امور حسبیه (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۵

امور حسبیه یا امور حسبه از مهم‌ترین قواعد فقهی مورد توجه در طول تاریخ فقه بوده است. امور حسبیه مرتبط با مسائلی است كه هرچند مسئول مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده، ولی تحقق آن به مصلحت جامعه و ترک آن موجب مفسده اجتماعی است و شارع مدیریت نشدن آنها را بر نمی‌تابد. سرپرستی بی‌سرپرستان، اداره اموال بی‌سرپستان، مدیریت موقوفات بدون متولی و سرپرستی مصارف خمس برخی از امور حسبی هستند. پژوهشگران زیادی در دورۀ معاصر به پژوهش دربارۀ این موضوع پرداخته‌اند.

کتاب

فارسی

بررسی تطبیقی امور حسبیه از دیدگاه امام خمینی (ره)، ابن‌اخوه و غزالی، مرضیه علیخانی دهقی، تهران، مؤسسه آموزشی تألیفی ارشدان‏‫، ۱۳۹۸ش. ‬ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
بررسی فقهی حقوقی امور حسبیه، مصلحت و احکام حکومتی، سیدحسین هاشمی، تهران، مجد، ‏‫۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
تحلیل فقهی حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی: قواعد عمومی و مسایل حجر (به همراه چند مقاله مرتبط)، عبدالله خدابخشی‏‫، تهران، خرسندی، ‏‫۱۳۹۵ش. ‏ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حسبه از منظر حقوق، فقه شیعه و اهل سنت، محمدمهدی کریمی‌نیا، تهران، مجد‏‫، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
امر به معروف و نهی از منکر (از منظر حسبه)، تهران، یاسین نور، ۱۳۹۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ام‍ور ان‍ت‍ظام‍ی در ن‍ظام ح‍س‍ب‍ه اس‍لام‍ی، ح‍س‍ن‌رض‍ا رف‍ی‍ع‍ی، ت‍ه‍ران، انتشارات دان‍ش‍گ‍اه ع‍ل‍وم ان‍ت‍ظام‍ی ن‍اج‍ا، ۱۳۸۰ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ح‍س‍ب‍ه ی‍ک ن‍ه‍اد ح‍ک‍وم‍ت‍ی، س‍ی‍ف‌ال‍ل‍ه ص‍رام‍ی، ق‍م، ح‍وزه ع‍ل‍م‍ی‍ه ق‍م، دف‍ت‍ر ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات اس‍لام‍ی، م‍رک‍ز ان‍ت‍ش‍ارات، ۱۳۷۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ح‍س‍ب‍ه در اس‍لام، ک‍ورش س‍الاری، بی‌جا، ۱۳۱۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

عربی

قضاء الحسبة وحصانة الأديان في الفقه الإسلامي والقانون الوضعي: دراسة مقارنة، أحمد خليفة شرقاوي أحمد، دار النهضة العربية للنشر والتوزيع، ۲۰۱۶م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة فى الإسلام نظاما وفقها وتطبيقا، عبد الفتاح الصيفي، دار المطبوعات الجامعية، ۲۰۱۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة فى الإسلام، أحمد مصطفى المراغي، مصر، الجزيرة للنشر والتوزيع، ۲۰۰۵م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ال‍ح‍س‍ب‍ة و ال‍م‍ح‍ت‍س‍ب‌ ف‍ی‌ الاس‍لام‌، ن‍ق‍ولا زی‍اده‌، بیروت، اه‍ل‍ی‍ه‌، ۱۴۲۳ق‌/ ۲۰۰۲م‌.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة فی الإسلام، عبدالله محمد عبدالله، کویت، لمجلس الوطنی للثقافة و الفنون و الاداب، ۲۰۰۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ولایة الحسبه فی الإسلام، عبداللّه محمد عبداللّه، قاهره، مکتبة الزهراء، ۱۹۹۶م / ۱۴۱۶ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
دراسات في الحسبة من الناحيتين: التاريخية والفقهية، عبدالحاسب الروادي، ع. الح. رضوان، ۱۹۹۲م.
اصول الحسبة فی الإسلام: دراسة تأصيلية مقارنة، محمد كمال الدين امام، دار الهداية، ۱۹۸۶م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الإسلام علي ذوي الجاه والسلطان، فريد عبد الخالق، مصر، دار الشروق، ۱۹۷۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

مقاله

فارسی

مبانی فقهی تصرف ولی فقیه در امور اقتصادی از منظر فقه امامیه، عبدالرحیم صفایی اردکانی و روح‌الله رحیمی و مهدی شیخ موحد، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره ۱۵، پاییز ۱۴۰۲ش. مقاله را اینجا ببینید
رویکردهای فقهی و سندشناسی اجازات امور حسبیه با تکیه بر دوره قاجار و پهلوی (۱۲۱۰–۱۳۵۷ش)، حسن زندیه، عباس نادری، مطالعات تاریخ اسلام، شماره ۴۸، بهار ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
مدیریت حسبه بر بحران ورشکستگی در حقوق اقتصادی اسلامی، محمد صادقی، سبحان عباس‌پور، دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، شماره ۲۳، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
جایگاه امور حسبی در هندسه اعتقادی فقه شیعه، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، پژوهش‌های اعتقادی کلامی، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
بررسی تاریخی نهاد حسبه در فقه امامیه و حقوق ایران، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، سال پانزدهم، شماره 1، بهار 1398ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
فهم خوانش فقهای شیعه از محدوده اختیارات فقیه؛ مطالعه موردی ملأ احمد نراقی، صاحب جواهر و امام خمینی (ره)، حسین جعفری موحد، علی شیرخانی، مطالعات سیاسی، شماره ۴۳، بهار ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مفهوم امور حسبیه در اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی (ره)، سیدمحمد ذوالفقاری، فصلنامه فرهنگ پژوهش، دوره ۴، شماره ۹، فروردین ۱۳۹۰ش. مقاله را اینجا ببینید
قاعده حسبه از منظر امام خمینی، سیدابوالقاسم نقیبی، فصلنامه پژوهشنامه متین، دوره ۱۱، شماره ۴۳، تابستان ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
بررسی مبانی فقهی قوه مجریه و حسبی یا قضایی بودن اجرای حدود و تعزیرات، محمدرضا محمدزاده رهنی، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۵، بهار ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقارنه آرای امامیه و اهل سنت در حسبه و امور حسبیه، حمید قنبری، مطالعات اسلامی، شماره ۶۱، پاییز ۱۳۸۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
تفاوت ولایت مطلقه و تئوری امور حسبیه، ابوالفضل اکبری، مجموعه آثار کنگره امام‌خمینی و اندیشه حکومت اسلامی(س)، ۱۳۷۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حسبه و ولایت فقیه، ابوالقاسم یعقوبی، فصلنامه حوزه، شماره ۸۵ و ۸۶، ۱۳۷۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

