن: فقیهان شیعه معتقدند حلال زادگی از شروط شاهد است اما در مقابل فقیهان اهل تنسنن و شهید و طوسی حلال زادگی را شرط نمیدانند.
 
اگر ندانیم شخصی حلال زاده است یا خیر نسبت به موارد تشخیص فرق دارد یعنی اگر میخواهد امام جماعت شود مشکلی ندارد و با اصل حکم به حلال زادگی میشود ااما اگر کودکی در دار الحرب پیدا شود این بنا صحیح نیست.<ref>فقه الصادق عليه السلام (للروحاني)، ج‌6، ص: 287‌
</ref>
== پانویس ==
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۶

تکلم عیسی(ع) در گهواره سخن‌گفتن اعجازگونه عیسی(ع) در مقابل عالمان یهود برای رفع اتهام زنا از مادرش و اعلام مقام نبوتی است که خدای متعال برای او در نظر گرفته بود.[۱] قرآن در سه آیه ۴۶ آل‌عمران، ۱۱۰ مائده و ۲۹ مریم به سخن‌گفتن عیسی در مهد اشاره دارد.[۲]

به گفته پژوهشگران بنا بر نظر مشهور مراد از مهد ایامی است که طفل بیشتر در آغوش مادر یا گهواره به سر می‌برد. در مقابل این رای برخی مفسران چون محمدهادی معرفت در کتاب التمهید معتقد به بازگشت مریم(س) چند سال بعد از ولادت عیسی به شهر است. او می‌گوید منظور از مهد خردسالی عیسی است. به باور او وجه اعجاز در اصلِ تکلم نبوده است بلکه شیوه تکلم عیسی و آن عبارات، در آن سن مورد تعجب و خارق‌العاده دانسته شده است.[۳] معرفت معتقد است تکلم عیسی با آن وزانت و تعقل خاصی که در آن بود بر همگان ثابت کرد که تولد او معجزه‌وار و مادرش از تهمت زنا مبراست.[۴]همچنین سید احمدخان هندی مفسر قرآن و اندیشمند مسلمان معتقد است تکلم عیسی در زمان خردسالی او بوده است نه وقتی که نوزاد انسان سخن نمی‌گوید.[۵]

بنا بر آیه ۳۰ تا ۳۴ سوره مریم عیسی در این سخنان خود را بنده خدا، صاحب کتاب، پیامبر الهی، و مایه برکت معرفی می‌کند. همچنن او بیان میکند فردی زورگو و تیره‌بخت نیست و از ناحیه الهی به نماز، زکات و محبت به مادرش توصیه شده است. بنا بر قرآن این سخنان او با سه سلامی که به خود می‌دهد تمام می‌شود. سلام بر من روزی که متولد شدم، روزی که مرگم فرا خواهد رسید و روزی که در جهان آخرت دوباره زنده خواهم شد.[۶]


پانویس

  1. صادقی تهرانی، «شرح سخنان عیسی مسیح در گهواره».
  2. قرآن کریم.
  3. منصوری، شورگشتی، «بررسی دیدگاه‌های تفسیری مفسران درباره آیات تکلم حضرت عیسی علیّه السلام در مهد»، ص210.
  4. منصوری، شورگشتی، «بررسی دیدگاه‌های تفسیری مفسران درباره آیات تکلم حضرت عیسی علیّه السلام در مهد»، ص212.
  5. کاظمی، «نقدی بر اندیشه های سید احمدخان هندی پیرامون اعجاز»، ص138.
  6. مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، 1373ش، ص307.

منابع