عربی

التأصيل الشرعي لنظام الحسبة، رضا علي سالم البرقي، منير ساسي عبدالقادر، مجلة العلوم القانونية، سال ۵، عدد۱۱، ۲۰۲۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة والرقابة على الأسواق، عبدالعزيز قاسم محارب، مجلة المال والتجارة (مصر)، شماره ۶۱۶، ۲۰۲۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
أصول الحسبة والاحتساب وأدلتهما: دراسة فقهية، محمد هاشم علي الماخذي، مجلة جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، سال ۱۹، شماره ۳۳، ۲۰۱۶م / ۱۴۳۸ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة: هيكلها الإداري وطبيعتها القضائية، محمد على هاشم الأسدي، مجلة الفنون والأدب وعلوم الإنسانيات والاجتماع (امارات)، شماره ۳، ۲۰۱۶م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
تطبيقات وإجراءات دعوى الحسبة: دراسة تأصيلية مقارنة، عبدالكريم عبدالقادر علي الأحمدي، کارشناسی ارشد، عربستان، الجامعة الإسلامية بالمدينة المنورة، كلية الشريعة، ۲۰۱۴م/ ۱۴۳۵ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة عند الأوزاعي، خالد بن حسن العبري، الدراسات الإسلامية (پاکستان)، دوره ۴۹، شماره۱، ۲۰۱۴م / ۱۴۳۵ق. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حسبة المرأة: ضوابط و آداب، خالد بن حسن العبري، مجلة الدراسات العربية (مصر)، دوره ۳، شماره ۲۶، ۲۰۱۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الإسلام، عبدالمنعم أحمد سلطان عيد، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الإسلام والرقابة على أسواق المال، عبدالعزيز قاسم محارب، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۱، ۲۰۱۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
نظام الحسبة في الإسلام، حسام الدين محمد موسى، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في المذهب المالكي وأهم مؤلفاتها، سمير قدوري، بحوث الدورة العلمية التكوينية للأيام الجامعية الأولى: المنهجية الفقهية في مؤلفات المذهب المالكي (مراکش)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
المرأة و الحسبة، رقية بنت محمد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۱، ۲۰۱۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الأنظمة السعودية و في تراث الفقهاء " الماوردي أنموذجا ": دراسة تحليلية مقارنة، عبدالله بن إبراهيم بن على الطريقى، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۴، ۲۰۱۰م / ۱۴۳۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الشريعة الإسلامية، صالح بن عبدالله ابن حميد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۹، ۲۰۱۰م /۱۴۳۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
العرف وتطبيقاته في الحسبة، حمد بن ناصر بن عبدالرحمن العمار، مجلة الدراسات الدعوية، شماره ۳، ۲۰۰۹م/ ۱۴۳۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، البحث العلمي (مراکش)، شماره ۴۲، ۱۹۹۵م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
نظام الحسبة في الاسلام، نمر محمد خشاشنة، هدي الإسلام، مج ۳۸، شماره ۳ و ۴، ۱۹۹۴م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
شبهات حول الحسبة، فضل إلهي بن شيخ ظهور إلهي، بحوث ودراسات في الدعوة والإعلام، شماره ۱، ۱۹۹۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حول مقال: موجب الحسبه فی الفقه الاسلامی للدکتور عوض محمد عوض، احمد ریسونی، مجله المسلم المعاصر، سال ۱۴، شماره ۵۵، ۱۹۹۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
محتوى ولاية الحسبة مدخل في الادارة المحلية والخدمات البلدية (منظور اسلامي)، طاهر جاسم محمد التميمي، الإداري (عمان)، سال ۱۲، شماره ۴۲، ۱۹۹۰م / ۱۴۱۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة: دراسة في شرعية المجتمع والدولة، الفضل شلق، الإجتهاد (لبنان)، شماره ۲، ۱۹۸۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
موجب الحسبة في الفقه الشرعي، عوض محمد عوض، المسلم المعاصر، دوره ۱۳، شماره ۵۱ و ۵۲، ۱۹۸۸م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، المجلة الإسلامية (مراکش)، دوره ۸، شماره ۱۶، ۱۹۸۵م/ ۱۴۰۶ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
القائم بالحسبة في الفقه الإسلامي: دراسة تأصيلية، محمد كمال الدين إمام، هذه سبيلي، شماره ۶، ۱۹۸۴م / ۱۴۰۴ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبه بین الشریعه والقانون الوضعی المغربی، شکری احمد السباعی، مجله دارالحدیث الحسنیه، رباط، شماره ۴، ۱۴۰۴ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة ومكانتها في الإسلام، عبدالمجيد بكري معاز، هذه سبيلي، دوره ۳، شماره ۳، ۱۹۸۱م / ۱۴۰۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
شروط الظهور فی المنکر الموجب للحسبه، عبدالفتاح مصطفی صیفی، هذه سبیلی (عربستان)، سال۳، عدد۳، ۱۴۰۰ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة والنظام الإداري، مصطفى كمال وصفي، مجلة البحوث الإسلامية (عربستان)، دوره ۱، شماره ۲، ۱۹۷۶م / ۱۳۹۶ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
المحتسب و احکام وظیفه الحسبه، احمد محمد مصطفی السقارین، الوعی الاسلامی، سال ۸، شماره ۸۹، ۱۳۹۲ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الإسلام، إسحاق موسى الحسيني، المسلمون (عربستان)، شماره ۲ و ۴، ۱۹۶۴ م/ ۱۳۸۴ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبه: طبيعتها ومكانتها، علي الخفيف، حضارة الإسلام (سوریه)، دوره ۲، شماره ۹، ۱۹۶۲م / ۱۳۸۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة فى الشريعة الاسلامية: دراسة مقارنة بالانظمة المشابهة فى القانون الوضعى، علي حسن فهمى، المجلة الجنائية القومية، دوره ۴، شماره ۳، ۱۹۶۱م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حول کتاب الحسبه، هل انتحل ابن الاخوه اسم الماوردی، احمد سامح خالدی، مجله الثقافه بغداد، دوره۱، شماره ۷، ۱۹۳۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبه فی الاسلام، مجله المجمع العلمی العربی، دمشق، دوره ۱، ۱۹۲۱م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

پایان‌نامه

فارسی

ادله و احکام فقهی نهادهای نوظهور متصدی امور حسبی در افغانستان به‌منظور پیشگیری از وقوع جرم از منظر فقه اهل‌بیت (ع) و احناف، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مداخله اشخاص خصوصی در امور حسبی در فقه امامیه و حقوق ایران، کارشناسی ارشد، علی خالویی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
بررسی وظایف حکومت اسلامی نسبت به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در فقه امامیه، زهرا حیدری، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
بررسی تحول مفهوم امور حسبیه در فقه سیاسی شیعه، سیدمحمد ذوالفقاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
حدود ولایت حاکم در امور حسبیه، معصومه رفیقی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده علوم انسانی۱۳۷۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
امور حسبیه و احکام فقهی آن در مذاهب اسلامی، محمدکاظم خامسی، کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۷۲ش کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

عربی

دعوي الحسبة: مجالاتها وتطبيقاتها في مسائل الأحوال الشخصية: دراسة فقهية مقارنة، رأفت محمود عبدالرحمن حمبوظ، رساله دکتری، اردن، الجامعة الاردنية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۱۵م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة السياسية في الفقه الإسلامي وتطبيقاتها المعاصرة، مجدى عبدالعظيم إبراهيم فرج، کارشناسی ارشد، مالزی، جامعة المدينة العالميه، كلية العلوم الاسلامية، ۲۰۱۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
دعوى الحسبة: دراسة مقارنة، باسم بن سعد العتيق، کارشناسی ارشد، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۲۰۱۰م / ۱۴۳۱ق.
دعوى الحسبة ودعوى الإلغاء: دراسة مقارنة في ضوء الشريعة الإسلامية والقضاء الإداري، رضا علي سالم البرقي، کارشناسی ارشد، لیبی، جامعة المرقب، كلية القانون، ۲۰۰۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة وتطبيقاتها في المحاكم الشرعية، صلاح يوسف عبدالسلام شاهين، کارشناسی، فلسطين، جامعة الخليل، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۷م/ ۱۴۲۸ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
أحاديث الحسبة في مسند الامام أحمد: مسند النساء: دراسة دعوية، هيا بنت عبدالله الحربي، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۲۰۰۲م / ۱۴۲۳ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الرقيب العام وعلاقته بالحسبة في الفقه الإسلامي : دراسة مقارنة، محمد علي عيسى حميده، رساله دکتری، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة في الدولة الإسلامية وعلاقتها بالأجهزة العدلية المعاصرة : دراسة فقهية مقارنة، عبدالله عثمان داؤود محمد، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة والاحتساب: المفهوم والتطبيق، هشام محمد عقلان، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۰م / ۱۴۲۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ولاية الحسبة ومناهج المحتسبين: دراسة تحليلية تأصيلية مع التطبيق على الواقع المعاصر، خالد بن حسن العبري، رساله دکتری، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۱۹۹۸م / ۱۴۱۹ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
دعوى الحسبة في الفقه الاسلامي، مريم عريفي الشمري، کویت، جامعة الكويت، كلية الدراسات العليا، ۱۹۹۴م / ۱۴۱۴ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة والنيابة العامة: دراسة مقارنة، سعد بن عبدالله بن سعد العريفي، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة والإعلام، ۱۹۸۴ق / ۱۴۰۵ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
وظیفة المحتسب فی مکافحة الکسب غیر المشروع، قاسم بن احمد ابراهیم غزال، عربستان، جامعة الامام محمد بن آل سعود، المعهد العالی للدعو الاسلامیة، ۱۴۰۴ق/ ۱۹۸۴م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
الحسبة على ذوي الجاه والسلطان، محمد بن حسن بن إسماعيل عطيف، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۸۲م/ ۱۴۰۲ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
موقف الإسلام من الحسبة و حكمه في تاركها مع القدرة عليها و الأمن على النفس و المال، حسن السيد محمد حسن عجوه، رساله دکتری، مصر، جامعة الازهر، كلية الشريعة و القانون، ۱۹۸۱م/ ۱۴۰۱ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
نظام الحسبة في الإسلام: دراسة مقارنة، عبدالعزيز بن محمد ابن مرشد، کارشناسی ارشد، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۱۹۷۳م/ ۱۳۹۳ق.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
ضرورة الحسبة للمجتمع الإسلامي، عمر محمود أعمر، کارشناسی، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۷۰م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

منابع دیگر

حجت‌الاسلام ذوالفقاری مطرح کرد: امور حسبیه؛ میدانی‌ترین مفهوم فقهی، پایگاه تخصصی وسائل، تاریخ انتشار: ۰۴ دی ۱۳۹۸. متن گفت و گو را اینجا ببینید.
أحكام الحسبة في الإسلام، أبو عبدالله المبارك، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{منابع مطالعاتی}}
-[[امور حسبیه]] یا امور حسبه از مهم‌ترين قواعد فقه است كه در طول تاریخ فقه مورد توجه فقيهان بوده است. به طور عمومی امور حسبیه را مسائلی دانسته‌اند كه هرچند مسئول مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است، تحقق آن به مصلحت جامعه و ترک آن موجب مفسده اجتماعي است و بنا بر این، شارع مدیریت نشدن آنها را بر نمي‌تابد. سرپرستی بی‌سرپرستان، اداره اموال بی‌سرپستان، مدیریت موقوفات بدون متولی و مصارف خمس برخی از امور حسبی هستند. پژوهشگران زیادی در دورۀ معاصر به پژوهش دربارۀ این موضوع پرداخته‌اند.
+[[امور حسبیه]] یا '''امور حسبه''' از مهم‌ترین قواعد فقهی مورد توجه در طول تاریخ فقه بوده است. امور حسبیه مرتبط با مسائلی است كه هرچند مسئول مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده، ولی تحقق آن به مصلحت جامعه و ترک آن موجب مفسده اجتماعی است و شارع مدیریت نشدن آنها را بر نمی‌تابد. سرپرستی بی‌سرپرستان، اداره اموال بی‌سرپستان، مدیریت موقوفات بدون متولی و سرپرستی مصارف خمس برخی از امور حسبی هستند. پژوهشگران زیادی در دورۀ معاصر به پژوهش دربارۀ این موضوع پرداخته‌اند.
 ==کتاب==
 === فارسی ===
-# بررسی تطبیقی امور حسبیه از دیدگاه امام خمینی (ره)، ابن‌اخوه و غزالی، مرضیه علیخانی دهقی، تهران، مؤسسه آموزشی تألیفی ارشدان‏‫، ۱۳۹۸ش. ‬ [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98a24137.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
+# بررسی تطبیقی امور حسبیه از دیدگاه امام خمینی (ره)، ابن‌اخوه و غزالی، مرضیه علیخانی دهقی، تهران، مؤسسه آموزشی تألیفی ارشدان‏‫، ۱۳۹۸ش. ‬ [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/بررسی-تطبیقی-امور-حسبیه-از-دیدگاه-امام/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# بررسی فقهی حقوقی امور حسبیه، مصلحت و احکام حکومتی، سیدحسین هاشمی، تهران، مجد، ‏‫۱۳۹۷ش. ‬[https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97a02064.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
+# بررسی فقهی حقوقی امور حسبیه، مصلحت و احکام حکومتی، سیدحسین هاشمی، تهران، مجد، ‏‫۱۳۹۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/بررسی-فقهی-حقوقی،-امور-حسبیه،-مصلحت-و/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر ]
-# تحلیل فقهی حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی: قواعد عمومی و مسایل حجر (به همراه چند مقاله مرتبط)، عبدالله خدابخشی‏‫، تهران، خرسندی، ‏‫۱۳۹۵ش. ‏ [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/91/91c23157.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
+# تحلیل فقهی حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی: قواعد عمومی و مسایل حجر (به همراه چند مقاله مرتبط)، عبدالله خدابخشی‏‫، تهران، خرسندی، ‏‫۱۳۹۵ش. ‏ [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/تحلیل-فقهی-حقوقی-قانون-امور-حسبی-و-تأث/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# حسبه از منظر حقوق، فقه شیعه و اهل سنت، محمدمهدی کریمی‌نیا، تهران، مجد‏‫، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/95/95614102.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
+# حسبه از منظر حقوق، فقه شیعه و اهل سنت، محمدمهدی کریمی‌نیا، تهران، مجد‏‫، ۱۳۹۴ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/حسبه-از-منظر-حقوق،-فقه-شیعه-و-اهل-سنت/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# امر به معروف و نهی از منکر (از منظر حسبه)، تهران، یاسین نور، ۱۳۹۴ش.
+# امر به معروف و نهی از منکر (از منظر حسبه)، تهران، یاسین نور، ۱۳۹۴ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/امر-به-معروف-و-نهی-از-منکر-از-منظر-حسبه-ف/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ام‍ور ان‍ت‍ظام‍ی در ن‍ظام ح‍س‍ب‍ه اس‍لام‍ی، ح‍س‍ن‌رض‍ا رف‍ی‍ع‍ی، ت‍ه‍ران، انتشارات دان‍ش‍گ‍اه ع‍ل‍وم ان‍ت‍ظام‍ی ن‍اج‍ا، ۱۳۸۰ش.
+# ام‍ور ان‍ت‍ظام‍ی در ن‍ظام ح‍س‍ب‍ه اس‍لام‍ی، ح‍س‍ن‌رض‍ا رف‍ی‍ع‍ی، ت‍ه‍ران، انتشارات دان‍ش‍گ‍اه ع‍ل‍وم ان‍ت‍ظام‍ی ن‍اج‍ا، ۱۳۸۰ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/امور-انتظامی-در-نظام-حسب/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ح‍س‍ب‍ه ی‍ک ن‍ه‍اد ح‍ک‍وم‍ت‍ی، س‍ی‍ف‌ال‍ل‍ه ص‍رام‍ی، ق‍م، ح‍وزه ع‍ل‍م‍ی‍ه ق‍م، دف‍ت‍ر ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات اس‍لام‍ی، م‍رک‍ز ان‍ت‍ش‍ارات، ۱۳۷۷ش.
+# ح‍س‍ب‍ه ی‍ک ن‍ه‍اد ح‍ک‍وم‍ت‍ی، س‍ی‍ف‌ال‍ل‍ه ص‍رام‍ی، ق‍م، ح‍وزه ع‍ل‍م‍ی‍ه ق‍م، دف‍ت‍ر ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات اس‍لام‍ی، م‍رک‍ز ان‍ت‍ش‍ارات، ۱۳۷۷ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/حسبه-یک-نهاد-حکومتی-ف/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ح‍س‍ب‍ه در اس‍لام، ک‍ورش س‍الاری، بی‌جا، ۱۳۱۴ش.
+# ح‍س‍ب‍ه در اس‍لام، ک‍ورش س‍الاری، بی‌جا، ۱۳۱۴ش.[https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/حسبه-در-اسلام-فایل-منبع-موجود-نی/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 ===عربی===
-# قضاء الحسبة وحصانة الأديان في الفقه الإسلامي والقانون الوضعي: دراسة مقارنة، أحمد خليفة شرقاوي أحمد، دار النهضة العربية للنشر والتوزيع، ۲۰۱۶م.
+# قضاء الحسبة وحصانة الأديان في الفقه الإسلامي والقانون الوضعي: دراسة مقارنة، أحمد خليفة شرقاوي أحمد، دار النهضة العربية للنشر والتوزيع، ۲۰۱۶م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/قضاء-الحسبة-وحصانة-الأدیان-فی-الفقه-ال/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الإسلام، تقی‌الدین احمد‌ بن تیمیه، لبنان، دارالکتب العلیمة، ۲۰۱۰م. [https://archive.org/details/waq23953 کتاب را اینجا ببینید] (این کتاب در تاریخهای مختلف و از سوی ناشران مختلفی چاپ شده است).
+# الحسبة فى الإسلام نظاما وفقها وتطبيقا، عبد الفتاح الصيفي، دار المطبوعات الجامعية، ۲۰۱۰م.[https://digilib.feqhemoaser.com/?post_type=tnc_col_243_item&p=789089 کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة فى الإسلام نظاما وفقها وتطبيقا، عبد الفتاح الصيفي، دار المطبوعات الجامعية، ۲۰۱۰م.
+# الحسبة فى الإسلام، أحمد مصطفى المراغي، مصر، الجزيرة للنشر والتوزيع، ۲۰۰۵م.[http://digilib.feqhemoaser.com/?post_type=tnc_col_243_item&p=789228 کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة فى الإسلام، أحمد مصطفى المراغي، مصر، الجزيرة للنشر والتوزيع، ۲۰۰۵م.
+# ال‍ح‍س‍ب‍ة و ال‍م‍ح‍ت‍س‍ب‌ ف‍ی‌ الاس‍لام‌، ن‍ق‍ولا زی‍اده‌، بیروت، اه‍ل‍ی‍ه‌، ۱۴۲۳ق‌/ ۲۰۰۲م‌.[https://digilib.feqhemoaser.com/?post_type=tnc_col_243_item&p=789281 کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ال‍ح‍س‍ب‍ة و ال‍م‍ح‍ت‍س‍ب‌ ف‍ی‌ الاس‍لام‌، ن‍ق‍ولا زی‍اده‌، بیروت، اه‍ل‍ی‍ه‌، ۱۴۲۳ق‌/ ۲۰۰۲م‌.
+# الحسبة فی الإسلام، عبدالله محمد عبدالله، کویت، لمجلس الوطنی للثقافة و الفنون و الاداب، ۲۰۰۲م. [https://digilib.feqhemoaser.com/?post_type=tnc_col_243_item&p=789398 کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة فی الإسلام، عبدالله محمد عبدالله، کویت، لمجلس الوطنی للثقافة و الفنون و الاداب، ۲۰۰۲م. [https://ia904503.us.archive.org/3/items/fiqh09001/fiqh09939.pdf کتاب را اینجا ببینید.]
+# ولایة الحسبه فی الإسلام، عبداللّه محمد عبداللّه، قاهره، مکتبة الزهراء، ۱۹۹۶م / ۱۴۱۶ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/ولایة-الحسبه-فی-الإسلام/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ولایة الحسبه فی الإسلام، عبداللّه محمد عبداللّه، قاهره، مکتبة الزهراء، ۱۹۹۶م / ۱۴۱۶ق.
 # دراسات في الحسبة من الناحيتين: التاريخية والفقهية، عبدالحاسب الروادي، ع. الح. رضوان، ۱۹۹۲م.
-# اصول الحسبة فی الإسلام: دراسة تأصيلية مقارنة، محمد كمال الدين امام، دار الهداية، ۱۹۸۶م.
+# اصول الحسبة فی الإسلام: دراسة تأصيلية مقارنة، محمد كمال الدين امام، دار الهداية، ۱۹۸۶م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/اصول-الحسبة-فی-الإسلام-دراسة-تأصيلية-م/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# وظیفة المحتسب فی مکافحة الکسب غیر المشروع، قاسم بن احمد ابراهیم غزال، عربستان، جامعة الامام محمد بن آل سعود، المعهد العالی للدعو الاسلامیة، ۱۴۰۴ق/ ۱۹۸۴م. [https://www.noor-book.com/كتاب-وظيفه-المحتسب-في-مكافحه-الكسب-غير-المشروع-pdf کتاب را اینجا ببینید.]
+# الحسبة في الإسلام علي ذوي الجاه والسلطان، فريد عبد الخالق، مصر، دار الشروق، ۱۹۷۰م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/الحسبة-في-الإسلام-علي-ذوي-الجاه-والسلط/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الإسلام، او، وظيفة الحكومة الإسلامية، احمد بن عبدالحلیم بن تیمیة، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۹۷۶م.
-# الحسبة في الإسلام علي ذوي الجاه والسلطان، فريد عبد الخالق، مصر، دار الشروق، ۱۹۷۰م. [https://www.noor-book.com/كتاب-الحسبة-في-الإسلام-علي-ذوي-الجاه-والسلطان-Pdf-لـ-فريد-عبد-الخالق-pdf کتاب را اینجا ببینید.]
 ==مقاله==
 === فارسی ===
-#رویکردهای فقهی و سندشناسی اجازات امور حسبیه با تکیه بر دوره قاجار و پهلوی (۱۲۱۰–۱۳۵۷ش)، حسن زندیه، عباس نادری، مطالعات تاریخ اسلام، شماره ۴۸، بهار ۱۴۰۰ش. [https://journal.pte.ac.ir/article-1-700-fa.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# مبانی فقهی تصرف ولی فقیه در امور اقتصادی از منظر فقه امامیه، عبدالرحیم صفایی اردکانی و روح‌الله رحیمی و مهدی شیخ موحد، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، شماره ۱۵، پاییز ۱۴۰۲ش. [http://ensani.ir/file/download/article/658942e96f8a7-10411-1402-3-11.pdf مقاله را اینجا ببینید]
-#مدیریت حسبه بر بحران ورشکستگی در حقوق اقتصادی اسلامی، محمد صادقی، سبحان عباس‌پور، [[دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی]]، شماره ۲۳، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/4014014002307.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# رویکردهای فقهی و سندشناسی اجازات امور حسبیه با تکیه بر دوره قاجار و پهلوی (۱۲۱۰–۱۳۵۷ش)، حسن زندیه، عباس نادری، مطالعات تاریخ اسلام، شماره ۴۸، بهار ۱۴۰۰ش. [https://journal.pte.ac.ir/article-1-700-fa.pdf مقاله را اینجا ببینید]
-#جایگاه امور حسبی در هندسه اعتقادی فقه شیعه، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، پژوهش‌های اعتقادی کلامی، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۹ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/30413993806.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# مدیریت حسبه بر بحران ورشکستگی در حقوق اقتصادی اسلامی، محمد صادقی، سبحان عباس‌پور، [[دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی]]، شماره ۲۳، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/مدیریت-حسبه-بر-بحران-ورشکستگی-در-حقوق-ا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#بررسی تاریخی نهاد حسبه در فقه امامیه و حقوق ایران، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، [[فصلنامه فقه و تاریخ تمدن]]، سال پانزدهم، شماره 1، بهار 1398ش. [http://journals.iau.ir/article_677655_60325261519448e9d07458d44411b2b4.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# جایگاه امور حسبی در هندسه اعتقادی فقه شیعه، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، پژوهش‌های اعتقادی کلامی، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۹ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/جایگاه-امور-حسبی-در-هندسه-اعتقادی-فقه-ش/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#فهم خوانش فقهای شیعه از محدوده اختیارات فقیه؛ مطالعه موردی ملأ احمد نراقی، صاحب جواهر و امام خمینی (ره)، حسین جعفری موحد، علی شیرخانی، مطالعات سیاسی، شماره ۴۳، بهار ۱۳۹۸ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1564399/فهم-خوانش-فقهای-شیعه-از-محدوده-اختیارات-فقیه-مطالعه-موردی-ملا-احمد-نراقی-صاحب-جواهر-و-امام-خمینی-ره مقاله را اینجا ببینید.]
+# بررسی تاریخی نهاد حسبه در فقه امامیه و حقوق ایران، ذوالفقار حق‌پرست، سیامک بهارلویی، جواد پنجه‌پور، [[فصلنامه فقه و تاریخ تمدن]]، سال پانزدهم، شماره 1، بهار 1398ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/بررسی-تاریخی-نهاد-حسبه-در-فقه-امامیه-و-ح/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#مفهوم امور حسبیه در اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی (ره)، سیدمحمد ذوالفقاری، فصلنامه فرهنگ پژوهش، دوره ۴، شماره ۹، فروردین ۱۳۹۰ش.[http://fpq.bou.ac.ir/article_22191_2c8a1156c0f4a2ae7b3d70f166dd75f7.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# فهم خوانش فقهای شیعه از محدوده اختیارات فقیه؛ مطالعه موردی ملأ احمد نراقی، صاحب جواهر و امام خمینی (ره)، حسین جعفری موحد، علی شیرخانی، مطالعات سیاسی، شماره ۴۳، بهار ۱۳۹۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/فهم-خوانش-فقهای-شیعه-از-محدوده-اختیارا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#قاعده حسبه از منظر امام خمینی، سیدابوالقاسم نقیبی، [[فصلنامه پژوهشنامه متین]]، دوره ۱۱، شماره ۴۳، تابستان ۱۳۸۸ش. [http://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_63781_aa806afda94e699370a9232db4245274.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# مفهوم امور حسبیه در اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی (ره)، سیدمحمد ذوالفقاری، فصلنامه فرهنگ پژوهش، دوره ۴، شماره ۹، فروردین ۱۳۹۰ش. [http://fpq.bou.ac.ir/article_22191_2c8a1156c0f4a2ae7b3d70f166dd75f7.pdf مقاله را اینجا ببینید]
-#بررسی مبانی فقهی قوه مجریه و حسبی یا قضایی بودن اجرای حدود و تعزیرات، محمدرضا محمدزاده رهنی، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۵، بهار ۱۳۸۸ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/29213881507.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
+# قاعده حسبه از منظر امام خمینی، سیدابوالقاسم نقیبی، [[فصلنامه پژوهشنامه متین]]، دوره ۱۱، شماره ۴۳، تابستان ۱۳۸۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/قاعده-حسبه-از-منظر-امام-خمینی/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#مقارنه آرای امامیه و اهل سنت در حسبه و امور حسبیه، حمید قنبری، مطالعات اسلامی، شماره ۶۱، پاییز ۱۳۸۲ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/55213826105.pdf]
+# بررسی مبانی فقهی قوه مجریه و حسبی یا قضایی بودن اجرای حدود و تعزیرات، محمدرضا محمدزاده رهنی، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۱۵، بهار ۱۳۸۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/بررسی-مبانی-فقهی-قوه-مجریه-و-حسبی-یا-قضا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-#حسبه و ولایت فقیه، ابوالقاسم یعقوبی،[فصلنامه حوزه]، شماره ۸۵ و ۸۶، ۱۳۷۷ش. [https://jh.isca.ac.ir/article_1653.html مقاله را اینجا ببینید.]
+# مقارنه آرای امامیه و اهل سنت در حسبه و امور حسبیه، حمید قنبری، مطالعات اسلامی، شماره ۶۱، پاییز ۱۳۸۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/مقارنه-آرای-امامیه-و-اهل-سنت-در-حسبه-و-ا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
+# تفاوت ولایت مطلقه و تئوری امور حسبیه، ابوالفضل اکبری، مجموعه آثار کنگره امام‌خمینی و اندیشه حکومت اسلامی(س)، ۱۳۷۸ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/تفاوت-ولایت-مطلقه-و-تئوری-امور-حسبیه-گز/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
+# حسبه و ولایت فقیه، ابوالقاسم یعقوبی، [[فصلنامه حوزه]]، شماره ۸۵ و ۸۶، ۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/حسبه-و-ولایت-فقیه/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 ===عربی===
-# التأصيل الشرعي لنظام الحسبة، رضا علي سالم البرقي، منير ساسي عبدالقادر، مجلة العلوم القانونية، سال ۵، عدد۱۱، ۲۰۲۲م.
+# التأصيل الشرعي لنظام الحسبة، رضا علي سالم البرقي، منير ساسي عبدالقادر، مجلة العلوم القانونية، سال ۵، عدد۱۱، ۲۰۲۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/التأصيل-الشرعي-لنظام-الحسبة-فایل-منبع/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة والرقابة على الأسواق، عبدالعزيز قاسم محارب، مجلة المال والتجارة (مصر)، شماره ۶۱۶، ۲۰۲۰م.
+# الحسبة والرقابة على الأسواق، عبدالعزيز قاسم محارب، مجلة المال والتجارة (مصر)، شماره ۶۱۶، ۲۰۲۰م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-والرقابة-على-الأسواق-فایل-منبع/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# أصول الحسبة والاحتساب وأدلتهما: دراسة فقهية، محمد هاشم علي الماخذي، مجلة جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، سال ۱۹، شماره ۳۳، ۲۰۱۶م / ۱۴۳۸ق.
+# أصول الحسبة والاحتساب وأدلتهما: دراسة فقهية، محمد هاشم علي الماخذي، مجلة جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، سال ۱۹، شماره ۳۳، ۲۰۱۶م / ۱۴۳۸ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/أصول-الحسبة-والاحتساب-وأدلتهما-دراسة/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة: هيكلها الإداري وطبيعتها القضائية، محمد على هاشم الأسدي، مجلة الفنون والأدب وعلوم الإنسانيات والاجتماع (امارات)، شماره ۳، ۲۰۱۶م.
+# الحسبة: هيكلها الإداري وطبيعتها القضائية، محمد على هاشم الأسدي، مجلة الفنون والأدب وعلوم الإنسانيات والاجتماع (امارات)، شماره ۳، ۲۰۱۶م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-هيكلها-الإداري-وطبيعتها-القضا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# تطبيقات وإجراءات دعوى الحسبة: دراسة تأصيلية مقارنة، عبدالكريم عبدالقادر علي الأحمدي، کارشناسی ارشد، عربستان، الجامعة الإسلامية بالمدينة المنورة، كلية الشريعة، ۲۰۱۴م/ ۱۴۳۵ق.
+# تطبيقات وإجراءات دعوى الحسبة: دراسة تأصيلية مقارنة، عبدالكريم عبدالقادر علي الأحمدي، کارشناسی ارشد، عربستان، الجامعة الإسلامية بالمدينة المنورة، كلية الشريعة، ۲۰۱۴م/ ۱۴۳۵ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/تطبيقات-وإجراءات-دعوى-الحسبة-دراسة-تأ/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة عند الأوزاعي، خالد بن حسن العبري، الدراسات الإسلامية (پاکستان)، دوره ۴۹، شماره۱، ۲۰۱۴م / ۱۴۳۵ق. [https://platform.almanhal.com/Files/2/67120 مقاله را اینجا ببینید.]
+# الحسبة عند الأوزاعي، خالد بن حسن العبري، الدراسات الإسلامية (پاکستان)، دوره ۴۹، شماره۱، ۲۰۱۴م / ۱۴۳۵ق. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/حسبة-المرأة-ضوابط-و-آداب-فایل-منبع-موج/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# حسبة المرأة: ضوابط و آداب، خالد بن حسن العبري، مجلة الدراسات العربية (مصر)، دوره ۳، شماره ۲۶، ۲۰۱۲م.
+# حسبة المرأة: ضوابط و آداب، خالد بن حسن العبري، مجلة الدراسات العربية (مصر)، دوره ۳، شماره ۲۶، ۲۰۱۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/حسبة-المرأة-ضوابط-و-آداب-فایل-منبع-موج/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الإسلام، عبدالمنعم أحمد سلطان عيد، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.
+# الحسبة في الإسلام، عبدالمنعم أحمد سلطان عيد، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-الإسلام-فایل-منبع-موجود-نیست/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الإسلام والرقابة على أسواق المال، عبدالعزيز قاسم محارب، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۱، ۲۰۱۲م. [https://eduschool40.blog/download-attachment/4h5RTE17eaz7h8rBnkPfqS98J5moYTRm5LNyNSMm57E, مقاله را اینجا ببینید.]
+# الحسبة في الإسلام والرقابة على أسواق المال، عبدالعزيز قاسم محارب، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۱، ۲۰۱۲م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-الإسلام-والرقابة-على-أسواق-ا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# نظام الحسبة في الإسلام، حسام الدين محمد موسى، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.
+# نظام الحسبة في الإسلام، حسام الدين محمد موسى، المؤتمر السنوي الدولي الخامس لكلية الحقوق: العدالة بين الواقع والمأمول (مصر)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/نظام-الحسبة-في-الإسلام-فایل-منبع-موجود/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في المذهب المالكي وأهم مؤلفاتها، سمير قدوري، بحوث الدورة العلمية التكوينية للأيام الجامعية الأولى: المنهجية الفقهية في مؤلفات المذهب المالكي (مراکش)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.
+# الحسبة في المذهب المالكي وأهم مؤلفاتها، سمير قدوري، بحوث الدورة العلمية التكوينية للأيام الجامعية الأولى: المنهجية الفقهية في مؤلفات المذهب المالكي (مراکش)، دوره ۲، ۲۰۱۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-المذهب-المالكي-وأهم-مؤلفاته/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# المرأة و الحسبة، رقية بنت محمد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۱، ۲۰۱۰م.
+# المرأة و الحسبة، رقية بنت محمد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۱، ۲۰۱۰م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/المرأة-والحسبة-فایل-منبع-موجود-نیست/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الأنظمة السعودية و في تراث الفقهاء " الماوردي أنموذجا ": دراسة تحليلية مقارنة، عبدالله بن إبراهيم بن على الطريقى، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۴، ۲۰۱۰م / ۱۴۳۱ق.
+# الحسبة في الأنظمة السعودية و في تراث الفقهاء " الماوردي أنموذجا ": دراسة تحليلية مقارنة، عبدالله بن إبراهيم بن على الطريقى، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۴، ۲۰۱۰م / ۱۴۳۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-الأنظمة-السعودية-و-في-تراث-ال/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الشريعة الإسلامية، صالح بن عبدالله ابن حميد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۹، ۲۰۱۰م /۱۴۳۱ق.
+# الحسبة في الشريعة الإسلامية، صالح بن عبدالله ابن حميد، بحوث ندوة الحسبة وعناية المملكة العربية السعودية بها (عربستان)، دوره ۹، ۲۰۱۰م /۱۴۳۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-الشريعة-الإسلامية/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# العرف وتطبيقاته في الحسبة، حمد بن ناصر بن عبدالرحمن العمار، مجلة الدراسات الدعوية، شماره ۳، ۲۰۰۹م/ ۱۴۳۱ق.
+# العرف وتطبيقاته في الحسبة، حمد بن ناصر بن عبدالرحمن العمار، مجلة الدراسات الدعوية، شماره ۳، ۲۰۰۹م/ ۱۴۳۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/العرف-وتطبيقاته-في-الحسبة-فایل-منبع-مو/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، البحث العلمي (مراکش)،	شماره ۴۲، ۱۹۹۵م.
+# الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، البحث العلمي (مراکش)،	شماره ۴۲، ۱۹۹۵م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-بين-الأصالة-والمعاصرة-فایل-منب-2/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# نظام الحسبة في الاسلام، نمر محمد خشاشنة، هدي الإسلام، مج ۳۸، شماره ۳ و ۴، ۱۹۹۴م.
+# نظام الحسبة في الاسلام، نمر محمد خشاشنة، هدي الإسلام، مج ۳۸، شماره ۳ و ۴، ۱۹۹۴م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/نظام-الحسبة-في-الاسلام-فایل-منبع-موجود/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# شبهات حول الحسبة، فضل إلهي بن شيخ ظهور إلهي، بحوث ودراسات في الدعوة والإعلام، شماره ۱، ۱۹۹۲م.
+# شبهات حول الحسبة، فضل إلهي بن شيخ ظهور إلهي، بحوث ودراسات في الدعوة والإعلام، شماره ۱، ۱۹۹۲م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/شبهات-حول-الحسبة-فایل-منبع-موجود-نیست/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# حول مقال: موجب الحسبه فی الفقه الاسلامی للدکتور عوض محمد عوض، احمد ریسونی، مجله المسلم المعاصر، سال ۱۴، شماره ۵۵، ۱۹۹۰م.
+# حول مقال: موجب الحسبه فی الفقه الاسلامی للدکتور عوض محمد عوض، احمد ریسونی، مجله المسلم المعاصر، سال ۱۴، شماره ۵۵، ۱۹۹۰م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/حول-مقال-موجب-الحسبة-في-الفقه-الإسلامي/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# محتوى ولاية الحسبة مدخل في الادارة المحلية والخدمات البلدية (منظور اسلامي)، طاهر جاسم محمد التميمي، الإداري (عمان)، سال ۱۲، شماره ۴۲، ۱۹۹۰م / ۱۴۱۱ق.
+# محتوى ولاية الحسبة مدخل في الادارة المحلية والخدمات البلدية (منظور اسلامي)، طاهر جاسم محمد التميمي، الإداري (عمان)، سال ۱۲، شماره ۴۲، ۱۹۹۰م / ۱۴۱۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/محتوى-ولاية-الحسبة-مدخل-في-الادارة-الم/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة: دراسة في شرعية المجتمع والدولة، الفضل شلق، الإجتهاد (لبنان)، شماره ۲، ۱۹۸۹م.
+# الحسبة: دراسة في شرعية المجتمع والدولة، الفضل شلق، الإجتهاد (لبنان)، شماره ۲، ۱۹۸۹م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-دراسة-في-شرعية-المجتمع-والدولة/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# موجب الحسبة في الفقه الشرعي، عوض محمد عوض، المسلم المعاصر، دوره ۱۳، شماره ۵۱ و ۵۲، ۱۹۸۸م.
+# موجب الحسبة في الفقه الشرعي، عوض محمد عوض، المسلم المعاصر، دوره ۱۳، شماره ۵۱ و ۵۲، ۱۹۸۸م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/موجب-الحسبة-في-الفقه-الشرعي-فایل-منبع-م/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، المجلة الإسلامية (مراکش)، دوره ۸، شماره ۱۶، ۱۹۸۵م/ ۱۴۰۶ق.
+# الحسبة بين الأصالة والمعاصرة، أحمد العلمي، المجلة الإسلامية (مراکش)، دوره ۸، شماره ۱۶، ۱۹۸۵م/ ۱۴۰۶ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-بين-الأصالة-والمعاصرة-فایل-منب/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# القائم بالحسبة في الفقه الإسلامي: دراسة تأصيلية، محمد كمال الدين إمام، هذه سبيلي، شماره ۶، ۱۹۸۴م / ۱۴۰۴ق.
+# القائم بالحسبة في الفقه الإسلامي: دراسة تأصيلية، محمد كمال الدين إمام، هذه سبيلي، شماره ۶، ۱۹۸۴م / ۱۴۰۴ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/القائم-بالحسبة-في-الفقه-الإسلامي-دراس/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبه بین الشریعه والقانون الوضعی المغربی، شکری احمد السباعی، مجله دارالحدیث الحسنیه، رباط، شماره ۴، ۱۴۰۴ق.
+# الحسبه بین الشریعه والقانون الوضعی المغربی، شکری احمد السباعی، مجله دارالحدیث الحسنیه، رباط، شماره ۴، ۱۴۰۴ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبه-بین-الشریعه-والقانون-الوضعی-ال/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة ومكانتها في الإسلام، عبدالمجيد بكري معاز، هذه سبيلي، دوره ۳، شماره ۳، ۱۹۸۱م / ۱۴۰۱ق.
+# الحسبة ومكانتها في الإسلام، عبدالمجيد بكري معاز، هذه سبيلي، دوره ۳، شماره ۳، ۱۹۸۱م / ۱۴۰۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-ومكانتها-في-الإسلام-فایل-منبع-م/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# شروط الظهور فی المنکر الموجب للحسبه، عبدالفتاح مصطفی صیفی، هذه سبیلی (عربستان)، سال۳، عدد۳، ۱۴۰۰ق.
+# شروط الظهور فی المنکر الموجب للحسبه، عبدالفتاح مصطفی صیفی، هذه سبیلی (عربستان)، سال۳، عدد۳، ۱۴۰۰ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/شرط-الظهور-فی-المنکر-الموجب-للحسبه-فای/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة والنظام الإداري، مصطفى كمال وصفي، مجلة البحوث الإسلامية (عربستان)، دوره ۱، شماره ۲، ۱۹۷۶م / ۱۳۹۶ق.
+# الحسبة والنظام الإداري، مصطفى كمال وصفي، مجلة البحوث الإسلامية (عربستان)، دوره ۱، شماره ۲، ۱۹۷۶م / ۱۳۹۶ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-والنظام-الإداري/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# المحتسب و احکام وظیفه الحسبه، احمد محمد مصطفی السقارین، الوعی الاسلامی، سال ۸، شماره ۸۹، ۱۳۹۲ق.
+# المحتسب و احکام وظیفه الحسبه، احمد محمد مصطفی السقارین، الوعی الاسلامی، سال ۸، شماره ۸۹، ۱۳۹۲ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/المحتسب-و-احکام-وظیفه-الحسبه-فایل-منبع/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الإسلام، إسحاق موسى الحسيني، المسلمون (عربستان)، شماره ۲ و ۴، ۱۹۶۴ م/ ۱۳۸۴ق.
+# الحسبة في الإسلام، إسحاق موسى الحسيني، المسلمون (عربستان)، شماره ۲ و ۴، ۱۹۶۴ م/ ۱۳۸۴ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-في-الإسلام-فایل-منبع-موجود-نیست-2/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبه: طبيعتها ومكانتها، علي الخفيف، حضارة الإسلام (سوریه)، دوره ۲، شماره ۹، ۱۹۶۲م / ۱۳۸۱ق.
+# الحسبه: طبيعتها ومكانتها، علي الخفيف، حضارة الإسلام (سوریه)، دوره ۲، شماره ۹، ۱۹۶۲م / ۱۳۸۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبه-طبيعتها-ومكانتها-فایل-منبع-موج/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة فى الشريعة الاسلامية: دراسة مقارنة بالانظمة المشابهة فى القانون الوضعى، علي حسن فهمى، المجلة الجنائية القومية، دوره ۴، شماره ۳، ۱۹۶۱م.
+# الحسبة فى الشريعة الاسلامية: دراسة مقارنة بالانظمة المشابهة فى القانون الوضعى، علي حسن فهمى، المجلة الجنائية القومية، دوره ۴، شماره ۳، ۱۹۶۱م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبة-فى-الشريعة-الاسلامية-دراسة-مقا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# حول کتاب الحسبه، هل انتحل ابن الاخوه اسم الماوردی، احمد سامح خالدی، مجله الثقافه بغداد، دوره۱، شماره ۷، ۱۹۳۹م.
+# حول کتاب الحسبه، هل انتحل ابن الاخوه اسم الماوردی، احمد سامح خالدی، مجله الثقافه بغداد، دوره۱، شماره ۷، ۱۹۳۹م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/حول-کتاب-الحسبه،-هل-انتحل-ابن-الاخوه-اس/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبه فی الاسلام، مجله المجمع العلمی العربی، دمشق، دوره ۱، ۱۹۲۱م.
+# الحسبه فی الاسلام، مجله المجمع العلمی العربی، دمشق، دوره ۱، ۱۹۲۱م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-articles/الحسبه-فی-الاسلام-فایل-منبع-موجود-نیست/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 ==پایان‌نامه==
 === فارسی ===
-# ادله و احکام فقهی نهادهای نوظهور متصدی امور حسبی در افغانستان به‌منظور پیشگیری از وقوع جرم از منظر فقه اهل‌بیت (ع) و احناف، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۱ش.
+# ادله و احکام فقهی نهادهای نوظهور متصدی امور حسبی در افغانستان به‌منظور پیشگیری از وقوع جرم از منظر فقه اهل‌بیت (ع) و احناف، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/ادله-و-احکام-فقهی-نهادهای-نوظهور-متصدی/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# مداخله اشخاص خصوصی در امور حسبی در فقه امامیه و حقوق ایران، کارشناسی ارشد، علی خالویی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4406716e93e1d445918394c5d3c70ec9/search/c86ad7c2eb4dee8216bbfeaa90876d04 پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# مداخله اشخاص خصوصی در امور حسبی در فقه امامیه و حقوق ایران، کارشناسی ارشد، علی خالویی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۹ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/مداخله-اشخاص-خصوصی-در-امور-حسبی-در-فقه-ا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# بررسی وظایف حکومت اسلامی نسبت به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در فقه امامیه، زهرا حیدری، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/d2d6d9850be8842a101880a789746d84/search/f66e95436d87646c4b74b6310b4eafd6 پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# بررسی وظایف حکومت اسلامی نسبت به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در فقه امامیه، زهرا حیدری، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/بررسی-وظایف-حکومت-اسلامی-نسبت-به-کودکا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# بررسی تحول مفهوم امور حسبیه در فقه سیاسی شیعه، سیدمحمد ذوالفقاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/baf628ea063cc6f7020c2fd3c2305ed4 پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# بررسی تحول مفهوم امور حسبیه در فقه سیاسی شیعه، سیدمحمد ذوالفقاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/بررسی-تحول-مفهوم-امور-حسبیه-در-فقه-سیاس/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# حدود ولایت حاکم در امور حسبیه، معصومه رفیقی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده علوم انسانی۱۳۷۷ش.[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/704bc3e7228026a7d0bf61baa463ba7f/search/f66e95436d87646c4b74b6310b4eafd6 پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# حدود ولایت حاکم در امور حسبیه، معصومه رفیقی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده علوم انسانی۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/حدود-ولایت-حاکم-در-امور-حسبیه/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# امور حسبیه و احکام فقهی آن در مذاهب اسلامی، محمدکاظم خامسی، کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۷۲ش [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/13902a8ea9574a9764c4091d5825a6a9/search/c86ad7c2eb4dee8216bbfeaa90876d04 پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# امور حسبیه و احکام فقهی آن در مذاهب اسلامی، محمدکاظم خامسی، کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۷۲ش [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/امور-حسبیه-و-احکام-فقهی-آن-در-مذاهب-اسلا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 ===عربی===
-# دعوي الحسبة: مجالاتها وتطبيقاتها في مسائل الأحوال الشخصية: دراسة فقهية مقارنة، رأفت محمود عبدالرحمن حمبوظ، رساله دکتری، اردن، الجامعة الاردنية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۱۵م.
+# دعوي الحسبة: مجالاتها وتطبيقاتها في مسائل الأحوال الشخصية: دراسة فقهية مقارنة، رأفت محمود عبدالرحمن حمبوظ، رساله دکتری، اردن، الجامعة الاردنية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۱۵م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/دعوي-الحسبة-مجالاتها-وتطبيقاتها-في-مس/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة السياسية في الفقه الإسلامي وتطبيقاتها المعاصرة، مجدى عبدالعظيم إبراهيم فرج، کارشناسی ارشد، مالزی، جامعة المدينة العالميه، كلية العلوم الاسلامية، ۲۰۱۲م. [https://ia904506.us.archive.org/12/items/fiqh10001/fiqh10341.pdf پایان‌نامه را اینجا ببینید.]
+# الحسبة السياسية في الفقه الإسلامي وتطبيقاتها المعاصرة، مجدى عبدالعظيم إبراهيم فرج، کارشناسی ارشد، مالزی، جامعة المدينة العالميه، كلية العلوم الاسلامية، ۲۰۱۲م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-السياسية-في-الفقه-الإسلامي-وتط/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 # دعوى الحسبة: دراسة مقارنة، باسم بن سعد	العتيق، کارشناسی ارشد، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۲۰۱۰م / ۱۴۳۱ق.
-# دعوى الحسبة ودعوى الإلغاء: دراسة مقارنة في ضوء الشريعة الإسلامية والقضاء الإداري، رضا علي سالم البرقي، کارشناسی ارشد، لیبی، جامعة المرقب، كلية القانون، ۲۰۰۹م.
+# دعوى الحسبة ودعوى الإلغاء: دراسة مقارنة في ضوء الشريعة الإسلامية والقضاء الإداري، رضا علي سالم البرقي، کارشناسی ارشد، لیبی، جامعة المرقب، كلية القانون، ۲۰۰۹م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/دعوى-الحسبة-ودعوى-الإلغاء-دراسة-مقارن/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة وتطبيقاتها في المحاكم الشرعية، صلاح يوسف عبدالسلام شاهين، کارشناسی، فلسطين، جامعة الخليل، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۷م/ ۱۴۲۸ق.
+# الحسبة وتطبيقاتها في المحاكم الشرعية، صلاح يوسف عبدالسلام شاهين، کارشناسی، فلسطين، جامعة الخليل، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۷م/ ۱۴۲۸ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-وتطبيقاتها-في-المحاكم-الشرعية/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# أحاديث الحسبة في مسند الامام أحمد: مسند النساء: دراسة دعوية، هيا بنت عبدالله الحربي، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۲۰۰۲م / ۱۴۲۳ق.
+# أحاديث الحسبة في مسند الامام أحمد: مسند النساء: دراسة دعوية، هيا بنت عبدالله الحربي، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۲۰۰۲م / ۱۴۲۳ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/أحاديث-الحسبة-في-مسند-الامام-أحمد-مسند/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الرقيب العام وعلاقته بالحسبة في الفقه الإسلامي : دراسة مقارنة، محمد علي عيسى حميده، رساله دکتری، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.
+# الرقيب العام وعلاقته بالحسبة في الفقه الإسلامي : دراسة مقارنة، محمد علي عيسى حميده، رساله دکتری، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الرقيب-العام-وعلاقته-بالحسبة-في-الفقه/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة في الدولة الإسلامية وعلاقتها بالأجهزة العدلية المعاصرة : دراسة فقهية مقارنة، عبدالله عثمان داؤود محمد، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.
+# الحسبة في الدولة الإسلامية وعلاقتها بالأجهزة العدلية المعاصرة : دراسة فقهية مقارنة، عبدالله عثمان داؤود محمد، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۱م / ۱۴۲۲ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-في-الدولة-الإسلامية-وعلاقتها-ب/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة والاحتساب: المفهوم والتطبيق، هشام محمد عقلان، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۰م / ۱۴۲۱ق.
+# الحسبة والاحتساب: المفهوم والتطبيق، هشام محمد عقلان، کارشناسی ارشد، سودان، جامعة القرآن الكريم والعلوم الإسلامية، كلية الدراسات العليا، ۲۰۰۰م / ۱۴۲۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-والاحتساب-المفهوم-والتطبيق-فا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ولاية الحسبة ومناهج المحتسبين: دراسة تحليلية تأصيلية مع التطبيق على الواقع المعاصر، خالد بن حسن العبري، رساله دکتری، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۱۹۹۸م / ۱۴۱۹ق.
+# ولاية الحسبة ومناهج المحتسبين: دراسة تحليلية تأصيلية مع التطبيق على الواقع المعاصر، خالد بن حسن العبري، رساله دکتری، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة بالمدينة المنورة، ۱۹۹۸م / ۱۴۱۹ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/ولاية-الحسبة-ومناهج-المحتسبين-دراسة-ت/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# دعوى الحسبة في الفقه الاسلامي، مريم عريفي الشمري، کویت، جامعة الكويت، كلية الدراسات العليا، ۱۹۹۴م / ۱۴۱۴ق.
+# دعوى الحسبة في الفقه الاسلامي، مريم عريفي الشمري، کویت، جامعة الكويت، كلية الدراسات العليا، ۱۹۹۴م / ۱۴۱۴ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/دعوى-الحسبة-في-الفقه-الاسلامي-فایل-منب/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة والنيابة العامة: دراسة مقارنة، سعد بن عبدالله بن سعد العريفي، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة والإعلام، ۱۹۸۴ق / ۱۴۰۵ق.
+# الحسبة والنيابة العامة: دراسة مقارنة، سعد بن عبدالله بن سعد العريفي، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، كلية الدعوة والإعلام، ۱۹۸۴ق / ۱۴۰۵ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-والنيابة-العامة-دراسة-مقارنة/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# الحسبة على ذوي الجاه والسلطان، محمد بن حسن بن إسماعيل عطيف، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۸۲م/ ۱۴۰۲ق.
+# وظیفة المحتسب فی مکافحة الکسب غیر المشروع، قاسم بن احمد ابراهیم غزال، عربستان، جامعة الامام محمد بن آل سعود، المعهد العالی للدعو الاسلامیة، ۱۴۰۴ق/ ۱۹۸۴م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/وظیفة-المحتسب-فی-مکافحة-الکسب-غیر-المش/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# موقف الإسلام من الحسبة و حكمه في تاركها مع القدرة عليها و الأمن على النفس و المال، حسن السيد محمد حسن عجوه، رساله دکتری، مصر، جامعة الازهر، كلية الشريعة و القانون، ۱۹۸۱م/ ۱۴۰۱ق.
+# الحسبة على ذوي الجاه والسلطان، محمد بن حسن بن إسماعيل عطيف، کارشناسی ارشد، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۸۲م/ ۱۴۰۲ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/الحسبة-على-ذوي-الجاه-والسلطان/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# نظام الحسبة في الإسلام: دراسة مقارنة، عبدالعزيز بن محمد ابن مرشد، کارشناسی ارشد، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۱۹۷۳م/ ۱۳۹۳ق.
+# موقف الإسلام من الحسبة و حكمه في تاركها مع القدرة عليها و الأمن على النفس و المال، حسن السيد محمد حسن عجوه، رساله دکتری، مصر، جامعة الازهر، كلية الشريعة و القانون، ۱۹۸۱م/ ۱۴۰۱ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/موقف-الإسلام-من-الحسبة-و-حكمه-في-تاركها/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
-# ضرورة الحسبة للمجتمع الإسلامي، عمر محمود أعمر، کارشناسی، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۷۰م.
+# نظام الحسبة في الإسلام: دراسة مقارنة، عبدالعزيز بن محمد ابن مرشد، کارشناسی ارشد، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۱۹۷۳م/ ۱۳۹۳ق.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/نظام-الحسبة-في-الإسلام-دراسة-مقارنة/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
+# ضرورة الحسبة للمجتمع الإسلامي، عمر محمود أعمر، کارشناسی، عربستان، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للدعوة الإسلامية، ۱۹۷۰م.[https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/ضرورة-الحسبة-للمجتمع-الإسلامي/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
 ==منابع دیگر==
 # حجت‌الاسلام ذوالفقاری مطرح کرد: امور حسبیه؛ میدانی‌ترین مفهوم فقهی، پایگاه تخصصی وسائل، تاریخ انتشار: ۰۴ دی ۱۳۹۸. [http://vasael.ir/fa/news/15387/امور-حسبیه-میدانی‌ترین-مفهوم-فقهی متن گفت و گو را اینجا ببینید.]
-# أحكام الحسبة في الإسلام، أبو عبدالله المبارك، ۲۰۱۵م. [https://www.noor-book.com/كتاب-احكام-الحسبه-في-الاسلام-pdf درسنامه را اینجا ببینید.]
+# أحكام الحسبة في الإسلام، أبو عبدالله المبارك، ۲۰۱۵م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/أحكام-الحسبة-في-الإسلام-فایل-منبع-موجو/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]